#1 слайд
« Тоғызқұмалақ ойыны арқылы мектепке дейінгі жастағы балалардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.» № 16 “Дюймовочка” бөбекжай-бақшасының дене шынықтыру жетекшісі педагог-модератор Жолтай Е.М.

1 слайд

#2 слайд
Шығармашылық жұмысымның өзектілігі: Халық жасаған мұралар сан алуан. Аға ұрпақ өз білгенін, өз көкейіне тоқығанын кейінгі буынға мирас етіп, іс-әрекет үстінде көзін қанықтыра беруден бастаған. Ұлттық мұраның бай қазынасының бірі – халықтың ұлттық ойындары көп салалы, көп қырлы құбылыс, ол тек ойындық сала емес, мәні жағынан да балабақша тәрбиеленушілерінің рухани өресі кең өсіп – жетілуіне, эстетикалық мәдениетін қалыптастыруға тәрбиелейтін негізгі құралдардың бірі. Халқымыз ұлттық ойындарында ұрпақ қамын ойлаған, бір жүйеге келтіріліп өрнектелген ой мен әрекеттің, құпия философияны түсінуге жетелейтін адамгершілік үлгі-өнегенің желісі бар. Кейінгі кезде ұлттық ойындарға дұрыс көңіл бөлмеу нәтижесінде, көбі ұмыт болып, мүлде жоғалуға жуық. Ұлттық ойындарды жанұя тәрбиесінен бастап, балабақшада түрлі тәрбиелік шараларда қосымша материал ретінде пайдалануымыз қажет. 

2 слайд

#3 слайд
Шығармашылық жұмыс мақсаты: Тоғызқұмалақтың негізгі шарттарын түсіндіру арқылы логикалық ойлау қабілетін дамыту, математикалық амалдарды тез санау, ұлттық рухты, сананы қалыптастыруға бейімдеу.

3 слайд

#4 слайд
Күтілетін нәтиже: * Оқу жылының соңына қарай балалар тоғызқұмалақ ойынын ойнай біледі; * Тоғызқұмалақ ойынының жалпы ережесі туралы мағлұматтарға ие; * Логикалық ойлайды; * Ойын барысында жүрістерді санайды; * Комбинация жасайды; * Уақытқа ойнауды біледі.

4 слайд

#5 слайд
• 1-кезең – тәжірибелік-ізденіс жұмыстары: ұлттық ойындарды зерттеу, тоғызқұмалық ойынының ережелерімен танысу. • 2-кезең – теориялық-әдістемелік жұмыстар: мектепке дейінгі мекемеде тоғызқұмалақ ойынының ерекшелігін талдау. Ойындардың теориялық негізін анықтап, жүйеге түсіру. • 3-кезең – тәжірибелік жұмыстар: шығармашылық жұмысты талдау және қорыту, үйірме ұйымдастыру, тәжірибе кезіндегі нәтижелерді өңдеп дайындау. Осы жұмыста тоғызқұмалақ ойыны туралы түсінік берілді, ойынды қолданудың тиімділігі дәлелденді. Жұмыстың негізгі кезеңдері:

5 слайд

#6 слайд
Ата-бабаларымыз тастан , ағаштан қашалып жасалған тоғызқұмалықтардың түрлері Алматы облысы Түлкібас ауданынан табылған тоғызқұмалақ тақтасы Тараз қаласы Қарахан кесенесіндегі тоғызқұмалақ тақтасы

6 слайд

#7 слайд
Мәселен: ❖ Монғолияда мектептерде тоғыз-құмалақтан олимпиада өтеді; ❖ Қытай, Қарақалпақстанда кітаптар, ғылыми еңбектер шығуда; ❖ Алтай, Қарашай-Шеркеш, Якутияда үйірмелер ашылуда; ❖ Еуропаның бірнеше елдерінде тоғызқұмалақ ойналып жатыр; ❖ Американың Аляска университеті осы тоғызқұмалақтың компьютерлік бағдарламасын жасап шығарды; ❖ Колумбияда өткен жылы семинар өтіп, тоғызқұмалақ ережелері насихатталып, таратылуда; ❖ Чехия, Македония, Қырғызстан, Ресейде тоғызқұмалақ ойынына деген қызығушылық өте жоғары; ❖ Швейцарияда өткен конференцияда Испания азаматы Виктор Баутисторока баяндама жасап, тоғызқұмалақ тақталарын бірнеше елдер мұражайларына таратты. Қазіргі кезде әлемнің көптеген елдерінде тоғызқұмалақ жақсы насихатталып жатыр.

7 слайд

#8 слайд
• Ақыл-ой өрісін дамытып, терең ойлануға; • Тәртіптілікке, мәдениеттілікке; • Әдептілікке, ізеттілікке; • Төзімділікке, сабырлыққа; • Еңбекқорлыққа, мақсатқа қол жеткізуге; • Саяхат және туған өлкені қастерлеуге; • Батырлыққа, тез арада дұрыс шешім қабылдауға; • Жігер-намысты шыңдауға; • Достық пен отансүйгіштікке тәрбиелейді. Тоғызқұмалақ адам бойында 9 түрлі әдет-ғұрып қасиеттерін қалыптастырады:

8 слайд

#9 слайд
Бүгінгі күнгі тоғызқұмалақ тақтасы

9 слайд

#10 слайд
Тоғызқұмалақтың электрондық түрі

10 слайд

#11 слайд

11 слайд

#12 слайд
“ Тоғызқұмалақ” үйірмесінен көрініс

12 слайд

#13 слайд
“ Тоғызқұмалақ” үйірмесінен көрініс

13 слайд

#14 слайд
Өзге ұлт өкілдерімен тоғызқұмалақтан үйірме

14 слайд

#15 слайд
Өзге ұлт өкілдерімен тоғызқұмалақтан үйірме

15 слайд

#16 слайд

16 слайд

#17 слайд
Ата-анамен жұмыс

17 слайд

#18 слайд
Педагогтермен жұмыс

18 слайд

#19 слайд
Қорытынды   Ұлттық ойындар бала тәрбиесінде негізгі екі жауапты рөл атқарады: біріншіден, жаттығулар жасап, ұлт ойындарын ойнаған кезде дене дамуы жақсарса, екіншіден, ұлт ойындарының мазмұнын, ойлау тәртібін түсіндірген кезде ұлттық әдет – ғұрпымыздан, өткен өмірімізден хабар алады. Егер балабақшада жұмыс стилі ұлттық дәстүр, салт – санаға бағытталған болса, мысалы, барлық топ бөлмелері, залдар қабырғаларындағы тұскиіз,ою, сырмақ, домбыра, қамшы, ер сияқты заттардың өзі күнделікті баланың көз алдында болғандықтан осы бұйымдарға көздері қанық болып өседі. Дене шынықтыру пәнінде қазақтың ұлттық ойындарын қолдану, тарихынан мағлұмат беру, оқушылар бойында патриоттық сезім қалдырары сөзсіз.

19 слайд

#20 слайд
Ойнаған Абай, Мұхтар, Шәкәрім, Сыпырып тастап, талайдың шапанын Осындай асқар алыптар барда, Үзілсін ізі қалайша атаның? Замандарынан Фарабилердің, Дәуірлерінен дана билердің Жалғасқан жақсы өнер деп білсең, Тоғызқұмалақ санап үйренгін .

20 слайд

#21 слайд
Н а з а р л а р ы ң ы з ғ а р а х м е т ! ! !

21 слайд