#1 слайд
Кеншинбаева Ақмарал Қайратқызы Ағылшын тілі пәні мұғалімі Жас оқытушыларға арналған Семинар Сабақты талдау және өзіндік талдау – мұғалімнің әдістемелік шеберлігін арттыру құралы

1 слайд

#2 слайд
Мақсаты: - сабақты талдаудың ережесімен, түрлерімен таныстыру; - сабақты талдаудың сапасын арттыру; - жас маманның педагогикалық шеберлігін жетілдіру үшін талдау нәтижелерін пайдалану.

2 слайд

#3 слайд
«…сильным, опытным становится педагог, который умеет анализировать свой труд…» В. А. Сухомлинский «...өз жұмысын талдай алатын мұғалім мықты, тәжірибелі мұғалім бола алады...» В. А. Сухомлинский

3 слайд

#4 слайд
Сабақ не үшін талданады? жетістіктер мен кемшіліктердің басты себептерін тауып, келесі сабақты дұрыс жоспарлау оқыту сапасын жақсарту мұғалімнің кәсіби шеберлігін арттыру мұғалімдердің жұмыс тәжірибесіне жаңалық енгізу сабақта оқу- тәрбие процесін бағалау мақсатында оқушының дамуын анықтау мұғалімнің жұмысына бақылау

4 слайд

#5 слайд
Өзіндік талдау нәтижесінде мұғалім өз сабағына сыртқы жағынан қарауға, оны жалпы құбылыс ретінде түсінуге іске асырылмай жатқан резервтерін анықтау мұғалім өзінің күшті және әлсіз жақтарын бағалау өзінің теориялық білімінің, тәсілдерінің, жұмыс әдістерінің жиынтығын студенттермен өзара қарым-қатынаста мақсатты түрде түсінуге мұғалім өзінің педагогикалық іс- әрекетінің жеке стильдерін қалыптастыру өзін-өзі жетілдіруге мүмкіндік алады

5 слайд

#6 слайд
Сабақты талдау формасы: Сабақ өткізген оқытушы өз сабағын талдайды: мақсатына жетті ме? Сабаққа қатысушының талдауы Мұғалімге ұсыныстар беріледі Оқытушы қайтадан өзінің пікірін білдіреді

6 слайд

#7 слайд
Талдау ережелері: 1. Өткен сабақты талқылау сабақты біте салысымен жүргізілуі керек. 2. Қатысқандар болған ашық сабақтың талқылауын кемшілікті көрсету мақсатында емес, тәжірибе алмасу, оған ұсыныс білдіру, сабақты әбден жетілдіруге көмектесу мақсатында өткізілгенін ұмытпауы керек. 3. Болған сабаққа қысқа және логикалық байланыспен талдау жүргізу. 4. Басқа сабаққа қатысушылардың пікірін тыңдап, қайталамауға тырысқаны жөн.

7 слайд

#8 слайд
Tалдау түрлері Мақсаты Қысқа (бағалау) талдау   – бұл сабақтың білімділік, дамытушылық, тәрбиелік мақсаттарын   шешетін оқу- тәрбиелік қызметіне, олардың орындалуына жалпы баға беру; Құрылымдық (кезеңдік) талдау   – бұл сабақтың басым құрылысын (элементін) анықтау, олардың оқушы танымдық қабілеттерін қамтамасыз ететін қажеттілігін бағалау; (8 кезең бойынша талдау. Ю.Конаржевский ) Жүйелі талдау   - бұл сабақтың дамытушылық мақсатын шешетін дидактикалық міндетін орындауына,  оқушылардың білім, білік, дағдыларын қалыптастыруды қамтамасыз етуіне, оқушылардың білім алу тәсілдерін игеруіне жағдай жасайтын бірыңғай жүйе ретінде қарастыру; (Т.Шамова, В.П.Симонов) Толық талдау   – бұл сабақ міндеттерінің іске асырылуын, оқушылардың білімді игеру деңгейі мен ой еңбегінің тәсілдері сияқты оқу іс-әрекетінің түрі мен мазмұнын, оқушылардың даму деңгейін, сабақ нәтижелілігін, дидактикалық принциптерін бағалайтын аспектілі талдау жүйесі; Құрылымды-мерзімді талдау   – бұл сабақ кезеңдерінің бірізділігін, сабақтың әр кезеңінде уақытты ұтымды қолдануды бағалау; Аралас талдау   – сабақтың негізгі дидактикалық мақсаты мен құрылымдық элементтерін бағалау; Сабақты талдау және өзіндік талдау түрлері

8 слайд

#9 слайд
Психологиялық талдау   – сабақтың психологиялық талаптарының орындалуын талдау (оқушылардың дамытушылық үлгідегі танымдық әрекетін қамтамасыз ету); Дидактикалық талдау   – негізгі дидактикалық категорияларды талдау (дидактика принциптерін жүзеге асыру, оқушыға білім беру әдісін, тәсілін, құралын таңдау, сабақтың оқу материалын дидактикалық өңдеу, оқушылардың өздігінен жұмысына педагогикалық жетекшілік жасау, т.б.); Аспекті талдау – сабақтың бөлек бір жағын немесе мақсатын белгілі бір бұрыштан бөлшектеп, жан-жақты оқушы әрекетінің нәтижесімен байланыстыра қарастыру. Сабақ аспектілерінің мысалдары: 1. Мұғалімнің сабақтың үш мақсатын (міндетін) іске асыруы; 2. Сабақта дамытушылық тәсілдерді қолдануы; 3. Оқушылардың танымдық әрекетін белсенділендіру әдістерін зерделеу; 4. Танымдық қызығушылықты дамыту жолдары; 5. Оқушылардың жалпы білімділік әдістері мен дағдыларын қалыптастыру; 6. Оқушылардың білім, білік, дағдыларын бағалау; 7. Сабақта проблемалық білім беруді ұйымдастыруы, т.б. (Сабақтың негізгі аспектісі бойынша талдау Г.К.Селевко) Кешенді (комплексті) талдауСабақтың дидактикалық, психологиялық, басқа да негіздерін бірге (бір уақытта) талдау (көбіне түгел сабақ жүйесін).

9 слайд

#10 слайд
Сабақта жайлы жұмыстар жасау үшін эстетикалық және гигиеналық шарттарды сақтау Оқу бөлмесіне байланысты гигиеналық талаптардың сақталуы, сабақта мұғалім мен білім алушылардың қарым-қатынасына жағдайдың болуы (білім алушылар қалай отыр, олар өзін еркін сезіне ме). Құрал-жабдықтар, көрнекіліктер дайын ба, олардың мақсатқа сәйкестігі, сабаққа қажеттілігі, тақтаның дайындығы. Қажетті техникалық оқу құралдарының жұмыс істеуін тексеру. Оқу бөлмесіндегі жағдай: тазалық, бөлменің жарықтығы, ауасы тазартылған ба, сыныпты ретке келтіру, оқушылар сабаққа дайын ба. Сабақ қалай басталды, мұғалімді оқушылар қалай қарсы алды, сыныпты ұйымдастыруға уақыт қажет болды ма, жүйелілік пен тәртіп орнату.

10 слайд

#11 слайд
Сабақ мақсаттарын талдау Сабақтың оқыту мақсаттарының  дұрыс қойылуы. Мақсат әдістемелік нұсқаудан алынған   ба немесе мұғалім өздігінен қойған ба? Өзі қойған жағдайда оның дұрыстығы. Сабақта оқыту мақсаттарының  орындалуы. Жоспарланған жаттығулар, тапсырмалар, оқу материалдары мақсатқа қол жеткізуде тиімді болды ма? Кез келген сабақты талдау кезінде оның танымдық мағынасын ғана емес, сонымен бірге тәрбиелік жағын да көрсету қажет, өйткені болашақ маман бойында келесі қасиеттерді тәрбиелеу керек: тұлғаның адамгершілік қасиетін, көзқарастары мен сенімін қалыптастыру, жұмыста ұқыпты болу, нақтылық, жылдамдық, жұмыс орнындағы жинақтық, жабдықтарға жанашырлық. Сабақтың үш мақсаты: Білімділік:  оқушыларды білім, білік, дағды жүйесімен қаруландыру. Дамытушылық:  оқыту кезінде оқушылардың танымдық қызығушылығын, шығармашылық қабілеттерін, жігерін, көңіл-күйін, тілі, жадысы, ынтасы, қиялы мен қабылдауы сияқты танымдық қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік:  оқушылардың ғылыми дүниетанымын, тұлғаның адамгершілік қасиетін, көзқарастары мен сенімін қалыптастыру.

11 слайд

#12 слайд
Оқыту түрінің тиімділігін, пәнаралық байланыстың болуын талдау Ұжымдық, топтық, жұптық, жеке дара және саралап оқыту. Сабақтың құрылымы берілген сабақтың түріне сәйкес келе ме, қандай ауытқушылықтар болды. Пәнаралық байланыс  болды ма? Теорияда алған білімін практика жүзінде қолдана білу арқылы икемділіктері мен дағдылары қалыптасады, бүкіл дүниемен, қоғаммен, табиғатпен қатынасы артады.

12 слайд

#13 слайд
Сабақ мазмұнын талдау  Сабақ мазмұнының мемлекеттік бағдарлама талаптарына сәйкестігі. Баяндаудың толықтылығы,  нақтылығы, түсініктілігі, ғылымилығы. Мұғалімнің тапсырманы түсіндіруі. Оқушылардың жаңа материалды игеру деңгейі немесе жаңа білімді қабылдамауы. Мұғалім сұрақтарды нақты қойды ма, нақты мысалдар келтірді ме, проблемалық жағдаят туғызды ма?

13 слайд

#14 слайд
Сабақ құрылымын талдау Сабақ құрылымының мақсатына сәйкестігі. Сабақ жүйелілігінің, кезеңдерінің байланыстылығының ойластырылғандығы. Уақытты үнемдеп қолдануы. Сабақтың әр бөлігіне жұмсалатын уақыт мөлшері дұрыс белгіленген бе? Сабақтың құрылымы қандай болды, ол сабақ типіне сай болды ма?  Сабақты құрылымы бойынша талдау. Сабақта 8 кезең болатыны белгілі. Олар: 1. Ұйымдастыру кезеңі. 2. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі. 3. Жаңа материалды меңгертуге оқушыларды даярлау кезеңі. 4. Жаңа тақырыпты (білімді) меңгерту кезеңі. 5. Оқушының жаңа материалды түсінгенін тексеру кезеңі. 6. Жаңа білімді бекіту кезеңі. 7. Үйге тапсырма беру кезеңі. 8. Қорытынды.  

14 слайд

#15 слайд
Сабақты өткізу әдісін талдау Сабақ беру әдістерін, тәсілдерін, көрнекіліктері мен құралдарының дұрыс таңдалуын, негізділігін талдау; Олардың оқу материалының мазмұнына, сабақ мақсаттарына, сынып мүмкіндігіне, оқушы іс- әрекетін белсенділендіру міндетіне сәйкестігін, сабақтың әдістемелік аппаратының әр кезеңіне сайлығын, мұғалім қолданған әдіс- тәсілдердің алуан түрлілігін анықтау. Таратпалы дидактикалық материалдар мен көрнекі құралдарды, техникалық жабдықтарды қолданудың тиімділігі. Мұғалімің әдістемелік жағынан қаруланғандығы мен педагогикалық техникасын бағалау. Әр түрлі тапсырмалар, үлгілер,  нұсқаулар, алгоритмдер, тірек желі, жоспар бағдарламалар, сөздік, т.с.с. қолдануы (өзін-өзі бақылау кілті, ақпарат көздері). Белсенді  оқыту әдістерін меңгеруі, осы әдістердің бұл сабақта қолдануының дұрыстығы.

15 слайд

#16 слайд
Оқытушының ұйымдастырушылық іс-әрекетін талдау Оқытушының ұйымдастырушылық қабілеті, сауаттылығы, эмоционалдығы,  тіл байлығы. Қарым-қатынас мәдениеті, мұғалімнің педагогикалық такт пен нормаларды ұстануы. Сабақ жоспарының болуы, талапқа сай жазылуы. Оқушы мен мұғалім іс-әрекетін тиімді ұйымдастыру деңгейі. Білім деңгейі жоғары және төмен оқушылармен жеке жұмысты ұйымдастыруы. Білім алушыларға бағалары дәлелденіп, объективті қойылды ма? Оқушылардың іс-әрекетін талдау Білім алушылардың тәртібі, ынтасы, пәнге деген қызығушылығы, белсенділігі, талаптарды орындауы, оқытушыға сұрақ қоюы, техникалық қауіпсіздік ережелерін сақтауы және т.б. «Баланың ынтасын арттыру үшін оқытылатын нәрседе бір жаңалық болуы керек» Ж.Аймауытов

16 слайд

#17 слайд
Сабақты қорытындылау Жасалған қорытындылар мен берілген ұсыныстар негізінде мұғалімге өздігінен даму үшін ұсыныстар беру. Сабақтың жетістігін, жақсы жақтарын қолданысқа енгізуге болатын мұғалімнің шығармашылық жаңалықтарын ерекше атау. Сабақ кемшіліктері мен мұғалімге қажетті көмек көрсету жолдарын айту. Сабаққа қойылатын жалпы бағаны, қорытындыларды, ұсыныстарды түйіндеу.

17 слайд

#18 слайд
Жас мамандар мына қағидаларды терең ұстану керек: •Тәлімгерімен үнемі байланыста болу; •Тәжірибелі ұстаздардың сабақтарына қатысу; •Өз білімі мен біліктілігіне сенімділіктің қажеттілігі; •Үнемі ізденісте болу; •Жауапкершілікті сезіну. Ұстаздың басты міндеті - маман ғана дайындау емес, адам тәрбиелеу.

18 слайд

#19 слайд
Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет! Сәттілік тілеймін!

19 слайд