Өнер-таусылмас азық, жұтамас байлық. Тәрбие сағаты
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
Мақсаты: Қазақ халқының мол қолөнер
үлгілерімен таныстыра отырып, халық
өнерін қастерлеуге, үлгі тұтуға үйрету.
Оқушыларды әсемдікті тани білуге баули
отырып, эстетикалық ой — өрісін дамыту,
адамгершілікке тәрбиелеу.
2 слайд
Мақсаты: Қазақ халқының мол қолөнер үлгілерімен таныстыра отырып, халық өнерін қастерлеуге, үлгі тұтуға үйрету. Оқушыларды әсемдікті тани білуге баули отырып, эстетикалық ой — өрісін дамыту, адамгершілікке тәрбиелеу.
3 слайд
Өнер адамның дүниетанымына, сеніміне, адамгершілік –
моральдық қасиеттердің қалыптасуына, эстетикалық
сезімдерінің тұрақтылығына, алдына қойған мақсатының
айқындала түсуіне игілікті әсер етеді. Сол себепті де халық өз
ұрпағының өнердің сан – саласынан толық мағлұматы болуын
аңсап, бұған қатты көңіл бөлген. Осыған орай мақал –
мәтелдер “Жігітке жетпіс өнер де аз”, “Өнер таусылмас азық,
жұтылмас байлық” – деп өнерді құдіретті күш, адамның жан
серігі, ертенгі күнгі жейтін тамағы ішетін сусыны, рухани
байлығы деп бағалаған.
3 слайд
Өнер адамның дүниетанымына, сеніміне, адамгершілік – моральдық қасиеттердің қалыптасуына, эстетикалық сезімдерінің тұрақтылығына, алдына қойған мақсатының айқындала түсуіне игілікті әсер етеді. Сол себепті де халық өз ұрпағының өнердің сан – саласынан толық мағлұматы болуын аңсап, бұған қатты көңіл бөлген. Осыған орай мақал – мәтелдер “Жігітке жетпіс өнер де аз”, “Өнер таусылмас азық, жұтылмас байлық” – деп өнерді құдіретті күш, адамның жан серігі, ертенгі күнгі жейтін тамағы ішетін сусыны, рухани байлығы деп бағалаған.
4 слайд
Өнер дегеніміз – өмір шындығын көркем бейнелер
арқылы жеткізетін адам іс-әрекеттерінің
формасы. «Өнер алды – қызыл тіл» деген халық
даналығы өнерпаз қауымның дәстүрлі ережесіне
айналды.
4 слайд
Өнер дегеніміз – өмір шындығын көркем бейнелер арқылы жеткізетін адам іс-әрекеттерінің формасы. «Өнер алды – қызыл тіл» деген халық даналығы өнерпаз қауымның дәстүрлі ережесіне айналды.
5 слайд
“ Қолөнер – мол өнер”
Қолөнер қолмен жасалатын жұмыс. Халық тұрмысында өру, ою, зергерлік, тігу, тоқу, жону,
құрастыру бәрі де халықтың қолөнеріне жатады. Ғасырлар бойы ұрпақтан – ұрпаққа көбірек
таралған қолөнерінің бір түрі ою — өрнек.
-«Құстұмсық» бұл өрнек құстың тұмсығын тұспалдаудан туған. «Құстұмсық» тармақты
мүйіздер мен сызықтардан құралады. Ою - өрнекті қиғанда ортасындағы сызықтың ұшының
басы құстың тұмсығына ұқсас қиылады. «Құстұмсық» жүзік немесе «топсалы» сәлемдеме
ретінде, жүзігі туыстар арасында дәнекер қызметін атқарған.
-«Қошқармүйіз» ою - өрнегі қойдың төбесі мен екі жаққа иіріле түскен мүйіз -бейнесінде
келіп, оның қолтық тұсынан қойдың құлағын долбарлайтын тағы бір шолақ мүйіз тәрізді екі
буын шығып тұрады.
-«Түйетабан» ою - өрнегі түйенің басқан ізін долбарлайтын күрделі ою - өрнек. Ол кейде
«қарта», «қарға», «қызылайыр» ою - өрнегіне ұқсайды.
-«Қосалқа» ою - өрнегі әшекейлі тізілген мойынға салатын моншаққа ұқсас болып келеді.
Қазақ оюларының ішіндегі ең көп тараған оюдың түрі. Өте шебер келісім тауып
құрастырылған «қосалқа» оюлары бір тұтас композиция өрнек жүйесін
5 слайд
“ Қолөнер – мол өнер” Қолөнер қолмен жасалатын жұмыс. Халық тұрмысында өру, ою, зергерлік, тігу, тоқу, жону, құрастыру бәрі де халықтың қолөнеріне жатады. Ғасырлар бойы ұрпақтан – ұрпаққа көбірек таралған қолөнерінің бір түрі ою — өрнек. -«Құстұмсық» бұл өрнек құстың тұмсығын тұспалдаудан туған. «Құстұмсық» тармақты мүйіздер мен сызықтардан құралады. Ою - өрнекті қиғанда ортасындағы сызықтың ұшының басы құстың тұмсығына ұқсас қиылады. «Құстұмсық» жүзік немесе «топсалы» сәлемдеме ретінде, жүзігі туыстар арасында дәнекер қызметін атқарған. -«Қошқармүйіз» ою - өрнегі қойдың төбесі мен екі жаққа иіріле түскен мүйіз -бейнесінде келіп, оның қолтық тұсынан қойдың құлағын долбарлайтын тағы бір шолақ мүйіз тәрізді екі буын шығып тұрады. -«Түйетабан» ою - өрнегі түйенің басқан ізін долбарлайтын күрделі ою - өрнек. Ол кейде «қарта», «қарға», «қызылайыр» ою - өрнегіне ұқсайды. -«Қосалқа» ою - өрнегі әшекейлі тізілген мойынға салатын моншаққа ұқсас болып келеді. Қазақ оюларының ішіндегі ең көп тараған оюдың түрі. Өте шебер келісім тауып құрастырылған «қосалқа» оюлары бір тұтас композиция өрнек жүйесін
6 слайд
1 . Өнерлі өрде озар,
Өнерсіз жігіт жер соғар.
2.Өнерлі өрге жүзер.
3.Ақыл көпке жеткізер,
Өнер көкке жеткізер.
4.Өнерліге өлім жоқ.
5.Өнерлінің қолы алтын,
Өлеңшінің сөз алтын.
6.Өнерлі бала сүйкімді.
7.Өнер білсең-өлмейсің.
8.Өнерлінің өзегі толмас.
9.Өнер-таусылмас азық.
Жұтамас байлық .
10Бай болмасаң бай болма
Өнер, білімге сай бол, 11Өнерлі қол бақытқа жол.
12.Ілім-іштегі нұр,
Өнер сыртқа салынған түр.
13.Өнер таусылмас азық,
Сарқылмас байлық.
14.Өнерді үйрен
Үйренде жирен.
15Өнер қанат
Білім санат.
16.Қол өнері кілемде.
Сөз өнері өлеңде.
17.Өнер көзі халықта.
18.Өнер қуып ой түзе
Жұмыс қылып бой түзе.
19.Өнерлі адам ешкімге
жалынбайды.
20Ел іші өнер кеніші.
6 слайд
1 . Өнерлі өрде озар, Өнерсіз жігіт жер соғар. 2.Өнерлі өрге жүзер. 3.Ақыл көпке жеткізер, Өнер көкке жеткізер. 4.Өнерліге өлім жоқ. 5.Өнерлінің қолы алтын, Өлеңшінің сөз алтын. 6.Өнерлі бала сүйкімді. 7.Өнер білсең-өлмейсің. 8.Өнерлінің өзегі толмас. 9.Өнер-таусылмас азық. Жұтамас байлық . 10Бай болмасаң бай болма Өнер, білімге сай бол, 11Өнерлі қол бақытқа жол. 12.Ілім-іштегі нұр, Өнер сыртқа салынған түр. 13.Өнер таусылмас азық, Сарқылмас байлық. 14.Өнерді үйрен Үйренде жирен. 15Өнер қанат Білім санат. 16.Қол өнері кілемде. Сөз өнері өлеңде. 17.Өнер көзі халықта. 18.Өнер қуып ой түзе Жұмыс қылып бой түзе. 19.Өнерлі адам ешкімге жалынбайды. 20Ел іші өнер кеніші.
7 слайд
Ә
н
а
й
т
а
м
ы
з
б
ә
р
і
м
і
з
!
7 слайд
Ә н а й т а м ы з б ә р і м і з !
8 слайд
“ Өнер – таусылмас азық, жұтамас байлық”
8 слайд
“ Өнер – таусылмас азық, жұтамас байлық”
9 слайд
9 слайд
10 слайд
Жауабы
•
Өнер таусылмас азық – жұтамас байлық
•
Бүгінгі істі, ертеңге қалдырма
•
Өнерлінің он саусағы тең,
Өнерсіздің бір саусағы кем.
•
Еңбек – өнер өрісі, өнер өмір жемісі
•
Үлгісі көптің өрнегі көп, өрнегі көптің ермегі көп
•
Асыл қайшы пішуге сән, күміс қасық ішуге сән
•
Кітап – білім бұлағы, білім өмір шырағы.
10 слайд
Жауабы • Өнер таусылмас азық – жұтамас байлық • Бүгінгі істі, ертеңге қалдырма • Өнерлінің он саусағы тең, Өнерсіздің бір саусағы кем. • Еңбек – өнер өрісі, өнер өмір жемісі • Үлгісі көптің өрнегі көп, өрнегі көптің ермегі көп • Асыл қайшы пішуге сән, күміс қасық ішуге сән • Кітап – білім бұлағы, білім өмір шырағы.
11 слайд
Өнер-туындысы адам сезіміне қозғау
салумен берге, баяндалған оқиғаны
басынан өткізгендей тебіреніске,
кейіпкердің қуанышына сүйінген,
қайғысына күйінген толғанысқа әкеледі,
эстетикалық ләззатқа бөлейді. Ол ерекше
көркем образды рәміз жүйесі арқылы
айрықша көркем тіл ретінде көрініп,
адамдардың санасына жол табады.Өнер-туындысы адам сезіміне қозғау салумен берге,
баяндалған оқиғаны басынан өткізгендей тебіреніске,
кейіпкердің қуанышына сүйінген, қайғысына күйінген
толғанысқа әкеледі, эстетикалық ләззатқа бөлейді. Ол
ерекше көркем образды рәміз жүйесі арқылы айрықша
көркем тіл ретінде көрініп, адамдардың санасына жол
табады.
11 слайд
Өнер-туындысы адам сезіміне қозғау салумен берге, баяндалған оқиғаны басынан өткізгендей тебіреніске, кейіпкердің қуанышына сүйінген, қайғысына күйінген толғанысқа әкеледі, эстетикалық ләззатқа бөлейді. Ол ерекше көркем образды рәміз жүйесі арқылы айрықша көркем тіл ретінде көрініп, адамдардың санасына жол табады.Өнер-туындысы адам сезіміне қозғау салумен берге, баяндалған оқиғаны басынан өткізгендей тебіреніске, кейіпкердің қуанышына сүйінген, қайғысына күйінген толғанысқа әкеледі, эстетикалық ләззатқа бөлейді. Ол ерекше көркем образды рәміз жүйесі арқылы айрықша көркем тіл ретінде көрініп, адамдардың санасына жол табады.
12 слайд
«Өнердің қай түрін таңдаймын?»«Өнердің қай түрін таңдаймын?»
Эссе жазуЭссе жазу
12 слайд
«Өнердің қай түрін таңдаймын?»«Өнердің қай түрін таңдаймын?» Эссе жазуЭссе жазу
13 слайд
•
Қорытынды: Міне балалар, бүгінгі тәрбие
сағатымызда қазақ халқының өнер түрлерімен
таныстық. Халық өнері тек қана эстетикалық мұрағат
емес, ол сонымен қатар халықтың белгелі бір тарихи
кезеңіндегі таным – түсінігінен, өмір – салтынан,
сұлулық туралы ой – талғамынан хабар береді. Есік
қаласында табылған “Алтын киімді адам”әлемде
теңдесі жоқ қолөнер болып саналады.
•
600 жыл бұрын әйгілі құймашы Абдуал — Әзілдің
қолынан шыққан алып Тайқазан Түркістанға Қожа
Ахмет Яссауй мовзалейіне қайтып оралуы – мәдениет
пен әдебиет саласындағы үлкен оқиға.
13 слайд
• Қорытынды: Міне балалар, бүгінгі тәрбие сағатымызда қазақ халқының өнер түрлерімен таныстық. Халық өнері тек қана эстетикалық мұрағат емес, ол сонымен қатар халықтың белгелі бір тарихи кезеңіндегі таным – түсінігінен, өмір – салтынан, сұлулық туралы ой – талғамынан хабар береді. Есік қаласында табылған “Алтын киімді адам”әлемде теңдесі жоқ қолөнер болып саналады. • 600 жыл бұрын әйгілі құймашы Абдуал — Әзілдің қолынан шыққан алып Тайқазан Түркістанға Қожа Ахмет Яссауй мовзалейіне қайтып оралуы – мәдениет пен әдебиет саласындағы үлкен оқиға.