6-сынып қазақ тілі пәнінен емтихан тапсырмалары (Т1)

6-сынып қазақ тілі пәнінен емтихан тапсырмалары (Т1)

1-нұсқа

1) Оқылым. (1 балл) оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

1-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, нақты ақпараттарды теріп жазыңыз

2-тапсырма. Нақты ақпараттарға коментарий жасаңыз.

Қазақстанның көркем жерлері

Қазақстанның көркем жерлері өзінің әсемдігімен әлемге әйгілі жерлерден кем түспейді. Оның солтүстік бөлігінде Қазақстанның ең әдемі жерлерінің бірі-Бурабай орналасқан. Жергілікті тұрғындар Бурабайды "Жергілікті Швейцария" деп атайды.

Шығыс Қазақстан Қазақстандағы ең әдемі жер болып саналады. Таулы Алтай әрдайым көптеген туристерді тартты. Қазақстан мен Ресей шекарасында Алтайдың ең биік шыңы-Белуха тауы орналасқан. Сондай-ақ, Шығыс Қазақстанның інжу-маржаны тауларда орналасқан Маракөл көлі болып саналады. Көл өте әдемі, күн шуақты күнде бай көк немесе көк түске ие, бірақ күн болмаған кезде ол түсін танымастай өзгертеді және қара түске айналады.

Қазақстанның батысында Каспий теңізі орналасқан. Каспий теңізі-Еуропа мен Азия арасында орналасқан әлемдегі ең ірі жабық су қоймасы. Жыл сайын мыңдаған туристер Каспий теңізінің жағасында демалуға келеді. Каспий жағалауы құмды жағажайларымен демалу үшін өте ыңғайлы.

Қазақстан бұдан да басқа көрікті жерлерге бай. Өз еліміздің табиғатын бағалайық.

Ақпарат дереккөзі: https://znanija.com/task/46124558#:~:text=Қазақстанның%20көркем%20жерлері%20өзінің%20әсемдігімен,туристерді%20тартатын%20жалғыз%20нәрсе%20емес

2) Жазылым. (3 балл)

«Әркім өз елінде демалу керек» тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп эссе жаз.

3) Әдеби тіл нормалары (1 балл).

Етістіктің етіс түрлері мен салт-сабақты етістіктердің тіркесімдік мүмкіндігін жазбаша тілдесім барысында қолдану

Эссе мәтінінен етіс түрлерін, салт, сабақты етістіктерді тауып кестені толтыр

Бағалау критерийлері:

2-нұсқа (Т1)

1) Оқылым. (1 балл) оқылым стратегияларын қолдану:

комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

1-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, нақты ақпараттарды теріп жазыңыз

2-тапсырма. Нақты ақпараттарға коментарий жасаңыз.

Астанам – «Бас қалам»!

Бүгінгі Астана – асыл  тастан тұрғызылған асқақ қала. Ерке Есілдің жағасында орналасқан, жаңа ғасыр ғажабынан жаралған ертегідей елорда, әлемдегі ең жас қала. Кең даладағы жай қала ғана емес, саяси ерік-жігер, үкілі үміт, көркею, тәуелсіздік көрінісінің нышаны.

«Астана» сөзі негізінен парсы сөзі, қазақша түсінігі  астана — табалдырық, босаға, кіреберіс, сарайдың қақпасы, салтанатты орда есігі деген ұғымдарды білдіреді.  Ару қаланың әрбір оралымы ашық бұрқақты аулалар, әсем безендірілген гүлзарлар мен көмкерген орманды алқаптарда бойтүзеген «Нұр Астана» мешіті мен «Бәйтерек», «Пирамида», «Ханшатыр», т.б. саяси және мәдени думан орталықтары мен түрлі тарихи мемориалды кешендері алуан түрлі.

Астана – Қазақстанның бас қаласы.  Астана қаласы әлемнің түкпір-түкпірінен келген түрлі мәдениеттер үніне толуымен қатар әсем қала өзінің көрікті бейнесімен қызығушылық әсерін мол туғызды деп сенемін.

Ақпарат дереккөзі: https://bilim-all.kz/article/5796-Astana

2) Жазылым. (3 балл)

«Астана елімнің жүрегі ме?» тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп эссе жаз. (120 сөз)

3) Әдеби тіл нормалары (1 балл).

Етістіктің етіс түрлері мен салт-сабақты етістіктердің тіркесімдік мүмкіндігін жазбаша тілдесім барысында қолдану

Эссе мәтінінен етіс түрлерін, салт, сабақты етістіктерді тауып кестені толтыр

Бағалау критерийлері:

3-нұсқа (Т1)

1) Оқылым. (1 балл) оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

1-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, нақты ақпараттарды теріп жазыңыз

Қазақстан – бейбітшілік пен келісім мекені

Бейбітшілік пен келісім – адамзаттың асыл құндылықтарының бірі. Бүгінгі таңда Қазақстанда бейбітшілік пен өзара келісімде 140 ұлт өкілдері өмір сүруде. «Қазақстан – бұл ортақ мекен, ортақ ұлт пен діннің тоғысқан жері.

Жалпы бейбітшілікке, тыныш өмір сүруге ұмтылу – қазақ халқының қанына сіңген асыл қасиеттерінің бірі. Біздің елімізде 1 наурыз – Алғыс айту күні. Бұл күні жыл сайын барлық этностардың бір-біріне  мейірбандық танытатын күні ретінде атап өтілуде. Ол күн бізді бұрынғыдан да гөрі жақындастыра түспек.

«Сырт көз – сыншы» деген мақал бар ғой қазақта, қазақ жерін зерттеген саяхатшылар, ғалымдар, елшілер қазақ халқының меймандос, сабырлы, момын, ешкімге жамандық, қаскөйлік жасамайтын халық екенін, қазақ елі ежелден бейбітшілік сүйгіш, өз бетімен ешкімге ұрынбаған, соғыс ашпаған ел екенін сүйсіне жазған.

«Бірлік бар жерде – тірлік бар дейді» біздің дана халық. Дана жұрт мұны тегіннен тегін айтпаса керек. Біздің елімізде қалыптасқан ұлттар тұтастығы мен халықтар достығының арқасында бүгінде мемлекетіміз өркендеп, ілгері басып келеді.(140 сөз)

Ақпарат дереккөзі: https://bilimainasy.kz/қазақстан-бейбітшілік-пен-келісім-м/

2) Жазылым. (3 балл)

«Мен бейбіт өмірді қалаймын» тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп эссе жаз.

3) Әдеби тіл нормалары (1 балл). Сөйлемдегі есімдіктің қызметін түсініп, есімдікті зат есім, сын есімнің орнына қолданады.

Эссе мәтінінен есімдіктерді тауып қызметін анықтаңыз. Оны зат есім, сын есімнің орнына қолданып, сөйлем құраңыз.

Бағалау критерийлері:

4-нұсқа (Т1)

1) Оқылым. (1 балл) оқылым стратегияларын қолдану:

комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

1-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, нақты ақпараттарды теріп жазыңыз

Кітап – білім бұлағы

Кітап! Бұл сөз әр адам баласына таныс. Кейбір жандар үшін баға жетпес оқу құралы болса, кейбір жандарға жұмбақ әлем болып қала бермек. Кітаптың құдіретін сөзбен жеткізу мүмкін емес. Сол құдіретті кітаптың бізге тигізер пайдасы өте мол.

Кітап-таңғажайып әлем іспеттес. Бұл әлемде сен өзіңе керекті дүниелерді алып қана қоймай,сол әлемде болған қателіктерді шынайы өмірде жібермеуге күресесің.

«Кітап – білім бұлағы, білім - өмір шырағы» деген екен дана халқымыз. Бүгінде бұл сөздердің мағынасы әлі де жойылған емес. Себебі кітап арқылы біз жастар білім алсақ, сол білім арқылы өміріміздің соңына дейін нәр аламыз.

Қазіргі заманның талабы өте өзгеше. Өткені біздің қазіргі мақсатымыз 30 озық елдің қатарына кіру. Ал осы алып мемлекеттердің арасында жырқырап тұру үшін аянбай еңбек етіп,білім жолында тер төгуіміз керек. Елбасы Н. Ә. Назарбаев «Бар білімнің қайнар көзі - кітапта» деген болатын. Расында, кітап-озық елдің қатарына кірудін басты кілті деп ойлаймын. 139

Ақпарат дереккөзі: https://www.zharar.com/kz/shygarma/esse/34270-2020.html

2) Жазылым. (3 балл)

«Кітап – асыл қазына» тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп эссе жаз. /120 сөз/

3) Әдеби тіл нормалары (1 балл).Үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

Эссе мәтінінен үстеулерді табыңыз.

Бағалау критерийлері:

1-кесте - Бес балдықты 30-балдыққа ауыстыру шкаласы

^{(оқыту қазақ тілінде)}

14. Байқау емтиханының қорытындыларына талдау жасау

3-кесте - Байқау емтиханына қатысушылар туралы мәлімет

Өңірі (қаласы, ауданы, мектебі)________________________________

4-кесте - Емтихан тізімдемесі

5-кесте - Білім сапасы (пайыздық көрсеткішпен)

^{(оқыту қазақ тілінде)}