11 сынып Дүние жүзі тарихынан емтиханға дайындық материалдары

Қорытынды аттестаттау емтихан материалдары
Пән: Дүниежүзі тарихы
Бағыты: жаңартылған білім мазмұны бойынша қоғамдық
гуманитарлық
Білім беру ұйымының атауы:___________________________
Сынып: 11 Литер:___
Білім алушылардың аты-жөні___________________________
А бөлімі
Әр тапсырма бойынша бес: A, B, C, D және E жауап нұсқасы берілген. Өзіңіз дұрыс деп
санайтын бір нұсқаны таңдаңыз.
1. Дәстүрлі (аграрлық) өркениеттің бір белгісін анықтаңыз.
A қала халқының өсуі
B қалдықсыз және экологиялық таза технологияларға көшу
C мемлекеттің жеке тұлғаның құқықтарын шектеуі
D механикалық өндірістің басымдығы
E демократиялық құқықтар мен бостандықтардың орнауы
A
2.

B

C

D

E

[1]

B

C

D

E

[1]

B

C

D

E

[1]

Ежелгі Қытайдың жетістігін анықтаңыз.
A арабескілер
B артиллерия
C сына жазу
D компас
E шахмат
A

3.

Буддизм пайда болған аумақты көрсетіңіз.
A Египет
B Үндістан
C Қытай
D Палестина
E Жапония
A
1

4.

Мұнай экспорттаушы елдердің бірлестігі саналатын халықаралық ұйымды атаңыз.
A

ДСҰ

B

ЕЭО

C

ХВҚ

D

МЭЕҰ

E

ШЫҰ
A

5.

B

D

E

[1]

C

D

E

[1]

E

[1]

Крест жорықтарын кім бастағанын анықтаңыз.
A

Граф Готфрид Бульонский

B

Граф Раймонд Тулузский

C

Епископ Адемар

D

Рим Папасы Иннокентий IV

E

Рим Папасы Урбан II
A

6.

C

B

Құдай адамды жаратқан деген діни тұжырымдаманы көрсетіңіз.
A

агностицизм

B

атеизм

C

гуманизм

D

креационизм

E

рационализм
A

B

2

C

D

7.

Ерекше мәртебелі топқа тиесілі адамдардың кәсіби қызметін реттейтін саяси
институтты анықтаңыз.
A

мемлекет басшысы институты

B

мемлекеттік қызмет институты

C

атқарушы билік институты

D

парламентаризм институты

E

сот өндірісі институты
A

8.

B

D

E

[1]

Орта ғасырларда араб жаулап алушыларына әскери артықшылық берген әскер түрін
анықтаңыз.
A

артиллерия

B

найзашылар

C

жеңіл атты әскер

D

ауыр атты әскер

E

жаяу әскер
A

9.

C

B

C

D

E

[1]

Дәстүрлі қоғамнан индустриалды қоғамға өтуді қамтамасыз еткен процесті
анықтаңыз.
A

ғылыми-техникалық революция

B

әлеуметтік таптардың құрылуы

C

өнеркәсіптік төңкеріс

D

ағартушылық идеяларды тарату

E

отарлық жүйенің қалыптасуы
A

B

C

D

E

[1]

D

E

[1]

10. Мемлекеттік Эрмитаж орналасқан Ресей қаласын атаңыз.
A

Ұлы Новгород

B

Мәскеу

C

Новосибирск

D

Омбы

E

Санкт-Петербург
A

B
3

C

11. ХХ ғасырдың басындағы авангардтық ағымдардың бірін көрсетіңіз.
A

импрессионизм

B

кубизм

C

неоклассицизм

D

постимпрессионизм

E

реализм
A

B

C

D

E

[1]

12. Қоғам мен оның институттарын, сондай-ақ қоғам мойындайтын құндылықтарды
жоққа шығаратын терминді анықтаңыз.
A

консюмеризм

B

конформизм

C

нигилизм

D

прагматизм

E

рационализм
A

B

4

C

D

E

[1]

В бөлімі
1.

Дереккөздерді және тарихи біліміңізді пайдалана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.
А ресурсы

«Достық тізбегі» карикатурасы
Әңгімедегі жазу солдан оңға қарай оқылады:
Сербия: «Егер сен маған тиіссең, онда мен...»
Австрия: «Егер сен жай ғана жұлқынсаң, онда мен...»
Ресей: «Тек менің кішкентай досыма соқтықсаң, мен...»
Германия: «Егер сен менің досыма соқтықсаң, онда мен...»
Франция: «Егер сен оған соқтықсаң, онда мен…»
В ресурсы
«...Бірақ, қалай болғанда да, біз Германияны басынан-ақ болашағы зор елдерге
үстемдік ету үшін басқа халықтардың бәсекелестігінен тыс қалдырмау керек деген
пікірдеміз. Неміс көршілерінің біріне жерді, екіншісіне теңізді беріп, ал өзіне таза теория
үстемдік ететін аспанды қалдырған заман өтті-кетті...».
Берлин, 1897 жылдың 6 желтоқсаны
Германия канцлері Бернгард фон Бюлов

5

С ресурсы

Бірінші дүниежүзілік соғыс кезеңіндегі саяси карикатура
1.1. Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы халықаралық саяси жағдайды сипаттаңыз.

[1]
1.2. Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында қандай әскери-саяси блоктар құрылды?

[2]

6

1.3. Бірінші дүниежүзілік соғыс басталуының үш себебін тұжырымдаңыз.

[3]
2. Дереккөздерді және тарихи біліміңізді пайдалана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.
А ресурсы

«Мюнхен келісімі». «Кукрыниктер» суретшілер ұжымының карикатурасы
В ресурсы
«...Біз соғысты бастамай жатып жеңілдік, енді бұл жеңілістің салдары ұзақ уақыт
бойы ұмытылмайды. Өйткені біз тарихтың тағдыршешті межесінен аттадық, ол
Еуропадағы күштердің бұрынғы тепе-теңдігі қалпына келтірілместей бұзылды, ал батыс
демократиясына қатаң үкім шығарылды: «Тарих таразасындағы салмағың аз болып
шықты».
В. Черчилльдің 1938 жылы сөйлеген сөзінен

7

С ресурсы
«Бұл біз үшін қасірет, біз мұндайды көрмеуіміз керек еді. Біз бағынамыз және
ұлтымыздың бейбіт өмірін қамтамасыз етуге тырысамыз. Сіздердің елдеріңіз Мюнхенде
қабылданған шешімнен пайда көре ме, білмеймін. Бірақ біз, әрине, соңы емеспіз, бұл
басқалардың да түбіне жетеді».
Чехословакия президенті Эдварб Бенеш, 1938 жыл
2.1. Батыс елдерінің Германияға қатысты жүргізген саясаты тарихта қалай аталды?

[1]
2.2. Чехословакия президенті Э. Бенештің мәлімдемесінде қандай қасірет туралы
айтылған?

[1]
2.3. Автор кімді және неліктен қасқыр бейнесінде суреттейді? Өз көзқарасыңызды
растайтын тарихи дерек келтіріңіз.

[2]
2.4. Кейбір тарихшылар Мюнхен келісімін Батыс Еуропа елдері дипломатиясының
тарихындағы қара дақ деп санайды. Осы көзқарасты жақтайтын екі дәлел келтіріңіз.

[2]

8

3.

Деректі және тарихи біліміңізді пайдаланып, сұрақтарға жауап беріңіз.

«...Иә, біз әрқашан абырой мен тәртіп үшін шайқасқа түсеміз. Біздің орынды
наразылығымыздың зорлық-зомбылық дәрежесіне түсуіне жол бермейік. Физикалық
күштің орнына барлық рухани күш-қуатымызбен қарсы тұрудың асқақ биігіне көтеріле
берейік. Халқымыздың бойындағы қайсар рух барша ақ нәсілділерге деген сенімнен
айырмаса екен, олардың көпшілігі бүгінде мұнда, ақ нәсілді отандастарымыздың болуы –
соның дәлелі, олардың тағдыры біздің тағдырымызбен тығыз байланысты екенін түсінді,
олардың бостандығы бізбен тығыз байланысты. Біз бұл жолды жалғыз жүріп өте
алмаймыз... Тәртіп сақшыларының ойға келмейтін қатыгездігінің құрбаны болу
тоқтатылмайынша, тыныштық бермейміз. Жоқ, біздің шаршаған денемізді қала мен жол
бойындағы қонақүйлердің ішінде демалдыруға салынған тыйым алынып тасталмайынша,
тыныштық бермейміз. Біз тек кішігірім геттодан үлкенірек геттоға көшуді
тоқтатпайынша, тынышталмаймыз. Жоқ, біз балаларымыздың даралығы мен абыройына
«тек ақ нәсілділерге» деген аяусыз жазулар нұқсан келтіруін тоқтатпайынша
тынышталмаймыз. Жоқ, біз Миссисипиде дауыс беруге құқығымыз болмайынша
тыныштала алмаймыз. Жоқ, әділет пен туралық бастауының бұлағы селдей тасымайынша,
біз тынышталмақ емеспіз...».
Мартин Лютер Кингтің сөйлеген сөзінен
3.1. М.Л. Кингтің сөйлеген сөзіндегі нәсілдік кемсітушілікке екі мысал келтіріңіз.

[2]
3.2. М.Л. Кингке қай үнді
Жауабыңызды негіздеңіз.

қоғам-саяси

қайраткерінің

көзқарастары

әсер

етті?

[2]
3.3. М.Л. Кингтің сөйлеген сөзінің АҚШ-тағы қоғамдық-саяси жағдайға әсері туралы екі
нақты мысал келтіріңіз.

[2]

9

4.

Деректі және тарихи біліміңізді пайдаланып, сұрақтарға жауап беріңіз.

«...Біздің ең үлкен және ең басты міндетіміз — адамдарды жұмысқа орналастыруды
қамтамасыз ету. Егер біз оны ақылмен және батылдықпен қабылдасақ, бұл соншалықты
шешілмейтін мәселе емес. Оны ішінара Үкімет тікелей жұмыс орындарын құру арқылы
шеше алады... Біз өнеркәсіптік орталықтарымызда бұзылған тепе-теңдіктің бар екенін
ашық мойындауымыз керек және қайта бөлудің ұлттық ауқымын ескере отырып, жерді ең
тиімді иегеретіндерге пайдалану құқығын беруіміз керек. Осы мақсатқа қол жеткізуге
ауыл шаруашылығы өнімдерінің құнын өсіру және осылайша халықтың өнеркәсіптік
тауарларды сатып алу қабілетін арттыру әрекеттері ықпал етуі мүмкін... Сондай-ақ
жалпыұлттық деңгейде жоспарлау және көлік пен байланыстың барлық түрлерін және
қоғамдық маңызы бар басқа да қызметтерді қадағалау қажет болады... Банк қызметін,
несиелеуді және инвестицияларды қатаң бақылау жүзеге асырылуы керек, яғни басқа
адамдардың ақшасымен алыпсатарлықты тоқтату қажет...».
Ф. Рузвельт, 1933 жылдың 4 наурызы
4.1. АҚШ үкіметі экономикалық дағдарысты еңсеру үшін экономикалық салада қандай
әрекет жасады? Үш мысал келтіріңіз.

[3]
4.2. АҚШ үкіметі экономикалық дағдарысты еңсеру үшін әлеуметтік салада қандай әрекет
жасады? Үш мысал келтіріңіз.

[3]

10

5.

Өндірісте робототехниканы қолдану әсерінің мысалдарын қоғам салаларымен
сәйкестендіріңіз.
Қоғам өмірінің
саласы

Мысалдар

Жауап

1. Экономикалық

А.«Жобалар бойынша оқыту» тұжырымдамасын
жүзеге асыру
В. Конвейер өндірісінде роботтарды пайдалану

2. Әлеуметтік

С. «Ұялы робототехник» мамандығының пайда
болуы
D.
Ауылшаруашылығын
автоматтандырылған
дақылдармен күту

[4]

11