Сұраныс және ұсыныс теориясының негіздері

1 слайд
Сұраныс және ұсыныс теориясының негіздері

2 слайд
Сұраныс дегеніміз - белгілі уақыт ішінде бағасы анықталған тауарларды тұтынушылардың сатып алу қабілеттілігі немесе адамдардың бір нәрсе үшін ақы төлеуге қабілеттілігі мен тілегін білдіреді. Сұраныс пен баға арасындағы кері қатынасты  сұраныс заңы  қарастырады. Сұраныс қисығы дегеніміз  – белгілі уақыт аралығында әртүрлі бағамен тұтынушылардың сатып алуға дайын экономикалық игіліктер санын көрсететін қисық. Сұраныс деңгейінің өзгеруі  – басқа шарттар өзгеріссіз болған уақыттағы тауар бағасының өзгеруі нәтижесінде белгілі бір уақытта тұтынушылардың сатып алатын тауарларының саныдағы өзгеріс болып табылады. СҰРАНЫС ЗАҢЫ: А) баға мен сатып алынатын тауар санының арасындағы кері байланысты көрсетеді; Ә) сол тауарға деген сұраныстың бірте-бірте азаюы.

3 слайд
ә)  бағалық емес факторлар .Сұраныстың өзгеруі дегеніміз  – бағалық емес факторлардың өзгеруі нәтижесінде сатып алушылардың сатып алатын тауарларының санындағы өзгерістер. Сұраныс деңгейінің өзгеруінің негізгі факторлары баға болып табылады, ал сұраныстың өзгерун қамтамасыз ететін бағалық емес факторлар болып табылады. Сұраныс деңгейінің өзгеруі сұраныс қисығын өз бойында жылжытады, ал сұраныстың өзінің өзгеруі сұраныс қисығының орнын бір жерден екінші жерге ауыстырады. Сұраныс көлеміне әсер ететін факторлар 2-ге бөлінеді: а)  бағалық факторлар ; Тауар бағасының төмендеуі сұраныс деңгейін жоғарлатады, ал бағаның өсуі сұраныс деңгейін төмендетеді

4 слайд
Сұранысқа әсер ететін бағалық емес факторларға жататындар: - Тұрғындардың ақшалай табыстары;- Жинақталған мүлік; - Тұтынушының талғамы мен талғауы; - Тұтынушылар құрылымының өзгеруі; - Нарық көлемі, яғни бірін-бірі ауыстыратын және толықтыратын тауарлар көлемі;- Сатудан кейінгі көрсетілетін сервистік қызмет.

5 слайд
ә) бағалық емес факторлар.Ұсыныс дегеніміз-  белгілі уақыт ішінде бағасы қойылған тауарларды нарыққа шығару немесе рынокқа сату үшін шығарылған өнімдердің түрлі саны. Тауарларды ұсыну мен баға арасындағы тура қатынасты ұсыныс заңы қарастырады.  Ұсыныс заңы   баға мен ұсыныстың бір бағытта өзгеруін көрсетеді. Ұсыныс деңгейінің өзгеруі дегеніміз – басқа шарттардың өзгеріссіз болған уақытындағы тауар бағасындағы өзгерістің нәтижесінде өндірушілердің сатуға мүмкіндігі және тілегін көрсететін тауарлар санындағы өзгеріс. Ұсыныстың өзгеруі дегенімі з – бағалық емес факторлардың өзгеруіне байланысты өндірушілердің сатуға тілегі бар тауарлар санының өзгеруі. Ұсыныс қисығы дегеніміз  – нақты уақыт кезінде әртүрлі бағада өндірушілердің сатуға дайын экономикалық игіліктерінің санын көрсететін қисық. Ұсыныс көлеміне де 2 фактор әсерін тигізеді: а) баға;

6 слайд
Ұсынысқа әсер ететін бағалық емес факторларға жататындар: - ресурстардың бағаларының өзгеруі; - маркетинг, бәсеке, жеткізушілер санының өзгеруі- өндіріс ресурстарының сапасы мен санының өзгеруі;- Табиғи-климаттық жағдайлар;- Қолданылатын өндіріс технологиясының сипаты; - Салықтар мен дотациялар; Басқа факторлар өзгеріссіз қалғанда, тауардың бағасының өзгеруі сұраныс деңгейін өзгертеді және ұсыныс қисығын өз бойында жылжытады. Егер де баға өсетін болса, онда ұсыныс деңгейі де өседі, керісінше баға төмендейтін болса, онда ұсыныс деңгейіде төмендейді. Баға тұрақты болған уақыттағы басқа факторлардың өзгеруі ұсынысты өзгертеді және қисықты бір жерден екінші жерге көшіреді.