«1001 proverbs,101 riddles»- Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ (сайыс)

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

Шығыс Қазақстан Облыстық Білім Басқармасының

«Тарбағатай колледжі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

«1001 proverbs,101 riddles»-

Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ

(сайыс)

Дайындаған: Қанафина Э. С

2016-2017 оқу жылы

Date: 21. 11. 2016 year Groups: 1«а», 1«b» , 1«v»

Theme: «1001 proverbs,  101 riddles »-Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ

The aim of the lesson:

1. To teach pupils to work creatively. To enrich pupils vocabulary. To teach to share their opinions.

2. To develop pupils intellect, habits in thinking, speaking, retelling.

3. To teach to read with expression and to write compositions using proverbs, riddles correctly

The type of competition: Білімді тексеру

Using methods: сұрақ-жауап, ой қозғау

Inter-subject connection: Kazakh, Kazakh Literature, Russian,

Visual aids: interactive board of the slides

***********************************************************************************

-Good day, dear teachers and pupils. Today we are going to play a competition «1001 proverbs, 101 riddles » You are welcome to our competition. Our game is about proverbs, riddles. Every nation has its proverbs, riddles their meanings are similar. I hope you will understand it later in the process of our game.

-Құрметті ұстаздар және оқушылар. Бүгінгі біздің сайысқа қош келдіңіздер.Бүгінгі сайыс

«Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ» деп аталады. Мақал халық ауыз әдебиетінің бір саласы. Мақал ой дәлдігімен, тереңдігімен, ықшамдылығымен ерекшеленеді. Қазақ халқы, басқа халықтар секілді, жазу-сызу өнері болмаған кездің өзінде-ақ ауыз әдебиетінің әр түрлі үлгілерін тудырып, солар арқылы тұрмыс-тіршіліктің әр алуан жақтарын суреттеген; қоғамдық өмірін, дүниеге көзқарасын, таптық күресін, арман-мүддесін, т.б. бейнелеп көрсеткен. Осы негізде туған және ауыз әдебиетінің күрделі бір түрі деп халықтың мақал-мәтел, жұмбақтарын атаймыз.

******************************************************************************************

And we have dear jury that will marks our players. Let me introduce them to you.

___________________________________– the teacher of Kazakh:

___________________________________– the teacher of Russian;

___________________________________– the teacher of English.

Біз сайысымызды бастамас бұрын әділ қазылар алқасын сайлап алайық.

___________________________________ – қазақ тілі мұғалімі:

___________________________________ – орыс тілі мұғалімі:

___________________________________ – ағылшын тілі мұғалімі:

*******************************************************************************************Our competition consists of 4 levels.

The first level is: «Introduction»

The second level is: «Homework»

The third level is: «Who is quickly?»

The fourth level is: «Who is cute»

Сайыс 4 бөлімнен тұрады.

-Бірінші бөлім «Таныстыру» деп аталады.Мұнда ойыншылар өздерін ағылшын тілінде таныстырады. Жауап берген әр оқушы 10 ұпаймен есептеледі.

-Екінші бөлім «Үй тапсырмасы» деп аталады Бұл бөлімде ортақ 1 оқушы шығып жұмбақты қазақ тілінде айтады. Жұмбақтың тапқан жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

-Үшінші бөлім «Кім жылдам? » деп аталады Бұл бөлімде қазақ тілінде мақал-мәтелдер қойылады. Жасырынған мақалдағы сөздің жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

-Төртінші бөлім «Кім тапқыр?» деп аталады.Бұл бөлімде қазақ тілінде жұмбақтар қойылады. Жұмбақтың тапқан жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

*******************************************************************************************

- The first level is: «Introduction»

1. My surname is_______________________________I am__ th group student.

I am from ______________. I am___ year old.

2. My surname is_______________________________I am__ th group student.

I am from ______________. I am___ year old.

3. My surname is_______________________________I am__ th group student.

I am from ______________. I am___ year old .

3. My surname is_______________________________I am__ th group student.

I am from ______________. I am___ year old.

-Players! Are you ready for this competition?

-Бірінші бөлім «Таныстыру» деп аталады.Мұнда ойыншылар өздерін ағылшын тілінде таныстырады. Жауап берген әр оқушы 10 ұпаймен есептеледі.

1. Mенің аты-жөнім:___________________________Мен__ тобының студенттімін.

Мен _________________келгенмін. Мен ___ жастамын.

2. Mенің аты-жөнім:___________________________Мен__ тобының студенттімін.

Мен _________________келгенмін. Мен ___ жастамын.

3. Mенің аты-жөнім:___________________________Мен__ тобының студенттімін.

Мен _________________келгенмін. Мен ___ жастамын.

4. Mенің аты-жөнім:___________________________Мен__ тобының студенттімін.

Мен _________________келгенмін. Мен ___ жастамын.

-Енді ары қарай сайысты жалғастыруға дайынбыз ба?

*******************************************************************************************

- The second level is: «Homework»

-I`ll give you some pictures. You must translate them into English. Russian.

Екінші бөлім «Үй тапсырмасы» деп аталады Бұл бөлімде ортақ 1 оқушы шығып жұмбақты қазақ тілінде айтады. Жұмбақтың тапқан жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

-The third level is: «Who is quickly?»

-Үшінші бөлім «Кім жылдам? » деп аталады Бұл бөлімде қазақ тілінде мақал-мәтелдер қойылады. Жасырынған мақалдағы сөздің жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

1. Таяқ еттен өтеді, ... сүйектен өтеді. (сөз- слова - word)

2. ... тамған тілден у да тамар.(Бал- мед- honey)

3. ... аласынан сөз аласы жаман. (Көз- глаза- eye)

4. ... кілті- тіл. (Білім- знание- knowledge)

5. Ұстаның бізі сүйкімді,

.....................сөзі сүйкімді. (Жақсының- хороршо- good)

6. Аттан тай озады,

Атадан ................озады. (бала- child- ребёнок)

7. Наданмен дос болғанша,

…………………дос бол. (Кітаппен- book- книга)

8. Талабы жоқ жас –

Қанаты жоқ…………… (құс- bird- птица)

9. Ат аяғынан семірер,

……............ құлағынан семірер. (Адам- human- человек)

10. …………….жұмылмай – жылынбайды. ( Қол- hand- рука)

11. Үйдің басын қатын қосар,

Елдің басын.........................қосар. (батыр- hero- герой)

12. Асы жоқ үйді ................те сүймейді. (ит- dog- собака)

13. Қарны ашқанға

……………..талқан майдай көрінеді. ( Қара- black- черный)

14. Арық .................қамшы жау,

Жыртық үйге тамшы жау. ( атқа- horse- лошадь)

15. Қара бет болып қашқаннан,

Қайрат көрсетіп ………….артық. (өлген- killed- погиб)

16. Дұшпанға тастай қатты бол,

……………………балдай тәтті бол. (Досыңа- friend- друг)

17. Құс қонбаған көл жетім,

Ел қонбаған …………..жетім. (жер- land- земля)

18. Ер елінде,

………………..жерінде. ( Гүл- flower- цвеоток)

19. Жылай-жылай арық қазсаң,

Күле-күле ……………ішерсің. (су- water- вода)

20. Кітап —.....................сандық (алтын- gold- золото)

21. Ғылым – теңіз, білім................... (қайық- boat- лодка)

22. Ақыл тозбайтын тон,

Білім таусылмайтын................ (көл- lake- озеро)

23. Білім арзан, білу .................... ( қымбат- expensive- дорого)

24. Бейтаныс кісі –

Бітеу ............................... (жаңғақ- nut- орех)

25. Тоңған тонын мақтайды,

Адасқан………………… мақтайды. (жолын- road- дорога)

26. Балық жоқта ............................да балық. (бақа- frog- лягушка)

27. Кедей менен бай жолдас болмас,

Қасқыр менен .................жолдас болмас. (қой-sheep-баран)

28. Түк таппаған ....................жалар. ( тұз- salt- cоль)

29. Базар бай, алушы ..................... (кедей- poor- бедный)

30. Дұшпаныңнан бір сақтан,

Жаман достан .......................сақтан. (мың- thousand- тысяча)

*******************************************************************************************-The fourth level is: «Who is cute?»

-Төртінші бөлім «Кім тапқыр?» деп аталады.Бұл бөлімде қазақ тілінде жұмбақтар қойылады. Жұмбақтың тапқан жауабын 3 тілде аудармасын береді. Жауап берген оқушы 30 ұпаймен есептеледі.

1.Есек құлақты,

Мысық аяқты.

Түйе ерінді,

Ешкі құйрықты. (қоян- rabbit- зайц )

2.Бұдан кір қорқады,

Судан бұл қорқады. (сабын- soup- мыло )

3.Өзі арық, сөзі әріп. (қаламсап- pen- ручка)

4.Отқа жанбас, суға батпас. (мұз- ice- лёд )

5.50 аяқты екі қолды,

50 аяқпен салады жалғыз жолды. (ара- bee- пчела )

6. Жалт-жұлт еткен,

Жылғадан өткен. (су- water- вода)

7. Ақ сандығым ашылды,

Ішінен жібек шашылды. (күн- sun- сольнце)

8. Қабат-қабат қаттама,
Ақылың болса аттама. (кітап- book- книга)

9. Жіп-жіңішке денесі,
Ортасында шегесі. (қарындаш- pencil- карандаш)

10.Жазу жазып жалықпаған,
Жаза-жаза арықтаған. (бор- chalk- мел)

11.Білімнен мол сый-асы,
Балғындардың ұясы. (мектеп- school- школа)

12.Қыста киімін тастайды,
Көктемде киіне бастайды. (ағаш- tree- дерево)

13.Үсті тас,асты тас,
Ортасында піскен ас. (нан- bread- хлеб)

14.Әр желінің асты толған көк қоян,
Жаз болғанда көк қоянды жеп қоям. (қияр- cucumber- огурец)

15.Бұтағында азығы
Ортасында азығы. (алма- apple- яблоко)

16.Ызақор бұғып жатыр,

Сақалы шығып жатыр. (пияз- onion- лук)

17.Қорықпайды күшті аңнан ,

Қорқады тек тышқаннан. (піл- elephant- слон)

18. Бес қаруы белінде
Самғап жүреді көгімде. (бүркіт- eagle- орёл)

19. Қолы бар, Саусағы жоқ.
Мойны бар, Басы жоқ. (көйлек- dress- платья)

20. Ағайынды бәрі:
Шықса-көк, Түссе-сары. (жапырақтар- leaves – листья)

21. Бір-ақ сөз біледі, Өз аты онысы.
Соны айтып жүреді және жоқ қонысы. (көкек- cuckoo- кукушка)

22. Бұл не деген көп киім, жетпіс қабат көп киім.
Жаңбыр одан өтпейді, қабат-қабат тоны бар, түймелеуге жетпейді.

(орамжапырақ- cabbage- капуста)

23. Ақ құман жүр жүзіп.
Су бетін сүзіп.

(аққу- swan- лебедь)

24. Бейбітшілік құсы деп,
Атайды оны барша жұрт.

(көгершін- dove- голубь )

25. Көк лағым көгенде жатып семіреді.

(қарбыз- water-melon- арбуз)

26. Піскенмен, жей алмайсың.
Жарғаныңмен, қап-қатты,
Ал асқанда, тәп-тәтті.

(асқабақ- pumpkin - тыква)  

27. Айдалада ақ отау,

Аузы мұрны жоқ отау.

(жұмыртқа- egg- ясца)

28. Ашылып, жабылады,

Әр үйден табылады.

(есік- door- дверь)

29. Қауаққа да ұқсаған,
Алмұртқа да ұқсаған,
Аузы бар, тілі бар,
Білер көріп, ұстаған.

(қоңырау- bell- звонок)

30. Бірінің ізін бірі басады,
Біріне жеткізбей, бірі қашады.

(дөңгелектер- wheels- колёса)

*******************************************************************************************

-Осы бүгінгі сайысымыз аяқталып қалды.

-Енді әділ-қазыларға сөз берейік қортындысын айтуға рұқсат.

-Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет.

- The competition play is over. Good- bye students.