Материалдар / Қоршаған орта сапасын бағалау

Қоршаған орта сапасын бағалау

Материал туралы қысқаша түсінік

География пәнінен жалпы білім беретін мектептің 11-сыныбына арналған презентация

Який Хайрат

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

15 Қараша 2023

1610

256 рет жүктелген

География Презентация 11 сынып

700 ₸

Бүгін алсаңыз
+35 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +35 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

1 / 27

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материалдың қысқаша түсінігі

1 слайд
география пәні мұғалімі Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы № 69 мектеп-гимназия Қоршаған ортаның сапасын бағалау

1 слайд

география пәні мұғалімі Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы № 69 мектеп-гимназия Қоршаған ортаның сапасын бағалау

2 слайд
Бүгінгі сабақта: қоршаған орта сапасының көрсеткіштерін жіктеуді үйренесіздер

2 слайд

Бүгінгі сабақта: қоршаған орта сапасының көрсеткіштерін жіктеуді үйренесіздер

3 слайд
Негізгі ұғымдар Қоршаған ортаның табиғи сапасы – табиғат пен адам арасындағы зат және энергия алмасу үдерісін тұрақты және өзгеріссіз қамтамасыз ететін оның экологиялық жүйелерінің жағдайы. Экологиялық сапа стандарттары – адамның өмірі мен денсаулығы үшін қолайлы қоршаған орта мен табиғи ресурстардың жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер. Экологиялық көрсеткіш – тауарлардың қоршаған ортаға әсер ету дәрежесінің сандық және сапалық сипаттамалары. Экологиялық нормалау – адамның қоршаған ортаға жол берілетін әсерінің көрсеткіштерін құру процесі.

3 слайд

Негізгі ұғымдар Қоршаған ортаның табиғи сапасы – табиғат пен адам арасындағы зат және энергия алмасу үдерісін тұрақты және өзгеріссіз қамтамасыз ететін оның экологиялық жүйелерінің жағдайы. Экологиялық сапа стандарттары – адамның өмірі мен денсаулығы үшін қолайлы қоршаған орта мен табиғи ресурстардың жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер. Экологиялық көрсеткіш – тауарлардың қоршаған ортаға әсер ету дәрежесінің сандық және сапалық сипаттамалары. Экологиялық нормалау – адамның қоршаған ортаға жол берілетін әсерінің көрсеткіштерін құру процесі.

4 слайд
Адамның өмір сүру ортасының сапа көрсеткіштеріАуаның сапасы Судың сапасы Топырақты ң сапасы Табиғи жүйелердің динамикал ық сапасы

4 слайд

Адамның өмір сүру ортасының сапа көрсеткіштеріАуаның сапасы Судың сапасы Топырақты ң сапасы Табиғи жүйелердің динамикал ық сапасы

5 слайд
Экологиялық нормативтерді бағалаудың негізгі көрсеткіштері Технологиялық Ғылыми- техникалық Медицина Белгіленген шекті рұқсат етілген әсер ету деңгейін бағалайды Ғылыми- техникалық құралдардың барлық сипаттамалары бойынша әсер ету шектерінің сақталуын бақылау мүмкіндігін бағалайды Адамның денсаулығына қауіп-қатердің шекті деңгейін, оның генетикалық бағдарламасын белгілейді

5 слайд

Экологиялық нормативтерді бағалаудың негізгі көрсеткіштері Технологиялық Ғылыми- техникалық Медицина Белгіленген шекті рұқсат етілген әсер ету деңгейін бағалайды Ғылыми- техникалық құралдардың барлық сипаттамалары бойынша әсер ету шектерінің сақталуын бақылау мүмкіндігін бағалайды Адамның денсаулығына қауіп-қатердің шекті деңгейін, оның генетикалық бағдарламасын белгілейді

6 слайд
Экологиялық сараптама кезінде қолданылатын нормативтер және олардың қолайлы қоршаған ортаны қамтамасыз етумен өзара байланысы

6 слайд

Экологиялық сараптама кезінде қолданылатын нормативтер және олардың қолайлы қоршаған ортаны қамтамасыз етумен өзара байланысы

7 слайд
• зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шоғырлануы (ШРШ); • әсер етудің шекті рұқсат етілген деңгейі (ШРД); • зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шығарындылары (ШРШ); • зиянды заттардың шекті рұқсат етілген төгінділері (ШРТ); • қоршаған табиғи ортаға шекті рұқсат етілген жүктеме (ШРЖ). Негізгі экологиялық нормативтер:

7 слайд

• зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шоғырлануы (ШРШ); • әсер етудің шекті рұқсат етілген деңгейі (ШРД); • зиянды заттардың шекті рұқсат етілген шығарындылары (ШРШ); • зиянды заттардың шекті рұқсат етілген төгінділері (ШРТ); • қоршаған табиғи ортаға шекті рұқсат етілген жүктеме (ШРЖ). Негізгі экологиялық нормативтер:

8 слайд
Қоршаған орта мониторингі үдерісінің сабақтастығы Қоршаған ортаның нақты нысаны Параметрлері н өлшеу Ақпаратты жинақтау және таратуДеректерді өңдеу және ұсыну, болжам жасауЭкологиялық мониторинг – қоршаған орта жағдайын қадағалаудың, антропогендік және табиғи факторлардың әсерінен қоршаған орта жағдайының өзгерістерін бағалаудың және болжаудың кешенді жүйесі.Қоршаған орта сапасының мониторингі:

8 слайд

Қоршаған орта мониторингі үдерісінің сабақтастығы Қоршаған ортаның нақты нысаны Параметрлері н өлшеу Ақпаратты жинақтау және таратуДеректерді өңдеу және ұсыну, болжам жасауЭкологиялық мониторинг – қоршаған орта жағдайын қадағалаудың, антропогендік және табиғи факторлардың әсерінен қоршаған орта жағдайының өзгерістерін бағалаудың және болжаудың кешенді жүйесі.Қоршаған орта сапасының мониторингі:

9 слайд
Санитарлық - гигиеналық Өндірістік- шаруашылық КешендіҚоршаған орта сапасының нормативтері:Қоршаған орта сапасының нормативтері:Орташа өмір сүру ұзақтығы Денсаулығы Адамдардың ауруға шалдығу деңгейіАдамның өмір сүру ортасының сапасы:

9 слайд

Санитарлық - гигиеналық Өндірістік- шаруашылық КешендіҚоршаған орта сапасының нормативтері:Қоршаған орта сапасының нормативтері:Орташа өмір сүру ұзақтығы Денсаулығы Адамдардың ауруға шалдығу деңгейіАдамның өмір сүру ортасының сапасы:

10 слайд
Санитарлық-гигиеналық нормативтер Адам денсаулығына қатысты қоршаған орта сапасының көрсеткіштерін анықтайды Зиянды заттардың (химиялық, биологиялық) Физикалық әсерлердің Санитарлық-қорғау аймақтарының Радиациялық әсерлердің ШЖК нормалайды

10 слайд

Санитарлық-гигиеналық нормативтер Адам денсаулығына қатысты қоршаған орта сапасының көрсеткіштерін анықтайды Зиянды заттардың (химиялық, биологиялық) Физикалық әсерлердің Санитарлық-қорғау аймақтарының Радиациялық әсерлердің ШЖК нормалайды

11 слайд
Орта сапасының көрсеткіштерін нормалау Орта сипатына байланысты Атмосфера немесе ауа ортасы Су ортасы Топырақ Әр орта үшін жеке әзірленеді

11 слайд

Орта сапасының көрсеткіштерін нормалау Орта сипатына байланысты Атмосфера немесе ауа ортасы Су ортасы Топырақ Әр орта үшін жеке әзірленеді

12 слайд
Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар храмотограф масс-спектрометр

12 слайд

Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар храмотограф масс-спектрометр

13 слайд
"Казгидромет" кәсіпорны Қазақстанның атмосфера ауасы мен су сапасының көрсеткіштері жинақталған интерактив карта жасады. Оған 45 елді мекен кірген. Картаны maps.hydromet.kz сілтемесіне өтіп және Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің сайтынан көруге болады. төмен орташа жоғары қауіпті

13 слайд

"Казгидромет" кәсіпорны Қазақстанның атмосфера ауасы мен су сапасының көрсеткіштері жинақталған интерактив карта жасады. Оған 45 елді мекен кірген. Картаны maps.hydromet.kz сілтемесіне өтіп және Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің сайтынан көруге болады. төмен орташа жоғары қауіпті

14 слайд
Атмосферадағы ауа сапасының көрсеткіші " AirKZ" мобильді қосымшасындағы ақпарат арқылы түзіледі. Онда 45 елді мекендегі атмосфералық ауаны ластаушы заттардың негізгі концентрациялары көрсетілген: Ақпарат 84 автоматты станциялар көмегімен бір сағат сайын және тәулігіне үш рет 56 бекет көмегімен жаңартылып отырады. Ауа сапасы қызылдан жасылға қарай өзгеріп отыратын шекті рұқсат етілген концентрация индикаторларымен өлшенеді. • шаң; • РМ 10; • РМ 2,5; • диоксид; • азот оксиді; • көміртегі оксиді; • күкірт диоксиді.Бөлшек заттар (ПМ) - ауада ілінген қатты және сұйық бөлшектердің қоспасынан тұратын кең таралған ауаны ластаушы зат. төмен орташа жоғары қауіпті

14 слайд

Атмосферадағы ауа сапасының көрсеткіші " AirKZ" мобильді қосымшасындағы ақпарат арқылы түзіледі. Онда 45 елді мекендегі атмосфералық ауаны ластаушы заттардың негізгі концентрациялары көрсетілген: Ақпарат 84 автоматты станциялар көмегімен бір сағат сайын және тәулігіне үш рет 56 бекет көмегімен жаңартылып отырады. Ауа сапасы қызылдан жасылға қарай өзгеріп отыратын шекті рұқсат етілген концентрация индикаторларымен өлшенеді. • шаң; • РМ 10; • РМ 2,5; • диоксид; • азот оксиді; • көміртегі оксиді; • күкірт диоксиді.Бөлшек заттар (ПМ) - ауада ілінген қатты және сұйық бөлшектердің қоспасынан тұратын кең таралған ауаны ластаушы зат. төмен орташа жоғары қауіпті

15 слайд
Су сапасын анықтайтын құралдар фотоколориметр ионометр рефроктометр

15 слайд

Су сапасын анықтайтын құралдар фотоколориметр ионометр рефроктометр

16 слайд
Су сапасының көрсеткіштері ай сайын жаңартылып отырады. Мұнда су сапасы 8 класстан тұратын индикатормен көрсетіледі. • жасыл түс – 1 класс (таза су); • күрең түс – 5 класстан жоғары (лас су). Елді мекендегі станциялар мен бекеттер көрсеткен ең төменгі көрсеткіш интерактив картаға енеді.

16 слайд

Су сапасының көрсеткіштері ай сайын жаңартылып отырады. Мұнда су сапасы 8 класстан тұратын индикатормен көрсетіледі. • жасыл түс – 1 класс (таза су); • күрең түс – 5 класстан жоғары (лас су). Елді мекендегі станциялар мен бекеттер көрсеткен ең төменгі көрсеткіш интерактив картаға енеді.

17 слайд
Топырақтың ластануы Топырақтың ластануы — топырақта, әдетте, оған тән емес физикалық, химиялық немесе биологиялық агенттердің пайда болуы және енуі немесе аталған агенттердің концентрациясының қаралған мезгілде табиғи орташа жылдық деңгейінен асып түсуі. Топырақтың ластануының көптеген түрлері, соның ішінде радиоактивтік, микробтық және тағы басқа түрлері сараланады .

17 слайд

Топырақтың ластануы Топырақтың ластануы — топырақта, әдетте, оған тән емес физикалық, химиялық немесе биологиялық агенттердің пайда болуы және енуі немесе аталған агенттердің концентрациясының қаралған мезгілде табиғи орташа жылдық деңгейінен асып түсуі. Топырақтың ластануының көптеген түрлері, соның ішінде радиоактивтік, микробтық және тағы басқа түрлері сараланады .

18 слайд
Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар спектрометр флуориметр радиометр

18 слайд

Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар спектрометр флуориметр радиометр

19 слайд
Топырақты ластаушы көздер: Минералдық тыңайтқышт ар Өндірістің қалдықтары мен тастандылар ы Мұнай және мұнай өнімдері Сұйық және қатты қалдықтар Жерді шамадан тыс пайдалану Қышқыл жаңбырлар Урбанизация үрдістері Кен орындарын ашық өңдеу

19 слайд

Топырақты ластаушы көздер: Минералдық тыңайтқышт ар Өндірістің қалдықтары мен тастандылар ы Мұнай және мұнай өнімдері Сұйық және қатты қалдықтар Жерді шамадан тыс пайдалану Қышқыл жаңбырлар Урбанизация үрдістері Кен орындарын ашық өңдеу

20 слайд
Топырақтың шөл далаға айналуы табиғи антропогенді қолайсыз метеожағдайлар ормандарды жою топырақтың тұздануы жерді шамадан тыс пайдалану (малды жайылту) жеңіл топырақтардың көп болуы (құмдау, саздау топырақ) интенсивті жер бетін жырту, дефляция және тұздану жер асты суларының деңгейінің төмендеуі рационалсыз суды пайдалану, грунт суларының денгейінің төмендеуі желді және сулы эрозия былтырғы құрғақ шөпті өртеу

20 слайд

Топырақтың шөл далаға айналуы табиғи антропогенді қолайсыз метеожағдайлар ормандарды жою топырақтың тұздануы жерді шамадан тыс пайдалану (малды жайылту) жеңіл топырақтардың көп болуы (құмдау, саздау топырақ) интенсивті жер бетін жырту, дефляция және тұздану жер асты суларының деңгейінің төмендеуі рационалсыз суды пайдалану, грунт суларының денгейінің төмендеуі желді және сулы эрозия былтырғы құрғақ шөпті өртеу

21 слайд
Қоршаған орта сапасын бағалау әдістері Ақпараттық және талдау: Ауа,су, топырақ сынамаларын алу Тірі ағзаларға биологиялық әсерін тіркеу: Табиғи жағдайда, зертханалық жағдайда Зертханалық сараптама: Химиялық-физикалық әдістерді қолдану

21 слайд

Қоршаған орта сапасын бағалау әдістері Ақпараттық және талдау: Ауа,су, топырақ сынамаларын алу Тірі ағзаларға биологиялық әсерін тіркеу: Табиғи жағдайда, зертханалық жағдайда Зертханалық сараптама: Химиялық-физикалық әдістерді қолдану

22 слайд
1-тапсырма Ауа ластану индексі бойынша Қазақстан қалаларын жіктеңіз Төмен Жоғары Өте жоғары

22 слайд

1-тапсырма Ауа ластану индексі бойынша Қазақстан қалаларын жіктеңіз Төмен Жоғары Өте жоғары

23 слайд
Жауабы: Ауа ластану индексі бойынша Қазақстан қалаларын жіктеңіз Төмен Жоғары Өте жоғары Орал, Қостанай, Петропавл, Павлодар, Талдықорған, Қызылорда Ақтау, Семей, Тараз Атырау, Ақтөбе, Нұр-Сұлтан, Теміртау, Қарағанды, Өскемен, Балқаш, Жезқазған, Алматы, Шымкент

23 слайд

Жауабы: Ауа ластану индексі бойынша Қазақстан қалаларын жіктеңіз Төмен Жоғары Өте жоғары Орал, Қостанай, Петропавл, Павлодар, Талдықорған, Қызылорда Ақтау, Семей, Тараз Атырау, Ақтөбе, Нұр-Сұлтан, Теміртау, Қарағанды, Өскемен, Балқаш, Жезқазған, Алматы, Шымкент

24 слайд
2-тапсырма. Зерттелетін ортаның түрлері бойынша берілген құралдарды тиісінше жіктеңіз: храмотограф, радиометр, ионометр, масс- спектрометр, флуориметр, фотоколориметр. Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар Су сапасын анықтайтын құралдар Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар

24 слайд

2-тапсырма. Зерттелетін ортаның түрлері бойынша берілген құралдарды тиісінше жіктеңіз: храмотограф, радиометр, ионометр, масс- спектрометр, флуориметр, фотоколориметр. Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар Су сапасын анықтайтын құралдар Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар

25 слайд
Жауабы: Зерттелетін ортаның түрлері бойынша берілген құралдарды тиісінше жіктеңіз: Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар Су сапасын анықтайтын құралдар Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар храмотограф масс-спектрометр фотоколоримет р ионометр радиометр, флуориметр

25 слайд

Жауабы: Зерттелетін ортаның түрлері бойынша берілген құралдарды тиісінше жіктеңіз: Атмосферадағы зиянды қоспалардың концентрациясын өлшеуге арналған құралдар Су сапасын анықтайтын құралдар Топырақтың және қатты заттардың күйін зерттейтін құралдар храмотограф масс-спектрометр фотоколоримет р ионометр радиометр, флуориметр

26 слайд
Қорытынды: қоршаған ортаның антропогендік өзгерістерін жіктеуді үйрендіңіздер

26 слайд

Қорытынды: қоршаған ортаның антропогендік өзгерістерін жіктеуді үйрендіңіздер