#1 слайд
Сюжеттік-рөлдік ойындар

1 слайд

#2 слайд
Сюжетті-рөлді к ойын «Жедел жәрдем. Емхана. Аурухана» Мақсаты : берілген ойын әрекеттер сюжеттеріне сәйкес балалардың топтарға бөліне білу және аяқталғаннан кейін қайтадан бір ұжымға бірігу бөлігін қалыптастыру. Ойын барысында қоршаған тіршілік туралы білімдерді көрсету, медицинаның әлеуметтік маңыздылығын көрсету. Медицина қызметкерлерінің еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу, қоғамдық жерлерде өзін-өзі ұстау ережелерін бекіту. Жағдаят : Емханаға, тіркеу орнына келу; Дәрігердің қабылдауы, Дәрі жазып беру; «Жедел жәрдем шақыру»; Ауруханаға жатқызу, палатаға орналастыру; Ем тағайындау; Науқастарға келу. Қолданатын көрнекіліктер : Халаттар, дәрігердің бас киімі, науқастарды карточкалары, дәрілер тізімі, жолдама, бой өлшеуіш, шымылдық, көз дәрігерінің үстелі, дәрі-дәрмек, телефон, компьютер, зембіл. Дәрігердің ойыншық шамаданы: қайшы, жабыстырғышгипстік лангет, дәріге арналған банка, капсула, шприц, фонендоскоп, көз дәрігерінің көзілдірігі, невропатологтің балғасы, өкпе қуысын өлшейтін құрал және т.б. Балалар саны : барлық бала Барысы: Бас дәрігердің рөлінде медицина қызметкерлерін жұмысқа қабылдайды, жұмысты ұйымдастырады, медициналық персонал жұмыстарының сапасын бақылайды, науқастармен әңгімелеседі, ауруханаға, емханаға дәрілердің жаңа топтамасына қоңырау шалады және тапсырыс береді. Балалардың іс-әрекеті : Емделуші дәрігердің қабылдауына жазылады, қабылдауға шағыммен келеді, ем тағайындауын сұрайды, алғыс білдіреді. Дәрігер қабылдайды, тыңдайды, тамағын қарайды, қан қысымын өлшейді, дәрілер тізімін жазып береді. Көз дәрігері емделушіні қабылдайды, көзін тексереді, ем тағайындайды, кеңес береді, еңбекке жарамсыздық парағын береді. Медбике дәрігердің жазып бергенін орындайды, укол салады, банкі, қыша, егу қояды, тамақ бұлайды, қыздыру жасайды. Санитар қызметкері медициналық кабинетті жинастырады (еденді жуады, шаң сүртеді). Тіркеуші науқастың картасын толтырады, талон береді. Жүргізуші дәрі-дәрмектер мен құралдарды жеткізеді, дәрігер мен бірге жедел жәрдеммен шақыру бойынша жүреді.

2 слайд

#3 слайд
Сюжетті-рөлді к ойын «Жүргізушілер. Гараж. Жол полициясы» Мақсаты : Балаларды ойналатын ойынның кезеңдерін алдын ала жоспарлауға, берілген ойынға қажетті заттарды табуға, алуан түрлі алмастырушы-заттарды қолдануға үйрету. Транспортшылардың, автоинспектор қызметкерлерінің еңбектерін құрметтеуге және қызығушылықтарын тәрбиелеуге, олардың еңбек пен «инспектор-жүргізуші», «инспектор-жаяу кісі» өзара қатынасы арасындағы еңбек жағдайларда қала тіршілігіндегі маңызы туралы ұғымдарын бекіту. Жағдаят : Машиналарды, автобустарды сапарға дайындау. Инспектордың жұмыс орындарын анықтау, жоспарлармен жұмыс. Машинаға құжаттар рәсімдеу. Инспектор л ардың , жол полициясының бастығына есеп беруі. Қолданатын көрнекіліктер : Рульдер, жоспарлар, жолдың сызбалары. Түрлі құжаттар (автомобильдердің техникалық паспорты, жүргізу куәлігі). Автомобильдерді жөндеуге арналған құрал-саймандар жиынтығы, жол белгілері, бағдаршам, сақтандыру карточкалар. Автокөлік дәрі қобдишасы, телефондар, таяқшалар, ысқырықтар, жүргізушінің куәлігі. Ойыншылыр саны : барлық бала Барысы : Ойын барысында қажетті құралдармен қамтамасыз етеді, тәрбиеші «гараж мегерушісі» де, «механиктерге» жөн сілтейді, телефонмен тасымалдауға сұраным алады, «жүргізушілерге» бағыт қағазын таратады, жолда жүру ережесін естеріне түсіреді, «қозғалыс инспекторына» көмектеседі, балалармен бірге бақылау жасайды, қажет жағдайда ойынға араласады немесе қосылады. Балалардың іс-әрекеті : Диспетчер жүргізушілерге жолда жүру үшін берілетін жолдама таратады. Жүргізуші сапарға аттанады, машинаның дайындығын тексереді, машинаға жанар май құяды, досының машинасын буксирге алады, белгіленген жерге жүкті жеткізеді. Бензин құйып беруші кезекке тұруды орнатады, жанар май құятын жерде көмек көрсетеді. Жолаушы билет сатып алады, аялдамадан түседі, өзін- өзі ұстау ережесін сақтайды. Механик жөндеу жұмыстарын жүргізеді, жолда жүру үшін берілетін жолдамаларды толтырады, сапарға шығар алдында машинаның жағдайын тексереді. Автотұрақ күзетшісі машиналарды тұраққа сиыстыруға көмектеседі, оларды күзетеді. Инспекторлар қозғалыстарды реттейді, құжаттарды тексереді, көшедегі тәртіп ережелерін бұзушыларды қадағалайды, айыппұл жазып береді.

3 слайд

#4 слайд
Мақсаты : әлеуметтік шығармашылыққа жағдай жасау және ынталандыру, ойын желісіне сәйкес шағын топтарға бөліне білуді және белгілі бір ойын әрекеті аяқталғанда тұтас ұжымға біріге білуді қалыптастыру. Құтқару қызметі жұмысының гуманистік бағыттылығы, оның қажеттілігі, төтенше жағдайларда олардың жылдам әрекет ететіні туралы балалардың түсініктерін кеңейту. Балалардың тілін дамыту. Жағдаят : Дабыл қағып шақыру. Оқиға болған орынды қарау, жергілікті жерде бағдарлану. Түрлі топтар ішінде құтқару жұмыстарын бөлу. Арнайы техниканы қолдану. Зардап шеккендерді құтқару. Алғашқы медициналық қызмет көрсету. Оқиға болған орынға қажетті заттарды жеткізу. Қолданылатын көрнекіліктер : Арнаулы техника жиынтығы. Рациялар, телефондар. Жоспарлар, карталар. Құтқару қызметінің рәміздері. Құрал-жабдықтар. Қорғаныш бас киімдері, қолғаптар. Қолшамдар. Басқару пульттері, жүк көлігі, арқан (жіптер). Ойыншылыр саны : барлық бала Барысы : ТЖМ басшысының рөлінде оқиға болған жерге барардың алдында қажетті құралдар, жабдықтар туралы естеріне түсіреді, арнайы үйретілген иттері бар жол сілтеушілерді, жедел жәрдемді және басқаларын шақырады. Балалардың іс-әрекеті : Кез келген жағдайдан күн-түн демей құтқарып шығады, адамдарды іздеу үшін иттерді қолданады, Жүргізушілер арнайы техникамен зардап шеккендерге азық-түлік, түрлі заттарды жеткізеді, базаға қайта оралады, техниканы жөндейді. Өрт сөндіру қызметі өрттен, су тасқынынан құтқарады. Сюжетті-рөлді к ойын «Құтқару қызметі»

4 слайд

#5 слайд
Мақсаты : Ойын жоспарларына сәйкес іс-әрекетпен айтыс- тартысты әділдікпен шешу, сюжетке сәйкес конструктор, құрылыс материалдарын қолданып келісіммен берілген ролдерді бөліп ойнауға үйрету. Балалардың тілдік мәнерлігін, шығармашылығын, айналаны қоршаған ортамен ойын арқылы жүзеге асыру. Жағдаят : Құрылыс объектісін таңдау. Құрылыс материалдарын таңдау, құрылыс алаңына жеткізу. Құрылыс. Құрылысты әрлендіру. Объектті тапсыру. Қолданатын көрнекіліктер : Құрылыс жоспары; Түрлі құрылыс материалдары. Аспаптар; Бірыңғай киім формалсы. Құрылыс техникасы. Каска; материал үлгілері. Әрлендіру журналы. Ойыншылыр саны : барлық бала Барысы: Құрылыс материалдарына қажетті заттарға өтініш беру, қызметкелер арасындағы дау-жанжалды жою, құрылыс басшы рөлінде құрылысты бақылап басқару. Тапсырыс берушілер мен дизайнерлердің кездесуін ұйымдастырады, прорабтарға жарлық береді. Балалардың іс әрекеті : Тапсырыс берушілер құрылыс фирмаларына, қай жерде құрылыс жүргізетіндігі жөнінде хабарлайды, тапсырыс қабылдап алғыстарын білдіреді. Әрлендіруші құрылыс объектісін құрылыс жоспарын тапсырысшымен қабылдайды. Прораб қажетті құрылыс материалына сәйкес сюжетті, құрылыста қажетті материалдардың барлығы болуын қадағалайды. Құрылысқа қажетті материалдарды тасымалдауын басқарады. Жүк тасымалдаушы материалдарды тиеп жеткізеді. Жұмысшылар оларға көмектеседі. Сюжетті-рөлді к ойын «Құрылысшылар»

5 слайд

#6 слайд
Мақсаты : Ойын барысында қоршаған орта туралы алған білімдерін, кітапханалардың әлеуемттік маңыздылыған көрсету. Кітапхана қызметкерлері туралы түсініктерін нақтылау, қоғамдық орындағы мінез-құлық ережесін бекіту. Ойынды ойластыруын өз құрбыларының ойымен келістіру. Ойын барасында рөлдерді ауыстыру. Балалардың есте сақтауын, тілдерін дамыту. Жағдаят : Кітапханашының оқырман формулярын толтыруы; тапсырыс қабылдауы; Картотекамен жұмыс (компьтерді пайдалану); Кітаптарды беру; Мұрағаттан қажетті кітаптарды іздеу. Қолданылытын көрнекіліктер : Есеп карточкалары. Кітаптар. Журналдар. Картотека. Барысы : Келушінің рөлінде әртүрлі авторлардың, әртүрлі тақырыптағы кітаптарға қызығушылық танытады; оқу залында әртүрлі балаларға арналған журналдарға тапсырыс береді, кітапханашыдан картотеканың қай жерде екенін және онымен қалай жұмыс жасау керектігін сұрайды. Балалардың іс-әрекеті : Кітапханашы келушілерді қарсы алады, оларға формуляр ашады, өзімен бірге алуға кітаптарды таңдауды, оқу залында газет пен журнал оқуды ұсынады, мұрағатқа тапсырыс береді. Оқырмандар өз аты-жөндерін айтады, формулярға қол қояды, кітапханашыға тапсырыс береді, сөрелерден кітаптарды өздері таңдайды, тақырыптық көрмелермен танысады, оқу залына өтеді. Бөлім меңгерушісі оқырмандарды ертегілер викторинасына қатысып, сыйлыққа- ертегілер кітабын жеңіп алуды ұсынады. Сюжетті-рөлді к ойын «Кітапхана»

6 слайд

#7 слайд
Мақсаты: Азық-түлік өнеркісібінің қызметкерлерінің еңбегі туралы түсініктерін нақтылау. Балаларға рөлдерді бөлуге және рөлдері бойынша әрекет етуге көмектесу, балалардың тілектестік қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру. Балаларды қоршаған орта туралы алған білімдерін ойын барысында кеңінен қолдануға ықпал ету. Жағдаят: Үстелді таңдау; Ас мәзірімен танысу; Тапсырысты қабылдау; Тапсырысты дайындау; Тамақтану; Қажет болған жағдайда менеджер мен бірге жұмыс істеу (арыздану, алғыс айту); Тапсырысты төлеу; Үстел үстін жинау, ыдысты жуу. Қолданылытын көрнекіліктер : Алжапқыш; Ыдыс-аяқ жиынтығы; Табақ; Ас мәзірі; Дастарқан; Сүлгілер; Майлықтар; Азық-түліктер. Ойыншылыр саны : барлық бала Барысы : Меңгерушінің рөлінде жұмысшыларды басқарады, азық-түлік, жаңа ыдыс-аяқ, жиhаз әкелу қажет екендігін естеріне салады, менеджерге дәмханада ойындармен және сайқымазақтармен балалардың мейрамын ұйымдастыру туралы хабарлауды ұсынады. Пиццаны пісіру үшін қажетті азықты сатып алу мәселелерімен айналысады. Балалардың іс-әрекеті : Менеджер жарнаманың суретін салады, телефон бойынша тапсырыс қабылдайды, жүргізушіге тапсырма береді. Аспазшылдар пиццаны, салаттар жасайды. Кондитерлер тәтті тоқаштар жасайды, торттарды безендіреді. Даяшылар үстел жасайды, таспырыстарын әкеледі, үстел үстін жинайды. Келушілер ас мәзірінен тағам түрлерін таңдап, таспырыс береді, этикет ережелерін сақтайды, алғыс айтады, ақысын төлейді. Ыдыс-аяқ жуушы ыдыс-аяқты жуады. Жүргізуші жабдықтаушы заттарды дүкендерге, балабақшаларға жеткізеді. Сюжетті-рөлді к ойын «Дәмхана»

7 слайд

#8 слайд
Мақсаты : Ойында әлеуметтік ортадағы шынайы оқиғаларды көрсете білуді, отбасы - бірге тұратын адамдар туралы ұғымды қалыптастыру, жақын адамдарына қамқорлық көрсету талабын дамыту, өзінің отбасын мақтаныш тұту сезімін дамыту, өзінің отбасы туралы білімін тереңдету негізінде балалардың сөздік қорын белсендіру. Сөйлеу қабілеті арқылы ойын барысында бірлесуге, өтініш білдіруге, сұрақ қоюға, өз әрекеттерін түсіндіруге үйрету. Жағдаят : Қазақ отбасына үлкендер мен балалар қонаққа келеді. Үй иелері қазақтың салт-дәстүрі бойынша қонақтарды күтіп алады. Қазақстан туралы альбомдарды қарайды, домбыра әуенін тыңдайды. Қонақтарға сыйлық. Қазақтың ұлттық аспаптарында ойнау. «Қамажай» биі. Қолданатын көрнекіліктер : Көрпе, дастархан, сандык, ыдыс, торсык, тұлпар, бауырсақтар, қазан, тарақтар, қамшы, қазақтың ұлттық аспаптары (домбыра, қобыз, сырнай), қазақтың ұлттық костюмдері мен орамалдары. Ыдыс-кесе, шәйнек. Қант, кәмпиттер. Жиһаз – дастархан. Сыйлық – бауырсақтар. Ойыншылыр саны : барлық бала Барысы : Әже рөлінде киіз үйді тұрғызуға көмектеседі, қонақ күту ережесімен таныстырып қазақтың салт-дәстүрі бойынша қонақ күтуді қонақжайлылықты үйретеді. Балалардың іс-әрекеті : Қарлыгаш киіз үйдің ішін реттеп, көрпе төсеп, дастархан жасап, кеселерді қояды. Хабаршы қонақтарды шақыру үшін тұлпарға мініп басқа ауылға бет алады. Апа қазанда етті бұқтырып, бауырсақ пісіріп, көже дайындап торсыққа құяды. Қонақ дәмнен татып, қонақжайлылықтарына алғысын білдіріп, туылған күн иесіне сыйлық береді. Балалар музыкалық аспаптарда ойнап, ал қыздар қазақтың ұлттық киімінде «Қамажай» биін билейді, үлкендер оларға сыйлықтар тартады. Балаларға– қамшы, қыз балаларға –айна және тарақ. Қонақтар ас-шайына алғыс білдіріп, үйлеріне қайтады. Үй иелері қонақтарды шығарып салып, бөлмелерін жинап реттейді. Сюжетті-рөлді к ойын «Отбасы. Қарлығаштың туылған күні»

8 слайд

#9 слайд
Мақсаты : Балаларға ойынның сюжетіне сәйкес шағын топтарға бөлінуге және берілген ойын әрекетінен кейін бір ұжымға жиналуға үйретуді жалғастыру. Зообақ қызметкерлерінің еңбегі гуманистік бағыт алғандығы туралы, ондағы негізгі мамандықтар: зообақ директоры, жұмысшылар, дәрігер, жол көрсетуші, асхана жұм...

9 слайд