10-сынып Дүние жүзі тарихы Ж\м бағыттар ( «Мектеп» баспасы 2019, Авторлары: Р.Р. Кайырбекова, С.В.Тимченко, З.А.Джандосова)

Антикалық кезеңдегі әлемдік империялардың қалыптасуы

10.3.2.1 -деректерді қолдана отырып грек -парсы соғыстарының мысалында ерте империялардың пайда болу процесін түсіндіру;

10.3.2.2 - антика дәуірінде империялардың пайда болуының себептері мен салдарларын талдау;

10.3.2.3 -эллинизмді таратуда А.Македонскийдің жорықтарының рөлін бағалау

Тапсырма 1 SWOT талдау

Империялық мемлекет

Тапсырма 2 Тұлғаны таны

Суреттегі кім?

Қай империя патшасы?

Жаулаушылық жорықтары

Тапсырма 3 Терминдермен жұмыс

Сатрапилер-

Дарик-

Эллиндік Одақ-

Провинция-

Экспансия-

Әлемдік держава-

Тапсырма 4 Хронологиялық кесте

Тапсырма 5 Картамен жұмыс

ІІ Кирдің Вавилонға жорығы Әңгімелеу

Тапсырма 6 Кестені толтырыңдар

Тапсырма 7 Басқатырғыш

Тапсырма 8 Семантикалық карта

Дұрыс жауаптары

Тапсырма 1 SWOT талдау

Империялық мемлекет

Күшті жағы-үлкен ұйым ретінде аумағы, экономикасы, этникалық құрамы, мәдениеті, дәстүрлері бар

Әлсіз жағы- Сан қилы мәдениеті бар халықтарды біріктірген берік емес болды, ішкі жанжал, соғыстар көп болды

Мүмкіндіктер- Құлаған империя орнына екіншісі пайда болып отырды.

Қауіп-қатерлер- ауқымды болған сайын , ол тұрақсыз болды, құлатып, қирататын күштер көп болды

Тапсырма 2 Тұлғаны таны

Суреттегі кім? ІІ Кир

Қай империя патшасы? Парсы империясы патшасы

Жаулаушылық жорықтары: Мидияға, Вавилонға, Армения, Лидия, Египет, Карфаген, Эфиопия т.б

Тапсырма 3 Терминдермен жұмыс

Сатрапилер- Парсы мемлекетіндегі аймақтар

Дарик-Алтын ақша

Эллиндік Одақ-Коринф конгресінде ІІ Филиптің басшылығымен құрылған одақ

Провинция- бұл әкімшілік бөліну белгілі бір Мемлекеттер, бұл аумақтың ұйымдық құрылымының бөлігі.

Экспансия- мемлекеттердің, әлеуметтік топтардың экономикалық әдістермен де, басқа әдістермен де (аумақтарды қарулы күшпен басып алу, дипломатиялық қысым жасау, т.б.) ықпал ету аясын кеңейтуі.

Әлемдік держава - бұл әлемдік саясатқа немесе жекелеген аймақтардың саясатына ықпал ете алатын, геосаяси күші ең үлкен елдер. 

Тапсырма 4 Хронологиялық кесте

Тапсырма 5 Картамен жұмыс

ІІ Кирдің Вавилонға жорығы Әңгімелеу

Б.з.б. 539 жылдың көктемінде персия әскері Вавилонға қарай бағыт алды. Бұл қиын заманда Набонид патшаны тастап, Кир жағына Гутиум аймағының әкімі Угбару өтеді. Геродот сөздері бойынша Гиндтан өткен кезде ақ киелі аттардың бірі суға батып кетеді. Кир ашуланып, өзенді жазалауды бұйырды. Жаз уақытында перс әскері 360 канал ашып, өзеннің суын ағызып тастады. Мүмкін Кирді Новуходоносордың гидравликалық құрылыстары ұстап қалды. Бір көзге ақымақтық көрінетін іс ойға қонымды идея деп саналуы да мүмкін. Тоғытқан жердің суын қайта таратып, оны өтімді ету. Кир өз жорығын тек осыдан соң ғана жалғастырды.

Вавилон әскері Опис қаласының маңында лагерь құрды. Бірақ Кир қыркүйектің 20-ыншы жұлдызында күтпеген жерден Мидия қабырғасын батыстан айналып өтті. Набонидтің ұлы Валтарас бар күшті гарнизонды Кир жіберген Угбару корпусы айнала қоршады. Кирдің өзі Опис жанында тұрған Набонид әскеріне сырттай соққы берді. Бұл шайқаста вавилон әскері жеңіліске ұшырап, қашуға тура келді. Набонид қалған – құтқан адамдармен Вавилонға қайтып оралмақшы болды, бірақ қайтар жолды Угбару жауып, ол Борсиппеде тығылды. 10 қазанда ол қарсылықсыз Сиппарда үсталынды. 12 қазанда Угбару Вавилон жеруне басып кірді.

Тапсырма 6 Кестені толтырыңдар

Тапсырма 7 Басқатырғыш

Тапсырма 8 Семантикалық карта