5 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА АРНАЛҒАН
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ОЛИМПИАДА
Олимпиаданың бірінші кезеңі
(мектепшілік)

РЕСПУБЛИКАНСКАЯ ОЛИМПИАДА
ДЛЯ УЧАЩИХСЯ 5 КЛАССОВ
Первый этап олимпиады
(школьный)

Пән/Предмет: Қазақстан тарихы
1-15 тапсырмалар [әр дұрыс жауап үшін 1 ұпай беріледі]
1.Адамзат туралы ғылым:
А) Зоология
В) Физика
С) Арифметика
D) Алгебра
Е) Тарих
2.Адамзат тарихындағы ең алғашқы дәуірі:
А) Мыс дәуірі
В) Тас дәуірі
С) Қола дәуірі
D) Кейінгі темір дәуірі
Е) Ерте темір дәуірі
3.Австралопитектің сүйек қалдықтары табылды:
А) Қытайдан
В) Еуропадан
С) Қазақстаннан
D) Солтүстік Америкадан
Е) Оңтүстік Африкадан
4.Синантроптың табылған аумағы:
А) Франция
В) Германия
С) АҚШ
D) Қытай
Е) Шығыс Африка
5.Тас өңдеу биік деңгейге көтерілген кезең:
А) Кейінгі палеолит
В) Жаңа тас дәуірі
С) Ерте тас дәуірі
D) Орта тас дәуірі
Е) Орта палеолит
6. Қазақстан аумағында ең ежелгі адамдардың өмір сүрген аймағы:
А) Орталық Қазақстан
В) Шығыс Қазақстан

С) Оңтүстік Қазақстан
D) Батыс Қазақстан
Е) Солтүстік Қазақстан
7.Тек бір жағынан ғана өңделген тас құрал:
А) болос
В) бифас
С) гарпун
D) дротик
Е) унифас
8.Қола дәуірінде Қазақстанды мекендеген тайпалар::
А) Үйсін
В) Андрон
С) Қаңлы
D) Сармат
Е) Исседон
9.2004 жылы ЮНЕСКО тізіміне енгізілді
А) Таңбалы
В) Баянжүрек
С) Хантау
D) Жасыбай
Е) Ешкіөлмес
10. Қазақстан жеріндегі қола дәуірін жоспарлы зерттеу басталған жыл:
А) 1946 ж.
В) 1931 ж.
С) 1964 ж.
D) 1954 ж.
Е) 1926 ж.
11.Парсы патшасы І Дарий патша сақтарға қарсы аттанды:
А) б.з.б 319-318 жж.
В) б.з.б 219-218 жж.
С) б.з.б 519-518 жж.
D) б.з.б 619-618 жж.
Е) б.з.б 419-418 жж.
12.Жылқыны қолға үйретуге байланысты ойлап табылған жаңалық:
А) Қару-жарақты ойлап табу
В) Ет тұздауды пайдалану
С) Жылқы мүсіндерін жасау
D) Үзеңгі мен ауыздықты ойлап табу
Е) Киім үшін терісін пайдалану
13.Үйсіндер билеушісі:

А) гурхан
В) гуньмо
С) патша
D) шаньюй
Е) хан
14.Қаңлылардың солтүстігіндегі көршілері:
А) Үйсін, Қытай
В) Ғұн, Дай
С) Үйсін, Ғұн
D) Дунху, Ғұн
Е) Сармат, Алан
15.Тайпа мен оның мекендеген жері арасындағы қатесін табыңыз:
А) Үйсін- Жетісу
В) Қаңлы- Оңтүстік Қазақстан
С) Исседон- Шығыс Қазақстан
D) Сармат- Батыс Қазақстан
Е) Дах- Маңғыстау
16-25 тапсырмалар [әр дұрыс жауап үшін 2 ұпай беріледі]
16.Алғашқыда Орталық Азия аймағында мекендеп, кейіннен батысқа жылжып,
Еуропа аймағына кеңінен танылған түркі тілдес халық:
А) үйсіндер
В) ғұндар
С) қаңлылар
D) сарматтар
Е) сақтар
17. Сақтардың археологиялық ескерткіштеріне жатпайды:
А) Шірік-Рабат
В) Пазырық
С) Шілікті
D) Берел
Е) Ақтас
18. Б.з.д.1 ғ. жататын Шыршық өзенінің оң жақ жағалауындағы Зах каналы, бұл:
А) сақтардікі
В) үйсіндердікі
С) қаңлылардікі
D) сарматтардікі
Е) ғұндардікі
19. Каталаун даласында ірі шайқас өтті:
А) 451 жылы
В) 445 жылы

С) 376 жылы
D) 434 жылы
Е) 447 жылы
20. Парсы жазбаларындағы «сақ» сөзінің мағынасы:
А) «Жауынгерлер»
В) «Көшпенділер»
С) «Азиялық түркілер»
D) «Құдіретті еркектер»
Е) «Алтын сақшылары»
21.Сармат тайпалық одағына енген тайпалар:
А) роксалан, скиф,қаңлы
В) дах, алан,юэчжи
С) савромат, ассы, массагет
D) языг, сирак, аорс
Е) апарн, ксанфий,роксалан
22. Александр Македонский сақтарға шабуыл жасаған ғасыр:
А) Б.з.б.V ғ.
В) Б.з.б.ІV ғ.
С) Б.з.б.VІ ғ.
D) Б.з.б. ІІІ ғ.
Е) Б.з.б.VІІ ғ.
23. Аттила туралы жазған тарихшы:
А) Геродот
В) Страбон
С) Полиэн
D) Прииск
Е) Ксенофонт
24. Ғұндардың шығыстан батысқа қарай жылжуы
басталды:
А) б.з.б.ІІ ғ.
В) б.з.б. 55 жылы
С) б.з.б.ІІІ ғ.
D) б.з.93 жылы
Е) б.з.б.І ғ.
25. Сармат-сақ қоғамына тән
ерекшелік:
А) феодалдық қоғам
В) монархиялық жүйе
С) олигархиялық жүйе
D) әскери демократия
Е) хандық билік

26-30 тапсырмалар [әр дұрыс жауап үшін 3 ұпай беріледі]
26.Мәтінге қарап, Қытай елімен дипломатиялық әрі туыстық қарым-қатынас
орнатқан елді анықтаңыз. «Қытай патшасы көп сыйлық талап етіп, гуньмо оларға
1000 жылқы жіберді. Бұл оқиға б.з.б.107 жылы болған»
А) үйсіндер
В) ғұндар
С) қаңлылар
D) сарматтар
Е) сақтар
27. Мәтінде сипатталған тарихи үрдістің шамамен орын алған уақыты
“Алғашында ұжымдағы барлық жұмыстарды аналар атқарды. Үңгірлерді тазалап
күтті, тамақ дайындады, жеуге қажетті жеміс-жидектерді терді. Бұл ұжымдағы
аналардың беделін арттырды… Әрбір қауым өз аумағында мекен етті. Үжымның
барлық мұшелері өзара тең есептелді. Жер, баспана, еңбек құралдары бәріне ортақ
саналды. Барлығы бірлесіп, орманда аң аулады, балық ұстады орта жайылымда мал
жайды. Қауымның ішкі жұмысын теңдей бөлісті. Әйелдер мен балалар жеміс-жидек
жинадлы, еркектер ор қазды, егістік жерлерді тазалады, жыртқыш аңдарды аулады.
Қауымның жеке мүшесіне тиісті мүлікті, мысалы, найзаны кез келгені пайдалана
алды.”
А) адам тектес маймылдың пайда болу уақыты
В) маймылдардың өмір сүрген уақыты
С) тік жүретін адамның шыққан уақыты
D) епті адамның шыққан уақыты
Е) саналы адамның шыққан уақыты
28.Мәтінде сипатталған тайпаны анықтаңыз: «..Шаньюйдің сенім таңбаларымен
көрші елдерге барды, ол елдер бір мемлекеттен екінші мемлекетке шығарып
салып,азық түлікпен қамтамасыз етіп тұрды....»:
А) үйсіндер
В) ғұндар
С) қаңлылар
D) сарматтар
Е) сақтар
29.Мәтінде сипатталған тарихи үрдісті анықтаңыз. “..адамдар табиғат сыйына
тәуелділіктен құтылды. Олар өмір сүруге қажетті азық-түлікті өздері өндірді”
А) феодалдық шаруашылықтың қалыптасуы
В) социалистік шаруашылықтың қалыптасуы
С) натуралды шаруашылықтың қалыптасуы
D) иеленуші шаруашылықтың қалыптасуы
Е) өндіруші шаруашылықтың қалыптасуы
30.Мәтіндегі қатені табыңыз. “Сақтар әскери демократиялық қоғамда демократия
тек ерлер үшін, оның ішінде де әскери жасаққа жарамды жастағы ерлер үшін болды.

Ал дунхулардың әйелдері де жасақ құрамына кірген. Оған олардың қабірлерінен
қару-жарақтың көп табылуы дәлел. Дунхулар Қазақстанның батыс аймағында өмір
сүрген. Олар туралы Үлкен Плиний, Полибий, Диадор дерек қалдырған.”
А) қидандар
В) ноғайлар
С) қаңлылар
D) үйсіндер
Е) сарматтар