Топырақ және оның құрамы мен құрылымы
Топырақ және оның құрамы мен құрылымы

#1 слайд
Сабақтың тақырыбы:
Топырақ және оның құрамы мен құрылымы
Оқу мақсаты: 7.3.4.2 -топырақ құрамын, түрлерін
анықтап, құрылымын графикалық түрде көрсетеді
Бағалау крийтерилері:
Топырақтың құрамындағы заттарды анықтайды.
Топырақ түзуші түрткіжайттарды сипаттайды.
1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Топырақ және оның құрамы мен құрылымы Оқу мақсаты: 7.3.4.2 -топырақ құрамын, түрлерін анықтап, құрылымын графикалық түрде көрсетеді Бағалау крийтерилері: Топырақтың құрамындағы заттарды анықтайды. Топырақ түзуші түрткіжайттарды сипаттайды.
#2 слайд
Бүгінгі сабақта:
Топырақ дегеніміз не?
Топырақтың құрылымы қандай?
Топырақ қалай түзіледі?
2 слайд
Бүгінгі сабақта: Топырақ дегеніміз не? Топырақтың құрылымы қандай? Топырақ қалай түзіледі?
#3 слайд
Топырақ – ерекше табиғат компоненті және түзілім. Ол
атмосфера, литосфера, биосфераның өзара байланысы кезінде
түзілген ерекше табиғи компонент. Алғашқы топырақ 500 млн
жыл бұрын палеозой эрасы кембрий дәуірінде пайда болған.
3 слайд
Топырақ – ерекше табиғат компоненті және түзілім. Ол атмосфера, литосфера, биосфераның өзара байланысы кезінде түзілген ерекше табиғи компонент. Алғашқы топырақ 500 млн жыл бұрын палеозой эрасы кембрий дәуірінде пайда болған.
#4 слайд
Топырақтану – топырақтың
даму тарихын, құрамы мен
қасиеттерін және олардың
географиялық таралуын
зерттейтін ғылым.
Топырақтың пайда болуы –
ұзақ үрдіс, өйткені жүз жыл
ішінде 0,5–2 см-ге топырақ
қабаты пайда болады.
Топырақтың ең басты қасиеті
– құнарлығы. Оның
құнарлығы қарашірікпен
сипатталады.
Қарашірік – өсімдіктердің
өсуіне қажет қоректік заттары
бар құнарлы топырақ қабаты.
XIX ғасырдың 80-жылдарында орыс
ғалымы В.В. Докучаев топырақтың
табиғи және тарихи дене екенін
анықтап, сол арқылы топырақ
туралы ілімнің негізін қалады.
4 слайд
Топырақтану – топырақтың даму тарихын, құрамы мен қасиеттерін және олардың географиялық таралуын зерттейтін ғылым. Топырақтың пайда болуы – ұзақ үрдіс, өйткені жүз жыл ішінде 0,5–2 см-ге топырақ қабаты пайда болады. Топырақтың ең басты қасиеті – құнарлығы. Оның құнарлығы қарашірікпен сипатталады. Қарашірік – өсімдіктердің өсуіне қажет қоректік заттары бар құнарлы топырақ қабаты. XIX ғасырдың 80-жылдарында орыс ғалымы В.В. Докучаев топырақтың табиғи және тарихи дене екенін анықтап, сол арқылы топырақ туралы ілімнің негізін қалады.
#5 слайд
Топырақтың құрамын зерттеу үшін
тәжірибелік жасап көрейік
Тәжірибе 1.
Бір кесек топырақты
стакандағы суға саламыз.
Көпіршіктер көрінді ме?
Не байқадық?
5 слайд
Топырақтың құрамын зерттеу үшін тәжірибелік жасап көрейік Тәжірибе 1. Бір кесек топырақты стакандағы суға саламыз. Көпіршіктер көрінді ме? Не байқадық?
#6 слайд
Тәжірибе 2.
Бір уыс топырақты
темір қалбырға салып
қыздырып, қандай
өзгеріс байқауға
болады?
6 слайд
Тәжірибе 2. Бір уыс топырақты темір қалбырға салып қыздырып, қандай өзгеріс байқауға болады?
#7 слайд
Тәжірибе 3.
Бір уыс топырақты темір
қалбырға салып отқа
қойып қыздырамыз. Оның
үстіне шыны ұстаймыз.
Шынының астыңғы бетіне
су тамшылары пайда
болды.
Ол қайдан шықты?
Топырақ бойында ауадан
басқа тағы не бар?
7 слайд
Тәжірибе 3. Бір уыс топырақты темір қалбырға салып отқа қойып қыздырамыз. Оның үстіне шыны ұстаймыз. Шынының астыңғы бетіне су тамшылары пайда болды. Ол қайдан шықты? Топырақ бойында ауадан басқа тағы не бар?
#8 слайд
8 слайд
#9 слайд
9 слайд
#10 слайд
10 слайд
#11 слайд
11 слайд
#12 слайд
12 слайд
#13 слайд
13 слайд
#14 слайд
14 слайд
шағым қалдыра аласыз













