11 сынып Транскрипция. Пре-м рибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы

Бөлім:

11.1 Молеку-лярлық биология және биохимия

Педагогтің аты-жөні:

Смет Гүлжамал Нұрыллақызы

Күні:

13.09.2024

Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Транскрипция. Пре-м рибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау

Құндылықтарға баулу:

Талап құндылығы:

• Сыни және креативті ойлау;

• Жеке және командамен жұмыс істей білу;

Күтілетін нәтижесі:

• Қоршаған орта тазалығынсақтайды;

• Ізденімпаз, жасампаз тұлға.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

7 мин.

І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) музыка қосулы: Оқушылармен смайликтер суретімен амандасу сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу.

ә). Топ ережесін еске түсіреді.

б). Топтастыру.

Сап түзеп тұру арқылы Random Group Generator - ClassTools.net

Көмегімен топқа бөлу

І-топ:

ІІ-топ

ІІІ -топ

Топтың ережесі:

1. ТҚЕ сақтау.

2. Топ басшысына бағыну.

3. Белсенді болу.

4. Бір-бірін тыңдау, өз пікірімен ашық бөлісу, басқалардың пікіріне құрметпен қарау.

5. Уақыт шегінде жұмыс жасау.

Транскрипция

Элонгация

Инициация

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне , тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі қолданылады. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Random Group Generator - ClassTools.net

Көмегімен топқа бөлу

Жаңа сабаққа кіріспе

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар және жаттығу түрлері беріледі. Әр оқушы өз оймен бөліседі.

Өзгенің пікірін толықтырады.

Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

«Кинометафора» әдісі бейнеролик кору

Бүгінгі сабақта:

Сіздің білетініңіз

Транскрипция (РНҚ синтезі) мен танысады.

Пранскрипция принциптерін біледі

1. Транскрипция деген не?

2. Транскрипциядағы 5 қажетті элементті атаңдар.

3. Транскрипция принциптерін айтыңдар.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

https://www.youtube.com/watch?v=AY8Y98jE438

https://wordwall.net/ru/resource/60123202/11-сынып-транскрипция

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

26 мин.

Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді

«Суреттен не айтасың» әдісі

Б елок синтезі дегеніміз не?

Неше түрі бар

Транускрипция процесі жасушаның қай бөлігінде жүреді

Трансляция ше?

1-тапсырма. Жеке жұмыс.

LearningApps платформасы арқылы тапсырманы орындау.

Топтық жұмыс.

«Постер қорғау» әдісі. Әр топ трансляция кезеңдерін туралы жарнама жасайды

Инициация, элонгация, терминация кезеңдерін салыстырып анықтаңдар.

. Нәруыз биосинтезі, транскрипция, инициация, элонгация, терминация, интрон, экзон, триплет, кодон, антикодон, аминқышқылдары, пептидті байланы

Оқулықты оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады

Оқушылар берілген суреттегі жасушаның не үшін ұсынылғанын сипаттайды

Берілген сұрақтарға ұтымды жауап береді

Анаграмма тапсырмасын орындап тақырыптың термин сөздерін анықтайды

Оқушылар берілген тапсырмаын орындайды

Сілтемеге өтіп тапсырманы орындайды

Оқушылар әр топқа берілген суреттер мен мәтінді пайдаланып инициация, элонгация, терминация кезеңдеріне анықтама беріп, кезеңдерді салыстырады.

1-топ: Инициация

1-топ: Элонгация

2-топ: Терминация

2-тапсырма Анаграмма тапсырмасын орындатады. Термин сөздерді жазып алад

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1. Транскрпцияны сипаттап түсіндіреді.

Тапсырма дескрипторы:

-Инициация, элонгация, терминация кезеңдерін сипаттайды.

- Трансляция кезеңдерін салыстырады..

Тапсырма дескрипторы:

-нәруыз биосинтезі үдерісіндегі терминдерді сипаттайды.

- нәруыз биосинтезіндегі процестердің тірі ағзалар үшін маңызын біледі

Тақырыпқа байланысты интернет желісін пайдаланып видеоролик көріп танысу

https://learningapps.org/watch?v=p1qmubrsc23

Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.

1. Транскрипцияның кескінді сызбасын түсіндіріп береді.

2. Транскрипция жұмысының механизміне сипаттама береді.

3. Пре-м рибонуклеин қышқылының посттранскрипциялық модификациясының мәнін түсіндіреді.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1.Сызбпны түсіңдіреді.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері

https://wordwall.net/ru/resource/60123202/11-сынып-транскрипция

Тапсырма №1. Есеп

Берілгені: ДНҚ-ның 1-қатары ААГТГАЦ нуклеоидтерінен құрылған. Осыған сәйкес нуклеотидтердің екінші қатарының орналасуын және оларды ұстап тұрған сутектік байланыстардың санын анықта.

Тапсырма №1. Есеп

Шешімі: Комплементальдық принціп бойынша А үнемі Т-мен жұп, ал Г Ц-мен жұп болып келетіні белгілі, яғни ДНҚ екінші қатар да былай болады ТТЦАЦТГ. Енді молекулаларды ұстап тұрған сутектік байланысты санасақ А мен Т-ның арасында 2 сутектік байланыс, ал Г мен Ц-ның арасында 3 сутектік байланытың бар екені белгілі. Барлық сутектік байланыс : 2*4+3*3=17.

Жауабы: 17.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1. Тапсырманы орындайды

2. Сұрақтарға жауап береді.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

«Бір ауыз сөз» әдісі.

Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.

Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді.

Жеке жұмыс:

Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді. Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын. т.б.

Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды. СОнымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін

«Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды.