1822-1824 жылдардағы патша реформалары 1-ші сабақ

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Қазақстан тарихы

Бөлім:

7.2 Отарлау және ұлт-азаттық күрес

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1822-1824 жылдардағы патша реформалары.

Зерттеу сұрағы: Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.3.1.4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру.

7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау.

Сабақтың мақсаты

1822-24 жж жарғылары нәтижесінде Қазақстанда болған әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіну

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Алдыңғы білімді еске түсіру

Оқушылармен амандасу, олардың сабаққа қатысын түгендеу.

С. Датұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс тақырыбында «wordwall» бағдарламасында тест тапсырмасы орындалады.

-тест тапсырмаларын орындайды.

2-ұпай

https://wordwall.net/resource/82647994

Жаңа білім

Жаңа сабаққа өту тапсырмасы: Берілген ұғымдар арасынан дәстүрлі билік жүйесін қатысты емес сөздерді алып тастаңыз. Қалған сөздер/ұғымдарды пайдаланып, дәстүрлі билік жүйесіне сипаттама беріңіз.

Карточкалардың үлгілері:

Хандық, жүз, ұлыс, арыс, болыс, ру, ата-аймақ, сұлтан, би, уезд, рубасы,

ауылбасы, ақсақал, билер соты, уезд соты, президент, приказ, депутат

-Оқушылар, қалай ойлайсыздар? Қазақ даласында дәстүрлі билік жүйесін сақтап қалу патша өкіметі үшін тиімді ме?

Оқушылардың болжам жауаптары арқылы сабақ тақырыбы анықталады.

Сабақ тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері оқушыларға таныстырылады.

Жаңа тақырыпты талдауда бейнебаян көрсетіледі.

-Бейнебаян мазмұны қандай?

-Қандай ерекше оқиғаларды атап өте аласыздар?

Жаңа ұғымдармен жұмыс:

Дәстүрлі билік -қазақ хандығындағы хан билігі

Генерал-губернаторлық -Ресей империясының әкімшілік-территориялық бөлік

Жарғы -заңдар жинағы

Округ-әкімшілік-аумақтық бөлік атауы

Округтық приказ -мекеме

Дистанция- Кіші жүздегі әкімшілік-территориялық бөлік

Заседатель -Ресейлік шенеунік

Ішкі күзет -Сібір казактарынан құралған күзет

1-тапсырма.

1-топқа: Хан билігін жоюдың себептері мен алғышарттарын «тұжырымдамалық картада» сипаттаңыз:

2-топқа: 1822-1824 жылдардағы патша реформаларын кестеге түсіріңіз.

3-топқа: 1822-1824 жылдардағы реформалардың Орта және Кіші жүздегі өзгерістерді сала бойынша кестені толтырыңыз.

2-жұптық жұмыс:

1-жұп: Сібір жарғысы мен Орынбор жарғысының басқару жүйесіне қатысты сөздерді бөліп жазыңыз.

Окург, болыс, ауыл, аға сұлтандар, старшындар, батыс бөлік, орта бөлік, шығыс бөлік, басқарушы-сұлтандар, сайлау жүйесі

Жауабы:

2-жұп:

Абылай хан тұсы мен XIX ғасырдың бірінші жартысындағы басқару жүйесінің айырмашылығы қандай болды?

Жауабы:

3-жұп: Реформа жүзеге асқан аймақтарды картадан көрсетуіңіз.

Жеке жұмыс: «wordwall» бағдарламасында сұрақтарға жауап беріледі.

-берілген терминдерден басқару жүйесіне қатысты терминдерді анықтайды;

-анықталған терминдерге қысқаша сипаттама бере отырып, жаңа тақырыпты анықтайды.

-бейнебаянды тамашалай отырып, жетелеуші сұрақтарға жауап беріледі.

-жаңа ұғымдармен танысады.

-хан билігін жоюдың себептерін анықтайды;

-алғышарттарына тоқталады.

-жарғылардың қабылданған жылдарын анықтайды;

-авторларын анықтайды;

-өзгеріс болған аймақтарды сипаттайды;

-әкімшілік құрылым бөлшектеріне сипаттама береді.

-реформаның басқару ісінде жүргізген реформасын сипаттайды;

-шаруашылықтағы өзгерістерді сипаттайды;

-тұрмыстағы өзгерістерді сипаттайды.

-берілген термин сөздердің анықтамасын сипаттайды;

-қай реформаға қатысты екенін анықтайды.

-Абылай хан дәуірі тұсындағы басқару жүйесі ерекшеліктерін анықтайды;

-ХІХ ғасырдың І жартысындағы басқару жүйесіндегі айырмашылықтарды сипаттайды.

-реформа жүзеге асқан аумақтарды картада бейнелейді.

-сұрақтарға жауап беріледі.

1-ұпай

3-ұпай

3-ұпай

3-ұпай

2-ұпай

2-ұпай

2-ұпай

2-ұпай.

https://youtu.be/wPFc6weciTA?si=JwA9lmkcx6ED0tMA

https://youtu.be/Xj1l-iyVX1A?si=uaOqw5BpQqFiq21x

Презентация

https://wordwall.net/resource/64931023

Бекіту

Сабақты қорытындылау

«1822-1824 жж. реформадан кейін .............»

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Кері байланыс

«Бес саусақ» әдісі арқылы жүргізіледі.

-Бас бармақ-өзімді қалай сезіндім?

-Балан үйрек-басқаларға көмегім тиді ме?

-Ортан терек-бүгінгі көңіл-күйім қандай болды?

-Шылдыр шүмек-бүгінгі сабақ ұнады ма?

-Кінкентай бөбек-бүгін не үйрендім?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады.

А4, конспект

Үй тапсырмасы

«1822-1824 жж. реформалар қазақ қоғамына қандай өзгерістер әкелді?» тақырыбына 100-120 сөзден кем емес эссе жазыңыңыз.

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Қазақстан тарихы

Бөлім:

7.2 Отарлау және ұлт-азаттық күрес

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 7

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

1822-1824 жылдардағы патша реформалары.

Зерттеу сұрағы: Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

7.3.1.4 Патша үкіметі реформалары нәтижесіндегі әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіндіру

7.1.2.1 дәстүрлі қазақ қоғамындағы өзгерістерді өткен тарихи кезеңдермен салыстыру арқылы анықтау

Сабақтың мақсаты

1822-24 жж жарғылары нәтижесінде Қазақстанда болған әкімшілік-аумақтық өзгерістерді түсіну

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

(Б) Ұйымдастыру сәті

Өткен материалды пысықтау

«Бессаусақ» тапсырмасы

Кім?

1822-24 жж реформалар жобасын кімдер дайындады?

Не?

М.Сперанский және П.Эссен дайындаған жарғылар қалай аталады?

Қашан?

Патша өкіметі «Сібір қырғыздары» және «Орынбор қырғыздары» туралы Жарғыларды қашан бекітті?

Қайда?

«Сібір қырғыздары» мен «Орынбор қырғыздары» Жарғысы Қазақстанның қай аймақтарында жүзеге асты?

Неге?

Патша өкіметі неліктен қазақ даласында 1822-24жж реформаларды жүргізді?

Оқушылардың жауаптарынан кейін сабақ тақырыбы өткен сабақтың жалғасы екендігі ескертіледі. Сабақ тақырыбы мен оқу мақсаттары пысықталады. Бағалау критерийлері де оқушыларға таныстырылып, тарихи концепт пен зерттеу сұрағына назар аударылады.

• Тарихи концепт (фокус): Себеп-салдар

Зерттеу сұрағы: Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Мадақ

Тау

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)

3-том. – Алматы, 2010.

Оқулық

Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т. Қазақстан тарихы 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2012.

Жаңа білім

Зерттеу мен талдау

Мәтінмен жұмыс.

оқушыларға мәтін таратылып, белгіленген уақыт ішінде мәтін мазмұны оқылады. Мәтін мазмұны оқылып болғаннан кейін, келесі тапсырмалар орындалады.

«Артығын тап» тапсырмасы.

Реформа мазмұнымен танысқаннан кейін бірнеше ұғымдар/сөздер жазылған карточкалар таратылады.

Мәселен, Округ, шапқыншылық, жасақ. құрылтай, баж салығы, алғадай, аурухана, шайқас т.б

ЕБҚ: оқушы шығарылып берілген тапсырманы орындайды

Осыдан кейін реформаның мазмұнын тереңірек ашатын фактілер жазылған карточкалар таратыңыз. Оқушыларосы фактілерді пайдаланып, реформаның мағынасын толық ашуға жұмыстану керек. Нәтижесінде дәстүрлі билік жүйесіжойылып, қазақ қоғамына қандай өзгерістер енгенін анықтайтын болады.Мәселен, Оқругты аға сұлтан басқарды; 100 бастан бiр бас мөлшерiнде жасақ төлеу; Сауда керуендерiнен ешқандай да баж салығыалынбайтын тәртiп орнатылды.

зерттеу жұмыстарының нәтижесін сынып алдында жариялайды.

Интерпретация.

Мұғалім сабақтың басындағы зерттеу сұрағына қайта оралады. Оқушылардың жауабын алғаннан кейін келесі тапсырмаға көшуге мүмкіндік туады.

Зерттеу сұрағы:«Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?»

Сабақтан алған білімдерін қорытындылау мақсатында оқушыларға төмендегідей тапсырманы беріңіз.

ЕБҚ оқушылар негізгі термин сөздерді мәтіннен анықтайды;

«1822-1824 жж. реформадан кейін .............» қорытынды

ЕБҚ оқушыларына (есту, көру, қабылдау деңгейі төмен)қосымша қолдау көрсету мақсатында үлестірме материал беріледі.

Мәтінмен жұмыс

Мәтіннен негізгі идеяны анықтайды

Оқушылар осы ұғымдар арасынан тапсырмаға қатысты емесін алып тастайды да, төмендегі ұғымдар бойынша ұғымдар жазылған карточканы сұрыптап алады.Сонан соң, карточкадағы кілт сөздерді төменде берілген кестенің тиісті графасына жазады.

Дескриптор:

Басқару жүйесіндегі кемінде 3 өзгерісті талдайды;

-Сауда мен шаруашылық саласындағы кемінде 3 өзгерісті талдайды;

Денаулық сақтау, білім беру, дін саласындағы кемінде 3 өзгерісті талдайды

Дескриптор:

-1822-1824 жж. реформадан кейінгі/ дейінгі3 өзгерісті нақтылайды

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»

«Алақан-жұдырық»

«Жұлдызшалар»

Презентация

Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)

3-том. – Алматы, 2010.

Оқулық

Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т. Қазақстан тарихы 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2012.

Слайдқа сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты, бағалау критерийлері, тарихи концепт пен зерттеу сұрағы жазылып көрсетіледі

Кестелер

Таратпа материалдар

сызбалар

Бекіту

Сабақты қорытындылау Неліктен XX ғасырдың 20-шы жылдарында Қазақстанда әкімшілік реформалар жүргізілді?

Үйге тапсырма

1822-1824 жылдардағы патша реформалары.

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпараттық карточка

Кері байланыс

«Бағдаршам»

-Мен барлығын түсіндім-жасыл

-Мен орташа түсіндім-сары

-Ешнәрсе түсінбедім-қызыл

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект