Қарахан мемлекеті 6 сынып Ашық сабақ презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Қазақстан тарихы
6 сынып 1 сабақ
Бөлім тақырыбы:
Х –ХІІІ ғасырдың басындағы Қазақстан
Сабақ тақырыбы:
Қарахан мемлекеті
Зерттеу сұрағы:
Неліктен Қарахан мелекеті исламды мемлекеттік
дін деп жариялады
1 слайд
Қазақстан тарихы 6 сынып 1 сабақ Бөлім тақырыбы: Х –ХІІІ ғасырдың басындағы Қазақстан Сабақ тақырыбы: Қарахан мемлекеті Зерттеу сұрағы: Неліктен Қарахан мелекеті исламды мемлекеттік дін деп жариялады
2 слайд
Оқу мақсаты:
6.3.1.3 – X ғ. – XIII ғ. басындағы мемлекеттердің даму
ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен
айырмашылықтарын анықтау;
6.2.1.2 ислам дінінің қоғамдық өмірге ықпалын анықтау;
6.3.1.4 тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі
жер иелену ерекшеліктерін түсіндір
Сабақ мақсаты:
X ғ. – XIII ғ. басындағы Қарахан мемлекетінің даму
ерекшеліктері мен жер иеліктерінің түрлерін анықтау;
2 слайд
Оқу мақсаты: 6.3.1.3 – X ғ. – XIII ғ. басындағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; 6.2.1.2 ислам дінінің қоғамдық өмірге ықпалын анықтау; 6.3.1.4 тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін түсіндір Сабақ мақсаты: X ғ. – XIII ғ. басындағы Қарахан мемлекетінің даму ерекшеліктері мен жер иеліктерінің түрлерін анықтау;
3 слайд
Бағалау критерийлері:
- Қарахан мемлекетінің даму ерекшеліктерін
анықтайды;
- тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан
мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін
түсіндіреді;
3 слайд
Бағалау критерийлері: - Қарахан мемлекетінің даму ерекшеліктерін анықтайды; - тарихи ұғымдарды қолданып, Қарахан мемлекетіндегі жер иелену ерекшеліктерін түсіндіреді;
4 слайд
Жаңа терминдер:
Иқта - өз пайдасына салық жинау құқығы бар жер
үлесі.
Иқтадар-иқтаның иесі, феодал.
Вақф - мұсылман дінбасыларының жері.
Мүлік – (мильк) орта ғасырладағы дінбасыларының
жекеменшік жерлері.
4 слайд
Жаңа терминдер: Иқта - өз пайдасына салық жинау құқығы бар жер үлесі. Иқтадар-иқтаның иесі, феодал. Вақф - мұсылман дінбасыларының жері. Мүлік – (мильк) орта ғасырладағы дінбасыларының жекеменшік жерлері.
5 слайд
Қазақстан мен Орта Азияның
ХІІғ.дейінгі картасы
5 слайд
Қазақстан мен Орта Азияның ХІІғ.дейінгі картасы
6 слайд
1-тапсырма: «Жоғалған сөзді тап!»
•Деректер бойынша Қарахан әулетінің шығу тегі ______
_______________ байланысты.
•999 жылы қарахандықтар ______________ мемлекетін
талқандады.
•Қарахан мемлекеті мен Қыпшақ хандығы арасындағы
солтүстіктік шегара ____________ және _____________
көлдерінің бойымен өтті.
•942 жылы Қашғариядағы қарлұқ тайпалары ____________
қаласын басып алды.
•Ихта және ихталақ жүйе _________________ қатынастардың
дамуына ықпал етті.
•Дескриптор
• Мәтіндегі сөйлемдерді керекті сөздермен толықтырады.
6 слайд
1-тапсырма: «Жоғалған сөзді тап!» •Деректер бойынша Қарахан әулетінің шығу тегі ______ _______________ байланысты. •999 жылы қарахандықтар ______________ мемлекетін талқандады. •Қарахан мемлекеті мен Қыпшақ хандығы арасындағы солтүстіктік шегара ____________ және _____________ көлдерінің бойымен өтті. •942 жылы Қашғариядағы қарлұқ тайпалары ____________ қаласын басып алды. •Ихта және ихталақ жүйе _________________ қатынастардың дамуына ықпал етті. •Дескриптор • Мәтіндегі сөйлемдерді керекті сөздермен толықтырады.
7 слайд
• Жауабы:
•Деректер бойынша Қарахан әулетінің шығу тегі Қарахан
атауымен байланысты.
•999 жылы қарахандықтар самани мемлекетін талқандады.
•Қарахан мемлекеті мен Қыпшақ хандығы арасындағы
солтүстіктік шегара Алакөл және Балқаш көлдерінің
бойымен өтті.
•942 жылы Қашғариядағы қарлұқ тайпалары Баласағұн
қаласын басып алды.
•Ихта және ихталақ жүйе феодалдық қатынастардың
дамуына ықпал етті.
7 слайд
• Жауабы: •Деректер бойынша Қарахан әулетінің шығу тегі Қарахан атауымен байланысты. •999 жылы қарахандықтар самани мемлекетін талқандады. •Қарахан мемлекеті мен Қыпшақ хандығы арасындағы солтүстіктік шегара Алакөл және Балқаш көлдерінің бойымен өтті. •942 жылы Қашғариядағы қарлұқ тайпалары Баласағұн қаласын басып алды. •Ихта және ихталақ жүйе феодалдық қатынастардың дамуына ықпал етті.
8 слайд
2-тапсырма: «Фигуралар сырын аш!»
•Қарахан мемлекетіндегі жер иелену мен салық түрлерінің атауына
сәйкес мағына беріңіз
•Дескриптор
• Білім алушы
•Қарахан мемлекетіндегі жер иеліктерін анықтайды және сипаттайды;
•Қарахан мемлекетіндегі салық түрлерін анықтайды және сипаттайды;
Фақф
Иқта
Мүлік
8 слайд
2-тапсырма: «Фигуралар сырын аш!» •Қарахан мемлекетіндегі жер иелену мен салық түрлерінің атауына сәйкес мағына беріңіз •Дескриптор • Білім алушы •Қарахан мемлекетіндегі жер иеліктерін анықтайды және сипаттайды; •Қарахан мемлекетіндегі салық түрлерін анықтайды және сипаттайды; Фақф Иқта Мүлік
9 слайд
•Жауабы:
•1. Қарахан мемлекетіндегі жер иеліктерін иқта, вақф және мүлік
жатады.
•2. Иқта- қағанның өз маңайындағыларға,туысқандарына берген
жер үесі және сол аумақтан салық жинау құқығын да оларға
сыйлады.
•3. Вақф - дінбасыларына өсиет етіп берілген жерлер, бұл жерлер
де салықтан босатылды.
•4. Жекеменшік-мүлік- мемлекеттік салық түріндегі жерлер болды.
9 слайд
•Жауабы: •1. Қарахан мемлекетіндегі жер иеліктерін иқта, вақф және мүлік жатады. •2. Иқта- қағанның өз маңайындағыларға,туысқандарына берген жер үесі және сол аумақтан салық жинау құқығын да оларға сыйлады. •3. Вақф - дінбасыларына өсиет етіп берілген жерлер, бұл жерлер де салықтан босатылды. •4. Жекеменшік-мүлік- мемлекеттік салық түріндегі жерлер болды.
10 слайд
3-тапсырма:«Кім жылдам?»
•Қарахан мемлекетінде болған оқиғаларды анықтаңыз
1) ислам мемлекттік дін деп жарияланды
2) көшпелі түркілердің отырықшылануы тоқтады
3) будда мемлекеттік дін деп жарияланды
4) көшпелі түркілердің отырықшылануы белсенді түрде жүрді
5) иқталық жүйе қалыптасты
6) Бір орталыққа бағынған билік жүйесі қалыптасты
•Дескриптор
Білім алушы
1. Қарахан мемлекетінде болған 1оқиғаны анықтайды;
2. Қарахан мемлекетінде болған 2-ші оқиғаны анықтайды;
3. Қарахан мемлекетінде болған 3-ші оқиғаны анықтайды.
10 слайд
3-тапсырма:«Кім жылдам?» •Қарахан мемлекетінде болған оқиғаларды анықтаңыз 1) ислам мемлекттік дін деп жарияланды 2) көшпелі түркілердің отырықшылануы тоқтады 3) будда мемлекеттік дін деп жарияланды 4) көшпелі түркілердің отырықшылануы белсенді түрде жүрді 5) иқталық жүйе қалыптасты 6) Бір орталыққа бағынған билік жүйесі қалыптасты •Дескриптор Білім алушы 1. Қарахан мемлекетінде болған 1оқиғаны анықтайды; 2. Қарахан мемлекетінде болған 2-ші оқиғаны анықтайды; 3. Қарахан мемлекетінде болған 3-ші оқиғаны анықтайды.
11 слайд
Жауабы:
1) ислам мемлекттік дін деп жарияланды
2) көшпелі түркілердің отырықшылануы белсенді түрде жүрді
3) иқталық жүйе қалыптасты
11 слайд
Жауабы: 1) ислам мемлекттік дін деп жарияланды 2) көшпелі түркілердің отырықшылануы белсенді түрде жүрді 3) иқталық жүйе қалыптасты
12 слайд
Қорытынды
Қарахан мемлекеті Х ғасырдың екінші жартысынан ХІІІ
ғасырдың алғашқы он жылдығы арасында өмір сүрген ең
ірі ортағасырлық мемлекет. Мемлекеттің құрылуы қазіргі
Қазақстан мен Орта Азия халықтарының тарихында
маңызды орын алады.
Қарахан мемлекетінің қоғамдық құрылыс жүйесі өзіне
дейінгі түрік мелекеттеріне қарағанда өзгешелеу болды.
Ол қағанаттағы жер иелену түрлерінен, алым - салық
жинау жүйесінен де байқалады.
12 слайд
Қорытынды Қарахан мемлекеті Х ғасырдың екінші жартысынан ХІІІ ғасырдың алғашқы он жылдығы арасында өмір сүрген ең ірі ортағасырлық мемлекет. Мемлекеттің құрылуы қазіргі Қазақстан мен Орта Азия халықтарының тарихында маңызды орын алады. Қарахан мемлекетінің қоғамдық құрылыс жүйесі өзіне дейінгі түрік мелекеттеріне қарағанда өзгешелеу болды. Ол қағанаттағы жер иелену түрлерінен, алым - салық жинау жүйесінен де байқалады.
13 слайд
Рефлексия «Бағдаршам»
Үй тапсырмасы: тақырып бойынша 5 -7 сұрақ дайындау.
13 слайд
Рефлексия «Бағдаршам» Үй тапсырмасы: тақырып бойынша 5 -7 сұрақ дайындау.