6-сынып. Қазақ тілі. ТЖБ. 2-тоқсан. Жауаптарымен

Қазақ тілі пәні бойынша 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары

6-сынып

Тыңдалым және айтылым

Мәтінді мұқият тыңдап, мазмұнын жұпта талқылаңыз. /10/

Астана - мәдениет пен өнер ордасы.

Астана - Еуразияның қақ ортасында орналасқан еліміздің бас қаласы. Бұрынғы аты - Ақмола, Елбасымыздың 1998 жылғы 6 мамырдағы Жарлығымен Астана қаласы болып өзгертілді. 1999 жылы ЮНЕСКО шешімі бойынша "әлем қаласы" атағын алды.

Жаңа қала Астана қарқынды дамып келеді. Небәрі жиырма жылдың ішінде қалада қаншама зәулім үйлер мен ғимараттар бой көтерді. Халық саны басында 270 мыңнан қазір миллион тұрғынға жетті. Елордада халықаралық, мемлекеттік ұйымдардың бас филиалдары орналасқан. 2011 жылы Астанада 7-ші Азия ойындары өткізілген болатын, ал 2017 жылы Халықаралық EXPO 2017 көрмесі өткізілді.

Елордамыз әлемдік қартада өзіндік ерекше орны бар, қайталанбас тарихы мен мәдениеті бар астана ретінде танылған. Астана қаласында түрлі театрлар мен мәдениет сарайлары бар. Елордамызда түрлі мәдени іс - шаралар өткізіліп тұрады.

Қазіргі таңда астанамыз әлемдік, іскерлік байланыстың күре тамырына айналып отыр. Оның өзі Елбасының ізгі саясаты, көрегендігі мен кемеңгер ойының жемісі, арманы, мақсаты, халқының тарихынан нәр алғандығы шығар. Астанамыздың шаңырағы биікке көтеріліп, уығы нық қадалып, керегесі келісті жайылды деуге болады. Астана қазірдің өзінде азиялық байтақтардың арасындағы ең бір еуропалық қала. Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның Еуразиялық ел екенін, оның астанасының орасан зор қос құрлықтың өкпе тұсында орналасқанын, демек келешекте қаланың осынау ұлан-ғайыр кеңістіктің қуатты желілері тоғысқан торабына, 21 ғасырдағы экономикалық, технологиялық, ақпараттар тасқынының арнасына айналатынын атап көрсеткен болатын.

2. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз. (сұрақтарға ауызша жауап беріңіз)

• Ақмола қаласы қай жылы Астана болып өзгертілді?

• Жаңа Астанамызда қандай іс-шаралар өткізілді?

• Халықаралық EXPO 2017 көрмесі қандай деңгейде өткізілді?

• Қазіргі таңда астанамыз әлемдік, іскерлік байланыс жасап жатыр ма?

Оқылым

Мәтінді оқып,тапсырмаларды орындаңыз

Қалибек Қуанышбаев атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық музыкалық драма театры 1991 жылы Ғ.Мүсіреповтің «Ақан сері-Ақтоқты» трагедиясымен ашылған. Театрдың ұйымдастырушысы, көркемдік жетекшісі әрі бас режиссері Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жақып Омаров болды. Алғашқы қойылымды да өзі сахналаған. Театр өзінің алғашқы жүлдесін 1996 жылы Уфа қаласында түркітілдес мемлекеттер арасында өткен халықаралық «Туғанлық» театр фестивалінде алды. Онда Ш.Құсайыновтың «Алдаркөсе» музыкалық комедиясы лауреат атанды. 1996 жылы театрға КСРО Халық әртісі, КСРО мемлекеттік сыйлығының иегері Қалибек Қуанышбаевтың есімі берілді.

1. Мәтінде есімі аталған КСРО халық әртісі /1 балл/

А) Жақып Омаров

Ә)Қалибек Қуанышбаев
Б) Ғ.Мүсірепов

В)Ш.Құсайынов

2. Мәтін қай стильде жазылған? /1 балл/

А) ауызша

Ә) көркем

Б) жазбаша

В) ауызша және жазбаша

3. Мәтіндегі термин сөздерді теріп жазып,қай салаға жататынын ажыратыңыз /4 балл/

4. Мәтін мазмұнындағы ақпараттарды ретімен сәйкестендіріңіз /4 балл/

А. 1-Ә; 2-Б; 3-В; 4-А; 5-Г; 6-Д.

В. 1-Д; 2-А; 3-Г; 4-Б ; 5-В; 6-Ә.

С. 1-А; 2-Г; 3-Б; 4-Ә; 5-В; 6-Д.

Д. 1-Б; 2-В; 3-Ә; 4-А; 5-Г; 6-Д.

Жазылым

Тапсырма.

1. Өмірбаянға қойылатын талаптарды сақтай отырып, Абай Құнанбайұлының өмірбаянын жазыңыз. Жазба жұмысында көнерген сөздерді қолданыңыз. Сөз саны - 90-100 сөз

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________/10 балл/

Балл қою кестесі

Ықтимал жауаптар

Тыңдалым және айтылым

Мәтінді мұқият тыңдап, мазмұнын жұпта талқылаңыз. /10/

Астана - мәдениет пен өнер ордасы.

Астана - Еуразияның қақ ортасында орналасқан еліміздің бас қаласы. Бұрынғы аты - Ақмола, Елбасымыздың 1998 жылғы 6 мамырдағы Жарлығымен Астана қаласы болып өзгертілді. 1999 жылы ЮНЕСКО шешімі бойынша "әлем қаласы" атағын алды.

Жаңа қала Астана қарқынды дамып келеді. Небәрі жиырма жылдың ішінде қалада қаншама зәулім үйлер мен ғимараттар бой көтерді. Халық саны басында 270 мыңнан қазір миллион тұрғынға жетті. Елордада халықаралық, мемлекеттік ұйымдардың бас филиалдары орналасқан. 2011 жылы Астанада 7-ші Азия ойындары өткізілген болатын, ал 2017 жылы Халықаралық EXPO 2017 көрмесі өткізілді.

Елордамыз әлемдік қартада өзіндік ерекше орны бар, қайталанбас тарихы мен мәдениеті бар астана ретінде танылған. Астана қаласында түрлі театрлар мен мәдениет сарайлары бар. Елордамызда түрлі мәдени іс - шаралар өткізіліп тұрады.

Қазіргі таңда астанамыз әлемдік, іскерлік байланыстың күре тамырына айналып отыр. Оның өзі Елбасының ізгі саясаты, көрегендігі мен кемеңгер ойының жемісі, арманы, мақсаты, халқының тарихынан нәр алғандығы шығар. Астанамыздың шаңырағы биікке көтеріліп, уығы нық қадалып, керегесі келісті жайылды деуге болады. Астана қазірдің өзінде азиялық байтақтардың арасындағы ең бір еуропалық қала. Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның Еуразиялық ел екенін, оның астанасының орасан зор қос құрлықтың өкпе тұсында орналасқанын, демек келешекте қаланың осынау ұлан-ғайыр кеңістіктің қуатты желілері тоғысқан торабына, 21 ғасырдағы экономикалық, технологиялық, ақпараттар тасқынының арнасына айналатынын атап көрсеткен болатын.

2. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз. (сұрақтарға ауызша жауап беріңіз)

• Ақмола қаласы қай жылы Астана болып өзгертілді?

• Жаңа Астанамызда қандай іс-шаралар өткізілді?

• Халықаралық EXPO 2017 көрмесі қандай деңгейде өткізілді?

• Қазіргі таңда астанамыз әлемдік, іскерлік байланыс жасап жатыр ма?

Оқылым

Мәтінді оқып,тапсырмаларды орындаңыз

Қалибек Қуанышбаев атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық музыкалық драма театры 1991 жылы Ғ.Мүсіреповтің «Ақан сері-Ақтоқты» трагедиясымен ашылған. Театрдың ұйымдастырушысы, көркемдік жетекшісі әрі бас режиссері Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жақып Омаров болды. Алғашқы қойылымды да өзі сахналаған. Театр өзінің алғашқы жүлдесін 1996 жылы Уфа қаласында түркітілдес мемлекеттер арасында өткен халықаралық «Туғанлық» театр фестивалінде алды. Онда Ш.Құсайыновтың «Алдаркөсе» музыкалық комедиясы лауреат атанды. 1996 жылы театрға КСРО Халық әртісі, КСРО мемлекеттік сыйлығының иегері Қалибек Қуанышбаевтың есімі берілді.

5. Мәтінде есімі аталған КСРО халық әртісі /1 балл/

А) Жақып Омаров

Ә)Қалибек Қуанышбаев
Б) Ғ.Мүсірепов

В)Ш.Құсайынов

6. Мәтін қай стильде жазылған? /1 балл/

А) ауызша

Ә) көркем

Б) жазбаша

В) ауызша және жазбаша

7. Мәтіндегі термин сөздерді теріп жазып,қай салаға жататынын ажыратыңыз /4 балл/

8. Мәтін мазмұнындағы ақпараттарды ретімен сәйкестендіріңіз /4 балл/

А. 1-Ә; 2-Б; 3-В; 4-А; 5-Г; 6-Д.

В. 1-Д; 2-А; 3-Г; 4-Б ; 5-В; 6-Ә.

С. 1-А; 2-Г; 3-Б; 4-Ә; 5-В; 6-Д.

Д. 1-Б; 2-В; 3-Ә; 4-А; 5-Г; 6-Д.

Жазылым

Тапсырма.

2. Өмірбаянға қойылатын талаптарды сақтай отырып, Абай Құнанбайұлының өмірбаянын жазыңыз. Жазба жұмысында көнерген сөздерді қолданыңыз. Сөз саны - 90-100 сөз

Ұлы ақын, ағартушы, қазақтың жазба әдебиетінің және әдеби тілінің негізін салушы – Абай Құнанбайұлы 1845 жылы Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданында Шыңғыс тауының бауырында дүниеге келді. Абай атақты Тобықты руының Ырғызбай деген тобынан тарайды. Ол ауыл молдасынан оқып жүрген кішкентай кезінен-ақ зеректігімен көзге түседі. Кейін ол Семей қаласында 3 жылдық медресе тәрбиесін алады.

Абай көпті көрген әжесі Зеренің тәрбиесінде болды. Шешесі Ұлжан да ақылды ананың бірі болған. Әкесі Құнанбай Өскенбайұлы тобықты руының беделді биі. Құнанбай өз заманында ел басқарған адам болды. Ол ел билеу ісіне балаларының ішінде Абайды баулып, араластырды.

Әке-шешесінің қасында жүрсе де жас Абай оқудан қол үзбейді, бос уақытында қазақтың мәдениетін, араб, парсы, шағатай тілдерін үйренеді. Шығыс әдебиетінің алыптары Низами, Хожа Хафиз, Науаи, Физули т. б. ақындарының өлеңін жаттап өседі. Кейін ол орыс әдебиеті мен тілін өздігінен үйреніп, орыстың ұлы ойшылдары Пушкин, Гоголь, Лермонтов, Щедрин, Некрасов т. б. шығармаларымен танысады. Сонымен бірге ағылшын ғалымы Дарвиннің, Шекспирдің шығармаларын да оқиды. Соның арқасында дүниетанымын кеңітіп, білімін шыңдай береді.

Туған халқын сүйіп, оны қасіреттен құтқаруды, бодандыққа қарсы Абай халқын оятып, береке-бірлікке шақырды. Туған халқы да Абайын сүйіп, қатты құрметтеді. Өмірлік мағынасы зор өлеңдерін жатқа айтып, тұмардай сақтады. Шынында әр сөзі теңіздің тереңіне тартқандай мың батпан ойдан туған, кісіге берер шабыты мен шапағаты мол Абай әр қазақтың бағдаршамы іспетті.