#1 слайд
Пассивті тасымалдау механизмдері Тірі ағзалардағы заттарды тасымалдайтын негізгі тәсілдер пассивті тасымалдау болып табылады. Пассивті тасымалдаудың басты түрлері - жеңілдетілген диффузия және қарапайым тасымалдау. Бұл процестер энергия жұмсалмай, тек химиялық градиент бойынша жүзеге асады.

1 слайд

#2 слайд
Жеңілдетілген диффузия: түсінігі және механизмі 1Түсінігі Жеңілдетілген диффузия заттың концентрация градиенті бағытымен тасымалдануы, бірақ ол диффузия арқылы өтпейді. 2Механизмі Арнайы тасымалдаушы ақуыздар арқылы жүзеге асады, олар заттың мембранадан өтуіне көмектеседі. 3Жылдамдығы Жеңілдетілген диффузия, қарапайым диффузиядан гөрі жылдам жүреді.

2 слайд

#3 слайд
Жеңілдетілген диффузия процесінің сипаттамалары Концентрация градиенті Заттың мембрана арқылы өтуі концентрация айырмашылығына байланысты жүреді. Тасымалдаушы ақуыздар Арнайы тасымалдаушы ақуыздар заттың өтуіне жағдай жасайды. Энергия тәуелсіздігі Жеңілдетілген диффузия энергия жұмсалмай, тек химиялық градиент бойынша жүзеге асады.

3 слайд

#4 слайд
Энергиясыз өтетін тасымалдау: қарапайым тасымалдау Түсінігі Қарапайым тасымалдау кезінде заттар мембрана арқылы тікелей диффузия арқылы өтеді. Жеделдігі Қарапайым тасымалдау жеңілдетілген диффузияға қарағанда баяу жүреді. Энергия тәуелсіздігі Бұл процесс де энергия жұмсалмай, тек химиялық градиент бойынша жүзеге асады.

4 слайд

#5 слайд
Қарапайым тасымалдаудың түрлері мен механизмдері 1 Газдардың диффузиясы Газдардың мембрана арқылы өтуі қарапайым тасымалдаудың негізгі түрі болып табылады. 2 Сулы еріндінің диффузиясы Су және суда ериген заттар мембрана арқылы диффузия арқылы таситыла береді. 3 Липофильді заттардың диффузиясы Май еріткіштері мен майлар мембрананың липидтік қабатынан өтеді.

5 слайд

#6 слайд
Қарапайым тасымалдаудың физикалық-химиялық аспектілері Молекулалық өлшемі Молекулалардың мембранадан өту қабілеті олардың өлшеміне тәуелді. Температура Температураның өсуі диффузия жылдамдығын арттырады. Ерітінді концентрациясы Ерітінді концентрациясы жоғарылаған сайын диффузия жылдамдығы өседі.

6 слайд

#7 слайд
Жеңілдетілген диффузия мен қарапайым тасымалдаудың айырмашылығы Тасымалдаудың механизмі Жеңілдетілген диффузия арнайы тасымалдаушы ақуыздар арқылы жүзеге асады, ал қарапайым тасымалдау тікелей диффузия арқылы өтеді. Жылдамдық Жеңілдетілген диффузия қарапайым диффузиядан жылдам жүреді. Энергия тәуелділігі Екі процесс те энергия жұмсалмай, тек химиялық градиент бойынша жүзеге асады.

7 слайд

#8 слайд
Тасымалдау механизмдерін зерттеу әдістері Радиоактивті изотоптар Радиоактивті изотоптарды қолдану арқылы тасымалдау процестерін зерттеуге болады. Селективті тежегіштер Белгілі бір тасымалдау механизмдерін селективті тежейтін реагенттерді қолдану. Электрофизикалық әдістер Мембрана өткізгіштігін және потенциалын өлшеу арқылы тасымалдау процесін зерттеу.

8 слайд

#9 слайд
Пассивті тасымалдау процестерінің биологиялық маңызы 1Метаболикалық процестер Жеңілдетілген диффузия мен қарапайым тасымалдау маңызды метаболикалық реакцияларды жүзеге асырады. 2Сигналдық жүйелер Пассивті тасымалдау жасушааралық коммуникацияны қамтамасыз етеді. 3Гомеостаз Пассивті тасымалдау процестері клетканың ішкі ортасын тұрақты ұстап тұруға көмектеседі.

9 слайд

#10 слайд
Қорытынды және перспективалар Пассивті тасымалдау механизмдерін зерттеу ағзалардағы заттардың өту жолдарын түсінуге, дәрі-дәрмектер мен медициналық препараттарды тиімді жеткізуге, сондай-ақ жаңа биотехнологиялық құрылғыларды жасауға көмектеседі. Бұл бағыттағы зерттеулер болашақта маңызды нәтижелерге әкелуі мүмкін.

10 слайд