“Құзіреттілікке негізделген білім беру: мұғалім моделі және сапалы оқытудың өлшемдері”
“Құзіреттілікке негізделген білім беру: мұғалім моделі және сапалы оқытудың өлшемдері”

#1 слайд
3-тәжірибешілік сабақ
«Құзіреттілікке негізделген білім
беру: мұғалім моделі және сапалы
оқытудың өлшемдері»
Дайындаған: ҚТӘ – 41 тобының студенттері Елубаева Н., Мұратбек І.
1 слайд
3-тәжірибешілік сабақ «Құзіреттілікке негізделген білім беру: мұғалім моделі және сапалы оқытудың өлшемдері» Дайындаған: ҚТӘ – 41 тобының студенттері Елубаева Н., Мұратбек І.
#2 слайд
Қарастыратын сұрақтар/мәселелер:
1. Құзірет деген не?
2. Құзіреттілік тұрғыдан оқыту дегенді қалай
түсіндің?
3. Құзіретті мұғалім моделін жасау;
4. Сапалы оқыту критериін құрастыру.
2 слайд
Қарастыратын сұрақтар/мәселелер: 1. Құзірет деген не? 2. Құзіреттілік тұрғыдан оқыту дегенді қалай түсіндің? 3. Құзіретті мұғалім моделін жасау; 4. Сапалы оқыту критериін құрастыру.
#3 слайд
1. Құзірет деген не?
Жусупова Ж.А. «Педагогикалық шеберлік» атты еңбегінде
құзыреттілік/құзырет туралы төменде көрсеткендей анықтама береді:
Педагогикалық-психологиялық әдебиеттердегі ғалымдардың
зерттеулеріне қарағанда, кәсіби шеберліктің қалыптасуы мен даму
үрдісінде екі ұғым: құзыреттілік (компетенттілік) және құзырет
(компетенция) ұғымдары пайдаланып келеді. Оның біріншісіне «Қазақ
Совет Энциклопедиясының» орысша-қазақша сөздігінде «хабардар, жетік,
терең білетін» деп, ал екіншісіне «хабардарлық, міндет, қызмет бабы» деп
анықтама берілген.
Құзырет – хабардарлық, міндет және қызмет бабы.
Құзыреттілік түсінігі көп аспектілі жан-жақты ұғымды білдіреді.
3 слайд
1. Құзірет деген не? Жусупова Ж.А. «Педагогикалық шеберлік» атты еңбегінде құзыреттілік/құзырет туралы төменде көрсеткендей анықтама береді: Педагогикалық-психологиялық әдебиеттердегі ғалымдардың зерттеулеріне қарағанда, кәсіби шеберліктің қалыптасуы мен даму үрдісінде екі ұғым: құзыреттілік (компетенттілік) және құзырет (компетенция) ұғымдары пайдаланып келеді. Оның біріншісіне «Қазақ Совет Энциклопедиясының» орысша-қазақша сөздігінде «хабардар, жетік, терең білетін» деп, ал екіншісіне «хабардарлық, міндет, қызмет бабы» деп анықтама берілген. Құзырет – хабардарлық, міндет және қызмет бабы. Құзыреттілік түсінігі көп аспектілі жан-жақты ұғымды білдіреді.
#4 слайд
Ғалымдар құзыреттіліктің табиғатын түсіндіру мақсатында оны екі
тұрғыдан қарастырады:
Н. Кузьмина, А. Маркова, К. Махмурян атты ғалымдар
«Білім, білік ұғымдары арқылы анықталатын тұлғаның жеке қасиеті»
Д. Ж. Равен, Р. Уайт, Х. Хершген атты ғалымдар
«Білім, білік ұғымдары арқылы анықталатын тұлғаның ерекше қабілеті»
Ш. Таубаева: «Құзыреттілік – ол тұлғаның оқыту және әлеуметтену
процестері барысында меңгерген білім мен тәжірибеге негізделген,
оның жалпы қабілеті мен іс-әрекетке даярлығы ретінде айқындалатын,
тұлғаның кіріктірілген қасиеті» - деп қарастырады.
4 слайд
Ғалымдар құзыреттіліктің табиғатын түсіндіру мақсатында оны екі тұрғыдан қарастырады: Н. Кузьмина, А. Маркова, К. Махмурян атты ғалымдар «Білім, білік ұғымдары арқылы анықталатын тұлғаның жеке қасиеті» Д. Ж. Равен, Р. Уайт, Х. Хершген атты ғалымдар «Білім, білік ұғымдары арқылы анықталатын тұлғаның ерекше қабілеті» Ш. Таубаева: «Құзыреттілік – ол тұлғаның оқыту және әлеуметтену процестері барысында меңгерген білім мен тәжірибеге негізделген, оның жалпы қабілеті мен іс-әрекетке даярлығы ретінде айқындалатын, тұлғаның кіріктірілген қасиеті» - деп қарастырады.
#5 слайд
Ғалымдардың зерттеуі бойынша құзыреттілік ұғымы адам бойындағы 112-ге жуық
қасиеттерді қамтиды екен. Бұл, қарастырылып отырған ұғымның ауқымы өте кең екенін
білдіреді. Осыған байланысты құзырет – жеке тұлғаның бойындағы барлық жақсы
қасиеттерінің жиынтығы, ал құзыреттілік – тұлға бойында жинақталған бар
қасиеттерінің негізінде пайда болған бір істі жүзеге асыра алу шеберлігі мен ептілігі деп
тұжырымдасақ та болады.
Американдық ағартушы, ғалым Н. Хомский ХХ ғасырда ең алғаш рет «құзыреттілік»
ұғымын енгізді. Уақыт өте келе «Құзыреттілік» ұғымы ғылымның көптеген саласында
қолдынылып, қажеттілігіне орай, «құзыреттілік», «құзырет», «құзыр» деп түрлі мағынада
қолдылып келеді.
Құзырет пен құзыреттілік – тығыз байланысты терминдер. Құзырет – адамзат бойындағы
түрлі сапалардың, яғни, білімі, білігі, дағдысы, іс-әрекеті т.б жиынтығы.
5 слайд
Ғалымдардың зерттеуі бойынша құзыреттілік ұғымы адам бойындағы 112-ге жуық қасиеттерді қамтиды екен. Бұл, қарастырылып отырған ұғымның ауқымы өте кең екенін білдіреді. Осыған байланысты құзырет – жеке тұлғаның бойындағы барлық жақсы қасиеттерінің жиынтығы, ал құзыреттілік – тұлға бойында жинақталған бар қасиеттерінің негізінде пайда болған бір істі жүзеге асыра алу шеберлігі мен ептілігі деп тұжырымдасақ та болады. Американдық ағартушы, ғалым Н. Хомский ХХ ғасырда ең алғаш рет «құзыреттілік» ұғымын енгізді. Уақыт өте келе «Құзыреттілік» ұғымы ғылымның көптеген саласында қолдынылып, қажеттілігіне орай, «құзыреттілік», «құзырет», «құзыр» деп түрлі мағынада қолдылып келеді. Құзырет пен құзыреттілік – тығыз байланысты терминдер. Құзырет – адамзат бойындағы түрлі сапалардың, яғни, білімі, білігі, дағдысы, іс-әрекеті т.б жиынтығы.
#6 слайд
Құзыреттілік дегеніміз тұлғаның жеке мүмкіндіктерін, оның белгілі бір мәселені
шешуге жағдай жасайтын біліктілігін (білім, тәжірибе) атайды.
6 слайд
Құзыреттілік дегеніміз тұлғаның жеке мүмкіндіктерін, оның белгілі бір мәселені шешуге жағдай жасайтын біліктілігін (білім, тәжірибе) атайды.
#7 слайд
2. Құзіреттілік тұрғыдан оқыту дегенді
қалай түсіндің?
Ғалымдардың пікіре, берген анықтамаларына сүйене отырып,
құзіреттілік тұрғыдан оқыту деген ұғымды:
«Құзіреттілік тұрғыдан оқыту – оқушының дайын ақпаратты
жаттап алуына емес, алған білімін өмірде қолдана білуіне,
тәжірибеде пайдалануына бағытталған оқыту жүйесі» деп түсіндік.
Бұл тәсілде басты назар: сыни тұрғыдан ойлау, шығармашылық
қабілет, коммуникативтік дағдылар, өз бетімен шешім қабылдау,
практикаға бейімделу.
Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының
«ЖАҺАНДЫҚ ҚҰЗЫРЕТТІЛІК» тұрғыдан оқыту курсы
7 слайд
2. Құзіреттілік тұрғыдан оқыту дегенді қалай түсіндің? Ғалымдардың пікіре, берген анықтамаларына сүйене отырып, құзіреттілік тұрғыдан оқыту деген ұғымды: «Құзіреттілік тұрғыдан оқыту – оқушының дайын ақпаратты жаттап алуына емес, алған білімін өмірде қолдана білуіне, тәжірибеде пайдалануына бағытталған оқыту жүйесі» деп түсіндік. Бұл тәсілде басты назар: сыни тұрғыдан ойлау, шығармашылық қабілет, коммуникативтік дағдылар, өз бетімен шешім қабылдау, практикаға бейімделу. Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының «ЖАҺАНДЫҚ ҚҰЗЫРЕТТІЛІК» тұрғыдан оқыту курсы
#8 слайд
8 слайд
#9 слайд
Құзіреттілікті дамыту
бағыттары
Дайындық мақсаты Қызметтік нәтижесі Арнайы құзіреттілікті дамыту
бағыттары
Жеке құзіреттілік Өз білімін жетілдіріп,
педагогикалық шеберлігін
дамыту
- Шешім қабылдай алады
- Өзін-өзі кәсіби тұрғыда
жетілдіреді
- Рефлексия жасай біледі
- Авторлық бағдарламалар жасау
- Озық тәжірибені енгізу
Әлеуметтік құзіреттілікҰжымда, қоғамда тиімді
әрекет ету, патриоттық
құндылықтарды дәріптеу
- Қарым-қатынас мәдениеті
дамиды
- Қоғамға бейімделе алады
- Тұлғааралық қатынаста
белсенді
- Әлеуметтік жобаларға қатысу
- Тәрбиелік іс-шараларды
ұйымдастыру
Кәсіби құзіреттілікӨз пәнін терең меңгеріп,
білім сапасын арттыру,
сапалы оқыту
- Сабақты тиімді
жоспарлайды
- Инновациялық
технологияларды қолданады
- Ғылыми-зерттеу жүргізеді
- Пәндік олимпиадаларға дайындау
- Әдістемелік құралдар шығару
Арнайы құзіреттілікЗаманауи педагогикалық
әдістерді қолдану арқылы
білім беру процесін
жетілдіру
- Шығармашылық танытады
- Инновацияға бейімделеді
- Үздіксіз кәсіби дамиды
- Конференцияларға, семинарларға
қатысу
- Педагогикалық эксперименттер
жүргізу
3. Құзіретті мұғалім моделі
9 слайд
Құзіреттілікті дамыту бағыттары Дайындық мақсаты Қызметтік нәтижесі Арнайы құзіреттілікті дамыту бағыттары Жеке құзіреттілік Өз білімін жетілдіріп, педагогикалық шеберлігін дамыту - Шешім қабылдай алады - Өзін-өзі кәсіби тұрғыда жетілдіреді - Рефлексия жасай біледі - Авторлық бағдарламалар жасау - Озық тәжірибені енгізу Әлеуметтік құзіреттілікҰжымда, қоғамда тиімді әрекет ету, патриоттық құндылықтарды дәріптеу - Қарым-қатынас мәдениеті дамиды - Қоғамға бейімделе алады - Тұлғааралық қатынаста белсенді - Әлеуметтік жобаларға қатысу - Тәрбиелік іс-шараларды ұйымдастыру Кәсіби құзіреттілікӨз пәнін терең меңгеріп, білім сапасын арттыру, сапалы оқыту - Сабақты тиімді жоспарлайды - Инновациялық технологияларды қолданады - Ғылыми-зерттеу жүргізеді - Пәндік олимпиадаларға дайындау - Әдістемелік құралдар шығару Арнайы құзіреттілікЗаманауи педагогикалық әдістерді қолдану арқылы білім беру процесін жетілдіру - Шығармашылық танытады - Инновацияға бейімделеді - Үздіксіз кәсіби дамиды - Конференцияларға, семинарларға қатысу - Педагогикалық эксперименттер жүргізу 3. Құзіретті мұғалім моделі
#10 слайд
4. Сапалы оқыту критериін құрастыру
САПАЛЫ ОҚЫТУ ЖӨНІНДЕГІ МАҚАЛА. pdf
БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӨНІНДЕГІ НҰСҚАУЛЫҚ
Сатбекова А.А. С. «Қазақ тілін оқыту әдістемесі және жобалау технологиясы» атты
еңбегінде:
Қазақ тілін сапалы оқыту мақсаты негізгі деп қойылатын болса, онда маңызды
міндеттер/критейрийлер қатарына мыналар алынуы тиіс:
•Қазақ тілінен оқушылардың сапалы білім алуы;
•Қазақша тұрмыстық сөйлеу дағдыларын сапалы игеруі;
•Қазақша ғылыми стильде сөйлеу қабілетін дамыту;
•Оқушының қазақ тілінде өз ойын анық және кең түрде жеткізе алатын әдістер қолдану.
10 слайд
4. Сапалы оқыту критериін құрастыру САПАЛЫ ОҚЫТУ ЖӨНІНДЕГІ МАҚАЛА. pdf БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӨНІНДЕГІ НҰСҚАУЛЫҚ Сатбекова А.А. С. «Қазақ тілін оқыту әдістемесі және жобалау технологиясы» атты еңбегінде: Қазақ тілін сапалы оқыту мақсаты негізгі деп қойылатын болса, онда маңызды міндеттер/критейрийлер қатарына мыналар алынуы тиіс: •Қазақ тілінен оқушылардың сапалы білім алуы; •Қазақша тұрмыстық сөйлеу дағдыларын сапалы игеруі; •Қазақша ғылыми стильде сөйлеу қабілетін дамыту; •Оқушының қазақ тілінде өз ойын анық және кең түрде жеткізе алатын әдістер қолдану.
#11 слайд
Критерий Нақты көрсеткіштер
1. Білім мазмұны • Бағдарламаның жаңартылған мазмұнға сай болуы
• Оқулықтардың ұлттық дәстүрлерге және ғылыми талаптарға
негізделуі
• Материалдың жас ерекшелік пен жеке қабілетке сәйкес іріктелуі
2. Оқыту процесі • Деңгейлік-саралап оқыту технологиясын пайдалану
• Жеке және топтық жұмыс түрлерін ұйымдастыру
• Теория мен практиканы ұштастыру
3. Мұғалім қызметі • Оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескеріп оқыту
• Заманауи педагогикалық технологияларды пайдалану
• Қосымша әдістемелік материалдарды қолдану
• Шығармашылық пен сыни ойлауға жетелеу
4. Оқушы жетістігі • Білімді саналы меңгеруі
• Шығармашылық қабілеттерінің дамуы
• Оқуға ынта мен қызығушылығының артуы
• Жеке жауапкершілік пен еңбекқорлықтың қалыптасуы
5. Бағалау жүйесі • Әділ әрі жан-жақты бағалау
• Қалыптастырушы және жиынтық бағалау
• Өзін-өзі бағалау дағдыларының дамуы
• Бағалау – оқуға ынталандыру құралы болуы
6. Ұлттық құндылықтар • Ұлттық сана, тіл, мәдениет мазмұнын сіңіру
• Құндылықтарға негізделген тәрбие беру
• «Білімді ұлт» идеясына сай патриот азамат тәрбиелеу.
11 слайд
Критерий Нақты көрсеткіштер 1. Білім мазмұны • Бағдарламаның жаңартылған мазмұнға сай болуы • Оқулықтардың ұлттық дәстүрлерге және ғылыми талаптарға негізделуі • Материалдың жас ерекшелік пен жеке қабілетке сәйкес іріктелуі 2. Оқыту процесі • Деңгейлік-саралап оқыту технологиясын пайдалану • Жеке және топтық жұмыс түрлерін ұйымдастыру • Теория мен практиканы ұштастыру 3. Мұғалім қызметі • Оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескеріп оқыту • Заманауи педагогикалық технологияларды пайдалану • Қосымша әдістемелік материалдарды қолдану • Шығармашылық пен сыни ойлауға жетелеу 4. Оқушы жетістігі • Білімді саналы меңгеруі • Шығармашылық қабілеттерінің дамуы • Оқуға ынта мен қызығушылығының артуы • Жеке жауапкершілік пен еңбекқорлықтың қалыптасуы 5. Бағалау жүйесі • Әділ әрі жан-жақты бағалау • Қалыптастырушы және жиынтық бағалау • Өзін-өзі бағалау дағдыларының дамуы • Бағалау – оқуға ынталандыру құралы болуы 6. Ұлттық құндылықтар • Ұлттық сана, тіл, мәдениет мазмұнын сіңіру • Құндылықтарға негізделген тәрбие беру • «Білімді ұлт» идеясына сай патриот азамат тәрбиелеу.
#12 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1.Жусупова Ж.А. Педагогикалық шеберлік: Оқулық. Алматы, 2011.- 316 бет. [70-73
беттер]
2.5-11-сыныптарға арналған «Жаһандық құзыреттілік» курсын әзірлеу – Нұр-Сұлтан:
Ы. Алтынсарин атындағы ҰБА, 2022. – 400 б. [44 бет]
3.Әліпбай Нұрила М. «Кәсіптік-техникалық оқу орындарында білім алушылардың
кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру» Дипломдық жұмыс. Алматы, 2019. [6-7; 13-
14 беттер]
4.А.Ш. Тлеулесова , Э.А. Утеубаева , М.Т. Абикенов «Білімді ұлт» сапалы білім беру»
ұлттық жобасы негізіндегі өзекті мәселелер атты мақаласы.
5. Білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулық
6.Сатбекова А.А. С. Қазақ тілін оқыту әдістемесі және жобалау технологиясы: Оқу
құралы./ Сатбекова А.А. – Алматы: «Қыздар университеті» баспасы. 2013. - 210 бет.
[40-41 беттер]
12 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1.Жусупова Ж.А. Педагогикалық шеберлік: Оқулық. Алматы, 2011.- 316 бет. [70-73 беттер] 2.5-11-сыныптарға арналған «Жаһандық құзыреттілік» курсын әзірлеу – Нұр-Сұлтан: Ы. Алтынсарин атындағы ҰБА, 2022. – 400 б. [44 бет] 3.Әліпбай Нұрила М. «Кәсіптік-техникалық оқу орындарында білім алушылардың кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру» Дипломдық жұмыс. Алматы, 2019. [6-7; 13- 14 беттер] 4.А.Ш. Тлеулесова , Э.А. Утеубаева , М.Т. Абикенов «Білімді ұлт» сапалы білім беру» ұлттық жобасы негізіндегі өзекті мәселелер атты мақаласы. 5. Білім беру сапасын қамтамасыз ету жөніндегі нұсқаулық 6.Сатбекова А.А. С. Қазақ тілін оқыту әдістемесі және жобалау технологиясы: Оқу құралы./ Сатбекова А.А. – Алматы: «Қыздар университеті» баспасы. 2013. - 210 бет. [40-41 беттер]
шағым қалдыра аласыз













