Фариза Оңғарсынова атындағы №41 мектеп-гимназия
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні»

Сынып: 10 «А»
Өткізген: Джанзакова А.Д
Ақтөбе 2025-2026 оқу жылы
|
Апта дәйек сөзі |
«Жауапкершілік адамды адам етеді» |
|
|
Педагогтің Т.А.Ә. |
||
|
Күні: |
10.11.2025 |
|
|
Сынып: |
Қатысушылар саны: |
Қатыспағандар саны: |
|
Тәрбие тақырыбы |
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні» |
|
|
Мақсаты |
Тәуелсіз еліміздің ең бірінші айрықша белгісі – теңгемен тереңірек таныстыру,өзге мемлекеттің валюталары туралы түсінік беру |
|
|
Құндылық |
Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық |
|
|
Қауіпсіздік сабағы 10 мин |
«ЖАҒЫМСЫЗ ЭМОЦИЯЛАР МЕН СӨЗДЕРГЕ ҚАЛАЙ ӘРЕКЕТЕ |
|
Сабақтың барысы:
|
Сабақтың кезені/ уақыт |
Педагогтың әрекеті |
Оқушының әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
||||||
|
Сабақтың басы 5 мин |
Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық ахуал Әртүрлі қима-қағаздар арқылы топқа бөлінеміз.1-топқа «», ал екіншісін таңдағандарды 2-топқа «» тобына бөлемін. Ой қозғау 1-топ. Ақша теңге деген не? 2-топ.Ақша не үшін қажет? 3-топ.Ақша қайдан келеді? -Теңге тиыннан өсер, Жылқы құлыннан өсер деген мақалды түсіндіріп берсеңдер. |
Оқушылар мұғаліммен амандасады,түгенделеді. Психологиялық ахуал Оқушылардың пікірі тыңдалады |
|
Презентация Компьютер |
||||||
|
Сабақтың ортасы 25 мин Қауіпсіздік сабағы 10 мин |
Қазақстан өз төл ақшасын шығару үшін 1990 жыл теңгенің алғашқы үлгісін жасайтын арнайы жұмысшы тобын құрды. Тәуелсіз елдің ұлттық валютасын жасап шығарған Тимур Сүлейменов, Меңдібай Әлин, Ағымсалы Дүзелханов, Хайролла Ғабжәлеловтер еді. Олар жұмыстарын Қазақстан мәдениетінің тарихи даму аспектілерін зерттеуден бастаған. Әбу-Насыр –әл –Фараби Ол Отырарда дүниеге келген. Арабтар бұл қаланы Фараб деп атаған.Әл- Фараби орта бойлы,мығым денелі, батыл болып өседі.Бала күнінен атқа шапқыштығымен,мергендігімен көзге түседі.
Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші айрықша белгісі – ұлттық валюта. Ол – Қазақстан Республикасы көлемінде пайдаланылатын заңды төлем құралы. Ақша – асыл қазына, халық байлығы.Халқымыз теңгені бұрын да пайдаланған. Ерте замандарда теңгелерді Түркістан, Тараз қалаларындағы арнаулы шеберханаларда жасаған. 1. «Әр елде — өз валютасы » «Табыс» « Теңге» « Тиын» Қырғызстанда-/сом/ Ресейде -/рубль/ Германияда — /марка/ Америкада — / доллар/ Ұлыбританияда-/фунт/ Украинада — /гривна/ / стерлинг/ /карбовенец/ Қытайда — / юань/ Тәжікстанда — /манат/ Өзбекстанда — /сум/ Түркияда -/ лира / Латвияда - / лат / Кореяда — / йена / Мақал - мәтелдегі бос орынға төмендегі сөзді жазу. ( дүние, көз, дария, теңге, санап, шашу, есеп, ақшасы, судың, құлып) 1. _____ тиыннан өсер. Жылқы құлыннан өсер. 2. Есепсіз ______ жоқ. 3. Алтын тапсаң _______ ал. 4. Ақша кетуге тырысады, _________ ұстауға тырысады. 5. Тамшыдан тама берсе _______ болар. 6.______ оңай, жинау қиын. 7. Ақша ашпайтын _________ жоқ.
Бесжолдық өлең. Сабақтың мақсаты: басқалардың жағымсыз сөздеріне жауап берудің әртүрлі әдістерін үйрету. Міндеттері: ‣ Оқушылардың дөрекілікке теріс көзқарасын қалыптастыру; ‣ Тұлғааралық қатынастардың қағидаларын, қажет болған жағдайда қорғану әдістерін үйрету. Кіріспе Сіз байқаған боларсыз: басқалармен қарым-қатынас жағымды эмоциялар ғана емес, кейде стресстің көзі болады. Бұл, әсіресе, дөрекілікке, жаман сөзге тап болған кезде жиі кездеседі. Барлығын жанжалсыз және заң аясында шешуге болады. Негізгі бөлім Мұғалім: қазіргі қоғамда қорлау, жамандау, мазақтау жиі кездеседі. Мұндай жағдайларда өз қадір-қасиетіңді сақтап қана қоймай, қарым-қатынаста шекараны орнатуға көмектесетін тиімді қауіпсіздік әдеттерін білу маңызды. Қорлауға тап болған кезде, олардың бізге әсер етуіне рұқсат беру, басқаларға біздің эмоцияларымыз бен мінез-құлқымызды басқаруға мүмкіндік беру екенін есте ұстаған жөн. САБЫРЛЫ БОЛЫҢЫЗ ЖӘНЕ ЭМОЦИЯЛАРЫҢЫЗДЫ БАСҚАРЫҢЫЗ. Бірінші реакция: агрессивті немесе жағымсыз сөздермен бетпе - бет келгенде, сіздің бірінші міндетіңіз-эмоцияларыңызды бақылау. Бірден әрекет етпеңіз. Терең дем алып, сабырлы болуға тырысыңыз. Неліктен бұл маңызды?: Қатты эмоционалды жағдайды, қақтығыстың өршуіне әкелуі мүмкін. Тыныштық сақтаған жақсырақ бағалауға және дұрыс шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді. ӨЗІҢІЗГЕ ҚАБЫЛДАМАҢЫЗ. Жеке қабылдау: көбінесе агрессивті немесе ренжітетін сөздер сізді ашуландырады, бірақ оларды көңіліңізге амаңыз. Бұл қалай жұмыс істейді?: Адамдардың өз мәселеріне байланысты ашуланшақ немесе агрессивті болуы мүмкін екенін түсіну, сізге қақтығысқа араласпауға көмектеседі. |
Топтық талқылау: құқықтық мәселелерден қалай аулақ болуға болады (заңдарды білу, ата-аналармен қарым-қатынас жасау, ережелер мен нұсқауларды сақтау, заңсыз әрекеттерден аулақ болу, келісімдер мен рұқсаттар алу, көмек сұрау)?
|
суреттер
|
Интербелсенді тақта/
Пайдалы сілтемелер: https://youtu.be/UemLbhBjDLg?si=XBSTt5oEB2ZKY9uA
https ://drive.google.com/file/d/1LfkYbutUBJZz-Z8Pfl0YWH39FaQWGEKI/view
https://drive.google.com/file/d/1kCDJjSxctHcbpmyKdpYhADL0AAplMIL4/view
компьютер |
||||||
|
Сабақтың соңы 5 мин |
«Менің сабақтан кейінгі әсерім» кестесін толтыр.
|
Сұрақтарға жауап береді Рефлексия жасайды. Сабақтан кейін қандай әсер алғанын, не сезінгенін, не ұнағанын айтып, алған әсерімен бөліседі |
|
презентация |
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні»
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні»
Фариза Оңғарсынова атындағы №41 мектеп-гимназия
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні»

Сынып: 10 «А»
Өткізген: Джанзакова А.Д
Ақтөбе 2025-2026 оқу жылы
|
Апта дәйек сөзі |
«Жауапкершілік адамды адам етеді» |
|
|
Педагогтің Т.А.Ә. |
||
|
Күні: |
10.11.2025 |
|
|
Сынып: |
Қатысушылар саны: |
Қатыспағандар саны: |
|
Тәрбие тақырыбы |
«15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні» |
|
|
Мақсаты |
Тәуелсіз еліміздің ең бірінші айрықша белгісі – теңгемен тереңірек таныстыру,өзге мемлекеттің валюталары туралы түсінік беру |
|
|
Құндылық |
Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық |
|
|
Қауіпсіздік сабағы 10 мин |
«ЖАҒЫМСЫЗ ЭМОЦИЯЛАР МЕН СӨЗДЕРГЕ ҚАЛАЙ ӘРЕКЕТЕ |
|
Сабақтың барысы:
|
Сабақтың кезені/ уақыт |
Педагогтың әрекеті |
Оқушының әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
||||||
|
Сабақтың басы 5 мин |
Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық ахуал Әртүрлі қима-қағаздар арқылы топқа бөлінеміз.1-топқа «», ал екіншісін таңдағандарды 2-топқа «» тобына бөлемін. Ой қозғау 1-топ. Ақша теңге деген не? 2-топ.Ақша не үшін қажет? 3-топ.Ақша қайдан келеді? -Теңге тиыннан өсер, Жылқы құлыннан өсер деген мақалды түсіндіріп берсеңдер. |
Оқушылар мұғаліммен амандасады,түгенделеді. Психологиялық ахуал Оқушылардың пікірі тыңдалады |
|
Презентация Компьютер |
||||||
|
Сабақтың ортасы 25 мин Қауіпсіздік сабағы 10 мин |
Қазақстан өз төл ақшасын шығару үшін 1990 жыл теңгенің алғашқы үлгісін жасайтын арнайы жұмысшы тобын құрды. Тәуелсіз елдің ұлттық валютасын жасап шығарған Тимур Сүлейменов, Меңдібай Әлин, Ағымсалы Дүзелханов, Хайролла Ғабжәлеловтер еді. Олар жұмыстарын Қазақстан мәдениетінің тарихи даму аспектілерін зерттеуден бастаған. Әбу-Насыр –әл –Фараби Ол Отырарда дүниеге келген. Арабтар бұл қаланы Фараб деп атаған.Әл- Фараби орта бойлы,мығым денелі, батыл болып өседі.Бала күнінен атқа шапқыштығымен,мергендігімен көзге түседі.
Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші айрықша белгісі – ұлттық валюта. Ол – Қазақстан Республикасы көлемінде пайдаланылатын заңды төлем құралы. Ақша – асыл қазына, халық байлығы.Халқымыз теңгені бұрын да пайдаланған. Ерте замандарда теңгелерді Түркістан, Тараз қалаларындағы арнаулы шеберханаларда жасаған. 1. «Әр елде — өз валютасы » «Табыс» « Теңге» « Тиын» Қырғызстанда-/сом/ Ресейде -/рубль/ Германияда — /марка/ Америкада — / доллар/ Ұлыбританияда-/фунт/ Украинада — /гривна/ / стерлинг/ /карбовенец/ Қытайда — / юань/ Тәжікстанда — /манат/ Өзбекстанда — /сум/ Түркияда -/ лира / Латвияда - / лат / Кореяда — / йена / Мақал - мәтелдегі бос орынға төмендегі сөзді жазу. ( дүние, көз, дария, теңге, санап, шашу, есеп, ақшасы, судың, құлып) 1. _____ тиыннан өсер. Жылқы құлыннан өсер. 2. Есепсіз ______ жоқ. 3. Алтын тапсаң _______ ал. 4. Ақша кетуге тырысады, _________ ұстауға тырысады. 5. Тамшыдан тама берсе _______ болар. 6.______ оңай, жинау қиын. 7. Ақша ашпайтын _________ жоқ.
Бесжолдық өлең. Сабақтың мақсаты: басқалардың жағымсыз сөздеріне жауап берудің әртүрлі әдістерін үйрету. Міндеттері: ‣ Оқушылардың дөрекілікке теріс көзқарасын қалыптастыру; ‣ Тұлғааралық қатынастардың қағидаларын, қажет болған жағдайда қорғану әдістерін үйрету. Кіріспе Сіз байқаған боларсыз: басқалармен қарым-қатынас жағымды эмоциялар ғана емес, кейде стресстің көзі болады. Бұл, әсіресе, дөрекілікке, жаман сөзге тап болған кезде жиі кездеседі. Барлығын жанжалсыз және заң аясында шешуге болады. Негізгі бөлім Мұғалім: қазіргі қоғамда қорлау, жамандау, мазақтау жиі кездеседі. Мұндай жағдайларда өз қадір-қасиетіңді сақтап қана қоймай, қарым-қатынаста шекараны орнатуға көмектесетін тиімді қауіпсіздік әдеттерін білу маңызды. Қорлауға тап болған кезде, олардың бізге әсер етуіне рұқсат беру, басқаларға біздің эмоцияларымыз бен мінез-құлқымызды басқаруға мүмкіндік беру екенін есте ұстаған жөн. САБЫРЛЫ БОЛЫҢЫЗ ЖӘНЕ ЭМОЦИЯЛАРЫҢЫЗДЫ БАСҚАРЫҢЫЗ. Бірінші реакция: агрессивті немесе жағымсыз сөздермен бетпе - бет келгенде, сіздің бірінші міндетіңіз-эмоцияларыңызды бақылау. Бірден әрекет етпеңіз. Терең дем алып, сабырлы болуға тырысыңыз. Неліктен бұл маңызды?: Қатты эмоционалды жағдайды, қақтығыстың өршуіне әкелуі мүмкін. Тыныштық сақтаған жақсырақ бағалауға және дұрыс шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді. ӨЗІҢІЗГЕ ҚАБЫЛДАМАҢЫЗ. Жеке қабылдау: көбінесе агрессивті немесе ренжітетін сөздер сізді ашуландырады, бірақ оларды көңіліңізге амаңыз. Бұл қалай жұмыс істейді?: Адамдардың өз мәселеріне байланысты ашуланшақ немесе агрессивті болуы мүмкін екенін түсіну, сізге қақтығысқа араласпауға көмектеседі. |
Топтық талқылау: құқықтық мәселелерден қалай аулақ болуға болады (заңдарды білу, ата-аналармен қарым-қатынас жасау, ережелер мен нұсқауларды сақтау, заңсыз әрекеттерден аулақ болу, келісімдер мен рұқсаттар алу, көмек сұрау)?
|
суреттер
|
Интербелсенді тақта/
Пайдалы сілтемелер: https://youtu.be/UemLbhBjDLg?si=XBSTt5oEB2ZKY9uA
https ://drive.google.com/file/d/1LfkYbutUBJZz-Z8Pfl0YWH39FaQWGEKI/view
https://drive.google.com/file/d/1kCDJjSxctHcbpmyKdpYhADL0AAplMIL4/view
компьютер |
||||||
|
Сабақтың соңы 5 мин |
«Менің сабақтан кейінгі әсерім» кестесін толтыр.
|
Сұрақтарға жауап береді Рефлексия жасайды. Сабақтан кейін қандай әсер алғанын, не сезінгенін, не ұнағанын айтып, алған әсерімен бөліседі |
|
презентация |
шағым қалдыра аласыз













