Білім беру ұйымының атауы

М.Құрманғалиева атындағы №32 гимназия

Пәні:

Жаратылыстану

Бөлім:

Адам

Педагогтің аты-жөні:

Насырова Қ.А.

Күні:

17.11.2025

Сынып: 3 «А»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

№11 сабақ.Қанайналым жүйесі қалай жұмыс істейді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

3.2.3.1 - адамның ішкі ағзаларының орналасуын анықтау;

3.2.3.4 - қан айналымы жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау

3.2.3.5 - адам ағзасының ауру мен инфекциядан қорғану жолдарын түсіндіру

3.1.2.2. жүргізілген эксперимент нәтижесін құрылған жоспарға сәйкес көрсету мен қорытынды жасау

Сабақтың мақсаты:

Қан айналым мүшелерімен танысады

Құндылықтар және оның мақсаты:

Ай құндылығы: Қараша: Әділдік және жауапкершілік

Сабақ құндылығы: ЖАСАМПАЗДЫҚ ЖӘНЕ ЖАҢАШЫЛДЫҚ

Түрлі объектілердің жеке белгілерін салыстыра білу,

заттарды жалпы белгілер бойынша талдау, біріктіру

Апта дәйексөзі: Жауапкершілік –адамгершілік қасиеттің көрінісі»

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

30минут

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақ

тың басы

3минут

Өткенді пысықтау

5 минут

Сабақ

тың ортасы

25 минут

Сергіту сәті

2 минут

Сабақты қорыту

5минут

Кері байланыс

5 минут

Психологиялық ахуалды жақсарту

Өткенді пысықтау

Үй тапсырмасы

Тақырыпты оқып, тыныс алу мүшелері жайында өз қорытындыңды жазып кел

Жаңа тақырып

1-тапсырма

Еске түсір

Қоректік заттар ағзамызға қалай жетеді?

Оттек қалай кетеді?

Қалдық заттар мен көмірқышқыл газ ағзамыздан қалай шығады?

Жауабы: Қантамырлар қоректік заттарды адам ағзасына түсіріп,асқорыту жүйесіне сіңіріп,бүкіл ағзаға таратады.Оттекке қаныққан қан күре тамыр арқылы ішкі мүшелерге келеді.Одағы қалдық заттар мен көмірқышқыл газын көк тамыр бойымен сыртқа алып шығады

2-тапсырма

Жауап бер

Суретке қарап,сұрақтарға жауап бер

Қанайналым жүйесі қандай мүшелерден тұрады?

Күретамыр,жүрек,көктамыр,қылтамыр

Сурет сызбадан мүшелерді көрсет және оларды сипатта

ЕБҚ

Суреттен адамның жүрегін тап және оның пайдасы туралы айт.

3-тапсырма

Жүректі не себепті моторға теңейді?

Адам ағзасында жүрек қайда орналасқан?

Модель жаса

Қанайналым жүйесін құрайтын мүшелер қайда орналасқан? (бүкіл денеде)

Қосымша ақпарат

Жүрек соғысы Қан барлық ағзаларға, ұлпалар мен жасушаларға оттегі, су, қоректік заттар, тұз, дәрумендер жеткізіледі. Қан организмнен зиянды - заттарды шығарады. Жүректен күшпен итеріліп шығатын қан серпіні бірден қан тамырларына беріледі. Оны тамырдың соғуы дейді. Егер бір минуттағы тамыр соғысын есептесек, жүрек минутына неше рет жиырылып, босаңситынын анықтауға болады.Кішкентай балаларда тамыр минутына 120 рет,ал ересектерде 70 рет соғады. Балалардың организміңде 3 литрдей қызыл түсті ерекше сұйық зат – қан бар. Ересек адамда 5 – 6 литрдей қан

Сергіту сәті

Практикалық жұмыс

4-тапсырма

Тамырдың соғуын сана

Ермексаз,ши,стикер пайдаланып, тамыр соғысын бақыла.

Бірлескен жұмыс

ЕБҚ және ЕҚБ

5-тапсырма

Зертте

Денеге күш түскенде тамырдың соғысы қалай өзгереді?

Жауап:Тез соғады

ҚЖ:

Өзің білетін тағы қандай мәліметтер бар? Достарыңмен бөліс

Сен білесің бе?

17 ғасырда атақты ағылшын дәрігері,ғалым Уильям Гарвей жаңалық ашты.Ол ағзадағы қан тұйық шеңбер бойымен қозғалатынын дәлелдеді. Адамның және омыртқалы жануарлардың қан айналым жүйесі тұйықталған.Омыртқасыз жануарлардың ішінде шұбалшыңның қан айналым жүйесі адамдардың қанайналым жүйесі сияқты тұйық яғни жүректен шыққан қан жүрекке қайтып кұйылады.Ал қалған омыртқасыз жануарларда жүректен шыққан қан басқа мүшелерге тарап кетеді.

Үй тапсырмасы

Қанайналым жүйесі мүшелерінің суреттерін салып, олардың қызметі жайында жазып кел.

Кері байланыс

Мақсаты:

Бір-біріне құрмет сезімін ояту

Амандасады

Үй тапсырмасын тексертеді

Тапсырмалар

ды орындайды

Ақпаратпен танысады

Сұрақтарға жауап береді

Жеке жұмыс жасайды

Модель жасайды

Ақпаратпен танысады

Жаттығу жасайды

Тапсырманы орындайды

Жеке жұмыс жасайды

Қосымша жұмыс атқарады

Үй тапсырмасын алады

Кері байланыс береді

Мақтап, мадақтап отыру

ҚБ:

« Банкомат » әдісі

Дескриптор:

Тыныс алу мүшелері жайында өз қорытындысын айтады-1б

Тамаша!

Дескриптор:

Қоректік заттар ағзамызға қалай жететінінтүсіндіреді-1б

Оттек пен көмірқышқыл газын ажырата алады-1б

Кереметсіңдер!

Дескриптор:

Суретке қарап,сұрақтарға жауап береді-1б

Сызбадан мүшелерді көрсетеді және оларды сипаттайды-1б

Керемет!

Дескриптор:

Адам ағзасында қанайналым жүйесі туралы айтады-1б

Тамаша!

Керемет екен!

Тамаша!

Дескриптор:

Тамырдың соғуын санайды-1б

Тамаша!

ДескриптоР:

Қосымша ақпараттермен бөліседі-1б

Тамаша!

«Білім почтасы» әдісі

Суреттер

Суреттер

Оқу құралдары

Жұмыс дәптері

Қимылдар

Суреттер

Оқулық

Кесте

Оқулық

Кері байланыс тақтасы