#1 слайд
«Ностальгия» тренингі Оқушы ностальгия әдісі арқылы өткен шақтағы заттардың атауын атайды

1 слайд

#2 слайд
Өткенге шолу І тоқсан бойынша өткен ақпараттар бойынша сұрақтарға жауап береді «Дұрыс немесе бұрыс» әдісі Ақын-өз жанынан өлең шығаратын сөз шебері Ақиқат Жалған Жар-жар қыз ұзатылатын кезде айтылатын өлең Ақиқат Жалған Абылай-қазақтың көрнекті жырларының бірі. Ақиқат Жалған XYIII ғ 50-жылдарында жоңғарлардан азат етілген жерлерге қазақтардың қайта оралуын басқарды Ақиқат Жалған Бұқар Қалқаманұлы қазіргі Павлодар облысының Баянауыл ауданындағы Далба тауының етегінде дүниеге келген Ақиқат Жалған Б.Куфтин былай деп жазды: «Жалпы қазақтар туа біткен шешенхалық: өзінің ойын,пікірін көркемдеп,мәнерлеп,бейнелеп жеткізеді» Ақиқат Жалған Бесік жыры,сыңсу,жар-жар,тойбастар дәстүрлі әдет-ғұрыптық әндерАқиқат Жалған

2 слайд

#3 слайд
Тәтіғара (1705-1780 ж.ж) өмір сүрген ақын-жырау . Ақиқат Жалған XYIII ғасырда Тілеп Аспантайұлы атақты домбырашы болған Ақиқат Жалған Бұқар жырау, Абылай ханның сенімді өкілі,кеңесшісі болған Ақиқат Жалған Күй-қазақ халқының музыкалық шығармасының бір түрі Ақиқат Жалған Бұқар жырау халық арасында «Көмекей әулие» атанған Ақиқат Жалған

3 слайд

#4 слайд
«Адал азамат» бағдарламасы аясында жас ұрпақтың бойында ұлттық құндылықтарды қалыптастыруға бағытталған нақты мысал келтіріледі. «Жауапкершілік адамды адам етеді» – «Екінші ұстаз» атанған ғалым әл-Фараби. Оның еңбекқорлығы мыңдаған бет ғылыми еңбектер жазып, білім іздеуде тоқтаусыз талпынысынан көрінеді. Кәсіби біліктілігі – философия, музыка, математика, логика, география сияқты сан түрлі ғылымды терең меңгеріп, оларды өзара байланыстыра білуімен ерекшеленді. Ол өмір бойы өзін-өзі дамыту, табандылық, үздіксіз ізденіс арқылы биік жетістіктерге жетті. Құндылық– әл-Фараби еңбегі арқылы әділдік пен жаупкершілікке ұмтылу, яғни мақсат қою, табандылықпен еңбектену және жан-жақты білім игеру арқылы қоғамға пайда әкелетін жауапкершілігі мол тұлға болу.

4 слайд

#5 слайд
Жаңа сабақ «Ассоциация» әдісі Оқушылардың ассоциация арқылы берілген сөздер арқылы сабақтың тақырыбын анықтайды «ұста», «зергерлік», «кілем», «ою-өрнек», «ағаш бұйымдары», «тері өңдеу», «киіз басу» Бүгін сабағымыздың тақырыбы қандай болмақ?

5 слайд

#6 слайд
Сабақтың тақырыбы XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті. Оқу мақсаты 7.2.2.4 қолданбалы өнердің жетістіктерін бағалау Сабақ мақсаты ХҮІІ ғасырдағы қазақ халқының материалдық мәдениеті туралы түсінік қалыптастыру;

6 слайд

#7 слайд
Мағынаны тану «Көргенімді сипаттаймын» әдісі Бейнеролик толық көрсетіледі. Оқушылар жұпта немесе топта келесі сұрақтарға жауап береді: – ХҮІІІ ғасырда тұрмыс заттары қандай болған? – ХҮІІІ ғасырда қазақтар қандай киім киген? – Қайда қоныстанған? https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=6JHseB-ugUk

7 слайд

#8 слайд

8 слайд

#9 слайд
Мағынаны тану «Көргенімді сипаттаймын» әдісі Бейнеролик толық көрсетіледі. Оқушылар жұпта немесе топта келесі сұрақтарға жауап береді: – ХҮІІІ ғасырда тұрмыс заттары қандай болған? – ХҮІІІ ғасырда қазақтар қандай киім киген? – Қайда қоныстанған? https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=6JHseB-ugUk

9 слайд

#10 слайд
XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті — олардың тұрмыс-тіршілігінің, табиғатпен етене өмірінің айнасы. Бұл мәдениет көшпелі өмір салтына толық бейімделіп, ғасырлар бойы қалыптасқан тәжірибе мен дәстүрдің нәтижесі болды. Қазақ халқы “табиғаттың баласы” деп бекер айтылмаған. Олар өмір сүрген ортаны тиімді пайдаланып, тұрмыстық заттарын табиғи материалдардан жасаған.

10 слайд

#11 слайд
1. Тұрғын үй — киіз үй •Қазақ халқының негізгі баспанасы киіз үй болған. •Киіз үйдің басты ерекшелігі – жылдам жиналып, оңай көшірілуі. Бұл көшпелі өмір салтына өте ыңғайлы. •Киіз үйдің құрылымы: •Кереге – үйдің қабырғасы; •Уық – шаңырақты ұстайтын иілген ағаштар; •Шаңырақ – үйдің төбесіндегі басты бөлімі, отбасы бірлігінің символы. •Киіз үйдің ішкі жабдықтары әлеуметтік жағдайды көрсетті: •Байлардың үйі алтын, күміспен безендірілді, кілем, текемет төселді; •Қарапайым халықтың үйі ықшам әрі қарапайым болды. •Киіз үйдің ішінде ерлер мен әйелдерге арналған бөлек аймақтар болған. Мысалы, оң жақ – ерлерге, сол жақ – әйелдер мен тұрмыстық заттарға арналған. •Бұл тұрғын үй түрі тек баспана ғана емес, қазақ мәдениетінің символы саналады.

11 слайд

#12 слайд
Киім мен әшекей бұйымдар •Киім түрлері жынысына, жасына және әлеуметтік дәрежесіне қарай ерекшеленген. •Киім тігуде жүн, тері, киіз, жібек, мақта, былғары пайдаланылған. •Ерлер киімі: шапан, бешпент, тымақ, саптама етік, белдік. •Әйелдер киімі: көйлек, камзол, сәукеле, кимешек, кестелі жейде. •Киім ою-өрнекпен безендіріліп, оның түсі мен кестесі де мәнге ие болған. Мысалы, қызыл түс – жастықтың, қуаныштың белгісі; ақ түс – тазалықтың, адалдықтың нышаны. •Әшекей бұйымдар: сырға, шолпы, білезік, жүзік, бойтұмар, өңіржиек. Оларды көбінесе күмістен, кейде алтын мен асыл тастардан жасаған. •Әшекейдің қызметі тек сән үшін емес, рухани, магиялық мағынасы болған. Мысалы, бойтұмар – жамандықтан сақтайды деп сенген.

12 слайд

#13 слайд
Еңбек құралдары мен тұрмыстық бұйымдар •Қазақтар негізінен мал шаруашылығымен айналысқандықтан, еңбек құралдары да соған бейімделген. •Құралдары: пышақ, балта, шалғы, қазан, астау, тегене, арқан, жүген. •Қолөнердің түрлері: •Зергерлік – күмістен әшекей бұйымдар жасау; •Ұсталық – темірден еңбек құралдары мен қару жасау; •Ағаш шеберлігі – ыдыс, бесік, кебеже, арба жасау; •Киіз басу, тоқу, кестелеу – әйелдердің өнері. •Бұл бұйымдар қазақтардың тұрмысын жеңілдетіп қана қоймай, эстетикалық талғамын, шеберлігін көрсетті.

13 слайд

#14 слайд
Материалдық мәдениеттің ерекшелігі • Қазақтардың тұрмысы табиғатпен үйлесімді болған; • Заттар мен киім табиғи материалдардан жасалған; • Әрбір бұйымның пайдасы мен көркемдігі қатар үйлескен; • Материалдық мәдениет ұлттық дәстүрмен, салтпен тығыз байланысты болған. Яғни, XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті – бұл халық даналығының, еңбекқорлығының және табиғатты құрметтеудің көрінісі.

14 слайд

#15 слайд
  №1.Тапсырма «Суретпен жұмыс» әдісі (ЖЖ) Топтық жұмыс (ФС тапсырмасы) Оқушылар суреттер арқылы ХҮІІІ ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениетінің ерекшеліктерін талдап өз ойларын постер түрінде бейнелеп, тақырып қояды 1-топ Көшпелілер 2-топ Шеберлер Киіз үйдің қандай бөліктері бар? Қазақтар тағамды қалай сақтаған? Көш кезінде адамдардың өмірі қандай болған? Қазақ шеберлері қандай материалдар қолданған? Киімдердің сәндік ерекшеліктері неде? Неліктен қолөнер қазақ мәдениетінде Дескриптор.Жалпы:8 балл 1. Суреттен кемінде үш материалдық мәдениетінің негізгі элементтерін анықтап, олардың адам өміріне әсерін дұрыс айтады— 3 балл 2.Постер көрнекі және ұқыпты безендіріледі — 2 балл 3.Әр суретке қысқаша түсініктеме жазылады — 2 балл 4.Топ мүшелері қатысуына – 1 ұпай Суреттер үлкейтіледі

15 слайд

#16 слайд

16 слайд

#17 слайд

17 слайд

#18 слайд
№2. Тапсырма «Кестемен жұмыс» әдісі (ЖЖ)Жұптық жұмыс (ФС тапсырмасы) Оқушылар «Кестемен жұмыс» әдісі арқылы мәдениет саласының негізігі ақпаратын айтады, талдайды, қазіргі өмірмен байланыстырды Дескриптор. Жалпы 3 балл 1.Ақпаратты түсініп талдай алады — 3 балл 2.Мәліметтердің жартысын дұрыс толтырды немесе кейбірін қалдырды — 2 балл 3.Кестеде аз ғана мәлімет бар немесе деректер қате енгізілген — 1 балл Мәдениет саласы Негізгі ақпарат (мәтіннен) Талдау (нені білдіреді) Қазіргі өмірмен байланысы Киіз үй       Киім-кешек      Қару-жарақ      Қолөнер       Бұлттылық       Тағам мәдениет      

18 слайд

#19 слайд
№3. Тапсырма (ЖТ)Жеке тапсырма Оқушылар тақырып бойынша қорытынды бекіту сұрақтарына Wordwall бағдарламасы арқылы рандом сұрақтарына жауап береді Дескриптор: Жалпы – 3 балл: Тақырыпқа қатысты сұрақтарға жауап береді http://wordwall.net/ru/resource/101571924

19 слайд

#20 слайд
Мен үшін құнды Мен үшін қызық Мен үшін қиын Рефлексия «ҚҚҚ» әдісі

20 слайд