Ассистент
Сұйықтың беткi қабатының қасиеттерi. Жұғу, қылтүтіктік құбылыстар
18 Ақпан 2025
61
1 слайд
Өткен білімді еске түсіру
1 слайд
Өткен білімді еске түсіру
2 слайд
Заттың газ күйінен сұйыққа
айналу процесін қалай
атаймыз?
Конденсация
2 слайд
Заттың газ күйінен сұйыққа айналу процесін қалай атаймыз? Конденсация
3 слайд
Оған кері процесс қалай
аталады?
Булану
3 слайд
Оған кері процесс қалай аталады? Булану
4 слайд
Сұйықтықтың кебу
жылдамдығы қандай
факторларға тәуелді ?
Температурадан;
беттік ауданы;
Желдің болуы;
Зат тегінен
4 слайд
Сұйықтықтың кебу жылдамдығы қандай факторларға тәуелді ? Температурадан; беттік ауданы; Желдің болуы; Зат тегінен
5 слайд
Қаныққан бу қысымы
неліктен көлемге тәуелді
болмайды?
Газ қысымы –
қозғалыстағы
молекулалардың
соқтығысу салдары.
Қаныққан будың
анықтамасына
сәйкес оның
концентрация
тұрақты болып
қалады. Сондықтан
қаныққан будың
қысымы көлемге
тәуелсіз болады
5 слайд
Қаныққан бу қысымы неліктен көлемге тәуелді болмайды? Газ қысымы – қозғалыстағы молекулалардың соқтығысу салдары. Қаныққан будың анықтамасына сәйкес оның концентрация тұрақты болып қалады. Сондықтан қаныққан будың қысымы көлемге тәуелсіз болады
6 слайд
ОҚУ МАҚСАТЫ: 10.3.4.2 СҰЙЫҚТАРДАҒЫ БЕТТІК КЕРІЛУ
КОЭФФИЦИЕНТІН ӘРТҮРЛІ ТӘСІЛДЕР АРҚЫЛЫ
АНЫҚТАУ
Сұйықтың беткi қабатының
қасиеттерi. Жұғу, қылтүтіктік
құбылыстар
6 слайд
ОҚУ МАҚСАТЫ: 10.3.4.2 СҰЙЫҚТАРДАҒЫ БЕТТІК КЕРІЛУ КОЭФФИЦИЕНТІН ӘРТҮРЛІ ТӘСІЛДЕР АРҚЫЛЫ АНЫҚТАУ Сұйықтың беткi қабатының қасиеттерi. Жұғу, қылтүтіктік құбылыстар
7 слайд
Сұйықтықтың молекулалық
құрылымы
7 слайд
Сұйықтықтың молекулалық құрылымы
8 слайд
Табиғаттағы беттік керілу
8 слайд
Табиғаттағы беттік керілу
9 слайд
Беттік керілу – сұйықтардағы беттік қабат
молекулаларының сұйықтықтың ішіндегі
молеулаларға тартылуынан туындаған
молекулалық қысым құбылысы
9 слайд
Беттік керілу – сұйықтардағы беттік қабат молекулаларының сұйықтықтың ішіндегі молеулаларға тартылуынан туындаған молекулалық қысым құбылысы
10 слайд
Беттік керілу
Беттік керілудің екі физикалық мағынасы бар —
энергетикалық және күштік
Беттік керілу (Энергетикалық) — температура
тұрақты болған жағдайда созылуда беттік
ауданының арту жұмысы
Беттік керілу (Күштік) — сұйықтың беттік
ауданын шектейтін, сызықтың бірлік ұзындығына
әсер ететін күш
10 слайд
Беттік керілу Беттік керілудің екі физикалық мағынасы бар — энергетикалық және күштік Беттік керілу (Энергетикалық) — температура тұрақты болған жағдайда созылуда беттік ауданының арту жұмысы Беттік керілу (Күштік) — сұйықтың беттік ауданын шектейтін, сызықтың бірлік ұзындығына әсер ететін күш
11 слайд
Беттік керілудің пайда болу
механизмі
Егер сабынды суға
сымнан жасалған
рамканы (бір жағы
қозғалмалы) батыратын
болсақ, онда сұйықтық
қабаты пайда болады.
Пайда болған беттік
керілу күші пленка
қабатының ауданың
қысқартуға ұмтылып,
жоғары қарай
бағытталады
11 слайд
Беттік керілудің пайда болу механизмі Егер сабынды суға сымнан жасалған рамканы (бір жағы қозғалмалы) батыратын болсақ, онда сұйықтық қабаты пайда болады. Пайда болған беттік керілу күші пленка қабатының ауданың қысқартуға ұмтылып, жоғары қарай бағытталады
12 слайд
Қылтүтіктік құбылыстар – араласпайтын
орталардың шекарасында беттік керілу
нәтижесінде пайда болатын физикалық
құбылыс
12 слайд
Қылтүтіктік құбылыстар – араласпайтын орталардың шекарасында беттік керілу нәтижесінде пайда болатын физикалық құбылыс
13 слайд
Табиғаттағы қылтүтіктік құбылыстар
13 слайд
Табиғаттағы қылтүтіктік құбылыстар
14 слайд
Мениск
– ыдыс қабырғасына жақын
жердегі сұйықтықтың беттік
пішіні
14 слайд
Мениск – ыдыс қабырғасына жақын жердегі сұйықтықтың беттік пішіні
15 слайд
Қылтүтік
–сұйықтықтың барлық бетінің
пішіні өзгеретін жіңішке түтік
15 слайд
Қылтүтік –сұйықтықтың барлық бетінің пішіні өзгеретін жіңішке түтік
16 слайд
Формуланы қорытып шығару: h үшін.
Беттік керілу күші F
к қылтүтіктегі сұйық
бағынының ауырлық күшімен F
а
теңкерілуі тиіс
16 слайд
Формуланы қорытып шығару: h үшін. Беттік керілу күші F к қылтүтіктегі сұйық бағынының ауырлық күшімен F а теңкерілуі тиіс
17 слайд
Қорытынды.
1. Беттік керілу дегеніміз ...
2. Мысал келтір.
3. Қандай жағдайда сұйық дене бетіне
жұғады?
4. Қандай жағдайда сұйық дене бетіне
жұқпайды?
5. Жұғатын сұйықты жұқпайтын сұйықтан
қалай ажыратуға болады?
6. Қылтүтік құбылыстар дегеніміз ...
7. Ол қандай жағдайда байқалады?
17 слайд
Қорытынды. 1. Беттік керілу дегеніміз ... 2. Мысал келтір. 3. Қандай жағдайда сұйық дене бетіне жұғады? 4. Қандай жағдайда сұйық дене бетіне жұқпайды? 5. Жұғатын сұйықты жұқпайтын сұйықтан қалай ажыратуға болады? 6. Қылтүтік құбылыстар дегеніміз ... 7. Ол қандай жағдайда байқалады?
18 слайд
18 слайд
