1 слайд
Қазақ халқының ата-
тегі болған тайпалар
мен ұлыстар туралы
айта отырып, Арал-
Каспий теңіздері
бойын мекендеген
сармат тайпаларының
шығу тегі және
олардың мекендеген
жерлері туралы толық
түсінік беру Сабақтың
мақсаты:
Сабақтың
түрі:
Жаңа сабақ§28.Сармат тайпаларының орналасуы .Сармат қоғамы.
2 слайд
№ Сұрақтар жебе
салатын
сауыт зерлеу тәлімді сырға жүннен
1 Бұйымның бетіне алтын
түйіршіктерді дәнекерлеу
әдісі
2 Әйелдерінің құлағына
таққан әшекей зат
3 Төсеніш пен кілемдерді
неден жасаған
4 Суарылмайтын егіншілік
қалай аталады
5 Қорамсақ деген не Үй тапсырмасы. Сематикалық картамен жұмыс
3 слайд
№ Сұрақтар үстем тап
өкілдері-
нің мал
шаруа-
шылығы полихром-
дық стиль ұры-
лар киіз үй
1 Ғұндардың негізгі
шаруашылығы
2 Бағалы заттар
кімдердің қабірлерінен
табылған
3 Ғұндардың
баспаналары
4 Өлім жазасына
кесілген қылмыскер
5 Ғұндар қолданған
стиль Сематикалық картамен жұмыс .
4 слайд
«Халықтардың ұлы
қоныс аударуы» дегеніміз Джузеппе Верди
Ғұндардың патшасы кім Византия елшісі Прийск
451 жылы қандай оқиға
болды Ғұн билеушісі Еділ қайтыс
болды
453 жылы қандай оқиға
болды Еділ әскерінің Галлия-
Каталаун шайқасы
Еділ жөнінде кім құнды
дерек келтірді Мөде
«Аттила» операсын кім
жазды Ғұндардың шығыстан
батысқа к өшуі«Ойашар» сәйкестендіру
5 слайд
Аты-жөні Пікірлері
А.Марцеллин «Ертелі –кеш ат үстінен түспейді.
Маңызды істер туралы кеңесетін
болса,кеңесті де атүстінде отырып
өткізеді...» дейді.
Византия
елшісі Прииск «Олар соғыстан кейін тыныш әрі
қамсыз тіршілік етеді,әркім қолында
барымен қанағат етеді» дейді.
Аттиланың
бір замандасы «Аттила таңертең үйден шығысымен,
есік алдында тұрып ,халықтың мұң-
мұқтажын тыңдады,күні бойы
әлемнің әр түрлі елдерінен келген
елшілерді қабылдады...» дейді.
6 слайд
Жаңа сабақтың жоспары:
1.Сарматтардың орналасқан жері
2.Савроматтар
3.Арал-Каспий теңіздері аралығын
мекендеген тайпалар
4.Қоғамдық құрылысы .Жаңа сабақ: Сармат тайпаларының
орналасуы.Сармат қоғамы.
7 слайд
Арал – Каспий
аралығын
мекендеген С а р м а т т а р д ы ң
е с к е р т к іш т е р і: Б а т ы с
Қ а за қ с т а н ж е р ін д е г і
Ж а й ы қ , Е л е к , Ж е м
ө зе н д е р ін ің б о й ы н д а .
К а с п и й д ің ж а ғ а л а у ы н д а
к а с п и й л е р ө м ір с ү р г е н .
К а с п и й т е ң ізін с о л к е зд е
Г и р к а н т е ң ізі д е п а т а ғ а н1. Сызба арқылы көрсету
«Сармат» деген
жұрттың аты көне
дәуір
авторларының
еңбектерінде б.з.б. 3
ғасырдан бастап
кездеседі. Б.з.б. 8
ғасырда
савроматтар деп
атаған .
Савромат жөнінде грек, рим
тарихшылары Диодор, Үлкен
Плиний, Полибий жазып кеткен.
8 слайд
9 слайд
Сарматтар б.з.б. 2 ғасырда Батыс Қазақстан жерінен біртіндеп
жаулап Қара теңіздің солтүстік аймақтарына дейін жетті
Алдыңғы Азия, Солтүстік Кавказ, Парфияға
жаулаушылық жорықтар жасады 2. Сызба арқылы көрсету
Орталық Азия
Қара теңіз аймағы
Дах – массагет
исседондармен туыстас
келеді.Сарматтар скиф
тіліне жақын
тілде сөйлеген Сарматтар
Сарматтардың халықның саны б.з.б. 3- 2 ғ.–да 20 мың.
Б.з.б. 2 – 1ғ. –да 10 мың.
Б.з. – дың 1ғ. – да 5 -7 мың.
10 слайд
Дайлар ерте темір дәуірінде Маңғыстау түбегін мекендеген
бүгінгі Кіші жүз құрамындағы адайлармен
байланыстырылады .
Біріншіден, дай және адай
деген тайпа атауларының
ұқсастығы. Екіншіден, екеуіде ежелден осы
Маңғыстау түбегінде өмір сүрген.
Дай атауы адай тайпасының атауымен
жалғастық табуы әбден ықтимал.Б.з.б. 248 - 247 жылдары
Арсақ қолбасшы дайлардың
апарн тайпасынан шыққан
Аршакидтер
әулеті
билігінің
негізін салған. Арал-Каспий
теңіздері
аралығын
б. з. б. 1
мыңжылдықта
мекендеген
тайпаларГирканияны,
Парфияның үлкен
бөлігін басып алады 3. Сызба арқылы көрсету
11 слайд
4.Сарматтардың қоғамдық құрылымы
Әскери демократия
жетілдіАғашқы
қауымдық
құрылыс
ыдырап,мүлік
теңсіздігі шықты
Сармат қоғамында әскери демократия
әйелдерге де қатысты болды
12 слайд
д р о д г а р
и е г о и п ф
о а қ т р к и
д с к с с а я
о р с к а н т
р а е р р м а Тапсырмалармен жұмыс: БАСҚАТЫРҒЫШ.
Диодор, Арсақ, Геродот, Ксеркс, Гиркан, Парфия, сармат.
13 слайд
Ежелг i грек тарихшысы Геродоттың
хабарлауынша, савроматтар
____________________ өте жақын т i лде
сөйлеген, қауымдағы
__________________________ тең
саналған.
Савроматтар ____________________,
______________________ туыстас келген.
Дай мен адай арасын кемінде ________ жыл бөліп
жатыр. Көп нүктен i ң орнына ти i ст i с ө здерд i қойыңдар.
14 слайд
Ежелг i грек тарихшысы Геродоттың
хабарлауынша, савроматтар
скиф тіліне өте жақын т i лде
сөйлеген, қауымдағы
ерлер мен әйелдер тең саналған.
Савроматтар дах-масагеттермен,
исседондармен туыстас келген.
Дай мен адай арасын кемінде 1 мың жыл
бөліп жатыр.Көп нүктен i ң орнына ти i ст i с ө здерд i қойыңдар .
15 слайд
Иә
Жоқ1. Аршакиддер әулеті билігінің негізін
салған сармат тайпасы сақ-массагеттер. Балама тест (иә немесе жоқ).
16 слайд
Жоқ
Иә2. Гиркан сармат дәуіріндегі Каспий
теңізінің атауы?
17 слайд
Иә Жоқ 3. Тарихшы Дидордың айтуынша
савроматтар «биік турлардың
бауырында» тұрған агипейлермен көрші .
18 слайд
Иә
Жоқ4. Елімізде сарматтар қоныстанған
аймақ Оңтүстік Қазақстан.
19 слайд
Жоқ
Иә5. Апарндар Б.з.б.248-247 жылдары
Парфияны басып алған сармат тайпасы.
20 слайд
Жоқ
Иә6. Сарматтар скиф тіліне жақын
тілде сөйлеген.
21 слайд
Жоқ
Иә 7. Б.з.б. VІІІ ғ.-б.з. V ғ. сармат
тайпаларының өмір сүру мерзімі.
22 слайд
Иә
Жоқ8. Каспий жағалауында өмір сүрген
сармат тайпасы исседондар.
23 слайд
Иә Жоқ9. "Сармат" атауы көне дәуір авторларының
еңбектерінде б.з.б. ІV ғасырдан бастап
кездеседі.
24 слайд
Жоқ
Иә10. Сарматтардың қоғамдық басқару
құрылымы әскери демократия.
25 слайд
Үйге: §28 оқу,
мазмұндау.
Тақырып
соңындағы
сұрақтарға жауап
беру.
26 слайд
Сабақ аяқталды.
Бәріңізге рахмет!
Сау болыңыздар!
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз