өсімдіктердің көбею тәсілдері
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Осыдан 3,5 млрд. Жыл бұрын тіршілік еткен тірі ағзалар
біздің заманымызға жетті ме?
Тіршіліктің үздіксіздігін, ұрпақ жалғасын қамтамасыз
ететін тіршіліктің қай қасиеті деп ойлайсыздар?
1 слайд
Осыдан 3,5 млрд. Жыл бұрын тіршілік еткен тірі ағзалар біздің заманымызға жетті ме? Тіршіліктің үздіксіздігін, ұрпақ жалғасын қамтамасыз ететін тіршіліктің қай қасиеті деп ойлайсыздар?
2 слайд
Тақырып: Өсімдіктердің
жынысты және жыныссыз
көбеюі. Жынысты және
жыныссыз көбею
тәсілдерінің биологиялық
мәні.
2 слайд
Тақырып: Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюі. Жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің биологиялық мәні.
3 слайд
өсімдіктердің жынысты
және жыныссыз көбеюлерін
сипаттай алады.
Оқу мақсаты:
3 слайд
өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюлерін сипаттай алады. Оқу мақсаты:
4 слайд
Бағалау критерийлері:
1) өсімдіктердегі көбеюдің негізгі тәсілдерін
атайды;
2) әрбір көбею тәсіліне сипаттама береді;
3) әр түрлі көбею тәсілдеріне сәйкес өсімдіктерге
мысалдар келтіреді;
4) жынысты және жыныссыз көбею түрлерін
салыстырады;
5) жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің
биологиялық мәнін түсіндіреді.
4 слайд
Бағалау критерийлері: 1) өсімдіктердегі көбеюдің негізгі тәсілдерін атайды; 2) әрбір көбею тәсіліне сипаттама береді; 3) әр түрлі көбею тәсілдеріне сәйкес өсімдіктерге мысалдар келтіреді; 4) жынысты және жыныссыз көбею түрлерін салыстырады; 5) жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің биологиялық мәнін түсіндіреді.
5 слайд
Көбею – барлық тірі
организмдердің өсіп өнуін,
белгілі бір түрдің сақталуын
қамтамасыз ететін күрделі
биологиялық процесс.
5 слайд
Көбею – барлық тірі организмдердің өсіп өнуін, белгілі бір түрдің сақталуын қамтамасыз ететін күрделі биологиялық процесс.
6 слайд
Жыныссыз
Өсімдіктердің көбею тәсілдері
Жынысты
Өсімді Споратүзу
Көптеген
балдырлар,
мүктер,
қыналар,
плаундар
•Қалемшелеу
(қарақат)
•Мұртша
(құлпынай)
•Жапырақтар
ымен
(фиалка)
•Сұлама бұтақ
(крыжовник)
•Тамырсабақ
(ирис)
6 слайд
Жыныссыз Өсімдіктердің көбею тәсілдері Жынысты Өсімді Споратүзу Көптеген балдырлар, мүктер, қыналар, плаундар •Қалемшелеу (қарақат) •Мұртша (құлпынай) •Жапырақтар ымен (фиалка) •Сұлама бұтақ (крыжовник) •Тамырсабақ (ирис)
7 слайд
Жыныссыз
Өсімдіктердің көбею тәсілдері
Өсімді Споратүзу
Көптеген
балдырлар,
мүктер,
қыналар,
плаундар
•Қалемшелеу
(қарақат)
•Мұртша
(құлпынай)
•Жапырақтар
ымен
(фиалка)
•Сұлама бұтақ
(крыжовник)
•Тамырсабақ
(ирис)
7 слайд
Жыныссыз Өсімдіктердің көбею тәсілдері Өсімді Споратүзу Көптеген балдырлар, мүктер, қыналар, плаундар •Қалемшелеу (қарақат) •Мұртша (құлпынай) •Жапырақтар ымен (фиалка) •Сұлама бұтақ (крыжовник) •Тамырсабақ (ирис)
8 слайд
Жыныссыз
Өсімдіктердің көбею тәсілдері
Жынысты
Өсімді Споратүзу
Көптеген
балдырлар,
мүктер,
қыналар,
плаундар
•Қалемшелеу
(қарақат)
•Мұртша
(құлпынай)
•Жапырақтар
ымен
(фиалка)
•Сұлама бұтақ
(крыжовник)
•Тамырсабақ
(ирис)
КонъюгацияГамета
арқылы
Балдырлар,
жабықтұқы
мды
өсімдіктер
Спирогира
8 слайд
Жыныссыз Өсімдіктердің көбею тәсілдері Жынысты Өсімді Споратүзу Көптеген балдырлар, мүктер, қыналар, плаундар •Қалемшелеу (қарақат) •Мұртша (құлпынай) •Жапырақтар ымен (фиалка) •Сұлама бұтақ (крыжовник) •Тамырсабақ (ирис) КонъюгацияГамета арқылы Балдырлар, жабықтұқы мды өсімдіктер Спирогира
9 слайд
9 слайд
10 слайд
Тапсырма: бейнероликті көре
отыра «түртіп алу» әдісін
қолданыңыз.
10 слайд
Тапсырма: бейнероликті көре отыра «түртіп алу» әдісін қолданыңыз.
11 слайд
Жынысты көбеюдің сызбасы
Ата-аналық
дарақтар
Ұрпақ
11 слайд
Жынысты көбеюдің сызбасы Ата-аналық дарақтар Ұрпақ
12 слайд
Терминдер Анықтамалар
1. жыныссыз көбею А) өсімдіктің жынысты ұрпағы, спорадан дамиды және гаметалар түзеді
2. жынысты көбею Б) аналық жыныс жасушасы .
3. Спермий В) жыныс жасушаларының қосылу үрдісі
4. жұмыртқажасуша Г) өсімдіктің жыныссыз ұрпағы, зиготадан дамиды және спора түзеді
5. Гаметалар Д) гаметалардың қосылу нәтижесінде жаңа ұрпақ түзілетін көбеюдің бір түрі
6. Гаметофит Е) аталық жыныс жасушасы
7. Спорофит Ж) жыныс жасушалары
8. Спорангий З) төменгі және жоғары сатыдағы өсімдіктерде спора түзілетін мүше
9. ұрықтану И) гаметалардың қатысынсыз, сомалық жасушалалардың қосылу
нәтижесінде келесі ұрпақ түзілетін көбею түрі
1___, 2___, 3___, 4___, 5___, 6___, 7___, 8___, 9___,
10___
Тапсырма: терминдер мен анықтамаларды
сәйкестендіріңіз.
12 слайд
Терминдер Анықтамалар 1. жыныссыз көбею А) өсімдіктің жынысты ұрпағы, спорадан дамиды және гаметалар түзеді 2. жынысты көбею Б) аналық жыныс жасушасы . 3. Спермий В) жыныс жасушаларының қосылу үрдісі 4. жұмыртқажасуша Г) өсімдіктің жыныссыз ұрпағы, зиготадан дамиды және спора түзеді 5. Гаметалар Д) гаметалардың қосылу нәтижесінде жаңа ұрпақ түзілетін көбеюдің бір түрі 6. Гаметофит Е) аталық жыныс жасушасы 7. Спорофит Ж) жыныс жасушалары 8. Спорангий З) төменгі және жоғары сатыдағы өсімдіктерде спора түзілетін мүше 9. ұрықтану И) гаметалардың қатысынсыз, сомалық жасушалалардың қосылу нәтижесінде келесі ұрпақ түзілетін көбею түрі 1___, 2___, 3___, 4___, 5___, 6___, 7___, 8___, 9___, 10___ Тапсырма: терминдер мен анықтамаларды сәйкестендіріңіз.
13 слайд
13 слайд
14 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею
тәсілдерін салыстыру
№Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею
1Көбеюге қатысатын
дарақтар саны
2Гаметаның түзілуі
3Дарақтардың көбею
жылдамдығы
4Кемшіліктер
5Артықшылықтар
14 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін салыстыру №Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею 1Көбеюге қатысатын дарақтар саны 2Гаметаның түзілуі 3Дарақтардың көбею жылдамдығы 4Кемшіліктер 5Артықшылықтар
15 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею
тәсілдерін салыстыру
№Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею
1Көбеюге қатысатын дарақтар
саны
1 2
2Гаметаның түзілуі
- +
3Дарақтардың көбею
жылдамдығы
Жоғары Жоқ
4Кемшіліктер Өзгермелі орта жағдайларда
тірі қалмайды
1. Қарама-қарсы жұпты табу
2.Ұрпақтардың аз санына ие болу
3. Күрделі жүреді
5Артықылықтар 1. Ұрпақтар санының көп
болуы
2. Жай жүреді
3. Қарама-қарсы жұпты
іздемейді
4. Қоршаған ортаның
өзгермейтін жағдайына
жақсы бейімделген
Қоршаған ортаның өзгерісіне
бейімделеді және тіршілігін әрі-
қарай жалғастырады.
15 слайд
Жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін салыстыру №Нышаны Жыныссыз көбею Жынысты көбею 1Көбеюге қатысатын дарақтар саны 1 2 2Гаметаның түзілуі - + 3Дарақтардың көбею жылдамдығы Жоғары Жоқ 4Кемшіліктер Өзгермелі орта жағдайларда тірі қалмайды 1. Қарама-қарсы жұпты табу 2.Ұрпақтардың аз санына ие болу 3. Күрделі жүреді 5Артықылықтар 1. Ұрпақтар санының көп болуы 2. Жай жүреді 3. Қарама-қарсы жұпты іздемейді 4. Қоршаған ортаның өзгермейтін жағдайына жақсы бейімделген Қоршаған ортаның өзгерісіне бейімделеді және тіршілігін әрі- қарай жалғастырады.
16 слайд
Топтық жұмыс
Өсімдіктердің көбею тәсілдері
______________________ ____________________________
____________________ ________________ ___________________ ______________________
(атауы) (атауы) (атауы) (атауы)
_________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________
(сипаттамасы) (сипаттамасы) (сипаттамасы) (сипаттамасы)
________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________
_________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________
____________________ ________________ ___________________ ______________________
(мысалдар) (мысалдар) (мысалдар) (мысалдар)
___________________ ________________ ___________________ ______________________
___________________ ________________ ___________________ ______________________
16 слайд
Топтық жұмыс Өсімдіктердің көбею тәсілдері ______________________ ____________________________ ____________________ ________________ ___________________ ______________________ (атауы) (атауы) (атауы) (атауы) _________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________ (сипаттамасы) (сипаттамасы) (сипаттамасы) (сипаттамасы) ________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________ _________________________________________ ________________________________ _____________________________________ ____________________________________________ ____________________ ________________ ___________________ ______________________ (мысалдар) (мысалдар) (мысалдар) (мысалдар) ___________________ ________________ ___________________ ______________________ ___________________ ________________ ___________________ ______________________
17 слайд
Суреттерді сөйлетіңіз
17 слайд
Суреттерді сөйлетіңіз
18 слайд
Үй тапсырмасы:
1.Конспектті оқу.
2. Жаңа терминдерді қайталау.
18 слайд
Үй тапсырмасы: 1.Конспектті оқу. 2. Жаңа терминдерді қайталау.
19 слайд
Кері байланыс
Сөйлемді жалғастыр
•Маған қызықты болды…
•Біз бүгін ….
•Мен бүгін түсіндім…
•Маған қиын болды…
• Келесі сабақта мен…
19 слайд
Кері байланыс Сөйлемді жалғастыр •Маған қызықты болды… •Біз бүгін …. •Мен бүгін түсіндім… •Маған қиын болды… • Келесі сабақта мен…