Қажығали Мұханбетқалиұлы" Тар кезең "романы

1 слайд
ФИЛОЛОГИЯ ,ЖУРНАЛИСТИКА КАФЕДРАСЫНЫҢ ҚАЗАҚ ТІЛІ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТІ ПӘНІ МҰҒАЛІМІ МАМАНДЫҒЫНЫҢ 4 КУРС СТУДЕНТІ ҚОЖАН ГҮЛНАЗ ЖҰМАТАЙҚЫЗЫ Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы, №229 жалы орта мектебі 

1 слайд

2 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ:ҚАЖЫҒАЛИ МҰҚАНБЕТҚАЛИҰЛЫ “ТАР КЕЗЕҢ”РОМАНЫ • Оқу мақсаты :9.11.1-әдеби шығармаға әдеби сюжеттік - композициялық талдау жасау . • 9.1.2.1-әдеби шығармадағы психологизмді анықтау • Сабақтың мақсаты :әдеби шығармаға сюжеттік композициялық талдау жасап,әдеби шығармадағы психологизмді анықтайды .

2 слайд

3 слайд
Қажығали Мұханбетқалиұлы  (1942-2020) - 8 желтоқсанда Ақтөбе облысы Байғанин ауданындағы Кемерши ауылында туған. Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін үздік бітірген (1965). Одан кейін Ақтөбе облыстық Радио және телевидение комитетінде, «Коммунизм жолы» газетінде, Алматыдағы «Қазақстан» баспасынд а, республикалық әдеби журнал «Жұлдызда», «Қазақ әдебиеті» газетінде әртүрлі жауапты жұмыстарда болды; орыс-қазақ тілдерінде шығатын «Жаңа фильм» –  «Новый фильм» журналдарының бас редакторы қызметін атқарды.

3 слайд

4 слайд
ТАР КЕЗЕҢ • Х V ІІ ғасырдың соңындағы Еділ мен Жайық өзендерінің айналасындағы шұралы жайылым жерлерінен айырылу қазақтардың наразылығын туғыза бастады. Бұл патшалық Ресейдің қазақтарды отарлауының бір әдісі еді. Міне сондай кезде орыстың отарлық саясатына ең алғаш болып қарсы шыққан батыр, би әрі шешен Сырым Датұлы болды. Сырым бастаған көтерілісте 7 мыңға жуық әскер болғандығы айтылады.  • Осы көтеріліс Сырым Датұлын бас кейіпкер етіп алған Қажығали Мұханбетқалиұлының  "Тар кезең" романында кеңінен баяндалады. Жиырма жылға жуық тақырыпты зерттеген автор 2012 жылы аталған романды кітап етіп шығарады. Қажығали Мұханбетқалиұлының еңбегі зая кетпей 2014 жылы роман Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты атанды. 

4 слайд

5 слайд
• Романға автор Қ. Мырза Әлидің: “Бұл жерде ел ұрандасқан, айқайласқан, Бұл жерге жау аяғын байқай басқан! Ерліктің етегінен ұстап тұрып, Еркіндік сонда алғаш тәй-тәй басқан” деген өлең жолдарын эпиграф ретінде алуы тарихи романның елдік, ұлттық мүдде тұрғысынан өткен тарихқа жаңаша көзқарас, пайым парасат тұрғысынан келген елдік, патриоттық бағыт-бағдарын бірден аңғартады. Эпиграф оқырманға романдағы кешегі өткен тар кезең, алмағайып замандағы елім деп еміренген ерлердің рухынан хабар бергендей әсер қалдырады.

5 слайд

6 слайд
ҒЫЛЫМҒА ҚАНАҒАТСЫЗ БОЛУ КЕРЕК ( ЖЕКЕ ЖҰМЫС ) • Өткенді уске алу мақсатында Торт тілімдерінде жасырылған сұрақтарға жауап береді

6 слайд

7 слайд
ЖҰПТАС,ОЙЛАН ЖАУАП БЕР ( ЖҰПТЫҚ ЖҰМЫС ) • Романды оқып кестені толтырады

7 слайд

8 слайд
ЫНТЫМАҚ –БІРЛІКТЕ ( ТОПТЫҚ ЖҰМЫС ) • 1 топ Шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысына талда жасайды • 2 топ Қажығали Мұханбетқалиұлының өмірбаянымен таныстыра отырып ,шығарма идеясы,шығарма психологизмі мен философиясын анықтайды • 3 топ Сырым Датұлы өмірбаянымен таныстырады

8 слайд

9 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ ТАПСЫРМА • Сәттілік фортунасында жасырылған сұрақтарға жауап береді

9 слайд

10 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ

10 слайд