1-сынып "Ұлттық валюта Теңге күні" ҚМЖ

Бөлім:

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

11.11.2024

Сынып: 1 сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Тәрбие тақырыбы

Ұлттық валюта теңге күні

Құндылықты дарыту

Қазақстанның ұлттық ақшасына көшу тарихы, оның маңызын түсіндіру.

ақшаның пайда болу тарихы, өз ұлттық теңгеміздің айналымға кіруі, қалай, кімдер жасағаны туралы мағлұмат беру. Басқа ел валюталарымен таныстыру. Жаңадан айналымға енген ұлттық валюта, оны енгізудің қажеттілігі, безендірілуі туралы кеңірек таныстыру.

Қауіпсіздік сабағы

«СУ ҚОЙМАЛАРЫНДАҒЫ ҚАУІПТЕР»

Мақсаты

балаларды демалыс кезінде су қоймаларындағы қауіпті жағдайларды болжауға, тануға және мүмкіндігінше олардан аулақ болуға үйрету.

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қайырлы күн, оқушылар!: Біздің Отанымыз - егеменді, тәуелсіз қазақ мемлекеті. 130 - дан аса ұлт өкілдері тұратын осынау қасиетті мекенде, асқақтаған өлкеде, кеңдігі керемет дархан далада, егіні теңіздей толқыған, төрт түлігі мыңғырған, өндірісі өркендеген мекенде өмір сүруші әрбір адам өз Отанын жанындай сүйіп, оның көк байрағын көкке көтеруді мақтаныш тұтады. Олай болса Тәуелсіздігімізге шаң жұқтырмай, оны ең қымбат бұйымымыздай сақтап, құрметтеп келер ұрпақтар қолына аманат етіп тапсыруға тиіспіз. Бүгінгі іс-шарамды жұмбақпен бастамақшымын:

Әлемнің тынысы

Байлықтың белгісі

Ол не? -... (ақша, теңге)

Олай болса Мың жаса, тәуелсіз Қазақ елі! - дей келе «Ұлттық валюта-теңге күні» атты тәрбие сағатымызды бастаймыз.

Міне, бүгін теңге күнім – мерекем,

Қандай дұшпан «олай - бұлай» дер екен.

Осы теңге арқасында келешек,

Елге келер тойымшылық, берекем.

Әр мемлекеттің өзіне тән белгілері болады. Бүгінгі сабағымызда сол басты белгілердің бірі Қазақстанның ұлттық валютасы теңге туралы әңгімелейміз.

Сәлемдесу:

Сәлемдесіп алдымен,

Басымызды иеміз.

Бүгінгі күн баршаға

Сәттілікті тілейміз

Топқа бөлу: І топ- теңге

ІІ топ –евро

ІІІ топ- доллар

Оқушылар топқа бөлінеді.

Ақша ертеден адамзат пайда болуымен қатар өмір сүріп келеді. Әлемде күн сайын қыруар адам тауар сатып алғанда, қызмет атқарғанда ақшамен байланыста болады. Ақша дегеніміз не?

Топтық жұмыс: І топ: Ақша(теңге) деген не?

ІІ топ: Ақша не үшін қажет?

ІІІ топ: Ақша қайдан келеді?

Ақша-жалпыға бірдей балама ретінде барлық басқа тауарлардың құнын көрсететін ерекше тауар. Ақша барлық тауар өндірушілер, сатушылар, тұтынушылар арасындағы экономикалық байланысты қамтамасыз етеді.

Ой қозғау: ақша қандай қызмет атқарады?  ақша – құн өлшемі, айналыс құралы, қазына, қор, төлем құралы. 7 ғ. ақшалар мыстан, күмістен және алтыннан жасалды. Алтын айналысына бірқатар елдер 19 ғ. екінші жартысында өтті.

презентация

Сабақтың ортасы

Түсіндірме жұмыс: теңгенің шығу тарихы туралы баяндалады

(Алғашқы қағаз ақшалар қай елдерде пайда болды?

Алғашқы қағаз ақшалар б.з. 12 ғ. Қытайда, 1690 ж. Ұлыбритан отары болған солтүстік Америкада, 1762 ж. Австрияда және 1769 ж. Ресейде пайда болды. Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары қағаз ақшалар барлық елдерде шығарылды.

Кез-келген ақшадан әрбір елдің өткенін, бүгінгісін және болашағының бейнесін , яғни тарихын көруге болады. Бүгінгі таңда ақша тарихын зерттейтін арнайы ғылым саласы бар. Ол нумизматика деп аталады.Онда тиындар, құйма ақша кесектері, т.б. ескерткіштер арқылы тиын соғу тарихы кеңінен зерделенеді. Нумизматика ғылым ретінде 18 ғ. Екінші жартысында пайда болды, оның негізін салушы-Вена нумизматигі И. Х. Эккель.

Мақал – сөз мәйегі.

1. Теңге тиыннан өсер, Жылқы құлыннан өсер.
2. Ақша кетуге тырысады, Есеп ұстауға тырысады.
3. Ақша болса – алақанда сорпа қайнайды.
4. Ақша ашпайтын құлып жоқ.
5. Ақшада көз жоқ.
6. Ар-намысы таза адамның ақшасы аз болады.

Оқушылар презентация қарайды

Тапсырма. Ұлы ғұламалар – теңгемізде. Төл теңгемізде ұлт қайраткерлерінің, батырлардың, хандардың суреттері салынған.

1 теңгеде – Әл Фараби

3 теңгеде – Сүйінбай

5 теңгеде – Құрманғазы

10 теңгеде – Шоқан

20 теңгеде – Абай

50 теңгеде – Әбілхайыр хан

100 теңгеде – Абылай хан

Оқушылар тапсырма орындайды

Интербелсенді тақта/ компьютер

Сабақтың соңы

2 дос саябақта келе жатып, біреуі кенеттен жерге еңкейіп, 1 теңге тауып алады. Екіншісі оған:

- Оны қайтесің, оған ештеңе сатып ала алмайсың,-депті. Сонда досы:

- Мен елтаңбамды көтеріп жатырмын. Елтаңбамыздың еңсесі биік, көк байрағымыз көгімізде қалықтай берсін дейік. Ұлттық теңгеміздің – ұлттық құндылығы жоғалмасын. Елімнің мәртебесін аяқ асты етпей жоғары көтеріп жүру – өз басым парызым деп білем, - деп жауап беріпті.

Саябақта серуендеп кележатқан 2 достың әңгімесі.

Оқушылар сурет салады

презентация

Қауіпсіздік сабағы

Білімді өзектендіру. Өткенді қайталау

• Судағы мінез-құлық ережелерін бәріңіз білесіздер ме?

• Сіз осы ережелерді сақтайсыздар ма?

• Ережелерді сақтамау неге әкелуі мүмкін деп ойлайсыздар?

3. Тақырыпқа кіріспе.

Әңгіме. Сіз тоғанға келдіңіз. Әрі қарай не болады? (Тұрақты құрамдағы жұптарда жұмыс істеу). Балалар шомылуға қалай дайындалу керектігі туралы ережелерді өздері жасайды. 2-3 жұп өздері жасаған ережелерді айтады.

Бірден суға түсуге болмайды. Суға түсу үшін дайындық керек. Аяқтарыңыздың сіңірі тартылып қалуы мүмкін. Суға тезірек түсуге деген ұмтылыс көбінесе асығыс болады. Көбісі суға қарай жүгіреді. Шешініп, салқындауыңыз керек. Алдымен аяғыңызды суға батырыңыз. Содан кейін бірнеше рет толық денеңізді батырыңыз. Сіздің денеңіз суға үйренсін. Жақсы көңіл күймен, шомылыңыз.

Судағы негізгі қауіпсіздік ережелері

Әр қалада демалуға және шомылуға арналған арнайы жабдықталған су қоймалары бар. Ол жерде арнайы қызметтер бар. Бұл тәртіпті бақылауға, сондай-ақ адамдарды құтқаруға дайындалған адамдар. Мұнда үнемі судың сапасы тексеріледі. Көптеген су айдындарында жедел жәрдем көліктері кезекшілік етеді. Жабдықталмаған жерлерде шомылуға тыйым салынады. Сіздің жасыңызда тек атаанаңыздың немесе басқа ересектердің қатысуымен шомылуға болады. Сіз жылы мезгілде және жылы суда жүзе аласыз. Көбінесе суға батудың себебі дененің суық суда, гипотермиясы болуы мүмкін. Егер сізде, жоғары температура болса, шомылуға болмайды. Бұл жағдайда суға түсу өте қауіпті.

Жүзе білу. Егер сіз жүзе алмасаңыз, таяз жерде, жағаға жақын жерде болыңыз. Жүзгіш достарыңыздың соңынан ермеңіз. Сіз бірден жүзуді үйренбейсіз. Суда болу уақытын шектеу керек. Егер суда ұзақ уақыт жүрсеңіз, шаршағаныңызды байқамауыңыз мүмкін, ал су кез келген уақытта отыруға және демалуға болатын жер емес. Суда мұны істеу мүмкін емес. Нәтижесінде жағаға жүзіп келуге күшіңіз жетпеуі мүмкін. Судағы күштеріңіз бен әл-ауқатыңызды бақылаңыз. Судан ертерек шығып, демалып, күнге жылынған дұрыс. Шомылуға арналған жерлерде шомылу аймағын шектейтін арнайы белгілер (қалтқылар, жалаулар және т.б.) бар. Аталған шомылу аймағынан тыс жүзбеңіз. Бұл демалушылардың қауіпсіздігі үшін жасалғаны түсінікті. Суда ойнауға болмайды. Бейтаныс жерлерге сүңгуге болмайды.

Біз қайықпен жүземіз деп шештік. Қайықпен жүзу сенімдірек сияқты. Адамдар ұзақ уақыт бойы қайықтарды айналып өту және балық аулау үшін пайдаланған. Біз нені білуіміз керек және ұстануымыз керек?

Балалар өз пікірлерін айтады.

Айтқаныңыздан бірге қайықпен жүзу және басқа жүзу құралдарында қауіпсіздік ережелерін жасайық.

Қайықпен тек ересектердің бақылауымен жүруге болады.

Қайыққа отырмас бұрын, қайықтың жарамдылығын, ағып кетуін, ескектің жақсы екенін тексеру керек.

Құтқару құралдары болуы керек.

Су қоймасында қозғалу кезінде қайық аударылып қалмас үшін оны қатты шайқауға болмайды.

Сіз қайықта тұра алмайсыз, орын ауыстыра алмайсыз, бортқа отыра алмайсыз немесе ол арқылы иіле алмайсыз.

Өтіп бара жатқан кемелер мен қайықтарға жақын жүзбеңіз – қайық толқынмен айналуы мүмкін.

Адамдардың жаппай шомылу орындарында қайықпен жүзуге болмайды. Неге деп ойлайсыз?

Балалар пайымдайды (Біз шомылушыларға кедергі жасауымыз мүмкін немесе тіпті оларды жарақаттаймыз)

Егер сіз қайықпен алыс жүзгіңіз келсе, құтқару кеудешелерін киюіңіз керек. Білімді бастапқы игеру және оны тексеру. Суреттегі кейіпкерлер судағы қауіпсіздіктің қандай ережелерін бұзды. Оқушыларға карточкалар таратылады. (Балалар жұппен жұмыс істейді). Егер тыныш жүрсең сен, Боларсың аулақ қатерден. Сақтасаң сақтық шарасын, Үлгілі бала боласың.

4. Бекіту. Өзіндік жұмыс

Логикалық тапсырма. Балалар карталарда жеке жұмыс істейді.

Су қоймасына келгенде өзіңізді шомылуға қалай дайындайтыныңызды дұрыс ретпен реттеңіз
	Сүңгіп, жүзіп кеттіңіз
	Суға бірнеше рет шомылдыңыз
	Шешініп, салқындадыңыз
	Аяқтарыңызды суға батырдыңыз

4. Қорытынды

Пайдалы сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=VjbLbO0uHIA&list=PLA5eCSY2FeoQLLoc S-IEuEG9KjOrJzvPM&index=3