Білім беру ұйымының атауы

Бөлім:

11.1 Молекулярлық биология және биохимия

Педагогтің Т.А.Ә.

Күні:

Сынып: 11

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы. Трансляцияның кезеңдері

11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау

Сабақтың мақсаты

1. Нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция процесін түсінеді.

2. Трансляция кезеңдерін сипаттайды

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5-минут

- Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

Психологиялық жағымды ахуал қалыптастыру:

«Жылы лебіз» әдісі арқылы.

Оқушылар бір – біріне жақсы сөздер арқылы бүгінгі күнге сәттілік тілейді.

«Транспирация» термині бойынша топқа бөлемін

қағаз қиындыларындағы суреттер арқылы 2 топқа бөлінеді

1-топ Элонгация

2-топ Инициация

3-топ Терминация

Алдыңғы білім

«Барабан» әдісі арқылы өткен сабаққа қатысты сұрақтарды платформада жасақтап ұсынады

Оқушылар мұғадімдерімен амандасып, бір біріне жылы лебіздерін білдіреді. Топқа бөліну кезінде топ атауларына мән береді

Оқушылар: ДНҚ моделін қолдана отырып белок синтезі мен генетикалық ақпарат арасындағы байланысты түсіндіреді.

Оқушылар өткен тақырыпты еске түсіру мақсатында барабанды айналыдар отырып сұрақтарға жауап бередіБерілген сұарқтарға оқушы барабан айналыдра отырып жауап береді, сыныптастыра ойын толықтырады. Ұжымдық талқы жүзеге асады

шеңбер болып, «Сен білімдісің!» , «Сен көшбасшысың!» секілді жақсы сөздермен бір – бірінің көңілдерін көтереді, сабаққа деген қызығушылықтары

ҚБ: «Жарайсың!»

«Жақсы» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Дескриптор:

-ингибатордың әсер ету механизмін сипаттайды

-сұрақтарға жауап береді

https://wordwall.net/ru/resource/60122332

Сабақтың ортасы

35-минут

Функционалдық сауатттылығын арттыратын тапсырмалар

«Суреттен не айтасың» әдісі

1. Б елок синтезі дегеніміз не?

2. Неше түрі бар

3. Транускрипция процесі жасушаның қай бөлігінде жүреді

4. Трансляция ше?

1-тапсырма. Жеке жұмыс.

LearningApps платформасы арқылы алдын-ала сабақ мақсатына сай ұйымдастырылған интерактивті дидактикалық материалдарды құрылады.

2-тапсырма Анаграмма тапсырмасын орындатады. Термин сөздерді жазып алады

. Нәруыз биосинтезі, транскрипция, инициация, элонгация, терминация, интрон, экзон, триплет, кодон, антикодон, аминқышқылдары, пептидті байланыс

ЕҚБ-оқушылар соның ішінде есту-сөйлеу ақпараттарын қайта өңдеудегі қиындықтар туындаған оқушылар үшін жеке смартфон қолданып тапсырманы орындауға мүмкіндік беріледі.

2-тапсырма. Топтық жұмыс.

«Постер қорғау» әдісі. Әр топ трансляция кезеңдерін туралы жарнама жасайды

Инициация, элонгация, терминация кезеңдерін салыстырып анықтаңдар.

1-топ: Инициация

1-топ: Элонгация

2-топ: Терминация

3-тапсырма. Жұптық жұмыс.

«Шығу билеті» әдісі

Қораптың ішіне көртеген қосымша -1 тапсырмасын орындатып, оқушылар ақиқат жалғанды ажыратқан жағдайда сыртқа шығу билетіне ие болады:

2. Әлемде алғашқылардың бiрi болып жоғары сатыдағы организмдерде , соның ішінде өсімдіктерде нәруыз синтездеушi аппараттарға салыс тырмалы зерттеу жүргізген ғалымдардың бірі . Оның зерттеу тобы жоғары молекула лы рибонуклеин қышқылынан тұратын бөлшектерді — өсімдіктердегі информосома класын ашқан ғалымды атаңыз?

...............................................................

Нәруыз биосинтезіндегі процестердің бұзылуынан тірі ағзаларда қандай ауытқулар болуы мүмкін?

........................................................

Оқушылар берілген суреттегі жасушаның не үшін ұсынылғанын сипаттайды

Берілген сұрақтарға ұтымды жауап береді

Анаграмма тапсырмасын орындап тақырыптың термин сөздерін анықтайды

Оқушылар берілген тапсырмаын орындайды

Сілтемеге өтіп қызықты тапсырмаын орындайды\анаграмма тапсырмасы арқы термин сөздерді анықтайды

Оқушылар әр топқа берілген суреттер мен мәтінді пайдаланып инициация, элонгация, терминация кезеңдеріне анықтама беріп, кезеңдерді салыстырады.

Оқушылар алған білімдерін пайдалынып, жұптаса отырып жаңа сабаққа байланысты берілген термин сөздердің анықтамасын жатқа айтып, нәруыз биосинтезіндегі процестердің тірі ағзалар үшін маңызы жайлы пікірлерін ортаға салады.

1. Сызбадан процестер мен құрылымдарды анықта.

2. Поли-A-құйрық

3. Жетілген, сплайсингіден кейінгі мРНҚ

4. мРНҚ-ның ядролық мембранадан саңылау арқылы шығуы

5. Кэп

6. Ядролық мембрана саңылаулары

7. Ядролық мембрана

Тапсырма дескрипторы:

-Транцкрипция ұғымын біледі.

Нәруыз биосинтезіндегі транцкрипция процесін сипатайды.

ҚБ: Белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» «Керемет!» мадақтау сөздерімен ынталандыру

Тапсырма дескрипторы:

-Инициация, элонгация, терминация кезеңдерін сипаттайды.

- Трансляция кезеңдерін салыстырады..

Тапсырма дескрипторы:

-нәруыз биосинтезі үдерісіндегі терминдерді сипаттайды.

- нәруыз биосинтезіндегі процестердің тірі ағзалар үшін маңызын біледі

https://wordwall.net/ru/resource/60123202

https://learningapps.org/watch?v=p1qmubrsc23

11-сынып оқулығы

Презентация

Қосымша 1

Сабақтың соңы

5-минут

«Бір ауыз сөз» әдісі.

Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.

Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіреді. Мысалы: ұнады, пайдалы болды, білдім, үйрендім, есте сақтадым, жасай аламын.

Презентация.

АКТ мүмкіндіктерін қолданады.

Транскрипция әрбір ген үшін жеке-жеке жүреді.

Транскрипцияны ДНҚ-полимераза басқарады.

Транскрипцияда ДНҚ-дағы кодтаушы және матрицалық тізбектер пайдаланылады.

Транскрипцияның инициация, элонгация, терминация және модификация кезеңдері болады.

Транскрипция нәтижесінде жаңа қос тізбек түзіледі.

Транскрипциядан соң посттранскрипциялық модификация жүреді.