1 слайд
Б.Момышұлы атындағы №35 мектеп-гимназия
Сынып жетекші: Сейтимбетова А.Е.
2019-2020 оқу жылы
2 слайд
Бауыржан Момышұлы
1. Өмірбаяны, балалық кездері
2. Бауыржан Момышұлының соғыс
алдындағы шақтары
3. Екінші дүниежүзілік соғыс жылдары
4. Әдеби шығармалары
5. Бауыржан Момышұлының
наградалары
3 слайд
Өмірбаяны мен балалық шағы
Бауыржан Момышұлы 1910 жылдың 24 желтоқсанында Жамбыл
облысының Жуалы ауданындағы Мыңбұлақ ауылында туған. Имаш
бабасы 1911 жылы 92 жасында дүниеден өткен. Әкесі Момыш өз
бетімен ескіше сауат ашқан, кирил алфавитімен оқуды меңгерген сол
кезеңдегі көзі қарақты адамдардың бірі болған. Ел арасында ағаш
ұстасы және етікші, зергерлігімен танымал болатын. Имаш атасы
қартайған кезінде барлық шаруашылықты Момыш ұлына
табыстаған. Әжесінің есімі - Қызтумас, қартайған шағында ағайын-
туыс "сары кемпір" деп атаған. Анасы Рәзия дүниеден ерте өтіп,
Бауыржан 3 жасынан бастап Қызтумас әжесінің қолында өседі. 1921
жылы бастауыш мектепті Аса интернатына түседі. 1924 жылдан
бастап жеті жылдық мектепті Шымкент қаласында оқиды. Бұл сол
өңірдегі 1924 жылы ашылған алғашқы жетіжылдық мектеп болатын.
Бауыржанмен бір сыныпта Әбділда Тәжібаев және Құрманбек
Сығындықов оқиды. 1928 жылы мектепті үздік бітіріп, Орынбор
қаласындағы Қазақ Педагогикалық институтына оқуға түседі, бірақ
тұрмыс жағдайына байланысты оқудан кетеді.
4 слайд
Еңбек жолы
Соғыс алдында 1928-1930 жылдары
бастауыш мектепте ұстаздық етеді.
Біраз уақыт аудандық атқару
комитетінің жауапты хатшысы ретінде
қызмет атқарады. Аудандық милицияда
6 айдай жұмыс істейді. Осылай
жүргенде алғаш әскерлік борышын
атқаруға кетіп, сол жерде бір жарым
жылдай болып, запастағы командир
дәрежесі беріледі. 1932 - 1934 жылдар
аралығында Қызыл Армия қатарына
қызмет етеді. 1933 жылы полк мектебін
бітіреді.
5 слайд
Соғыс жылдарында
Екінші дүниежүзілік соғыс жылдары 1941 жылы Қазақ әскери
комиссариатының нұсқаушысы қызметін атқарады. Ұлы Отан
соғысына 1941 жылдың қыркүйегінен бастап қатысты. 316
атқыштар дивизиясының жасақталуына белсене атсалысып, сол
дивизия құрамында майданға аттанады. 1941 жылдың 26
қарашасында маршал Рокоссовский полк командирі етіп
тағайындайды. 1941-1945 жылдары Панфилов атындағы 8-
гвардиялық дивизияның батальон, полк командирі, соғыстың
соңғы жылдары аталған дивизияның командирі болады.
Соғыс кезінде жеке басының қаһармандық ерлігімен және ұрыс
жүргізудегі әскери шеберлігімен ерекше көзге түседі. Бірнеше рет
жау қоршауынан жауынгерлерін аман-есен алып шығады. Мәскеу
түбіндегі шайқастағы ерлігі сол кездің өзінде Одақ көлеміне аңыз
болып жайылады. Мәскеу үшін шайқас Мәскеу түбіндегі шайқас
Бауыржан Момышұлының өміріндегі ерекше кезең болды.
Батальон командирі ретінде аға лейтенант Бауыржан Момышұлы
Мәскеу үшін шайқаста 207 рет ұрысқа қатысты.
Бауыржан Момышұлы сарбаздармен қақаған қыста Мәскеу
түбінің омбы қарына малтыға жүріп, бес рет қоршауды жарып
шығып, жалпы саны 27 рет қол бастап ұрысқа кіріп, соғыс
тарихында болмаған тактикалық маневрлер жасап, әскери өнерге
жаңалық енгізген.
6 слайд
Марапаттары:
1. Соғыс кезінде 1942 жылы 6 маусымда «Қызыл ту»
орденімен;
2. 1944 жылы 6 маусымда «Москваны қорғағаны үшін»
медалімен; 1945 жылы шілдеде 1 дәрежелі «Отан
соғысы», «Құрмет белгісі» ордендерімен, «Қызыл
жұлдыз» орденімен 2 рет марапатталды
3. Соғыстан кейін 1970 жылы «Еңбек Қызыл ту»
орденімен, «Құрмет белгісі» орденімен
4. КСРО Президентінің 1990 ж 11 желтоқсандағы
жарлығымен Б. Момышұлына 1941-1945 жылдары
соғыста неміс-фашист басқыншыларына қарсы күресте
асқан ерлігі мен қаһармандығы үшін «Кеңес Одағының
Батыр атағы» берілді
5. 2000 жылы «Ғасыр адамы» деп танылды
6. Қызықты деректер Ұлы Отан соғысы жылдарында екі
қазақ қана дивизия басқарған. Оның біріншісі Бауыржан
Момышұлы болса, екіншісі Әбілқайыр Баймолдин.
7 слайд
Әдеби шығармалары:
1. Ұшқан ұя 1974 жылы
2. Москва үшін шайқас
3. Жауынгердің тұлғасы
4. Майдан
5. Генерал Панфилов
6. Төлеген Тоқтаров
7. Куба әскерлері
8. Адам қайраты
9. Ел басына күн туса
10.Психология войны
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз