Қазақ ғарышкерлері

1 слайд
Сәуірдің он төрті Қазақ ғарышкерлері

1 слайд

2 слайд
Оқу мақсаты: Мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау (5.2.1.1.) Сабақ мақсаты:      Мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты анықтау. Бағалау критерийі. Білім алушы: • Мәтін мазмұнындағы негізгі және қосымша ақпараттарды іріктейді; • Мәтіндегі негізгі және қосымша ақпараттарды анықтайды.

2 слайд

3 слайд
Қазақ ғарышкерлерін танисыз ба? Есімдерін атаңыз.

3 слайд

4 слайд
Тоқтар Әубәкіров Талғат Мұсабаев Айдын Айымбетов

4 слайд

5 слайд
12 сәуір – Адамзаттың ғарышты бағындырған күні. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясы бұл күнді «Адамның ғарышқа ұшуының халықаралық күні» деп жариялады. Тұңғыш ғарышкер Юрий Гагариннен (1961) бастап ғарышқа төрт жүзден астам адам ұшқан. Олардың ішінде қазақ ғарышкерлері Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев, Айдын Айымбетов бар. КСРО-ның 72-ші, әлемнің 256-шы ғарышкері Тоқтар Әубәкіров – бірнеше рет рекорд орнатып, Гиннестің рекордтар кітабына енген тұңғыш қазақ ғарышкері. Тоқтар Әубәкіров ғарышта 7 күн 22 сағат 13 минут болды. Айта кетелік, ол жылына екі рет отбасында «Ашық есік күндерін» өткізеді: 12 сәуір – қазақтың жерінен тұңғыш ғарышқа адам ұшқан күн және 2 қазан – өзі ғарышқа ұшқан күн. Бұл күндері кең дастархан жайылып, үйіне келген қонақтарды шын көңілмен қарсы алып, ерекше мейіріммен күтеді. Талғат Мұсабаев «Союз-ТМ» ғарыш кемесімен қатарынан үш рет ғарыш әлемін бағындырды. Ол ғарышта ең алғаш рет 1994 жылы 126 тәулік, 1998 жылы екінші сапарында 208 тәулік және 2001 жылы жасаған соңғы сапарында 8 тәулік болған. Бұл – ғарышта болу ұзақтығы бойынша қазақ ғарышкерлері арасындағы тұңғыш рекордтық көрсеткіш болып саналады. Айдын Айымбетов – ғарышқа ұшқан тұңғыш Қазақстан азаматы. Ол ғарышта жалпы есебі 10 тәулікке жуық уақыт болып, қазақстандық ғылым үшін бірқатар сынақ жүргізіп, соның ішінде радиацияның миға әсерін зерттеген. Сонымен қатар, ғарыш кемесі Жерді қалай тез айналып ұшып бара жатқанын да таспаға түсіріп үлгеріпті.  Үш қыранға да ғарыш кеңістігін игеруге сіңірген аса зор еңбегі, ғарышқа ұшу кезінде көрсеткен батырлығы мен ерлігі үшін «Халық қаһарманы» атағы берілген. 

5 слайд

6 слайд
1-тапсырма. Мәтінді түсініп оқыңыз. 12 сәуір – Адамзаттың ғарышты бағындырған күні. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясы бұл күнді «Адамның ғарышқа ұшуының халықаралық күні» деп жариялады. Тұңғыш ғарышкер Юрий Гагариннен (1961) бастап ғарышқа төрт жүзден астам адам ұшқан. Олардың ішінде қазақ ғарышкерлері Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев, Айдын Айымбетов бар. КСРО-ның 72-ші, әлемнің 256-шы ғарышкері Тоқтар Әубәкіров – бірнеше рет рекорд орнатып, Гиннестің рекордтар кітабына енген тұңғыш қазақ ғарышкері. Тоқтар Әубәкіров ғарышта 7 күн 22 сағат 13 минут болды. Айта кетелік, ол жылына екі рет отбасында «Ашық есік күндерін» өткізеді: 12 сәуір – қазақтың жерінен тұңғыш ғарышқа адам ұшқан күн және 2 қазан – өзі ғарышқа ұшқан күн. Бұл күндері кең дастархан жайылып, үйіне келген қонақтарды шын көңілмен қарсы алып, ерекше мейіріммен күтеді. Талғат Мұсабаев «Союз-ТМ» ғарыш кемесімен қатарынан үш рет ғарыш әлемін бағындырды. Ол ғарышта ең алғаш рет 1994 жылы 126 тәулік, 1998 жылы екінші сапарында 208 тәулік және 2001 жылы жасаған соңғы сапарында 8 тәулік болған. Бұл – ғарышта болу ұзақтығы бойынша қазақ ғарышкерлері арасындағы тұңғыш рекордтық көрсеткіш болып саналады. Айдын Айымбетов – ғарышқа ұшқан тұңғыш Қазақстан азаматы. Ол ғарышта жалпы есебі 10 тәулікке жуық уақыт болып, қазақстандық ғылым үшін бірқатар сынақ жүргізіп, соның ішінде радиацияның миға әсерін зерттеген. Сонымен қатар, ғарыш кемесі Жерді қалай тез айналып ұшып бара жатқанын да таспаға түсіріп үлгеріпті.  Үш қыранға да ғарыш кеңістігін игеруге сіңірген аса зор еңбегі, ғарышқа ұшу кезінде көрсеткен батырлығы мен ерлігі үшін «Халық қаһарманы» атағы берілген.  Дескриптор: - Мәтінді түсініп оқиды.

6 слайд

7 слайд
2-тапсырма. Мәтіннен 2 негізгі , 2 қосымша ақпаратты анықтаңыз. Дескриптор: - Мәтіннен 2 негізгі , 2 қосымша ақпаратты анықтайды. Негізгі ақпарат Қосымша ақпарат 1. 1. 2. 2.

7 слайд

8 слайд
а Мәтін Бір тақырып төңірегіндегі біріккен, сабақтас және тұтас ақпаратты жеткізетін мазмұнды сөйлемдердің тізбегі. Қосымша ақпарат Негізгі ойды толықтырып дәлелдейтін ақпарат. Мысалы, сондықтан деген сөздер арқылы беріледі. Негізгі ақпарат Мәтіндегі басты ақпарат, негізгі ой. Көбінесе бастапқы сөйлемдерде келеді. Есімізге түсірейік!

8 слайд

9 слайд
3-тапсырма. Мәтін бойынша 2 жабық және 2 ашық сұрақ құрастырыңыз. Дескриптор: - Мәтін бойынша 2 жабық және 2 ашық сұрақ құрастырады. Жабық сұрақ Ашық сұрақ 1. 1. 2. 2.

9 слайд

10 слайд
а Сұрақ түрлері Ашық сұрақ Жауап берушіден өз пікірі мен көзқарасын білдіруін көздейді. Неліктен? Не мақсатпен? Не үшін? т.б. Сұрақтар негізінде құрастырылады. Жабық сұрақ Адамнан нақты әрі қысқа жауапты талап етеді. Кім? Кімдер? Нелер? Қашан? Қалай? т.б. сұрау есімдіктері арқылы жасалады.

10 слайд

11 слайд
Кері байланыс. Сабақтан алған әсеріңізді смайликтер арқылы білдіріңіз (чатқа жіберу).

11 слайд

12 слайд
Тоқтар Әубәкіров Талғат Мұсабаев Айдын Айымбетов Үй тапсырмасы. 3 ғарышкердің бірін таңдап, ғарыш сапарындағы қиындықтары мен қызықтары туралы мәлімет жинақтаңыз.

12 слайд