Тартылыс құбылыстары

1 слайд
Ашық сабақ тақырыбы : Тартылыс құбылысы. Ауырлық күші. Дененің салмағы. 7 - сынып Физика пәні мұғалімі: Төлеген Индира

1 слайд

2 слайд
2• 7.2.2.10 – масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату. • Ауырлық күші мен бүкіләлемдік тартылыс заңын түсінеді; • Салмақ пен ауырлық күш ұғымдарын ажырата алады. Оқу мақсаты Ба ғалау критерийлері

2 слайд

3 слайд
3  күш дегеніміз не?  денелердің массасы.Сенің меңгеретінің:  Қандай күшті ауырлық күші деп айтатынын білетін боласыңдар;

3 слайд

4 слайд
Күш-денелердің өзара әрекеттресуін сипаттайтын шама. 4

4 слайд

5 слайд
5. Әртүрлі денеге әртүрлі күш түсіреміз. Демек, күштің сан мән көп те, аз да болуы мүмкін. Күш сандық мәнімен және бағытымен сипатталатын физикалық шама болып табылады

5 слайд

6 слайд
6Күшті Ғ әрпімен белгілейміз. SІ жүйесінде күш бірлігіне ньютон (Н) алынған. 1Н – тыныштық күйіндегі массасы 1 кг денеге 1 с ішінде 1 м/с

6 слайд

7 слайд
Тартыл ыс құбылыс ы Жер барлық денелерді өзіне тартады.денелерге Жер тарапынан күш әрекет етеді. денелердің бір-біріне тартылуы бүкіләлемдік тартылыс деп аталады . Ағылшын ғалымы И.Ньютон бұл құбылысты зерттеп, табиғаттың ұлы заңы-Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдады.

7 слайд

8 слайд
Ауырлық күші денелердің Жерге тартылу күшін ауырлық күші деп атайды ауырлық күшін F a әрпімен белгілейді. ауырлық күшінің дене массасына қатынасы тұрақты Бұл тұрақты шаманы g әрпімен белгілейдіg m F a  mg F a  ауырлық күші дене массасына тура пропорционал: Тұрақты g-дің шамасы жуықтап алғанда 9,8 Н/кг тең. Өлшем бірлігі [Н] (Ньютон )

8 слайд

9 слайд
Басқа планеталарда ғы ауырлық күші Әр түрлі планеталарда массалары бірдей денелерге әрекет ететін ауырлық күші де түрліше болады Планетаның массасы неғұрлым аз болса, оның ауырлық күші соғұрлым аз болады Әр түрлі аспан денелері үшін тұрақты g - ны ң мәні түрліше болады. Жерде g = 9,8 Н/кг Меркурийде g = 3,7 Н/кг Шолпанда g = 8,8 Н/кг Марста g = 3,8 Н/кг Юпитерде g = 24 Н/кг Сатурнда g = 9,1Н/кг Уранда g = 9,8 Н/кг Нептунда g = 13,5 Н/кг

9 слайд

10 слайд
10

10 слайд

11 слайд
11

11 слайд

12 слайд
12

12 слайд

13 слайд
1 тапсырма Тапсырма 1 Суретте кескінделген күштерді анықтаңыз. Әр күшті сәйкес әріптермен белгілеңіз.        Дескриптор ; - суретте кескінделген күштерді ажыратады; - күштердің сәйкес белгілеуін қолданады. Бекіту тапсырмасы

13 слайд

14 слайд
1 тапсырма Дұрыс жауап Салмақ күші Тірек реакция күші Ауырлық күші

14 слайд

15 слайд
Қорытынды Бүгінгі сабақта: Ауырлық күші мен түсіндірдім; Ауырлық күшінің еркін түсу үдеуіне тәуелділігін талдадық; Салмақ пен ауырлық күш ұғымдарын ажырата алатын болады.

15 слайд

16 слайд
О қу тапсырмасы ТАПСЫРМА Есептер шығару 1.Ай бетінде өздігінен жүретін аппараттың массасы 840 кг. Осы аппаратқа Жерде және Айда қандай күші әрекет етеді. 2.Ғарышкерлер қайсыбір планетада болып, онда дененің массасы мен оған әрекет ететін ауырлық күшін өлшеді. Өлшеулер нәтижелері 1,5 кг және 16,95 Н. Ғарышкерлер қандай планетада болып қайтқан? 3.Суы бар ыдысқа әрекет ететін ауырық күші 24,5 Н.Бос ыдыстың массасы 500г. Ыдыстағы судың көлемі қандай?

16 слайд