Материалдар / Қазақ халқының ұлттық аспаптары

Қазақ халқының ұлттық аспаптары

Материал туралы қысқаша түсінік

Материал бастауыш сынып оқушыларына, музыка пәнінің мұғалімдеріне қажетті көрнекіліктер.

Саукбаева Айгерим Рахметоллаевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

18 Ақпан 2019

531

0 рет жүктелген

Музыка Көрнекілік Барлық сыныптар

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

1 / 10

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материалдың қысқаша түсінігі

1 слайд
Қазақ халқының ұлттық аспаптары

1 слайд

Қазақ халқының ұлттық аспаптары

2 слайд
Жетіген Жетіген – көп ішекті музыкалық аспап. Кейбір ғалымдар “Жетіген”сөзін жеті байлық , жеті қазына дегенді білдіреді десе , кейбір аңыздарда ол “жеті хан”деген сөзден шыққан делінеді. Аспап тұтас ағаштан ойылып жасалып , шанағы көн терімен қапталады. Күйге келтіру үшін тиек орнына асық қойылады.

2 слайд

Жетіген Жетіген – көп ішекті музыкалық аспап. Кейбір ғалымдар “Жетіген”сөзін жеті байлық , жеті қазына дегенді білдіреді десе , кейбір аңыздарда ол “жеті хан”деген сөзден шыққан делінеді. Аспап тұтас ағаштан ойылып жасалып , шанағы көн терімен қапталады. Күйге келтіру үшін тиек орнына асық қойылады.

3 слайд
Сазсырнай Сыбыз ғ ы Сазсырнай – үрлемелі аспаптар тобына жатады.Ол саздан жасалынып,отқа күйдіріледі.Бұл аспаптын көлемі де,түрі де әр түрлі болып келеді.Аспаптын іші қуыс, қарама-қарсы жатқан тесілген бірнеше кішкене ойығы бар. Сыбызғы – қурайдан, ағаштан, кейде жезден жасалынатын көне үрлемелі музыкалық аспап. Ол ертеректе бақташылардың ең сүйікті аспабы болған.

3 слайд

Сазсырнай Сыбыз ғ ы Сазсырнай – үрлемелі аспаптар тобына жатады.Ол саздан жасалынып,отқа күйдіріледі.Бұл аспаптын көлемі де,түрі де әр түрлі болып келеді.Аспаптын іші қуыс, қарама-қарсы жатқан тесілген бірнеше кішкене ойығы бар. Сыбызғы – қурайдан, ағаштан, кейде жезден жасалынатын көне үрлемелі музыкалық аспап. Ол ертеректе бақташылардың ең сүйікті аспабы болған.

4 слайд
Домбыра Домбыра – қағып,шертіп ойналатын ішекті музыкалық аспап.Қазақтың ән-күй орындаушылық дәстүріне байланысты домбыра аспабының бірнеше түрі бар, олардың тек сырт пішіні ғана емес, ішек және перне саны да әрқилы болып келеді.Екі ішектің бірін қатты,бірін сәл-сәл кем бұра, Қазақ – нағыз қазақ емес, Нағыз қазақ – домбыра. Қ.Мырзалиев.

4 слайд

Домбыра Домбыра – қағып,шертіп ойналатын ішекті музыкалық аспап.Қазақтың ән-күй орындаушылық дәстүріне байланысты домбыра аспабының бірнеше түрі бар, олардың тек сырт пішіні ғана емес, ішек және перне саны да әрқилы болып келеді.Екі ішектің бірін қатты,бірін сәл-сәл кем бұра, Қазақ – нағыз қазақ емес, Нағыз қазақ – домбыра. Қ.Мырзалиев.

5 слайд
Қобыз Қобыз – ысқышпен ойналатын ішекті музыкалық аспап.Мойны имек келетін бұл аспап сол қол саусақтары тырнақтарының сыртын ішекке тигізу арқылы ойналады.Аспаптың шанағы терімен қапталып, ысқыштары мен ішектері жылқының қылынан жасалады. Ертеде қобызды бақсылар құдіретті күш ретінде пайдаланған.

5 слайд

Қобыз Қобыз – ысқышпен ойналатын ішекті музыкалық аспап.Мойны имек келетін бұл аспап сол қол саусақтары тырнақтарының сыртын ішекке тигізу арқылы ойналады.Аспаптың шанағы терімен қапталып, ысқыштары мен ішектері жылқының қылынан жасалады. Ертеде қобызды бақсылар құдіретті күш ретінде пайдаланған.

6 слайд
Ұран Тұяқ Ұран – үрлеп ойналатын музыкалық аспап.Оны бұрын жауынгерлер көп пайдаланатын болған.Ұзындықтары әр түрлі екі түтіктің әрқайсысында үш – үштен тесігі бар.

6 слайд

Ұран Тұяқ Ұран – үрлеп ойналатын музыкалық аспап.Оны бұрын жауынгерлер көп пайдаланатын болған.Ұзындықтары әр түрлі екі түтіктің әрқайсысында үш – үштен тесігі бар.

7 слайд
Даңғыра, дабыл, дауылпаз, шыңдауыл. Ұрмалы,соқплы аспаптар аңға шыққан кезде. Діни жоралғыларда ,жауынгерлік жорықтарда пайдаланлған.

7 слайд

Даңғыра, дабыл, дауылпаз, шыңдауыл. Ұрмалы,соқплы аспаптар аңға шыққан кезде. Діни жоралғыларда ,жауынгерлік жорықтарда пайдаланлған.

8 слайд
Шанқобыз Шанқобыз – бұл көне музыкалық аспап.Оның ортасында сүйір тілшесі болады.Шаңқобыз өнделген ағаш таспалардан жасалады.Шаңқобызға жіп байланып,сол жіпті серпіп тарту арқылы тілшесі тербеліске келтіріледі де, дыбыс шығады.Мұндай аспаптардың темір текшелерден жасалған түрлері де бар. Аспапты күйге келтіру тілшенің ұзындығы мен қалындығына байланысты.

8 слайд

Шанқобыз Шанқобыз – бұл көне музыкалық аспап.Оның ортасында сүйір тілшесі болады.Шаңқобыз өнделген ағаш таспалардан жасалады.Шаңқобызға жіп байланып,сол жіпті серпіп тарту арқылы тілшесі тербеліске келтіріледі де, дыбыс шығады.Мұндай аспаптардың темір текшелерден жасалған түрлері де бар. Аспапты күйге келтіру тілшенің ұзындығы мен қалындығына байланысты.

9 слайд
Асатаяқ Асатаяқ – ертеден келе жатқан сілкімелі аспап.Қазақ халқына ұлттық билерді сүйемелдеу үшін қолданылған.Қазақта қоңырау, сақпан, тұяқтас, шартылдақ сияқты сілкімелі аспаптар да бар.

9 слайд

Асатаяқ Асатаяқ – ертеден келе жатқан сілкімелі аспап.Қазақ халқына ұлттық билерді сүйемелдеу үшін қолданылған.Қазақта қоңырау, сақпан, тұяқтас, шартылдақ сияқты сілкімелі аспаптар да бар.