«Биология» пәнінен 4 тоқсан бойынша
жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
Аты-жөні________________________________________________cынып
10 «Ә»
І
нұсқа
1.Төмендегі
суретте миеленденген нейрон аксонындағы өткізгіштік берілген.Осы
суреттегі қызыл және көк бағдарды сипаттаңыз.
1
сурет
Қызылбағдар_______________________________________________________________________________________________________________________________________________
[1]
Көкбағдар__________________________________________________________________________________________________________________________________________________
[1]
2. K+ және Na+ ионды каналдары
жүйке импульстердің нейрондар арқылы таралуына
қатысады.
Төмендегі келтірілген кестеде
нейрондағы импульстың берілуінің екі фазасы
көрсетілген.
Бұл екі фазада каналдардың
ашық немесе жабық екенін дұрыс анықтау үшін
плюс белгісін
қойыңыз.
Фазалар
|
K+ ионды каналдар
ашық
|
K+ ионды каналдар
жабық
|
Na+ ионды каналдар
жабық
|
Деполяризация
|
|
|
|
Реполяризация
|
|
|
|
[2]
3. Әрекет
потенциалының трансмиссия жылдамдығына әсер етпейтін факторларды
атаңыз
A. аксон
диаметрі
B.
температура
C. миеленді
қабықша
D. мембрана
потенциалы [1]
4. Сопақша ми қызметтерін белгілеңіз
А. бағдарлау рефлекстері
В. зат алмасуды реттеу
С. қорғаныс рефлекстері
Д. қимылды үйлестіру
Е. тепе теңдікті сақтау
F. түзу қозғалысының рефлекстері
G. статикалық рефлекстер
H. шайнау және жұтыну қозғалыстары
[3]
5.Жұлынның құрылысы
мен қызметі берілген кестені толықтырыңыз
|
|
Құрылысы
|
Қызметі
|
1
|
сұр
зат
|
жүйке жасушалырынң
жиынтығы
|
|
2
|
ақ зат
|
|
мидан
басқа мүшелерге және кері бағытта сигналдар
өткізу
|
3
|
артқы түбіртек
|
сезгіш нейрондардың денесі
және аксондары
|
|
4
|
алдыңғы түбіртек
|
|
жұмыс жасайтын мүшелерге
сигналдарды өткізу
|
[4]
Д
С
В
А
6. Берілген суреттен В
және С әріпімен берілген механорецепторлардың түрлерін
ажыратыңыз.
[2]
7.Төмендегі суретке
назар аударыңыз.
а. Синапстың ұшындағы көпіршіктерде орналасқан Х
молекуласының атауы қандай?
..............................................................................................................
[1]
b. Нейрон белгілі Х молекулаларын сыртқа бөледі.
Х молекуласының қызметі қандай?
-
натрий каналадырының
қақпаларын ашады
-
нейромедиаторларды ыдыратады
-
сезімтал импульстерді қозғалтқыш рецепторларға
тасымалдайды
-
тыныштық потенциалын
тудырады
-
пайда
болған тербелістерге жауап қайтарады [1]
8. Көлденең жолақты
бұлшықеттің жиырылуына байланысты ерекшеліктерін
анықтаңыз
Р с
|
Қасиеті
|
Қаңқа бұлшықеті
|
1
|
деполяризация
жылдамдығы
|
|
2
|
тістесу
кезеңі
|
|
3
|
жиырылусипаты
|
|
[3]
-
Төмендегі суретте ЭКГ сызбасы
бейнеленген.
a) Берілген
кестені графикте сипатталған тұжырымдарға сәйкесін анықта:
-
Тұжырымдар
|
Сәйкес таңбалар
|
1. құлақша еттерінің қозғандағы
потенциалдарын көрсетеді
|
|
2. екі жүрек қарынша еттерінің
қоздыруын көрсетеді
|
|
3. миокардтың электр потенциалдың
қайталану фазасына сәйкес
|
|
[3]
b) Электрокардиография көмегімен қандай ауруларды
диагностикалауға болады?
A)
жүрек
талмасы
B) жүрекшенің систоласы
C)
инсульт
D)
инфаркт
E)
ревматизм
[3]
10.
Биотехнология — биологиялық ағзалардың қатысуымен жүретін үдерістерді, адамның мақсатына сай өзгерту арқылы өндірісте пайдалану болып табылады.
Биотехнологияда бактерияларды қолданудың бір артықшылығы мен кемшілігін жазыңыз.
Артықшылығы_________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[1]
Кемшілігі
_____________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[1]
11. Полимеразды тізбекті реакцияны (ПТР) қандай салаларда
қолданады ?
А) ауылшаруашылығында
В) ДНҚ-ны анықтауда
С) жаңа қолтұқым алуда
D) медицинада, диагностика
E) РНҚ-ны анықтауда [2]
12. a) Өсімдіктердегі
гендік инженерия жұмысының 1 және 2 санымен көрсетілген кезеңдерін
анықта.
2
1
1-_______________________________________________________________________
2-
______________________________________________________________________[2]
b) Гендік инжинерияның маңызын
сипаттаңыз.
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________
[1]