«Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында оқушылардың оқу сауаттылығын дамыту.

1 слайд
«Қазақ тілі сабақтарында оқушылардың оқу сауаттылығын дамытатын белсенді әдіс-тәсілдер. Мақсаты: Оқушылардың қазақ тілі сабағында оқу сауаттылығын арттыратын белсенді әдіс-тәсілдер ұсыну, жұмыс тәжірибеммен бөлісу. Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Серікбай Өркенұлы“ Ақсеңгір ауылының орта мектебі” КММ

1 слайд

2 слайд
3 маңызды ақпарат Есімде қалған 10 сөз Мені қызықтырған ақпарат   Әңгіме бойынша менің көзқарасым «Тыңдалым картасы» әдісін пайдаланып тыңдалым мәтіні бойынша кестеге түсіріңіздер! “ Ілгеріде бір хан өзінің баласын ұстазға оқуға берген екен. Ханның баласы ерке болып, ұстаз білімін сіңіре алмай қояды. Сол кезде ол балаға ренжіп: «Оқы әкең сияқты есек болма» деп айтады. Әкесі білімдар, соның арқасында хан болған адам ғой. Бала оны үйіне барып «Ұстаз маған ренжіді, бірақ сіз жайында айтқан сөзі көңіліме тиді» дейді. Мен жайында не айтты дегенде: «Оқы әкең сияқты есек болма» деп айтты дейді.  ОҚЫ ӘКЕҢ СИЯҚТЫ ЕСЕК БОЛМА Сөйлемді дұрыс жеткізіңіздер! 4 дағды Тыңдалым Оқылым Айтылым Жазылым

2 слайд

3 слайд
Оқылым: Оқылым – графикалық таңбалар арқылы қағаз бетіне түскен сөздер мен тіркестердің мағынасы мен мазмұнын ой мен сананың нәтижесінде қабылдай отырып, одан қажетті деректі түсініп, сұрыптап алу. Жалпы мазмұнға қатысты 2 сұрақ 1)__________________________________________________ 2)__________________________________________________ Нақты ақпараттарға қатысты 3 сұрақ 1)_______________________________________________ 2)_______________________________________________ 3)_______________________________________________Мазмұнын түсіну үшін оқу немесе көз жүгіртіп оқу Нақты ақпараттарды табу үшін оқу Детальді түрде оқу Сөз мағынасын мәнмәтіннен ажырату Мәтін құрылымын түсіну Болжай білу  Экстенсивті оқылым – үлкен көлемді мақала немесе шығармаларды (роман, әңгіме) оқу.  Интенсивті оқылым – мәтіндегі сөйлемдердің грамматикалық құрылымын, белгілі бір тақырыпқа арналған сөздерді талқылау үшін оқу. Алматы – Алатаудың баурайында орналасқан, көшелері жасыл жапырақты биік ағаштармен безендірілген, зәулім ғимараттары көп, сәнді қала. 1997 жылдың 16 желтоқсанына дейін Алматы Республикамыздың астанасы болды, қазір оны халық оңтүстік астана дейді. Алматы – Қазақстанның ең ірі мегаполисі. Ғылыми, білім беру, мәдени, тарихи, экономикалық, қаржылық, банктік және елдің индустриялық орталығы болып табылады. Қаланың аты, Алматы, «алма қаласы» деп аударылады. Алматы – республикадағы ең көрікті қала. Қала архитектурасында ұлттық ерекшеліктің элементтері бар. Алматыда әр ғимарат өзіндік ерекшеліктерімен, ұтымды инженерлік-архитектуралық шешімімен көзге түседі. Қаладағы Республикалық алаң кешені, Президент резиденциясы, Даңқ монументі, Республика сарайы, Қазақстанның Ғылым академиясының және Ұлттық кітапхана ғимараттары, Қазақ драма театры, «Қазақстан», «Отырар», «Рахат-Палас», «Анкара», «Достық» қонақ үйлері, Студенттер сарайы, Спорт сарайы, Медеу спорт кешені, республикалық Орталық мұражай т.б. көптеген мәдени, ғылыми және қала тұрғындарына арналып салынған ғимараттар бой көтерді. Қазіргі таңда Алматы қаласында 18 театр, 45 мұражай мен сурет галереясы бар. Қазақстан Ұлттық ғылым академиясы, Орталық Азия географиялық қоғамы, «Каменское плато» обсерваториясы, сондай-ақ көптеген жетекші университеттер мен ғылыми-зерттеу институттары бар. 4 дағды Тыңдалым Оқылым Айтылым Жазылым Оқылым түрлері

3 слайд

4 слайд
Айтылым: Айтылым дағдысын қалыптастыру дегеніміз – оқушылардың сөз мәдениетін, сөйлеу әдебін қалыптастыру, өз ойын дұрыс, нақты және толық жеткізе білуге машықтандыру болып табылады Бақылауға алынған немесе шектелген практикалық жаттығу – сабақ барысында оқушылар тілдік бірліктің белгілі бір түрін ғана қолдануды үйренеді. • Тілді сауатты қолдану үшін практикалық жұмыстар жүргізіледі. • Жаттығулар тілдің белгілі бір формасына ғана негізделеді. Жартылай бақылауға алынған практикалық жаттығу – оқушыларға белгілі бір тілдік бірлікті қолданумен қатар өзге де форманы таңдау мүмкіндігі беріледі. • Тілді сауатты қолдану және қарымқатынасқа түсу үшін практикалық жаттығулар ұйымдастырылады. • Тапсырма өмірге қажетті жағдаяттарға негізделеді. • Еркін практикалық жаттығулар –қарым- қатынасқа түсуге қажетті еркін практикалық Тапсырмаларды қамтиды. • Тапсырмалар еркін сөйлеу тақырыптарына негізделеді Жаттығу -1 Төмендегі сөйлемдерге ұнатамын және ұнайды сөздерін қойып, айтып көр! 1. Мен гүл өсіргенді ..... . 2. Маған гүл өсірген .... . 3. Мен шахмат ойнағанды ... . 4. Маған балық аулаған .... . Жаттығу -Сен үшін ең жақсы демалыс сәтін сипаттап айтып көр! Төмендегі сөздерді және болжалды келер шақ жұрнағын пайдаланып! -ар; -ер; -р. Мысалы: ...қыдырар едім, ...барар едім, ...көрер едім, c уретке түсірер едім, ...саяхаттар едім, ...дем алар едім. Жаттығу -3 Қазір екі топқа бөлініп, «Мектеп формасы оқушы еркіндігін шектейді» деген тақырыпта пікірталасқа түсесіздер. Көк шаршыны суырып алғандар, «Иә, келісеміз» деп аргументтерін ұсынады, ал қызыл шаршыны суырып алғандар қарсы пікір айтып, өз дәлелдемелерін ортаға салады. 4 дағды Тыңдалым Оқылым Айтылым Жазылым

4 слайд

5 слайд
Жазылымның ішкі дағдыларын екі топқа бөліп қарастыруға болады. Біріншісі –сауаттылық, ал екінші тобы – идеяны (ойды) жеткізе білуі. Сауаттылыққа қатысты дағдылар: Абзацты (жаңа азат жолдан басталған, бір идеяға ғана негізделген көлемділеужазылым бөлігі) дұрыс ұйымдастыра білу. 1. Оқушыларға төмендегі мәтін ұсынылады. Сүт — адам организміне өте пайдалы сусындардың бірі. Құрамындағы кальций сүйектер мен тістердің дұрыс дамуына әсер етеді. Магний, калий, фосфор және натрий мөлшері басқа сусындармен салыстырғанда біршама жоғары. Цинк жыныс жолдарының ауруларының алдын алуға септігін тигізсе, йод қалқанша безінің жұмысын жақсартып, иммундық жүйеге әсер етеді. Майсыздандырылған сүт бірнеше диета түрінің негізі болып саналады. Себебі ол белоктар бай және аппетитті болдырмайтын қасиетке ие. Қорыта келе, сүт - адам денсаулығын нығайтатын бірден-бір қажетті тағам. 4 дағды Тыңдалым Оқылым Айтылым Жазылым Тақырыптық сөйлем: 1. Жемістер мен көкіністердің пайдасы өте көп Қолдаушы сөйлемдер: 2. 3. 4. Қорытынды сөйлем: 5. Тақырыптық сөйлем: 1. Жемістерді сақтаудың түрлі әдістері бар Қолдаушы сөйлемдер: 2. 3. 4. Қорытынды сөйлем: 5. Тақырыптық сөйлем: 1. Темекі шегу денсаулыққа зиян. Қолдаушы сөйлемдер: 2. 3. 4. Қорытынды сөйлем: 5. Тақырыптық сөйлем: 1. Денсаулықты нығайтудың бірнеше жолдары бар Қолдаушы сөйлемдер: 2. 3. 4. Қорытынды сөйлем: 5.

5 слайд