Қазақстан Республикасы аймақтарының геоэкономикалық жағдайы мен әлеуеті (Аймақтың экономикалық және инвестициялық әлеуетін бағалау)
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Аймақтың
экономикалық және
инвестициялық
әлеуетін бағалау
11 сынып
география пәні
мұғалімі
Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы
№ 69 мектеп-гимназия
1 слайд
Аймақтың экономикалық және инвестициялық әлеуетін бағалау 11 сынып география пәні мұғалімі Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы № 69 мектеп-гимназия
2 слайд
Бүгінгі сабақта:
Қазақстан аймақтарының
экономикалық даму
әлеуетін анықтауды
үйренесіздер.
2 слайд
Бүгінгі сабақта: Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтауды үйренесіздер.
3 слайд
Негізгі ұғымдар
Аймақ – республика мүддесінде құрылатын және
басқарылатын бірнеше облысты қамтитын
республика аумағының бір бөлігі.
Экономикалық әлеует – елдің дамуын анықтайтын
өндірістік-экономикалық мүмкіндіктер, яғни елдің
халық шаруашылығы салаларының өнім өндіруге,
күрделі құрылысты жүзеге асыруға, жүк
тасымалдауға, халыққа қажетті қызмет көрсетуге
қабілетінің жиынтығы.
3 слайд
Негізгі ұғымдар Аймақ – республика мүддесінде құрылатын және басқарылатын бірнеше облысты қамтитын республика аумағының бір бөлігі. Экономикалық әлеует – елдің дамуын анықтайтын өндірістік-экономикалық мүмкіндіктер, яғни елдің халық шаруашылығы салаларының өнім өндіруге, күрделі құрылысты жүзеге асыруға, жүк тасымалдауға, халыққа қажетті қызмет көрсетуге қабілетінің жиынтығы.
4 слайд
Аймақтың инвестициялық әлеуеті
Ресурстық
құрамбөлік Операциял
ық
құрамбөлік Имиджік
құрамбөлік
Географиялы
қ және
геоэкономик
а лық
жағдай,
ресурстық
база,
экономикалы
қ әлеует Инвестиция
ларды тарту
әдістері,
инвестиция
ларды
басқару
жүйесі Әлеуетті
инвесторлардың
аймақ туралы
көзқарасы,
олардың
аймақтағы
инвестициялық
жобалардың
табыстыболуына
қатысты
шаралары
4 слайд
Аймақтың инвестициялық әлеуеті Ресурстық құрамбөлік Операциял ық құрамбөлік Имиджік құрамбөлік Географиялы қ және геоэкономик а лық жағдай, ресурстық база, экономикалы қ әлеует Инвестиция ларды тарту әдістері, инвестиция ларды басқару жүйесі Әлеуетті инвесторлардың аймақ туралы көзқарасы, олардың аймақтағы инвестициялық жобалардың табыстыболуына қатысты шаралары
5 слайд
Экономикалық әлеует көрсеткіштері
АЙМАҚТЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӘЛЕУЕТІГ
е
о
г
р
а
ф
и
я
л
ы
қ
о
р
н
ы
Т
а
б
и
ғ
и
р
с
е
у
р
с
т
а
р
ы
Е
ң
б
е
к
р
е
с
у
р
с
т
а
р
ы
К
ө
л
ік
ж
а
ғ
д
а
й
ы
Т
ұ
т
ы
н
у
ш
ы
л
ы
қ
И
н
н
о
в
а
ц
и
я
л
ы
қ
Ө
н
д
ір
іс
т
ік
И
н
ф
р
а
қ
ұ
р
ы
л
ы
м
д
ы
қ
Т
у
р
и
с
т
ік
Э
к
о
л
о
г
и
я
л
ы
қ
5 слайд
Экономикалық әлеует көрсеткіштері АЙМАҚТЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӘЛЕУЕТІГ е о г р а ф и я л ы қ о р н ы Т а б и ғ и р с е у р с т а р ы Е ң б е к р е с у р с т а р ы К ө л ік ж а ғ д а й ы Т ұ т ы н у ш ы л ы қ И н н о в а ц и я л ы қ Ө н д ір іс т ік И н ф р а қ ұ р ы л ы м д ы қ Т у р и с т ік Э к о л о г и я л ы қ
6 слайд
Экономикалық-географиялық жағдай
ЭГЖ – елдің
әлемнің
экономикал
ық
картасындағ
ы орнын
көрсетеді.
6 слайд
Экономикалық-географиялық жағдай ЭГЖ – елдің әлемнің экономикал ық картасындағ ы орнын көрсетеді.
7 слайд
Табиғи-ресурстық әлеует
Табиғи-
ресурстық
әлеует –
аумақ, жер
қойнауының
байлығы, ол
–
табиғаттың
сыйы.
7 слайд
Табиғи-ресурстық әлеует Табиғи- ресурстық әлеует – аумақ, жер қойнауының байлығы, ол – табиғаттың сыйы.
8 слайд
Қазақстанның табиғи-ресурстық әлеуеті
8 слайд
Қазақстанның табиғи-ресурстық әлеуеті
9 слайд
Табиғи-ресурстық әлеует
Қазақстанны
ң аймақтары МинералдықС
у
р
е
с
у
р
с
ы
С
у
қ
у
а
т
ы
н
ы
ң
р
е
с
у
р
с
ы
О
р
м
а
н
р
е
с
у
р
с
ы Жер
ресурсы
отын шикізат
е
г
іс
т
ік
ж
а
й
ы
л
ы
м
К
ө
м
ір
М
ұ
н
а
й
Т
е
м
ір
к
е
н
і
ф
о
с
ф
о
р
и
т
Солтүстік 59 - 89 - 26 - 41 73 19
Орталық 30 1 4 - 1 - 2 4 15
Батыс 2 97 5 28 9 - 4 6 30
Оңтүстік 4 2 2 72 36 36 7 11 23
Шығыс 5 - - - 28 64 46 6 13
Қазақстан 100 10
0 100 100 100 100 100 100 10
0
9 слайд
Табиғи-ресурстық әлеует Қазақстанны ң аймақтары МинералдықС у р е с у р с ы С у қ у а т ы н ы ң р е с у р с ы О р м а н р е с у р с ы Жер ресурсы отын шикізат е г іс т ік ж а й ы л ы м К ө м ір М ұ н а й Т е м ір к е н і ф о с ф о р и т Солтүстік 59 - 89 - 26 - 41 73 19 Орталық 30 1 4 - 1 - 2 4 15 Батыс 2 97 5 28 9 - 4 6 30 Оңтүстік 4 2 2 72 36 36 7 11 23 Шығыс 5 - - - 28 64 46 6 13 Қазақстан 100 10 0 100 100 100 100 100 100 10 0
10 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары)
әлеует
Қазіргі кезде тұрғын-халықтық (еңбек) әлеуетінің маңызы
артып келеді. Халық санының (оның ішінде жұмыс күшінің)
артуы үлкен рөл атқарады. Бірақ ең алдымен сапалық
сипатқа назар аудару қажет.
Халық
денсаулы
ғы Ақпаратт
ық
сауаттыл
ық Маманды
ғы Жаңа
технологи
я ны
меңгеру
қабілеті
Инженерлер Ғалымдар
саны мен
сапасы Жұмыссы
з дық
деңгейі
10 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары) әлеует Қазіргі кезде тұрғын-халықтық (еңбек) әлеуетінің маңызы артып келеді. Халық санының (оның ішінде жұмыс күшінің) артуы үлкен рөл атқарады. Бірақ ең алдымен сапалық сипатқа назар аудару қажет. Халық денсаулы ғы Ақпаратт ық сауаттыл ық Маманды ғы Жаңа технологи я ны меңгеру қабілеті Инженерлер Ғалымдар саны мен сапасы Жұмыссы з дық деңгейі
11 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары)
әлеует
Қазақстанның
аймақтарыХ
а
л
ы
қ
с
а
н
ы
(м
л
н
а
д
а
м
)
Э
к
о
н
о
м
и
к
а
л
ы
қ
б
е
л
с
е
н
д
і х
а
л
ы
қ
Ж
ұ
м
ы
с
п
е
н
қ
а
м
т
ы
л
ғ
а
н
д
а
р
(м
ы
ң
а
д
а
м
)
Ж
ұ
м
ы
с
с
ы
з
д
а
р
(м
ы
ң
а
д
а
м
)
Ж
ұ
м
ы
с
с
ы
з
д
ы
қ
д
е
ң
г
е
й
і
Солтүстік 3,6 2195 2090 105 ?
Орталық 1,4 680 650 30 ?
Батыс 2,7 1420 1350 70 ?
Оңтүстік 8,8 4125 3920 205 ?
Шығыс 1,5 715 680 35 ?
Қазақстан 18 9135 8690 445 ? Ж/ЭБХ*100 Есептеңіз
11 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары) әлеует Қазақстанның аймақтарыХ а л ы қ с а н ы (м л н а д а м ) Э к о н о м и к а л ы қ б е л с е н д і х а л ы қ Ж ұ м ы с п е н қ а м т ы л ғ а н д а р (м ы ң а д а м ) Ж ұ м ы с с ы з д а р (м ы ң а д а м ) Ж ұ м ы с с ы з д ы қ д е ң г е й і Солтүстік 3,6 2195 2090 105 ? Орталық 1,4 680 650 30 ? Батыс 2,7 1420 1350 70 ? Оңтүстік 8,8 4125 3920 205 ? Шығыс 1,5 715 680 35 ? Қазақстан 18 9135 8690 445 ? Ж/ЭБХ*100 Есептеңіз
12 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары)
әлеует
Қазақстанның
аймақтарыХ
а
л
ы
қ
с
а
н
ы
(м
л
н
а
д
а
м
)
Э
к
о
н
о
м
и
к
а
л
ы
қ
б
е
л
с
е
н
д
і х
а
л
ы
қ
Ж
ұ
м
ы
с
п
е
н
қ
а
м
т
ы
л
ғ
а
н
д
а
р
(м
ы
ң
а
д
а
м
)
Ж
ұ
м
ы
с
с
ы
з
д
а
р
(м
ы
ң
а
д
а
м
)
Ж
ұ
м
ы
с
с
ы
з
д
ы
қ
д
е
ң
г
е
й
і
Солтүстік 3,6 2195 2090 105 4,7%
Орталық 1,4 680 650 30 4,4%
Батыс 2,7 1420 1350 70 4,9%
Оңтүстік 8,8 4125 3920 205 4,9%
Шығыс 1,5 715 680 35 4,8%
Қазақстан 18 9135 8690 445 4,8%
12 слайд
Тұрғын-халықтық (еңбек ресурстары) әлеует Қазақстанның аймақтарыХ а л ы қ с а н ы (м л н а д а м ) Э к о н о м и к а л ы қ б е л с е н д і х а л ы қ Ж ұ м ы с п е н қ а м т ы л ғ а н д а р (м ы ң а д а м ) Ж ұ м ы с с ы з д а р (м ы ң а д а м ) Ж ұ м ы с с ы з д ы қ д е ң г е й і Солтүстік 3,6 2195 2090 105 4,7% Орталық 1,4 680 650 30 4,4% Батыс 2,7 1420 1350 70 4,9% Оңтүстік 8,8 4125 3920 205 4,9% Шығыс 1,5 715 680 35 4,8% Қазақстан 18 9135 8690 445 4,8%
13 слайд
Көліктік және инфрақұрылымдық әлеуетКеме қатынасы
Мұнай құбыры
Газ құбыры
Теміржол
Әуе жолдары
Автомобиль жолдары
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
4
6
10
15
80
93
Қазақстанның көлік жолдарының ұзындығы (мың
км)
13 слайд
Көліктік және инфрақұрылымдық әлеуетКеме қатынасы Мұнай құбыры Газ құбыры Теміржол Әуе жолдары Автомобиль жолдары 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 4 6 10 15 80 93 Қазақстанның көлік жолдарының ұзындығы (мың км)
14 слайд
Көліктік және инфрақұрылымдық әлеует
14 слайд
Көліктік және инфрақұрылымдық әлеует
15 слайд
Өндірістік
әлеует
Өнеркәсі
п Ауыл
шаруаш
ы лығы Өндірісті
к әлеует
15 слайд
Өндірістік әлеует Өнеркәсі п Ауыл шаруаш ы лығы Өндірісті к әлеует
16 слайд
Қазақстан өнеркәсібінің
құрамы
16 слайд
Қазақстан өнеркәсібінің құрамы
17 слайд
Ғылыми-техникалық
әлеует
Ғылымды дамыту – кез-келген мемлекеттің дамуын
анықтайтын басты көрсеткіш. Ал ғылым саласындағы
маңызды көріністің бірі – ғылыми зерттеулерге қаражат
бөлу.
Ғылымға бөлінетін қаржы елдің
ЖІӨ-нің 5%-ын құрайды, яғни бұл
дегеніміз 11 млрд доллар.
Ғылымға құйылған мұндай
қомақты қаражат Оңтүстік
Кореяны ғылыми-техникалық
өркендеудегі көшбасшы
мемлекетке айналдырды. Ал әлемдік нарықтағы
ғылыми өнімнің ауқымы 3,2
трлн. АҚШ долларын
құрайтын болса, оның 39%-ы
АҚШ-тың үлесінде екен. Бұл
елде ЖІӨ-нің 5%-ы ғылымды
дамытуға жұмсалады.
17 слайд
Ғылыми-техникалық әлеует Ғылымды дамыту – кез-келген мемлекеттің дамуын анықтайтын басты көрсеткіш. Ал ғылым саласындағы маңызды көріністің бірі – ғылыми зерттеулерге қаражат бөлу. Ғылымға бөлінетін қаржы елдің ЖІӨ-нің 5%-ын құрайды, яғни бұл дегеніміз 11 млрд доллар. Ғылымға құйылған мұндай қомақты қаражат Оңтүстік Кореяны ғылыми-техникалық өркендеудегі көшбасшы мемлекетке айналдырды. Ал әлемдік нарықтағы ғылыми өнімнің ауқымы 3,2 трлн. АҚШ долларын құрайтын болса, оның 39%-ы АҚШ-тың үлесінде екен. Бұл елде ЖІӨ-нің 5%-ы ғылымды дамытуға жұмсалады.
18 слайд
Ғылыми-техникалық
әлеует
ҚР Статистика комитетінің мәліметтері бойынша Қазақстанда
соңғы бес жылда ғылымға бөлінетін қаржы орташа есеппен
ЖІӨ-нің 0,15%-ға тең.
Бұл өте аз көрсеткіш, алайда Қазақстанда 2025 жылға қарай
ғылымды дамытуға ЖІӨ-нің 1%-ын жұмсау көзделіп отыр.
Ғылым сыйымдылығы ЖІӨ-нің 1%-на тең немесе одан кем
болса, елдің ғылыми-техникалық қауіпсіздігі шектелген
болып саналады.
Ғылым сыйымдылығы ЖІӨ-нің 3%-нан жоғары мемлекеттер
техникалық прогресс жағынан алдыңғы қатарлы көрсеткішке
ие.
18 слайд
Ғылыми-техникалық әлеует ҚР Статистика комитетінің мәліметтері бойынша Қазақстанда соңғы бес жылда ғылымға бөлінетін қаржы орташа есеппен ЖІӨ-нің 0,15%-ға тең. Бұл өте аз көрсеткіш, алайда Қазақстанда 2025 жылға қарай ғылымды дамытуға ЖІӨ-нің 1%-ын жұмсау көзделіп отыр. Ғылым сыйымдылығы ЖІӨ-нің 1%-на тең немесе одан кем болса, елдің ғылыми-техникалық қауіпсіздігі шектелген болып саналады. Ғылым сыйымдылығы ЖІӨ-нің 3%-нан жоғары мемлекеттер техникалық прогресс жағынан алдыңғы қатарлы көрсеткішке ие.
19 слайд
Тапсырма
1.Қазақстан аумақтарының теміржол тығыздығын
есептеңіздер.
Қазақстан
аумақтары Аумағы мың
шаршы
шақырым Теміржол
ұзындығы, км Теміржол
тығыздығы
аумағы 1000
шаршы шақырым
Солтүстік 566 4627
Батыс 736 3598
Оңтүстік 712 3928
Шығыс 428 1209
Орталық 283 2467
Қазақстан 2725 15829 Ұзындық*
1000/аудан
.
2.Қазақстан аймақтарын теміржол желісінің тығыздығы бойынша
топтаңыздар:
А) теміржол тығыздығы еліміз бойынша ортадан жоғары
Ә) Мөлшермен республикалыққа тең
Б) Еліміз бойынша ортадан төмен
3. Жалпы теміржол экономиканың «қан жүргізетін» саласы екені белгілі.
Олай болса еліміздің теміржол желісі аз аумақтарын дамыту үшін қай
аймақтарды байланыстыру керек екендігі жайлы өз ойыңызды
ұсыныңыз.
19 слайд
Тапсырма 1.Қазақстан аумақтарының теміржол тығыздығын есептеңіздер. Қазақстан аумақтары Аумағы мың шаршы шақырым Теміржол ұзындығы, км Теміржол тығыздығы аумағы 1000 шаршы шақырым Солтүстік 566 4627 Батыс 736 3598 Оңтүстік 712 3928 Шығыс 428 1209 Орталық 283 2467 Қазақстан 2725 15829 Ұзындық* 1000/аудан . 2.Қазақстан аймақтарын теміржол желісінің тығыздығы бойынша топтаңыздар: А) теміржол тығыздығы еліміз бойынша ортадан жоғары Ә) Мөлшермен республикалыққа тең Б) Еліміз бойынша ортадан төмен 3. Жалпы теміржол экономиканың «қан жүргізетін» саласы екені белгілі. Олай болса еліміздің теміржол желісі аз аумақтарын дамыту үшін қай аймақтарды байланыстыру керек екендігі жайлы өз ойыңызды ұсыныңыз.
20 слайд
Өздік жұмыс
Өз өлкеңіздің экономикалық әлеуетін
бағалаңыз
Айма
қ
атауы Аймақтың экономикалық әлеуетіГ
е
о
гр
а
ф
и
я
л
ы
қ
о
р
н
ы
Т
а
б
и
ғи
р
е
с
у
р
с
т
а
р
ы
Е
ң
б
е
к
р
е
с
у
р
с
т
а
р
ы
К
ө
л
ік
ж
а
ғд
а
й
ы
И
н
ф
р
а
қ
ұ
р
ы
л
ы
м
д
ы
қ
Т
ұ
т
ы
н
у
ш
ы
л
ы
қ
И
н
н
о
в
а
ц
и
я
л
ы
қ
Ө
н
д
ір
іс
т
ік
Т
у
р
и
с
т
ік
Э
к
о
л
о
ги
я
л
ы
қ
О
р
т
а
ш
а
б
а
л
ы
Жоғары болса – 3 балл
Орташа деңгей – 2 балл
Төмен деңгей – 1 балл
20 слайд
Өздік жұмыс Өз өлкеңіздің экономикалық әлеуетін бағалаңыз Айма қ атауы Аймақтың экономикалық әлеуетіГ е о гр а ф и я л ы қ о р н ы Т а б и ғи р е с у р с т а р ы Е ң б е к р е с у р с т а р ы К ө л ік ж а ғд а й ы И н ф р а қ ұ р ы л ы м д ы қ Т ұ т ы н у ш ы л ы қ И н н о в а ц и я л ы қ Ө н д ір іс т ік Т у р и с т ік Э к о л о ги я л ы қ О р т а ш а б а л ы Жоғары болса – 3 балл Орташа деңгей – 2 балл Төмен деңгей – 1 балл
21 слайд
Қорытынды
Қазақстан аймақтарының
экономикалық даму әлеуетін
анықтауды үйрендіңіздер
21 слайд
Қорытынды Қазақстан аймақтарының экономикалық даму әлеуетін анықтауды үйрендіңіздер