Зат есім

1 слайд
С.Саттаров атындағы № 57 мектеп - лицейі Ашық сабақ Тақырыбы: Сөз таптары. Зат есім Өткізген: Медиева П.Н. Қарағанды – 2012 жыл

1 слайд

2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Сөз таптары. Зат есім. Сабақтың мақсаты: 1. Оқушыларға сөз таптары, оның ішінде зат есім, зат есімнің жалпы есім, жалқы есім түрлері туралы тереңірек білім беру. 2. Сөз таптары бойынша меңгерген білімдеріне сүйене отырып, зат есім туралы түсініктерін дамыту, сауатты жазу, оқу дағдыларын жетілдіру, оқушылардың белсенді ойлау қызметтерін жандандыру. 3. Қазақ тілінің морфологиялық заңдылықтарын түсіндіре отырып, тілдік- эстетикалық сезімдерге тәрбиелеу, адамгершілік қасиеттерді бойларына датыру.

2 слайд

3 слайд
Сөздердің білдіретін мағынасына,Сөздердің білдіретін мағынасына, түрлену тұлғасына, қойылатынтүрлену тұлғасына, қойылатын сұрағына, сөйлемде атқаратынсұрағына, сөйлемде атқаратын қызметіне қарай топталуын қызметіне қарай топталуын сөз сөз таптарытаптары дейміз дейміз.

3 слайд

4 слайд
Зат есім Сын есім Сан есім Есімдік Етістік Үстеу Еліктеу сөздер Еліктеу Шылау тьтьть Одағай Шылау Сөз таптары

4 слайд

5 слайд
Зат есім Құрамына қарай Дара зат есім Күрделі зат есім Бір ғана түбірден тұрады Кемінде екі сөзден тіркесу арқылы жасалады Мәдениет үйі, ата- анаОт, ара, қант, оқушы

5 слайд

6 слайд
Зат есім Жалпылай немесе жекелей аталуына қарай Жалпы есім Жалқы есім Мысалы: қала, өзен, тау, кітап, кісі Мысалы: Алматы, Ертіс, Алатау, Абылай

6 слайд

7 слайд
Зат есім Мағынасына қарай Деректі зат есім Дерексіз зат есім Көзбен көріп, қолмен ұстауға болатын заттардың атауы Көзбен көріп, қолмен ұстауға келмейтін, тек оймен, ақылмен ғана сезіп білетін ұғымның атауы

7 слайд

8 слайд
Зат есім Тұлғасына қарай Негізгі Туынды Жер, су, қала. оқушы, айтыс, білім.

8 слайд

9 слайд
Зат есім Жалпы а Жалқы А Ғаламзат (не?) Адамзат (кім?) Дерексіз (нақсыз) Заттың атауын білдіреді Деректі (нақты) Сұрақтары Кім? Кімдер? Не? Нелер?

9 слайд

10 слайд
Оқулықпен жұмыс 118- жаттығу. Өздерің білетін жалқы есімдерді естеріңе түсіріп, дәптерлеріңе жазыңдар. 1.Кісі аттары:--------------------------------------------------- 2.Мемлекет, республика, облыс, аудан, қала, ауыл атаулары: ------------------------------------------------------ 3.Мекеме, зауыт, фабрика, ұжым атаулары: ------ 4. Газет-журнал, кітап, ән, күй, шығарма: ------------ 5. Жер, су атаулары:---------------------------------------------- Жылқыға, сиырға, түйеге, итке қойылатын аттар:--------------------------------------------------------------

10 слайд

11 слайд
Шығармашылық жұмыс “Біздің ауыл” тақырыбына шағын әңгіме жазу. Жалқы есім мен жалпы есімдерді қатыстыру, астын сызу.

11 слайд

12 слайд
Талдау- табыс кілті Абайдың ұлағатты сөзін алып, талдау. Адамның адамшылығы- ақыл, ғылым, жақсы ата, жақсы ана, жақсы құрбы, жақсы ұстаздан басталады. 1.Зат есім сөздерді табу. 2.Құрбы сөзіне сатылай- кешенді талдау жасау. І топ- Құрбы сөзіне Фонетикалық талдау. ІІ топ- Құрбы сөзіне Фонологиялық талдау.

12 слайд

13 слайд
Фонологиялық талдау Ғылым 5 әріп, 5 дыбыс, екі буын бар Ғы-лым тасымалданады ғы- ашық буын, лым- бітеу буын Екпін соңғы буынға түсіп тұр

13 слайд

14 слайд
Өздерің білетін жалпы және жалқы есімдерді жазыңдар Жалпы есімдер Жалқы есімдер

14 слайд

15 слайд
ОЙ ҚОЗҒАУ : Географиялық атау – Күнделікті тұрмысқа байланысты – Өлең атауы – Ән атауы – Қоғамдық өмірге байланысты атау- Кісі атауы – Өнеркәсіп Сарыжайлау Сегізаяқ Отағасы Заттыбек Қызылорда

15 слайд

16 слайд
Сабақты бекіту

16 слайд

17 слайд
Семантикалық карта толтыру № Мысалдар Жалпы есімЖалқы есімДеректі зат есімДерексіз зат есім 1.Әке + + 2.Мұхтар Әуезов + + 3.Құлагер + + 4.Қайғы + + 5.Достық + + 6.Домбыра + + 7.Саудагер + + 8.Өнер + + 9.Қарағанды + + 10Жігіттер + + 11Қызылордалық + + 12Дәріхана + + 13Әке-шеше + + 14Арман + + 15Шекарашы + +

17 слайд

18 слайд
Зат есім дегеніміз не?

18 слайд

19 слайд
1. Жалқы және жалпы есімдерге 6 сөйлем құрастыру. 2. Зат есім туралы оқу. 3. «Зат есім» тақырыбына сөз жұмбақ, ребустар құрастырып әкелу.

19 слайд

20 слайд

20 слайд

21 слайд
Назарларыңызға рахмет

21 слайд