Қазақтың ұлттық тағамдары 6-сынып

1 слайд
СА Б А Қ Т Ы Ң ТА Қ Ы Р Ы Б Ы : Қ АЗ А Қ Т Ы Ң Ұ Л Т Т Ы Қ ТА Ғ А М Д А Р Ы . П Ә Н М Ұ Ғ А Л І М І : Ю С У П О В А У Р И Я Ж А М Б Ы Л О Б Л Ы С Ы , Б А Й З А Қ АУД А Н Ы С А Р Ы К Е М Е Р АУ Ы Л Ы № 1 М Е К Т Е П - Г И М Н А З И ЯПәні : Көркем еңбек .

1 слайд

2 слайд
 Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары :  7.2.4.2.Қазақтың ұлттық тағамдарының жасалу технологияларын зерделеу және қолдану.  Сабақ мақсаттары: Қазақтың ұлттық тағамдарының ерекшелігі мен құндылығын қазақ халқының қонақжай дәстүрін құрметтеуге үйрету. Тағамдардың жасалу жолдарына түсінік беру.Тағамды қастерлеуге тәрбиелеу.Топтық жұмыс барысында балалардың бір-бірлеріне деген сыйластық қарым-қатынасын,асқа деген салт-дәстүрлерді бойына дарыту.

2 слайд

3 слайд
Сөздік жұмыс  Ұлттық тағамдар-национальные блюда- national meals  Сусындар-напитки- drinks  Қымыз-кумыс- horse’s milk  Шұбат-верблюжье молоко- camei’s milk  Ет-мясо - meat  Қазы-казы- kazy  Жая-жая- zhaya  Қуырдақ- жареное мясо- fried meat  Шұжық-колбаса- Sausage

3 слайд

4 слайд
Қазақтың ұлттық тағамдары Ұннан жасалған тағамдар Дән дақылдарынан жасалған тағамдар Сүт тағамдары Ет тағамдары

4 слайд

5 слайд
Ұлттық тағамдар Ұннан жасалған тағамдар Бауырсақ,таба нан, салма,майшелпек,қаттама. Дақылдардан жасалған тағамдар Талқан, бидай көже,тары,жент,майсөк,бөкпе... Сүт тағамдары Айран,қатық,шалап,шұбат, уыз,қымыз,құрт,сүзбе,ірімшік,сары май,сүзбе, қаймақ,балқаймақ, қойыртпақ,сүт ..... Ет тағамдары Ет,қазы,жал,жая,сүр, жаубүйрек,борша,қарын,бөртпе,әсіл,жөргем, қимай,қимай,шұжық,шыртылдақ,сірне, қуырдақ .....

5 слайд

6 слайд
Қазақ халқының ерекшелігі неде?  Қазақ-қонақжай халық. Қазақ халқы қонақ күтуге барлық уақыт дайын тұрады.Келген қонаққа төрден орын ұсынып, кең дастархан жайып,барын дастарханға қояды. Келген қонақтың сыйына қарай ет асып басын, жамбасын,төсін,жіліктерін бөліп-бөліп қояды.Қазақша ет-қазақтың ерекше ұлттық тағамы. Оны қойдың, сиырдың, жылқының еттерінен де әзірлейді.  Қазақ халқының дастарханы табиғи өнімдерден тұрады: Ірімшік,жент,сары май,қымыз,шұбат,науырызкөже, қазы, қарта,жал,жая,сүр ет,ысталған ет,құйрық-бауыр,шелпек, бауырсақ,ет,қуырдақ .......

6 слайд

7 слайд
Бауырсақ  Бауырсақ-қазақ халқының дәстүрлі ұн өнімі. Бауырсақты әдетте ашытылған немесе ашытылмаған қамырдан,шағын дөңгелек немесе ромб тәрізді турап, қазандағы қыздырылған майға пісіреді.Ашытылған қамыр дайындау сыры ұрпақтан-ұрпаққа беріліп келеді.Атауының өзі қазақ тілінде “бауырласу,бауыр” деген сөзден шыққан.Бауырсақ дөңгелек немесе төртбұрыш түрінде майға пісірілген түркі халақтарының дәстүрлі наны болып саналады.Қамырға қосылған ингредиенттердің түріне қарай рецепт қай халыққа тиесілі екенін ажыратуға болады.Сүзбе салып пісірілген түрлеріде болады.Бауырсақ шайға және күнделікті тамаққа, мерекелік тағам ретінде ұсынылады.

7 слайд

8 слайд
Бауырсақ дайындау технологиясы.  Ыдыстар мен құрал-жабдықтар:таба,тегеш,оқтау, пышақ,кепсер. Азық-түлік мөлшері: қамыр дайындау үшін:700 г ұн,10 г құрғақ ашытқы,50 г өсімдік майы,0,5 шай қасық тұз, қуыру үшін: өсімдік майы.

8 слайд

9 слайд
ҚАЗАҚША САМСА Ыдыстар мен құрал-жабдықтар: таба, тегеш,оқтау,пышақ, тұмшапеш, қаңылтыр таба. Азық-түлік мөлшері(10 самсаға): 350 г туралған ет, 1 түйір пияз, 2 стакан ұн, татымына қарай дәмдеуіштер, тұз. Қазақша самсаға қамырдыашытпасыз тәсілмен,сонымен қатар сүт, қаймақ,айранға ас содасын немесе қамыр копсытқышын қосып дайындауға болады.Салындысы-туралған ет пен пияз болғаны дұрыс.

9 слайд

10 слайд
Әлем халықтараның дәстүрі Қазақ халқының дәстүрі бойынша шайдан қонаққа кесеге жартылай құйып береді. Ернеуіне дейін құйылған шәй үй иесінің қонақты мейлінше тез шығарып салғысы келетінін білдіреді. Францияда тамақты асығыс ішу мәдениетсіздікке жатады.Егер тамақты асығыс ішіп жатсаңыз,айналадағылар сізге жиркене қарайды. Кореяда асты үстел басындағы үлкен адамнан бұрын ешкім бастамайды. Италияда ірімшікті қосымша салып жеу-әдепсіздік. Бұл аспазды қорлаумен тең. Қытайда тамақ ішу барысында кеспені кесуге болмайды.Ұзын кеспе-ұзақ ғұмырдың белгісі іспетті.Егер адам кеспені кесетін болса,бұл оның өмірін қысқартумен тең деп есептеген.Тамақ ішуге арналған таяқшаларды біреуге сілтеуге болмайды. Бұл әдепсіздікке жатады.

10 слайд

11 слайд
Мақал-мәтелдер әлемі. мінген сұрамайды, жеген сұрамайды, Қонақ келсе, қызарар, Ет қызармаса, қызарар

11 слайд

12 слайд
Техника қауіпсіздік ережелері  1. Қызып тұрған кәстрөлдерді немесе басқа да ыдыстарды үстелдің шетіне қоюға болмайды.  2. Қызып тұрған ыдыстың тұтқасын арнайы тұтқышпен ұстау керек.  3. Қолың суланған болса, розеткаға іске қосылып тұрған электр аспаптарына жақындама.  4. Үйден шығар кезде барлық электр аспаптарын сөндіруді ұмытпа.  5. Газ белгілі бір себептермен шыға бастаса, оны тез арада жабу керек те, терезе мен есікті ашып, бөлменің ауасын тазарту керек. Мұндай жағдайда электр аспаптарын қосуға, сіріңкені тұтатуға болмайды.

12 слайд

13 слайд
Ойлан, тап !  1. Қаймағы алынған немесе алынбай пісірілген сүтке азырақ су қосып ұйытылады. Ол — жеңіл және сусындық тағам. / Айран./  2. Кез келген малдың етінен жасала береді, өкпе — бауыр қосып жасайды. Түрлері көп: соғым, өкпе — бауыр, қарын/  Қуырдақ./  3. Шай дастарханының басты асы. Ең жоғары сапалы ұннан май, ашытқы қосып жасалады. Әр түрлі пішінде, үш — төрт бұрышты, сопақша, домалақ болады. Түрлері көп. Мысалы: бармақ, жол, ақ, той т. б. / Бауырсақ./  4 Сүттен жасалған ұлттық тағам. Мағынасы да құрғатылған, кептірілген сүт деген мағынаны береді. Пісіліп майы алынған айранды қайнатып кенеп дорбада сүзіп алып тұздап өреде кептіріп сақтайтын тағам түрі. / Құрт/  5 Аса кәделі дастарқан дәмі. Ол қыста қатпайтын, жазда бұзылмайтын өте дәмді тағам.. Оған құмшекер, ұнтақталған ірімшік, мүйіз салып араластырады . /Жент/

13 слайд

14 слайд
Қалыптастырушы бағалау.  Қазақтын ұлттық тағамдарын біледі  Қазақ халқынын қонақ жайлығын зерттейді  Қазақтың ұлттық тағамдарың, адам денсаулығына әсерін зерттейді,  Қазақтың ұлттық тағамдары мен басқа ұлттардың тағамдарын зерттейді  Ұлттық және әлем халықтарының тағамдарының дайындалу ерекшеліктерін анықтайды

14 слайд

15 слайд
Рефлексия жасау “Екі жұлдыз, бір тілек” Не білдім? Білгім келеді? Ұсынысым?

15 слайд