Кіші бөлім 2.1 Өсімдіктер

Оқыту мақсаты 4.2.1.5 жоғары және төменгі өсімдіктерді ажыратыңыз

4.2.1.3 тозаңдану нәтижесінде тұқым түзілуін сипаттау

Бағалау критерийі білім алушы

Тестте дұрыс Жауап нұсқасын табады

Тозаңдану нәтижесінде тұқым түзілуін сипаттайды

Ойлау деңгейі

Дағдыларды қолдану

Жұмыс уақыты 20 минут

1. Тапсырма

1.Төменгі сатыдағы өсімдіктерге қандай өсімдік жатады?

а) балдырлар

б) шырша

в) итмұрын

2. Балдырлардың құрамына не кіреді?

а) таллом

б) хлорофилл

в) оттегі

3. Жеуге жарамды балдырлар қалай аталады?

а) ламинария

б) көк-жасыл балдырлар

в) мүк

Тапсырма 2. Тозаңдану нәтижесінде тұқым түзілуін сипаттаңыз (5 б)

1. ___________________________________________________ашылады.

2. Тозаңқаптан..........................шашылады?

3. Тозаң түседі ______________________________________________.

4. Тозаңның аналық аузына түсуін не деп аталады__________________________.

5. Тозаңдану нәтижесінде өсімдіктер дамиды_____________________.

Ата-аналарға " Тірі табиғат. Өсімдіктер"

Білім алушының ТАӘ: _________________________________________

Дұрыс жауап опциясын таңдайды	1	дұрыс жауап опциясын таңдайды 1. А 2. Б 3. А	1 1 1
Тозаңдану нәтижесінде тұқым түзілуін сипаттайды	2	тозаңдану нәтижесінде тұқым түзілуін сипаттайды 1. Аталық 2. Тозаң 3. Стигма 4. Тозаңдану 5. Аналық без	1 1 1 1 1
Барлығы:			8

"Тірі табиғат. Жануарлар"

2.2-Бөлім Жануарлар

Оқыту мақсаты 4.2.2.3 шөп қоректі және жыртқыш жануарларды ажырату

4.2.2.6 белгілі бір тіршілік ету ортасында азық-түлік тізбектерінің модельдерін жасаңыз

Бағалау критерийі білім алушы

Тамақтану түрі бойынша қандай жануарлар бар екенін жазады

Шөпқоректілер мен жыртқыштардың кестесін толтырады

Шөпқоректі және жыртқышты қамтитын азық-түлік тізбегін салады

Ойлау деңгейі

Дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма 1. Жануарларды тамақтану түріне қарай бөліңіз (2 в)

_____________________ ____________________

2-тапсырма. Кестені толтырыңыз. Жануарларды шөпқоректілер мен жыртқыштарға бөліңіз. Оларды тиісті бағанға жазыңыз. (6 б)

Жануар	Түрі
Қоян
Қасқыр
Арыстан
Бұлан
Жолбарыс
Жылқы

3-тапсырма. Шөпқоректі және жыртқышты қамтитын азық-түлік тізбегін сызыңыз. Кім кіммен қоректенетінін және әрқайсысы тізбекте қандай рөл атқаратынын жазыңыз. (1б)

Ата-аналарға " Тірі табиғат. Жануарлар"

Білім алушының ТАӘ: __________________________________________

Жануарларды тамақтану түріне қарай бөледі	1	1. Шөпқоректі жануарлар 2. Жыртқыштар	1 1
Жануарларды шөпқоректілер мен жыртқыштарға бөледі	2	1. Қоян-шөпқоректі 2. Қасқыр-жыртқыш 3. Арыстан-жыртқыш 4. Бұлан-шөпқоректі 5. Жолбарыс-жыртқыш 6. Жылқы-шөпқоректі	1 1 1 1 1 1
Шөпқоректі және жыртқышты қамтитын азық-түлік тізбегін салады	3	Азық-түлік тізбегін салыңыз	1
Барлығы:			9

"Тірі табиғат" бөлімі бойынша 1 тоқсанға жиынтық бағалаудың спецификациясы

Бағалау мақсаты:

Жиынтық бағалау тірі организмдердің негізгі сипаттамаларын, олардың жіктелуін, экожүйелердегі өзара байланысын және табиғатты қорғаудың маңыздылығын түсінуді қоса алғанда, студенттердің "Тірі табиғат" бөлімінің материалын меңгеру деңгейін анықтау үшін жүргізіледі.

Бағалау тақырыптары:

1. Жабайы табиғаттың негізгі сипаттамалары (өсімдіктер, жануарлар, саңырау құлақтар, бактериялар).

2. Тірі организмдердің қоректену түрлері бойынша жіктелуі (жыртқыштар, шөпқоректілер, барлық қоректілер).

3. Тірі организмдердің байланысы және олардың экожүйедегі рөлі.

4. Табиғаттағы қоректік тізбектер мен тамақтану циклдары.

5. Өсімдіктердің экожүйелер мен фотосинтез процесі үшін маңызы.

6. Адамның табиғатқа әсері және оны қорғау қажеттілігі.

Бағалау форматы:

Жиынтық бағалау тапсырмалардың бірнеше түрінен тұрады:
* Бір дұрыс жауапты таңдау арқылы тест тапсырмалары (әр дұрыс жауап үшін 1-2 ұпай).

* Сәйкестік тапсырмалары (бөлшектер мен элементтердің қосылуы, күрделілігіне байланысты 2-4 балл).

* Кеңейтілген жауабы бар сұрақтар (түсіндіру және негіздеу қабілетін тексеру, 3-5 балл).

* Шығармашылық тапсырма немесе қолдану тапсырмасы (сипаттама, сурет, азық-түлік тізбегін құрастыру, толық орындау үшін 5 баллға дейін).
Бағалау критерийлері:

1. Білу және түсіну (жалпы баллдың 50% дейін):

* Тірі организмдердің негізгі түрлерін ажырата білу.

* Фотосинтездің маңыздылығын және өсімдіктердің табиғаттағы рөлін білу.

* Жыртқыштардың, шөпқоректілердің және азық-түлік тізбегіндегі басқа қатысушылардың рөлін түсіну.

2. Талдау және қолдану (жалпы баллдың 30% дейін):

* Экожүйелердегі қатынастарды сипаттау үшін тірі табиғат туралы білімді қолдану мүмкіндігі.

* Организмдердің қоректену түрлері мен тіршілік ету ортасы бойынша жіктелуі және бөлінуі.

* Азық-түлік тізбегіндегі реттілікті анықтау. 

3. Шығармашылық ойлау (жалпы ұпайлардың 20% дейін):

* Табиғи тамақтану тізбегін бейнелеу және түсіндіру қабілеті.

* Табиғатты адам әсерінен қорғау жолдарын ұсыну.
Ожидаемое время выполнения:

Жұмысты орындауға 40 минут бөлінеді.
Жалпы балл: 18
Тапсырмалар мысалы:

1. Дұрыс жауапты таңдаңыз: "өсімдіктер оттегін шығаратын процесс қалай аталады?"(1 ұпай).

2. Жұптарды біріктіріңіз: өсімдіктер-фотосинтез, Жануарлар-тыныс алу (2 ұпай).

3. Саңырауқұлақтардың экожүйе үшін неліктен маңызды екенін түсіндіріңіз (3 ұпай).

4. Үш сілтемеден тұратын қарапайым азық-түлік тізбегін салыңыз (5 ұпай).

I ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР

Тапсырма 1. Дұрыс жауапты таңдаңыз (3 б)

1. Табиғатта өсімдіктер қандай рөл атқарады?

а) жануарлармен қоректенеді

б) көмірқышқыл газын сіңіріп, оттегін шығарады

в) саңырауқұлақтармен қоректенеді

г) табиғатқа әсер етпейді 

2. Өсімдіктер күн сәулесінің көмегімен өз қорегін жасайтын процесс қалай аталады?

а) аң аулау

б) тыныс алу

в) Фотосинтез

г) араластыру

3. Жәндіктер өсімдіктерге қандай пайда әкеледі?

а) тозаңдану

б) тамырлармен қоректенеді

в) жануарларды ұстау

г) оттегін жасайды

2-тапсырма. Табиғаттың бөліктерін олардың экожүйедегі мәнімен байланыстырыңыз (4 б)

1. Ағаштардың жапырақтары	а) өсімдіктерді жейді, өсімдік массасын өңдеуге көмектеседі
2. Жыртқыштар	б) органикалық заттарды ыдыратады, топырақты тазартады
3. Шөпқоректі жануарлар	в) басқа жануарлармен қоректенеді, түрлердің санын бақылайды
4. Саңырауқұлақтар	г) оттегін бөліп, шөпқоректілерге тамақ жасайды

3-тапсырма. Келесі табиғат нысандарын топтарға бөліңіз: (6 б)

өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар.

Нысан	Табиғат түрі
Емен
Түлкі
Шампиньон
Ақшақар
Аманита
Аю

Тапсырма 4. Жойылу алдында тұрған жануарларды белгілеңіз (4б)

Жетісу Бақа тісі Қоян Қар барысы

Қарақал Джейран

Тапсырма 5.

Жануарларды жойылып кетуден қалай құтқаруға болатынын жазыңыз (1 б)

Ата-аналарға " Тірі табиғат. Жануарлар"

Білім алушының ТАӘ: __________________________________________

Дұрыс жауап опциясын таңдайды	1	Б В А	1 1 1
Табиғаттың бөліктерін олардың экожүйедегі маңыздылығымен байланыстырыңыз	2	1-Г 2-В 3-А 4-Б	1 1 1 1
Келесі табиғат объектілері топтарға бөлінеді: өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар.	3	Емен өсімдіктері Түлкі-Жануарлар Саңырауқұлақ саңырауқұлақтары Ақшақар-өсімдіктер Аманита-саңырауқұлақтар Аю-Жануарлар	1 1 1 1 1 1
Жойылу алдында тұрған жануарларды белгілеңіз	4	Жетісу Бақа тісі Қар барысы Қарақал Джейран	1 1 1 1
Жануарларды жойылып кетуден қалай құтқаруға болатынын жазыңыз	5	Қорықтар, ұлттық саябақтар және т. б.	1
Барлығы:			18

II ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР

"Тірі табиғат. Адам"

Кіші бөлімі 2.3 Адам

Оқыту мақсаты 4.2.3.1 адам ағзасындағы экскреторлық жүйені және оның сипаттау

4.2.3.2 жүйке жүйесін және оның адам ағзасындағы рөлін сипаттау

Бағалау критерийі білім алушы

Мылжың адамның экскреторлық жүйесінің мүшелерін атайды және суретте қол қояды

Секреция жүйесінің мүшелері оның қызметімен байланысады

Сезім мүшелері қандай функцияларды орындайтынын жазады

дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма 1. Суреттегі адамның экскреторлық жүйесінің мүшелерін атаңыз және қол қойыңыз (3б)

2-тапсырма. Шығару жүйесінің органын оның функциясымен қосыңыз (3 б)

1. Бүйрек а) зәрді бүйректен қуыққа тасымалдау.

2. Несепағарлар б) зәрді сақтау.

3. Қуық в ) зәрдің пайда болуы.

3-тапсырма. Сезім мүшелері қандай функцияларды орындайтынын жазыңыз (5 б)

Көздер —

Құлақ —

Мұрын —

Тіл —

Тері —
 

Ата-аналарға " Тірі табиғат. Адам"

Білім алушының ТАӘ: __________________________________________

Суретте адамның экскреторлық жүйесінің органдары аталады және қол қойылады	1	1. Бүйрек 2. Несепағар 3. Қуық	1 1 1
Шығару жүйесінің органын оның қызметімен байланыстырыңыз	2	Бүйрек-зәр шығару Несепағарлар-зәрді бүйректен қуыққа тасымалдау Қуық-зәрді сақтау	1 1 1
Сезім мүшелері қандай функцияларды орындайтынын жазыңыз	3	Көздер-қараңыз Құлақ-есту Мұрын-иіс сезу Тіл-тағамның дәмін тату Тері-жанасуды сезіну	1 1 1 1 1
Барығы:			11

"Заттар және олардың қасиеттері.

Ауа және су" 2.4-бөлім заттар және олардың қасиеттері. Ауа және су

Оқыту мақсаты .3.1.1 заттардың қасиеттеріне сәйкес қолдану салаларын анықтау

4.3.3.1 Табиғаттағы су айналымын сипаттаңыз

Бағалау критерийі білім алушы

Жауап дұрыс жауапты таңдайды

Зат затты олардың қасиеттерімен байланыстырады

Су айналымының суреті процестерге қол қояды

Ойлау деңгейі

дағдыларды қолдану

Жұмыс уақыты 20 минут

Тапсырма 1. Дұрыс жауапты таңдаңыз (7б)

1. Зат дегеніміз не?

а) бізді қоршап тұрған, бірақ пішіні жоқ нәрсе

б) барлық заттар неден тұрады

в) тек ішуге болатын нәрсе

г) тек өсіп келе жатқан нәрсе

2. Заттардың қайсысы қатты күйде?

А) ауа

б) су

в) Мұз

г) бу

2. Заттардың қайсысы қатты күйде?

А) ауа

б) су

в) Мұз

г) бу

3. Сұйықтықты буға айналдыру процесі қалай аталады?

а) мұздату

б) булану

в) Конденсация

г) араластыру

4. Қандай заттар жүзбейді?

а) тас

б) ағаш

в) пластикалық бөтелке

г) Пластилин

5. Егер су қатты салқындатылса не болады?

а) ол буланып кетеді

б) ол паромға айналады

в) Ол қатып, мұзға айналады

г) ештеңе болмайды

6. Осы заттардың қайсысын суда ерітуге болады?

А) тұз

б) тас

в) Темір

г) құм

7. Қандай заттар газ күйінде болады?

а) мұз және темір

б) су және құм

в) ауа және су буы

г) сүт және май

2-тапсырма. Затты оның қасиетімен байланыстырыңыз (3 б)

Су —

Ағаш —

Металл —
Қасиеттері:

а) қатты және тығыз

б) сұйық, ыдыс түрінде болуы мүмкін

в) жеңіл және өзгермелі

3-тапсырма. Су айналымының суретінде процестерге қол қойылады: булану, конденсация, жауын-шашын, өзендер мен теңіздерге ағу. (4 б)

3-тапсырма. Су айналымының суретінде процестерге қол қойылады: булану, конденсация, жауын-шашын, өзендер мен теңіздерге ағу. (4 б)

Білім алушының ТАӘ:__________________________________________

Дұрыс жауап опциясын таңдайды	1	1. Б 2. В 3. Б 4. А 5. В 6. А 7. В	1 1 1 1 1 1 1
Затты олардың қасиеттерімен байланыстырады	2	Су-б Ағаш-в Металл-а	1 1 1
Су айналымының суретінде процестерге қол қойылады	3	Булану Конденсация Жауын-шашын Өзендер мен теңіздерге ағызу	1 1 1 1
Барлығы:			14

4 сыныпқа арналған "Жаратылыстану" пәні бойынша 2 тоқсанға жиынтық бағалаудың спецификациясы

Бөлімдер мен тақырыптар:

1. Ауа және су

* Ауа мен судың қасиеттері.

* Табиғаттағы су айналымы.

* Су мен ауаның тірі заттар үшін маңызы.

* Ластанудың су мен ауаға әсері.

 2. Жабайы табиғат. Адам

* Адам ағзаларының мүшелері мен жүйелері.

* Сезім мүшелері.

* Салауатты өмір салтының негіздері.

* Адамның экскреторлық жүйесі.

Бағалау мақсаты:

2 тоқсанда өткен негізгі тақырыптар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру, ұғымдарды меңгеру деңгейін, процестерді, қоршаған орта факторларының әсерін түсіндіру үшін білімді қолдану қабілетін, сондай-ақ логикалық ойлау дағдылары мен қарым-қатынас орнату қабілетін бағалау.
Тапсырмалардың құрылымы мен түрлері:

1. 1 бөлім-жауап таңдау тапсырмалары (3-4 тапсырма)

* Тақырып бойынша негізгі білімді қамтиды, ауа мен судың, дене мүшелері мен мүшелерінің қасиеттері мен мағыналарын түсінуді тексереді.

 Мысал: судың қасиеттері немесе сезім мүшелерінің мағынасы туралы дұрыс жауапты таңдаңыз.

2. 2-бөлім-сәйкестікті анықтауға немесе кестелерді толтыруға арналған тапсырмалар (2 тапсырма)

* Мүшелер мен мүшелер жүйесі, ауа мен судың адам денсаулығына әсері сияқты байланыстар мен бөлшектер туралы білімді бағалаңыз

. Мысал: органдар мен олардың функцияларын байланыстырыңыз; шығару жүйесінің бөліктерінің функцияларымен кестені толтырыңыз.

3. 3 бөлім-толық жауап берілген тапсырмалар (2-3 тапсырма)

* Түсіндіруді, талдауды және терең білімді көрсетуді қажет етеді. 

Мысал: судың өмірге не үшін қажет екенін түсіндіріңіз; ауаның ластануы ағзаға қалай әсер ететінін сипаттаңыз.

4. 4-бөлім-сызбасы немесе схемасы бар тапсырма (1 тапсырма)

* Ақпаратты көрнекі түрде ұсыну қабілетін тексереді (мысалы, шығару жүйесінің жұмыс сызбасы немесе су айналымы). 

Мысал: Табиғаттағы су айналымының негізгі кезеңдерін сызыңыз және қол қойыңыз.

Бағалау:

1-бөлім: әрбір дұрыс шешім үшін-1 ұпай.

2-бөлім: сәйкестікті дұрыс орнату үшін-әрбір дұрыс жауап үшін 1 ұпай.

3-бөлім: егжей – тегжейлі жауап толықтығы мен дұрыстығына қарай бағаланады-бір тапсырма үшін 3 ұпайға дейін.

4-бөлім: дұрыс орындалған сурет немесе схема үшін-2 ұпайға дейін.Максимальный балл за тест: 18 баллов.

Бағалау критерийлері:

"Өте жақсы": 90-100% дұрыс жауаптар-оқушы материалды толығымен игерді.

"Жақсы": 75-89% дұрыс жауаптар-оқушы жақсы түсіністік танытады.

"Қанағаттанарлық": 50-74% дұрыс жауаптар-оқушы негізгі түсінікке ие, бірақ қателіктер жібереді.

"Төмен деңгей": дұрыс жауаптардың 50% – дан азы-материалда қосымша жұмыс қажет.
Ұсыныстар:

* Су мен ауаның қасиеттері мен мәндерін түсіндіруге назар аударыңыз.

* Сезім мүшелері мен шығару жүйесін, олардың функциялары мен денсаулық үшін маңыздылығын қайталаңыз.

* Ауа мен судың ластануы сияқты экологиялық мәселелерге назар аударыңыз.

I I ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР Тапсырма 1. Шығару органдарын атаңыз (3 б)

2-тапсырма. Неліктен ағзаға экскреторлық жүйе қажет екенін түсіндіріңіз. Егер дене қалдықтарды шығармаса не болады? (2 б)

3-тапсырма. Жүйке жүйесінің негізгі мүшелерін атаңыз және олардың функцияларын қысқаша сипаттаңыз.

(6 б)

Орган	Функциясы

4.Тапсырма.Ыстық затқа қол тигізгенде не болатынын түсіндіріңіз. Жүйке жүйесі бұған қалай жауап беруге көмектеседі? (2 б)

Тапсырма 5. Қатты, сұйық және газ күйіндегі заттардың екі мысалын келтіріңіз. (3 б)

Қатты зат
Сұйық зат
Газ тәрізді зат

Тапсырма 6. Судың қандай заттарды ерітетінін белгілеңіз (2 б)

Кір жуғыш ұнтақ құм

Акварель бояулары майлар мен майлар Шыны

Ата-аналарға " Тірі табиғат. Жануарлар"

Білім алушының ТАӘ: __________________________________________

Таңдау органдарын атаңыз және ұяшықтарға жазыңыз	1	Бүйрек, несепағар және қуық	3
Неліктен ағзаға экскреторлық жүйе қажет екендігі жазылады. Егер дене қалдықтарды шығармаса не болады	2	Шығару жүйесі денеге қажетсіз және зиянды заттардан арылуға көмектеседі. Денеде зиянды заттар жинала бастайды. Адам ауырып қалуы мүмкін, ал ауыр жағдайларда бұл өмірге қауіп төндіруі мүмкін.	2
Олар жүйке жүйесінің негізгі мүшелерін атайды, оларды кестеге жазады және олардың функцияларын қысқаша сипаттайды.	3	Ми * Бұл бүкіл денені басқаратын негізгі орган. * Ойлау, есте сақтау, сөйлеу, сезім, қозғалыс және ішкі ағзалардың жұмысына жауап береді. Жұлын * Мидан дененің басқа бөліктеріне және кері сигналдарды жібереді. * Қауіпке тез жауап беруге көмектеседі (мысалы, қолыңызды ыстықтан шығару). Нервтер * Бұл ми мен жұлынды мүшелер мен бұлшықеттермен байланыстыратын "сымдар". * Мидан командалар жіберіңіз және қоршаған әлемнен ақпарат жинаңыз (ауырсыну, жылу, суық).	6
Ыстық затқа қол тигізгенде не болатынын жазыңыз. Жүйке жүйесі бұған қалай жауап беруге көмектеседі?	4	Сіз кездейсоқ ыстық затқа қол тигізгенде, теріңіз оны жылу мен ауырсыну рецепторларының арнайы жасушаларының арқасында бірден сезінеді. 1. Рецепторлардың сигналы: Терідегі рецепторлар заттың ыстық екенін сезеді және жүйке арқылы жұлынға сигнал жібереді. 2. Жұлынның реакциясы: Жұлын қолыңызды тез алып тастау үшін бұлшықеттерге бірден сигнал жібереді. Бұл рефлекс деп аталады. 3. Миға хабарлама: Сонымен қатар, ақпарат миға түседі және сіз заттың ыстық болғанын және ауырғанын түсінесіз.	2
Қатты, сұйық және газ күйіндегі заттардың екі мысалы келтіріліп, кестеге жазылады.	5	Қатты: мұз, қант Сұйық: су, сүт Газ тәрізді: ауа, көмірқышқыл газы	3
Судың қандай заттарды ерітетінін белгілеңіз	6	Ұнтақ, акварель бояулары	2
Барлығы:			18

III ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР

"Табиғат физикасы" бөлімі үшін жиынтық бағалау

Кіші Бөлім 5.2 Жарық

5.4 жылу

Оқу мақсаты: 4.5.2.2 рефлексия, сіңіру сияқты жарық қасиеттерін зерттеу және түсіндіру

4.5.3.1 белгілі бір кедергілердің дыбыс деңгейі мен таралуына әсерін зерттеу және түсіндіру

Бағалау критерийі білім алушы

Ойлау деңгейі

дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма 1. Рефлексияның қандай түрлері бар екенін атаңыз және жазыңыз.(2 б)

______________________________ _______________________________

2-тапсырма. Суретте қандай құбылыс бейнеленгенін атаңыз және жазыңыз? (1 б) __________________________________________

1. 3-тапсырма. Дұрыс жауапты таңдаңыз (6 б)

Дыбыстың шағылысуы дегеніміз не?

а) дыбыс деңгейін өзгерту.

б) дыбыс бетке сіңген кезде.

в) дыбыс тосқауылға тиіп, қайта оралғанда.

г) дыбыс қашықтыққа байланысты тыныш болған кезде.

2. Шағылысқан дыбыс қалай аталады?

а) Жаңғырық.

б) бұлыңғыр.

в) Шу.

г) қоңырау.

3. Дыбыс қуатын қалай азайтуға болады?

а) тегіс беттерді қолданыңыз.

б) дыбыс көзін азайтыңыз.

в) жұмсақ материалдарды қосыңыз (кілемдер, перделер).

г) Айналарды орнатыңыз.

4.Қандай материалдар жылуды жақсы өткізеді?

а) металдар (мыс, алюминий).

б) ағаш және пластик.

в) мақта және жүн.

г) Шыны және резеңке.

5. Неліктен металл қасық ағаш қасыққа қарағанда тезірек қызады?

а) металл жылуды жақсы өткізеді.

б) металл ағашқа қарағанда жеңілірек.

в) Металл әрқашан ыстық.

г) Металл суықты басады

6.Жылу өткізгіштік қандай мысалды көрсетеді?

а) шәйнекті пеште қыздыру.

б) мұздатқыштағы судың қатуы.

в) бөлмедегі шамның жарығы.

г) Ормандағы желдің қозғалысы.

"Табиғат физикасы"бөлімі үшін жиынтық бағалау қорытындысы бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған айдар

Рефлексияның қандай түрлері бар екенін жазыңыз	1	1. Айна бетінен 2. Өрескел бетінен	2
Дұрыс жауапты таңдаңыз	2	Жылу өткізгіштік	1
Суретте қандай құбылыс бейнеленгенін атаңыз және жазыңыз	3	В А В А А А	6
Барлығы:			9

"Заттар және олардың қасиеттері" бөлімі үшін жиынтық бағалау

Табиғи ресурстар 3.4-кіші бөлім

Оқыту мақсаты 4.3.4.1 кейбір Пайдалы қазбаларды (бор, тұз, әк, мұнай, гранит, көмір)қолдану салаларын анықтау

Бағалау критерийі білім алушы

Пайдалы қазбаларды топтарға бөледі және кестеге жазады

Пайдалы қазбалардың қандай түрлерге жататынын жазады

Тау-кен жұмыстарында қандай салдарлар болуы мүмкін екенін жазады

Ойлау деңгейі

дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма 1. Пайдалы қазбаларды топтарға бөліңіз: гелий, сынап, минералды сулар, көмір, табиғи газ, алтын. (6 б)

Жағдайы	Пайдалы қазбалардың мысалдары
Қатты
Сұйық
Газ тәрізділер

2-тапсырма. Бұл пайдалы қазбалардың қандай түрлерге жататынын жазыңыз. (3 б) Мұнай Металл Саз

3-тапсырма. Тау-кен жұмыстарының қандай салдары болуы мүмкін екенін жазыңыз. (2 б)

Ата-аналарға " заттар және олардың қасиеттері. Табиғи ресурстар"

Пайдалы қазбалар	1	1 Қатты топқа бөлінеді: көмір, алтын Сұйық: сынап, минералды сулар Газ тәрізділер: гелий, табиғи газ	6
Бұл пайдалы қазбалар қандай түрлерге жататынын жазыңыз.	2	2 Мұнай-Жанғыш пайдалы қазбалар	3
Тау-кен жұмыстарында қандай салдарлар болуы мүмкін екендігі жазылады.	3.	3 табиғи ландшафттарды жою. Судың ластануы. Ауаның ластануы. Ресурстардың сарқылуы.	2
Барлығы:			11

4 сыныпқа арналған "Жаратылыстану" пәні бойынша 3 тоқсанға жиынтық бағалаудың спецификациясы
1. Оқыту мақсаттары:

Жиынтық бағалау келесі тақырыптардың игерілуін тексеру үшін жүргізіледі:

* Заттар және олардың қасиеттері.

* Пайдалы қазбалар және оларды пайдалану.

* Табиғи ресурстар және олардың маңызы.

* Жылу өткізгіштік және электр өткізгіштік.

2. Бағалау міндеттері:

1. Негізгі ұғымдар мен терминдер туралы білімді тексеріңіз.

2. Оқушылардың Заттарды талдау және жіктеу қабілетін бағалау.

3. Практикалық жағдайларда теориялық білімді қолдану қабілетін анықтау.

3. Бағалау объектілері:

* Теориялық білім (анықтамалар, жіктемелер, заттардың қасиеттері).

* Практикалық дағдылар (кестелерді толтыру, табиғи ресурстарды талдау, құбылыстарды түсіндіру).

* Қорытынды жасау және негіздеме жасау қабілеті.
4. Бағалау нысаны:

* Тест тапсырмалары (жабық және ашық сұрақтар).

* Практикалық тапсырмалар(кестелерді толтыру, есептерді шешу, жағдайларды талдау).

5. Жұмыс құрылымы:

Жалпы орындау уақыты: 45 минут.

Максималды балл: 18.

6. Мұғалімге ұсыныстар:

* Білімді ғана емес, сонымен қатар материалды қалай қолдану керектігін де тексеретін тапсырмаларды қолданыңыз.

* Оқушылардың әртүрлі дағдыларын дамыту үшін әртүрлі тапсырма формаларын қамтамасыз етіңіз.

* Тақырыптарды түсінуді жақсарту үшін бағалаудан кейінгі қателерді талқылауға мүмкіндік беріңіз.

III ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР

Тапсырма 1. Көлеңке жарықтың түсуіне байланысты бағытын өзгертеді. Бұл

суретте көлеңкенің қалай дұрыс түсетінін суреттеңіз. (1 б)

2-тапсырма. Суретте не бейнеленгенін және оның не үшін арналғанын анықтаңыз және жазыңыз. (2 б)

_____________________________________________________

3-тапсырма.Жылу оқшаулау дегеніміз не? Анықтаманы жазыңыз.

(1б)_________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Тапсырма 4. а) суретте не бейнеленген? (1 б)

Бұл зат не үшін қолданылады? (1б)_________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Тапсырма 5. Заттың қасиеттерін анықтаңыз. Кестені толтырыңыз. (3 б)

Қатты	Сұйық / газ тәрізді зат	Жылу өткізе ме?	Мөлдір ме?
Шыны шыны
Ағаш блок
Металл қасық

Тапсырма 6. Сұраққа жауап беріңіз. (1 б)

Егер бөлмеде парфюмерия төгілсе, иіс бүкіл бөлмеге таралады. Ол қандай процесті сипаттайды?________________________________________________________________________

Тапсырма 7. Әр ресурстың қай топқа жататынын анықтаңыз. Кестені толтырыңыз. (3 б)

Ресурс	жаңартылатын	жаңартылмайтын пайдалану мысалы
Ағаш
Көмір
Күн энергиясы

Тапсырма 8. Сұраққа жауап беріңіз. (2 б)

2а) сіздің аймағыңызда көптеген ормандар бар деп елестетіп көріңіз, бірақ кесілгендіктен олар азаяды. Осы табиғи ресурстарды сақтау үшін қандай шараларды ұсынар едіңіз?

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________б) ауылда өзен бар, бірақ адамдар оны қалдықтармен ластай бастады. Бұл адамдардың табиғаты мен өміріне қалай әсер етуі мүмкін? Мәселені шешу үшін не істеуге болады?

Тапсырма 9. Пайдалы қазбаны оны пайдаланып қосыңыз. (3 б)

Пайдалы қазбаларды пайдалану	Пайдалы қазбаларды пайдалану
Көмір	Жол құрылысы
Гранит	энергия өндірісі
Мұнай	отын дайындау

Ата-аналарға " заттар және олардың қасиеттері. Табиғи ресурстар"

Бұл суретте көлеңке қалай дұрыс түсетінін бейнелеңіз.	1	Тікелей	1
Суретте не бейнеленгенін және ол не үшін арналғанын анықтаңыз және жазыңыз.	2	Күн сағаты.	2
Жылу оқшаулаудың не екенін анықтаңыз	3	Жылу оқшаулау-бұл жылуды ұстап тұру қабілеті.	1
Суретте не бейнеленгені жазылады. Олар оны не үшін қолданатынын жазады.	4	Термос сусындардың немесе тағамның температурасын сақтау үшін қолданылады.	1 1
Заттың қасиеттерін анықтаңыз. Кестені толтырыңыз.	5	Шыны шыны-қатты, жылуды өткізеді, мөлдір Ағаш блок-қатты, жылу өткізбейді, мөлдір емес Металл қасық – қатты, жылуды өткізеді, мөлдір емес	1 1 1
Сұраққа жауап беріңіз.	6	Сұраққа жауап беріңіз.	1
Әр ресурстың қай топқа жататынын анықтаңыз. Кестені толтырыңыз.	7	Ағаш-жаңартылатын ресурс. Құрылыста, қағаз өндірісінде қолданылады және пештер үшін отын болып табылады. Көмір-қалпына келмейтін ресурс. Пештерге арналған отын. Күн энергиясы-жаңартылатын ресурс. Үйлер мен суды жылыту үшін қолданылады. Портативті құрылғыларды зарядтау.	1 1 1
Сұрақтарға жауап беріңіз.	8	1. А. жыл сайын қону алаңдарын көбейту. 2. Орман пайдаланудың ерекше режимі бар қорғалатын аумақтарды құру. 3. Орман өрттерінің алдын алуға айтарлықтай күш жұмсау. 1. B. қазіргі заманғы қалдықсыз технологияларды қолдану арқылы кәсіпорындардың шығарындыларын азайту; 2. кәсіпорынның үйлесімді жұмысын қамтамасыз ету, өндірістегі аварияларды болдырмау; 3. шығарылатын Ағынды суларды тазарту және қалдықтарды қайта өңдеу; 4. тұрмыстық деңгейде қалдықтарды шығаруды болдырмау.	1 1
Пайдалы қазбаны оны қолданумен байланыстырыңыз.	9	Көмір-отын жасау Гранит-жол құрылысы Мұнай-энергия өндірісі	1 1 1
Барлығы:			18

IV ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР

"Жер және ғарыш" бөлімі үшін жиынтық бағалау

Кіші Бөлім 4.1-Жер

4.2 Космос

Оқыту мақсаты

4.4.1.1 үлкен элементтерді атау және сипаттау

жер беті.

4.4.2.1 жеке ғарыштық денелерді сипаттаңыз.

4.4.2.2 ғарыштың Жердегі тіршілікке әсерін анықтау

Бағалау критерийі білім алушы

Ойлау деңгейі

дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Күн жүйесінің планеталарын күннен дұрыс ретпен орналастырыңыз. (5 б)

1. Венера

2. Юпитер

3. Меркурий

4. Жер

5. Марс_____________________________________________

1. 1. Нысандарды олардың сипаттамасымен қосыңыз: (3 б)

Нысан	Сипаттамасы
Күн	Жердің серігі
Ай	біз өмір сүретін планета
Жер	жұлдыз, жарық пен жылу көзі

2.Суретте жер қабаттарының аттарын жазып, әрқайсысына сипаттама беріңіз. (6 б)

Өзегі. Мантия. Жер қыртысы.

Рубрика для предоставления информации родителям по итогам суммативного оценивания за раздел «Земля и космос»

Күн жүйесінің планеталары күннен дұрыс тәртіпте орналасады.	1	2. Меркурий 1. Венера 3. Жер 4. Марс 2. Юпитер	1 1 1 1 1
Объектілерді олардың сипаттамасымен байланыстырыңыз.	2	Күн – в) Ай-а) Жер-б)	1 1 1
Суретте жер қабаттарының атаулары жазылады және әрқайсысына сипаттама беріледі.	3	Ядро в) планетаның орталық бөлігі Мантия б) қабығының астындағы балқытылған ыстық жыныстар Жер қыртысы а) біз өмір сүретін қатты қабат	2 2 2
Барлығы:			14

"Күш және қозғалыс" бөлімі үшін жиынтық бағалау

Кіші бөлім 5.1- күштер мен қозғалыс

Оқу мақсаты 4.5.1.2 Архимедтің Күшін бақылау және болжау, судағы әртүрлі заттарға әсер етеді

1.5.1.1 Архимедтің Күшін сипаттаңыз және мысалдар келтіріңіз оның көріністері

Бағалау критерийі білім алушы

Ойлау деңгейі дағдыларды қолдану

Орындау уақыты 20 минут

Сұйықтыққа немесе газға батырылған денеге әсер ететін және оны қалқып шығатын күш қалай аталады? (1 б)

1. Ауырлық күші

2. Серпімділік күші

3. Архимедтің күші

4. Үйкеліс күші

1.Күш түрлерін олардың мысалдарымен біріктіріңіз: (4 б)

Күш түрлері	Мысалдар
Ауырлық күші	а) велосипед жолда тоқтайды
Үйкеліс күші	Б) созылған серіппе кері қайтады
Серпімділік күші	В) Алма ағаштан жерге түседі

1. Суретте кім бейнеленген? (2б)_______________________________

Мұндай үлкен теңіз тұрғыны 800-1000 метр тереңдікке қалай сүңгіп, жер бетіне шыға алады? (2 б)

"Күштер мен қозғалыс" бөлімі үшін жиынтық бағалау қорытындысы бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған айдар

Сұраққа жауап беріңіз.	1	Архимедтің күші.	1
Түрлерді олардың мысалдарымен байланыстырыңыз.	2	Ауырлық күші-В) Үйкеліс күші-а) Серпімділік күші-Б)	1 1 1
Сұрақтарға жауаптарды жазыңыз.	3	Кит Ол өкпені ауамен толтырады. Бұл оның көлемін арттырады. Бұл жағдайда Архимедтің итергіш күші де артады. Ал тереңдікке сүңгу кезінде кит өкпеден ауаны шығарады.	1 2
Барлығы:			7

Пән бойынша 4 тоқсанға жиынтық бағалау спецификациясы

4-сыныпқа арналған "Жаратылыстану"

1. Бағалау жүргізу мақсаты:

Келесі бөлімдер бойынша оқу материалын меңгеру деңгейін тексеру:

* Жер және ғарыш

* Күштер мен қозғалыс

* Архимед Заңы

* Табиғи ресурстар

2. Тапсырма форматтары:

* Жабық сұрақтар (бір дұрыс жауапты таңдау)

* Сәйкестік тапсырмалары

* Қысқа немесе егжей-тегжейлі жауаппен ашық сұрақтар

* Практикалық міндеттер
3. Бағалау объектілері:

* Теориялық білім (анықтамалар, жіктемелер).

* Практикалық дағдылар(кестелерді толтыру, күш түрлерін талдау, Архимедтің Күшін түсіндіру).

* Қорытынды жасау және негіздеме жасау мүмкіндігі.
4. Бағалау нысаны:

* Тест тапсырмалары (жабық және ашық сұрақтар).

* Практикалық тапсырмалар(кестелерді толтыру, есептерді шешу, жағдайларды талдау).5. Структура работы:
Жалпы орындау уақыты: 45 минут.

Максималды балл: 18.

6. Мұғалімге ұсыныстар:

* Білімді ғана емес, сонымен қатар материалды қалай қолдану керектігін де тексеретін тапсырмаларды қолданыңыз.

* Оқушылардың әртүрлі дағдыларын дамыту үшін әртүрлі тапсырма формаларын қамтамасыз етіңіз.

* Тақырыптарды түсінуді жақсарту үшін бағалаудан кейінгі қателерді талқылауға мүмкіндік беріңіз.
7. Бағалау критерийлері:

* Жауаптың толықтығы мен дұрыстығы

* Қорытындылардың қисындылығы мен дұрыстығы

* Білімді практикада қолдана білу

1. IV ТОҚСАНДАҒЫ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ БОЙЫНША

Тапсырмалар: неліктен жер бетінде күн мен түн өзгереді? (1 б)

1. Айдың Жерді айналып өтуіне байланысты

2. Жердің өз осінің айналасында айналуына байланысты

3. Жердің Күнді айналуына байланысты

4. Жер осінің қисаюына байланысты

5. Жер бетінде қанша континент бар? ______________________________

2.Жер бетінде қанша континент бар? _____

2. 2. Жер бетінің түрлерін олардың сипаттамасымен байланыстырыңыз: (2 б)

Бетінің түрі	сипаттамасы
Таулар	а) Тегіс немесе сәл толқынды жер
Жазықтар	Б) тік беткейлері бар биік жерлер

3. Сұраққа жауап беріңіз:"неліктен адамдар жердің қозғалысын сезбейді, бірақ ол өз

осінде айналады және Күнді айналып өтеді?"(1б)_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Сұрақтарға жауап беріңіз. (2 б)

Егер сіз екі бірдей текшені алсаңыз — бір ағаш және бір металл, оларды тегіс бетке қойып, бірдей күшпен итеріңіз. Қай текше тезірек тоқтайды? Неліктен?

4.Үйкеліс күші кедергі келтіретін екі мысал және адамға көмектесетін екі мысал келтіріңіз. (4 б)

3. ҮЙКЕЛІС КҮШІ

Кедергі Көмектеседі__ _________________

Сұраққа жауап беріңіз. (1 б)

Неліктен металл ауыр болса да, металл кеме суға батпайды?______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

"Жер және ғарыш" бөлімі үшін жиынтық бағалау қорытындысы бойынша ата-аналарға ақпарат беруге арналған айдар. Күштер мен қозғалыстар"

Бір жауап опциясын таңдаңыз.	1	Жердің өз осінде айналуына байланысты.	1
Сұраққа жауап беріңіз және әр материкке қол қойыңыз.	2.	6 континент.	1 1 1 1 1 1 1
Жер бетінің түрлерін олардың сипаттамасымен байланыстырыңыз	3	таулар-тік беткейлері бар биік жерлер	1
Сұраққа жауап беріңіз.	4	Күтілетін жауап: адамдар жердің қозғалысын сезбейді, өйткені ол атмосферамен бірге біркелкі және үлкен жылдамдықпен қозғалады, сонымен қатар жылдамдықтың күрт өзгермеуіне байланысты.	1
Сұраққа жауап беріңіз..	5	Күтілетін жауап: ағаш текше тезірек тоқтайды, өйткені ол жеңілірек және үйкеліс күші металға қарағанда күштірек әсер етеді.	2
Олар екі мысал келтіреді.	6	Күтілетін жауап: * Көмектеседі: жүру кезінде, көлікті тежеу кезінде. * Кедергі: машина бөлшектерін жылжытқанда, ауыр жиһазды жылжыту қажет болғанда.	1 1
Сұраққа жауап беріңіз..	7	Күтілетін жауап: Кеменің көлемі көбірек судыесыстыруға мүмкіндік береді, оны ұстап тұру үшін жеткілікті Архимедтік күш жасайды.	1
Барлығы:			18

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

https://reptilia.club/v2taxon.php?s=1&l=ru

https://pikabu.ru/story/portret_zaytsa_8031865

https://ranking.kz/digest/industries-digest/v-kazahstane-sokraschaetsya-chislennost-snezhnyh-barsov.html

https://www.inaturalist.org/guide_taxa/1450616

https://aviales.kz/2032-poznavaya-prirodu-rodnogo-kraya-dzheyran.html

https://www.google.com/search?q=%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D0%B9+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%BE%D0%BA+%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0&sca_esv=8d771920c62c0cac&udm=2&ei=BAI8Z-P8EpKqwPAPz8r8uA8&oq=+%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%BE%D0%BA+%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BA%D0%B0&gs_lp=EgNpbWciICDQv9C-0YDQvtGI0L7QuiDQutCw0YDRgtC40L3QutCwKgIIADIGEAAYBxgeMgUQABiABDIGEAAYCBgeMgYQABgIGB5Iny5QzghYvw9wAXgAkAEAmAGJAqAB9wiqAQUwLjEuNLgBAcgBAPgBAZgCAaACiAKYAwCIBgGSBwMyLTGgB5QE&sclient=img#vhid=8XbxvkcE2nScuM&vssid=mosaic

https://www.tg-stroy.ru/wp-content/uploads/2019/07/PRIMENENIE-RECHNOGO-PESKA-1.jpg

https://catalog.detmir.st/media/O5dhALBuDqJlxOgKrQm46IwF-swg-MoiuJ7UnSL__KA=?preset=site_product_gallery_r1500

https://kompozit32.ru/wp-content/uploads/2023/06/fakty-o-nefti.jpg

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BD%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D0%B5_%D1%8F%D0%B4%D1%80%D0%BE_%D0%97%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B8

https://s0.rbk.ru/v6_top_pics/media/img/4/30/347339217380304.webp

https://avatars.dzeninfra.ru/get-zen_doc/2262910/pub_5fb4c48a7eb1fe4ba024eb22_5fb4d122268198734d9d1a72/scale_1200