§37. Қоректік заттардың тасымалдануы.

Тақырып бойынша 11 материал табылды

§37. Қоректік заттардың тасымалдануы.

Материал туралы қысқаша түсінік
6.4.2.5 - азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын тестілеу;
Материалдың қысқаша нұсқасы

6 сынып №39

ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары

Тірі табиғаттағы үдерістер.

§37. Қоректік заттардың тасымалдануы.

(Сабақ тақырыбы)


Бөлім:

Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер

Педагогтің аты-жөні:


Күні:


Сыныбы: 6 «А»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тірі табиғаттағы үдерістер.

§37. Қоректік заттардың тасымалдануы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

6.4.2.5 - азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын тестілеу;

Сабақтың мақсаты:

азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын тестілейді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы



Бұрынғы білімін еске түсіру


Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.


"Сәйкестендіру" әдісі

Мақсаты: Оқушыларға толыққанды тамақтану рационын құру туралы түсінік беру және оларды дұрыс ұғымдарды сәйкестендіруге бағыттау.


Тапсырма: Оқушылар берілген сөздер мен ұғымдарды сәйкестендіруі керек.

Протеиндер –

Көмірсулар -

Витаминдер –

Талшықтар -

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.



Оқушылар үй жұмысы бойынша өткен білімдерін еске түсіреді. Берілген тапсырманы орындайды.




Жауап

Протеиндер - Бұлшықет өсуі

Көмірсулар - Энергия көзі

Витаминдер - Иммунитетті нығайту

Талшықтар - Ас қорытуды жақсарту

Дескриптор:

Ұғымдарды дұрыс сәйкестендірді — 3 балл

Әр сәйкестендіруді нақты түсіндірді — 2 балл

Қорытынды жасады және түсінік берді — 1 балл

Интерактивті панель, презентация



Оқушылардың назарын аудару



"Не үшін?"әдісі

Мақсаты: Азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын анықтаудың және олардың ағза үшін маңызын түсінудің қажеттілігін ашу.


"Егер біз азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың құрамын білмесек, бұл біздің денсаулығымызға қандай әсер етуі мүмкін?"

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.


"Органикалық заттардың құрамын білмеу дұрыс тамақтанбауға, қажетті қоректік заттардың жетіспеушілігіне және денсаулыққа зиян келтіруі мүмкін."

Дескриптор:

Органикалық заттардың болуын анықтаудың маңызын түсіндіреді – 1 балл

Жауап денсаулық пен дұрыс тамақтанумен байланысты – 1 балл

Жауап логикалық және дәлелді – 1 балл

Интерактивті панель, презентация


Сабақтың мақсатын таныстыру

6.4.2.5 азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын тестілеу;


Дәйек сөз немесе цитата:

"Өсімдік пен жануарлар ағзасындағы қоректік заттардың тасымалдануы — бұл тіршіліктің ең негізгі процестерінің бірі. Қоректік заттар ағзаға энергия береді және өмірді сақтау үшін қажет."

(Эдвард Лернер, биолог)


"Тірі ағзаларда заттар мен энергияның тасымалдануы – бұл табиғаттың біртұтас жүйесіндегі ең маңызды байланыстырушы элемент."

(Чарльз Дарвин, биолог)


"Өсімдіктер мен жануарлар қоректік заттарды тасымалдау арқылы өмірлік процестерін ұстап тұрады, бұл өзара әрекеттесу табиғаттың кемелдігі мен әсемдігін көрсетеді."

(Генри Беннетт, физиолог)


Кілт сөздер (жұп/топ бөлу үшін):

Қоректік заттар

Өткізгіш ұлпалар

Заттарды тасымалдау

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация


Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық. Авторлары: Әбдіманапов Б., Нүркенова С., Әбілғазиев А., Әуезова Г.

Құндылық:

«жасампаздық және жаңашылдық»

Теориялық білім: Қоректік заттардың тасымалдану үдерісін және азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттардың болуын білу.


Практикалық дағдылар: Азық-түлік өнімдеріндегі органикалық заттарды тестілеу әдістерін меңгеру.


Функционалдық сауаттылық: Қоректік заттардың ағзаға тасымалдануын түсініп, органикалық заттардың болуы туралы қорытынды жасау.

Сабақтың оқу мақсатымен байланысты басты құндылықтармен танысады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың ортасы


Жаңа тақырыпты таныстыру

«Түсіндірме кесте» әдісі

Мақсаты: Өсімдіктер мен жануарлар ағзасындағы қоректік заттардың тасымалдану процесін салыстырып, олардың әрқайсысының ерекшеліктерін түсіну.

Тапсырма 1:

Нұсқау:
Өсімдік пен жануарлар ағзасындағы қоректік заттардың тасымалдануын салыстырыңыз. Төмендегі кестені толтырыңыз.

Тасымалдану процесі

Өсімдіктерде

Жануарларда

Тасымалданатын заттар



Тасымал жүйесі



Тасымалдану механизмі



Негізгі мүшелер



Тасымалдаудың нәтижесі




Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.



Жауабы:

Тасымалдану процесі

Өсімдіктерде

Жануарларда

Тасымалданатын заттар

Су, минералды және органикалық заттар

Қоректік заттар, оттегі, көмірқышқыл газы

Тасымал жүйесі

Өткізгіш ұлпа (сабақ, тамыр, жапырақ)

Қан және лимфа жүйесі

Тасымалдану механизмі

Суыту, сіңіру, түтікшелер арқылы қозғалту

Қан айналымы, тыныс алу, асқорыту жүйесі

Негізгі мүшелер

Тамыр, сабақ, жапырақ

Жүрек, қан тамырлары, лимфа түтіктері

Тасымалдаудың нәтижесі

Қоректік заттар мен судың ағзаға таралуы

Қоректік заттардың клеткаларға жеткізілуі


Дескриптор:

Өсімдіктердегі және жануарлардағы тасымалданудың ерекшеліктерін дұрыс сипаттау - 4 балл

Әрбір тасымалдану жүйесінің маңыздылығын түсіндірген - 3 балл

Жауаптың түсініктілігі мен толықтығы - 3 балл

Интерактивті панель, презентация


Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Бағыт-бағдар беру» әдісі

Мақсаты: Өсімдіктегі заттардың тасымалдануы мен оның механизмі туралы түсінік беру.


Тапсырма 2: Өсімдік сабағын кесіп, оны боялған суға салып, 5-6 күннен кейін өсімдік сабағындағы өзгерістерді бақылап, қандай қоректік заттардың тасымалданғанын анықтаңыз.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Жауап:

Тәжірибе нәтижесінде, боялған су өсімдік сабағынан жоғары көтерілетінін көруге болады. Бұл минералды заттардың, мысалы, марганецтің тамырдан сабақты бойлап, жапыраққа дейін тасымалданғанын көрсетеді. Бұл өткізгіш ұлпаның (ксилема мен флоэманың) тасымалдаушы қызметін дәлелдейді.

Дескриптор:

Тәжірибенің мәнін түсіндірген - 4 балл

Өсімдік сабағында заттардың көтерілуін бақылап, қорытынды жасаған - 4 балл

Жауаптың түсініктілігі мен дәлдігі - 2 балл

Интерактивті панель

Презентация

Практикалық тапсырмалар беру



«Практикалық жұмыс» әдісі

Мақсаты: Өсімдіктегі минералды заттардың тасымалдануы процесін зерттеу.

Тапсырма -3:

Өсіп тұрған ағаш өскінін абайлап кесіп алыңыз.

Кесілген өскінді марганцовка ерітіндісі немесе қара сиямен боялған суға салыңыз.

5-6 күннен кейін сабақты көлденеңінен кесіп, боялған талшықтардың таралуын бақылаңыз.

Тәжірибенің қорытындысын жазыңыз.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.


Жауап:

Тәжірибеде марганцовка ерітіндісінің өсімдік сабағы арқылы көтерілгенін көруге болады. Бұл көрсеткіш минералды заттардың, мысалы, калий мен магнийдің өсімдік ішіндегі тасымалдануын дәлелдейді. Тасымалданған минералды заттар өткізгіш ұлпа арқылы жоғары көтеріледі.

Дескриптор:

Практикалық жұмысты дұрыс орындаған - 4 балл

Өсімдік сабағындағы өзгерістерді бақылап, нәтижелерді түсіндірген - 3 балл

Жауаптың дәлдігі мен толықтығы - 3 балл

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар






Бағалау

«Күрделі сәйкестендіру» әдісі

Мақсаты: Өсімдіктердегі және жануарлардағы қоректік заттардың тасымалдануын салыстыру.


Тапсырма - 4:
Төменде көрсетілген компоненттерді өсімдіктер мен жануарларда тасымалданатын заттардың жүйелерімен сәйкестендіріңіз.

Компоненттер

Өсімдіктерде

Жануарларда

A) Су және минералды заттар

1. Ксилема (өткізгіш ұлпа)

2. Қан және лимфа жүйесі

B) Органикалық заттар

3. Флоэма (өткізгіш ұлпа)

4. Тыныс алу және асқорыту жүйесі

C) Қоректік заттар

5. Тамырлар, сабақ және жапырақ

6. Жүрек және қан тамырлары жүйесі

D) Қан және лимфа жүйесі

7. Судың тасымалдануы мен сіңірілуі

8. Лимфа түтіктері және жүрек жұмысы


Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді. Берілген тапсырманы орындайды.



Жауап:

A) Су және минералды заттар – 1. Ксилема (өсімдіктерде) және 2. Қан және лимфа жүйесі (жануарларда).

B) Органикалық заттар – 3. Флоэма (өсімдіктерде) және 4. Тыныс алу және асқорыту жүйесі (жануарларда).

C) Қоректік заттар – 5. Тамырлар, сабақ және жапырақ (өсімдіктерде) және 6. Жүрек және қан тамырлары жүйесі (жануарларда).

D) Қан және лимфа жүйесі – 7. Судың тасымалдануы мен сіңірілуі (өсімдіктерде) және 8. Лимфа түтіктері мен жүрек жұмысы (жануарларда).




Дескриптор:

Компоненттерді дұрыс сәйкестендірген - 4 балл

Әр компоненттің атқаратын рөлін дұрыс түсіндірген - 3 балл

Жауаптың толықтығы мен дәлдігі - 3 балл

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Сабақтың соңы





Кері байланыс беру

Әдіс: "Тамақтану тесті"

Мақсаты: Оқушылардың органикалық заттар туралы түсінігін тексеру.


Бұл әдіс оқушылардың өз білімдерін бағалауға және сабақты түсінгенін көрсетуге мүмкіндік береді.

Оқушылар сабақ соңында бір азық-түлік өнімінің құрамындағы органикалық заттарды анықтап, оны қалай тестілеу керектігін қысқаша түсіндіреді. Мысалы: "Мен крахмал бар екенін байқадым, оны йодпен тексердім."

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель

Презентация



Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

§37.Қоректік заттардың тасымалдануы.



Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері


Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған оқулық. Авторлары: Әбдіманапов Б., Нүркенова С., Әбілғазиев А., Әуезова Г.


ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАРҒА ҚОСЫМША































Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
26.01.2025
638
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі