Қазақстанның экологиялық проблемалары 5 сынып презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
Қазақстанның
экологиялық мәселелері .
Оқу мақсаты: Қазақстан Республикасының экологиялық
мәселелерін атау
2 слайд
Қазақстанның экологиялық мәселелері . Оқу мақсаты: Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелерін атау
3 слайд
3 слайд
4 слайд
4 слайд
5 слайд
5 слайд
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Семей ядролы қ полигоны
7 слайд
Семей ядролы қ полигоны
8 слайд
Еліміздің тарихындағы ең
қайғылы парақтардың бірі -
Семей ядролық сынақ
полигонының өмірге келуі Семей
ядролық полигоны ауданында
450-ден астам жер үсті және жер
асты ядролық сынақтарының
өткізілуі нәтижесінде
атмосфераға , гидросфераға және
литосфераға өте үлкен мөлшерде
радиоактивті материалдар
шығарылды. Тек Семей ядролық
полигонының ғана емес, соған
жақын жатқан орасан үлкен
аумақтар да ( Павлодар ,
Қарағанды , Шығыс Қазақстан ,
Жезқазған облыстары және Ресей
Федерациясының Алтай өлкесі)
радиоактивті ластануға
ұшырады. Соның нәтижесінде
сол аумақтағы көптеген тірі
ағзалар және тұрғын халықтар
зардап шекті.
8 слайд
Еліміздің тарихындағы ең қайғылы парақтардың бірі - Семей ядролық сынақ полигонының өмірге келуі Семей ядролық полигоны ауданында 450-ден астам жер үсті және жер асты ядролық сынақтарының өткізілуі нәтижесінде атмосфераға , гидросфераға және литосфераға өте үлкен мөлшерде радиоактивті материалдар шығарылды. Тек Семей ядролық полигонының ғана емес, соған жақын жатқан орасан үлкен аумақтар да ( Павлодар , Қарағанды , Шығыс Қазақстан , Жезқазған облыстары және Ресей Федерациясының Алтай өлкесі) радиоактивті ластануға ұшырады. Соның нәтижесінде сол аумақтағы көптеген тірі ағзалар және тұрғын халықтар зардап шекті.
9 слайд
Бір ұрпақтың көз алдында Арал
теңізінің ауданы екі есе
қысқарды . Қуаң климаттық
жағдайлардағы суармалы
ауыл шаруашылығы, сондай-
ақ ағысты қарқынды реттеу
Іле, Сырдария және т.б.
оңтүстік өңірдің шағын және
ірі өзендер, бассейндерінің су
тапшылығына алып келді.
9 слайд
Бір ұрпақтың көз алдында Арал теңізінің ауданы екі есе қысқарды . Қуаң климаттық жағдайлардағы суармалы ауыл шаруашылығы, сондай- ақ ағысты қарқынды реттеу Іле, Сырдария және т.б. оңтүстік өңірдің шағын және ірі өзендер, бассейндерінің су тапшылығына алып келді.
10 слайд
* Көптеген өнеркәсіптік өңдеу
және энергетикалық кешендер
физикалық және зиянды
шығындылар көлемін
арттырады. 90-жылдардың
басында атмосфераға жыл
сайын ластаушы заттардың
шамамен 6 млн тонна (- жылу
және электр, 20% - қара
металлургия, 13% - түсті
металлургия, 4% - 50% химия
және мұнай химиясы) бөлінді.
Ең жоғары ауаның ластану
аймақтары
концентрацияланған тұрғын үй
орындарына сәйкес келеді.
1993 жылы бір тұрғынға
Қарағанды және Павлодар
облыстарында бұл зиянды
шығарындылардың 10,5 және
7,7 тоннасы сәйкес келді.
10 слайд
* Көптеген өнеркәсіптік өңдеу және энергетикалық кешендер физикалық және зиянды шығындылар көлемін арттырады. 90-жылдардың басында атмосфераға жыл сайын ластаушы заттардың шамамен 6 млн тонна (- жылу және электр, 20% - қара металлургия, 13% - түсті металлургия, 4% - 50% химия және мұнай химиясы) бөлінді. Ең жоғары ауаның ластану аймақтары концентрацияланған тұрғын үй орындарына сәйкес келеді. 1993 жылы бір тұрғынға Қарағанды және Павлодар облыстарында бұл зиянды шығарындылардың 10,5 және 7,7 тоннасы сәйкес келді.
11 слайд
Ақтау және Каспий теңізіне
экологиялық қауіп төніп тұр.
Ақтаудан бірнеше шақырым
орналасқан шылапшынға өнеркәсіп
алыбы Каспий тау-кен және
балқыту зауыты (PGMK) ағынды
сулардың төгілуінен жасанды көл
Қошқар ата қалыптасады. Бұл
зауыттар негізінен уран байытумен
айналысады. Уақыт өте келе,
Қошқар-Ата көлінде Менделеевтің
Периодтық кестесінің барлық дерлік
элементтер жинақталды. Олардың
ішінде радиоактивті және улылар да
бар. Қошқар-Ата және Каспий
теңізін ұзындығы 8 км тар жағалау
ажыратады, сондықтан Каспийдің
Қошқар-Ата көлінің қалдық
суларымен ластану қаупі төніп тұр.
11 слайд
Ақтау және Каспий теңізіне экологиялық қауіп төніп тұр. Ақтаудан бірнеше шақырым орналасқан шылапшынға өнеркәсіп алыбы Каспий тау-кен және балқыту зауыты (PGMK) ағынды сулардың төгілуінен жасанды көл Қошқар ата қалыптасады. Бұл зауыттар негізінен уран байытумен айналысады. Уақыт өте келе, Қошқар-Ата көлінде Менделеевтің Периодтық кестесінің барлық дерлік элементтер жинақталды. Олардың ішінде радиоактивті және улылар да бар. Қошқар-Ата және Каспий теңізін ұзындығы 8 км тар жағалау ажыратады, сондықтан Каспийдің Қошқар-Ата көлінің қалдық суларымен ластану қаупі төніп тұр.
12 слайд
Мұнай-газ өнеркәсібі инвестициялар бойынша салалардың
арасында бірінші орында тұр. Осыған қарамастан, Атырау
және Маңғыстау облыстарында мұнай мен газды өндіру және
мұнай өңдеу негізгі бағыттары бойынша ескірген
жабдықтарды, пайдалана отырып жүзеге асырылады.
Нәтижесінде, Батыс Қазақстанда мұнаймен ластану жалпы
ауданы 194 га және төгілген мұнай көлемі -5 миллиона
тоннадан асады.
12 слайд
Мұнай-газ өнеркәсібі инвестициялар бойынша салалардың арасында бірінші орында тұр. Осыған қарамастан, Атырау және Маңғыстау облыстарында мұнай мен газды өндіру және мұнай өңдеу негізгі бағыттары бойынша ескірген жабдықтарды, пайдалана отырып жүзеге асырылады. Нәтижесінде, Батыс Қазақстанда мұнаймен ластану жалпы ауданы 194 га және төгілген мұнай көлемі -5 миллиона тоннадан асады.
13 слайд
Газ жағу тәжірибесі,
айтарлықтай экологиялық
және экономикалық залал
тудырады. Газды жағу
қоршаған ортаның топырағы,
өсімдік және жануар әлеміне
кері әсерін тигізеді. Сонымен
қатар, парниктік эффект әсері
көбейеді. Қайтымсыз газды
жоғалту жылына 740 млн
құрайды. Атмосфералық
ауаның күкірт диоксиді және
азотпен ластануынан Тенгиз
мұнай газ аумағының
тұрғындарының ауруға
шалдығуы жоғарылады.
13 слайд
Газ жағу тәжірибесі, айтарлықтай экологиялық және экономикалық залал тудырады. Газды жағу қоршаған ортаның топырағы, өсімдік және жануар әлеміне кері әсерін тигізеді. Сонымен қатар, парниктік эффект әсері көбейеді. Қайтымсыз газды жоғалту жылына 740 млн құрайды. Атмосфералық ауаның күкірт диоксиді және азотпен ластануынан Тенгиз мұнай газ аумағының тұрғындарының ауруға шалдығуы жоғарылады.
14 слайд
Каспий теңізінің алып жатқан географиялық
орнына байланысты (шөл зонасы) еліміздің
шаруашылық саласында атқаратын маңызы
өте зор. Солтүстігіне құятын Еділ өзенінде
бөгендердің салынуы, мұнай кәсіпшілігінің
өркендеуі теңіздің экологиялық жағдайын
нашарлатты. Теңіз деңгейінің көтерілуіне
байланысты бұл аймақ табиғи апат
жағдайына ұшырады. Табиғи қорларын
игеруде де, бұл аудандағы табиғат
компоненттерінің өзгеруіне байланысты
мынадай мәселелер туындауда:
- мұнай мен газдың өндірілуіне байланысты
тіршілік дүниесінің өзгеруі, балықтардың (
бекіре ) қырылуы, уылдырық шашатын
көксерке балықтарының кеміп кетуі;
- осы теңізге ғана тән ( эндемикалық )
итбалықтың мезгіл-мезгіл қырылуы;
- аңызақ жерлердің шаруашылыққа тигізетін
кері әсері (жел эрозиясы).
14 слайд
Каспий теңізінің алып жатқан географиялық орнына байланысты (шөл зонасы) еліміздің шаруашылық саласында атқаратын маңызы өте зор. Солтүстігіне құятын Еділ өзенінде бөгендердің салынуы, мұнай кәсіпшілігінің өркендеуі теңіздің экологиялық жағдайын нашарлатты. Теңіз деңгейінің көтерілуіне байланысты бұл аймақ табиғи апат жағдайына ұшырады. Табиғи қорларын игеруде де, бұл аудандағы табиғат компоненттерінің өзгеруіне байланысты мынадай мәселелер туындауда: - мұнай мен газдың өндірілуіне байланысты тіршілік дүниесінің өзгеруі, балықтардың ( бекіре ) қырылуы, уылдырық шашатын көксерке балықтарының кеміп кетуі; - осы теңізге ғана тән ( эндемикалық ) итбалықтың мезгіл-мезгіл қырылуы; - аңызақ жерлердің шаруашылыққа тигізетін кері әсері (жел эрозиясы).
15 слайд
Арал
(судың тартылуы, шөлдену,
тұздану)
Семей
(ядролық сынақ, т.б.)
Атмосфера
(ауаның ластануы, озон
қабатының тесілуі, т.б.)
Суреттер көмегімен сыныпты топтарға бөлеміз:
І топ – Арал
ІІ топ – Семей
ІІІ топ – Атмосфера Суреттер арқылы Қазақстанның
экологиялық мәселелерін атаңыздар
15 слайд
Арал (судың тартылуы, шөлдену, тұздану) Семей (ядролық сынақ, т.б.) Атмосфера (ауаның ластануы, озон қабатының тесілуі, т.б.) Суреттер көмегімен сыныпты топтарға бөлеміз: І топ – Арал ІІ топ – Семей ІІІ топ – Атмосфера Суреттер арқылы Қазақстанның экологиялық мәселелерін атаңыздар
16 слайд
Суреттер Экологиялық
мәселе Себебі СалдарыЭкологиялық мәселелерді атаңыз және себеп-салдарын негіздеңіз. Осы кесте
арқылы оқушылар мәселені ашып көрсетуі керек.
16 слайд
Суреттер Экологиялық мәселе Себебі СалдарыЭкологиялық мәселелерді атаңыз және себеп-салдарын негіздеңіз. Осы кесте арқылы оқушылар мәселені ашып көрсетуі керек.