6 сынып Қазақстан тарихынан тақырыптық тест.

XI-XII.ғ. жататын “қоржын үй”табылған қала

А) Сығанақ

В) Ақбешім

С) Құйрықтөбе

D) Тараз

Е) Отырар

Дұрыс жауап: С

X.ғасырға жататын шыны ыдыстар табылған қала

А) Сығанақ

В) Суяб

С) Испиджап

D) Иасы

Е) Құйрықтөбе

Дұрыс жауап: D

1217-1218жж. Хорезм шахы Мұхамед Текеш қай қалада теңге соқтырды

А) Отырар

В) Тараз

С) Суяб

D) Иасы

Е) Шаш

Дұрыс жауап: А

Теракота кеңінен қолданылған ғасырлар

А) VIII-IX.ғ

B) IX-X.ғ

C) X-XI.ғ

D) XI-XII.ғ

E)XIII-XV.ғ

Дұрыс жауап: D

Боран мұнарасы қай ғасырға жатады

А) VIII-IX.ғ

B) IX-X.ғ

C) X-XI.ғ

D) XII-XIII.ғ

E)XIV-XV.ғ

Дұрыс жауап: С

Бабаджа-қатын мен Айша-бибі кесенелері жақын орналасқан қала

А) Тараз

В) Сығанақ

С) Отырар

D) Алмалық

Е) Испиджап

Дұрыс жауап: А

XI-XIIғасырларға жататын Шығыс моншасы табылған қала

А) Тараз

В) Сығанақ

С) Иасы

D) Отырар

Е) Суяб

Дұрыс жауап: D

Қазір мұражайға айналдырылған Шығыс моншасы

А) Таразда

В) Отырарда

С) Түркістанда

D) Сығанақта

Е) Суябта

Дұрыс жауап: С

Х-Х1 ғасырларда әйнек жасау кәсібі дамыған қала

А) Отырар, Сығанақ

В) Отырар, Тараз

С) Тараз, Испиджаб

D) Испиджаб, Сығанақ

Е) Суяб, Испиджаб

Дұрыс жауап: В

Х-ХП ғасырларда Қазақстандағы қыш құмырашыларының жетістігі

А) фарфор

В) фаянс

С) шыны (әйнек)

D) қыш ыдыстар

Е) керамика

Дұрыс жауап: С

Орта ғасырдағы діни сәулет құрылысы

А) шеберханалар

В) сарайлар

С) моншалар

D) мешіттер

Е) махаллалар

Дұрыс жауап: С

Х-Х1 ғасырлар аралығында Боран мұнарасы салынды:

А) Жетісуда

В) Арал бойында

С) Балқаш бойында

D) Самарқанда

Е) Бұхарада

Дұрыс жауап: А

Бабаджа қатын кесенесінің салынған мерзімі

А) Х-Х1 ғғ.

В) Х-ХП ғғ.

С) Х-ХШ ғғ.

D) ХШ-XIV ғғ.

Е) XIV-XV ғғ.

Дұрыс жауап: А

Х-ХП ғасырларда Қазақстан аумағында көлемі жағынан ірі қалалар

А) Испиджаб, Отырар

В) Бурух, Хурлуг

С) Баладж, Берукет

D) Тараз, Баласағұн

Е) Құлан, Қойлық

Дұрыс жауап: А

X-XII ғасырларда ірі және кіші қалалардың Сырдария, Шу, Талас өзендерін жағалай орналасуы қай саланың дамығанын көрсетті

А) қолөнердің

В) сауданың

С) егіншіліктің

D) мал шаруашылығының

Е) діннің

Дұрыс жауап: С

Х-ХП ғасырларда Таразға жақын жерде салынған кесене

А) Айша Бибі

В) Яссауи

С) Сырлытам

D) Түгіскен

Е) Алашахан

Дұрыс жауап: А

Х-ХП ғасырларда Қазақстан аумағында көлемі жағынан ірі қалалар

А) Испиджаб, Отырар

В) Бурух, Хурлуг

С) Баладж, Берукет

D) Тараз, Баласағұн

Е) Құлан, Қойлық

Дұрыс жауап: А

Х-ХП ғасырларда Таразға жақын жердегі кесене

А) Айша бибі

В) Иассауи

С) Сырлытам

D) Түгіскен

Е) Алашахан

Дұрыс жауап: А

Отырар, Тараз, Түркістаннан табылған шыны ыдыстар жатады:

А) 1Х ғасырға

В) Х ғасырға

С) Х1 ғасырға

D) ХП ғасырға

Е) ХШ ғасырға

Дұрыс жауап: В

Х-Х1 ғасырлар аралығында Жетісуда салынған мұнара

А) Бабаджа-қатын

В) Боран

С) Айша бибі

D) Сауран

Е) Алашхан

Дұрыс жауап: В

Мұсылман дінінің енуіне байланысты пайда болған ғимарат:

А) су құбыры

В) ыстық өткізетін каналдар

С) мешіт

D) ташнау

Е) монша

Дұрыс жауап: С

XI ғасырларда сәулет өнерінде – терракота:

А) Күйдірілген балшық

В) Гипс

С) Әйнек плиткалар

D) Өрнектелген кірпіш

Е) Саз балшық

Дұрыс жауап: А

X-XII.ғ Бабаджа-қатын және Айша бибі кесенелері

А) Отырарда

В) Сығанақта

С) Таразда

D) Алмалықта

Е) Испиджабта

Дұрыс жауап: А

VI-IX ғасырларда түріктердің қалалық мәдениеті дамыған аймақ

А) Батыс Қазақстан

В) Оңтүстік Қазақстан

С) Шығыс Қазақстан

D) Орталық Қазақстан

Е) Батыс, Шығыс Қазақстан

Дұрыс жауап: В

Оңтүстік Қазақстанда маңызды сауда орталығы болған “көпестер” қаласы атанған қала

А) Тараз

В) Суяб

С) Испиджаб

D) Алмалық

Е) Сығанақ

Дұрыс жауап: А

Орталық Қазақстанда орналасқан Алашахан мен Жошы кесенелері қай ғасырдың сәулет өнерінің ескерткіші

А) XVI-XVII ғ.

В) XIII-XIV ғ.

С) XIV-XVғ.

D) XV-XVI ғ.

Е) XVII-XVIII ғ.

Дұрыс жауап: С

Адамдардың шығу тегін белгілі бір аңмен байланыстыратын наным-сенім:

А) зооморфтық үлгі

В) зороастралық фарн

С) зекет

D) тотемизм

Е) анимизм

Дұрыс жауап: D

«Дін үшін соғыс» ұранымен араб қолбасшысы Насыр ибн Сейяр Қазақстанның Оңтүстігін басып алды:

А) 633-648 ж.ж.

В) 709-714 ж.ж.

С) 727-738 ж.ж.

D) 747-758 ж.ж.

Е) 737-748 ж.ж.

Дұрыс жауап: Е

Орта Азия мен Қазақстанға ислам діні кеңінен тарай бастады:

А) Арабтардың келуімен

В) Қарлұқтардың келуімен

С) Қытай әскерлерінің келуімен

D) Отқа табынуға байланысты

Е) Оғыздардың келуімен

Дұрыс жауап: А

Ғылыми зерттеулерге қарағанда, Қазақстанда, ертедегі діни наным дәстүрлері кең тараған аймақ:

А) Батыс

В) Жетісу

С) Шығыс

D) Солтүстік

Е) Сібір

Дұрыс жауап: В

Арабтардың «дін үшін соғыс» деген ұранмен көрші елдерді жаулап ала бастаған уақыты:

А) 520 ж.

В) 620 ж.

С) 633 ж.

D) 533 ж.

Е) 733 ж.

Дұрыс жауап: С

714 жылы Шашты басып алған араб қолбасшысы:

А) Күтейба ибн Муслим

В) Насыр ибн Сейяр

С) Хаукәл

D) Фадлан

Е) Масуди

Дұрыс жауап: А

Х ғасырда ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет:

А) Қарлұқ

В) Қыпшақ

С) Қарахан

D) Оғыз

Е) Түргеш

Дұрыс жауап: С

Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың Х ғасырдағы қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағандығын жазған араб ғалымы:

А) Хаукәл

В) Масуди

С) Әл - Макдиси

D) Әл- Марвази

Е) Идриси

Дұрыс жауап: С

Қазақ жерінде ғылым білім салаларының дамуына ықпал еткен дін:

А) Христиан

В) Будда

С) Зороастризм

D) Ислам

Е) Ламаизм

Дұрыс жауап: D

Оңтүстік Қазақстанда ислам діні кең түрде дами бастаған уақыт:

А) VII ғ.

В) VIII ғ.

С) IX ғ.

D) X ғ.

Е) XI ғ.

Дұрыс жауап: D

Х ғасырдан бастап Қазақстанда әдеби және ғылыми шығармалар жазылған тіл:

А) қазақ

В) араб

С) парсы

D) түрік

Е) қыпшақ

Дұрыс жауап: В

Түрік тілдес тайпалардың бір-біріне жақындығын зерттеген белгілі ғұлама:

А) Әл-Фараби

В) Әл-Бируни

С) М. Қашғари

D) Ж. Баласағұни

Е) А. Йасауи

Дұрыс жауап: С

М. Қашғари қалдырған үш кітаптан тұратын мәңгі өшпес мұра:

А) «Түрік тілдерінің сөздігі»

В) «Құт негізі - білік»

С) «Ақиқат сыйы»

D) «Даналық кітабы»

Е) «Оғызнама»

Дұрыс жауап: А

Ж. Баласағұни «Құтадғу білік» еңбегін Сүлеймен Арслан ханға сыйға тартқаны үшін алған лауазым атағы:

А) Әмір

В) Мырза

С) Бек

D) Ұлы хас - хажип

Е) Ғалым

Дұрыс жауап: D

«Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл-біздің тіліміздегі тұңғыш даналық жинақ» деп өз тілін қорсынып, жат елдің тілінде сөйлеу, шығарма жазу сияқты әрекеттерге қарсы болған ғұлама:

А) Әл-Фараби

В) Әл-Бируни

С) М. Қашғари

D) Ж. Баласағұни

Е) А. Йасауи

Дұрыс жауап: D

«Жастығымда бейнет бер, Қартайғанда дәулет бер» деген қазақ мақал-мәтелі қай ғұламаның еңбегінде кездеседі:

А) Ж. Баласағұни

В) М. Қашғари

С) А. Иүгінеки

D) А. Йасауи

Е) Әл-Фараби

Дұрыс жауап: А

Жазба әдебиеттің көрнекті өкілі, Қарахан мемлекетінің кезінде даңқы шыққан ақын:

А) А. Йасауи

В) А. Иүгінеки

С) Рашид ад-Дин

D)Әбілғазы

Е) С.Бақырғани

Дұрыс жауап: В

Халықты инабатты болуға, адал өмір сүріп, арамдықтан аулақ болуға шақырған Қарахан халқына түсінікті түрік тілінде жазылған дастан:

А) «Ақиқат сыйы»

В) «Қорқыт ата»

С) «Оғызнама»

D) «Құтадғу білік»

Е) «Диуан-и хикмет»

Дұрыс жауап: А

VIII-IX ғасырда түрік жазуының өмірде қолданылу аясының тарылу себебі:

А) Ислам дінінің таралуына байланысты араб жазуының түрік билеушілері арасында тез қабылдануы

В) Соғды жазуы кең тарады

С) Араб билеушілерінің тыйым салуы

D) Орыс әліпбиі кең тарады

Е) Парсы жазуы кең тарады

Дұрыс жауап: А

Көне түрік жазуының қалыптасқан уақыты:

А) б.з.б. І мың жылдығы

В) б.з.б. ІІ мың жылдығы

С) б.з. І мың жылдығы

D) б.з.ІІ мың жылдығы

Е) көне түрік жазуы болған жоқ

Дұрыс жауап: А

Көне түрік тілінде жазылған жәдігерлер саны:

А) 100 астам

В) 200 астам

С) 300

D) 400

Е) 500

Дұрыс жауап: В

«Қорқыт ата» кітабы мен «Оғызнама» дастанының қағазға түсе бастаған уақыты:

А) VIIIғ.

В) ІХ ғ.

С) Х ғ.

D) ХІ ғ.

Е) ХІІғ.

Дұрыс жауап: D

«Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады:

А) 10

В) 11

С) 12

D) 13

Е) 14

Дұрыс жауап: С

Қорқыт атаның туған жері:

А) Қазақстан

В) Өзбекстан

С) Иран

D) Шаш

Е) Египет

Дұрыс жауап: А

Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткіштері:

А) «Күлтегін», «Тоныкөк»

В) «Ақиқат сыйы»

С) «Даналық кітабы»

D) «Жүсіп-Зылиқа»

Е) «Құт негізі-білік»

Дұрыс жауап: А

Түріктер отбасына шапағатын тигізеді деп табынған:

А) Отқа

В) Көк бөріге

С) Ұмай анаға

Д) Табиғатқа

Е) Суға

Дұрыс жауап: С

Жазба деректердегі мағлұматтарда олардың қамыс қаламмен және IX-X ғасырларда ежелгі түрік жазуымен жазғанын көрсетеді:

А) Қимақтар

В) Қарлұқтар

С) Наймандар

Д) Керейлер

Е) Қарахандар

Дұрыс жауап: А

Жетісу қазақтарының да Ұмай анаға табынатынын жазған ғалым:

А) Ж.Баласағұни

В) Ш.Уәлиханов

С) М.Қашғари

Д) Әл-Бируни

Е) К.Байпақов

Дұрыс жауап: В

Дүние жүзіне Аристотель сынды ғұлама ғалым ретінде танылған:

А) Әл-Бируни

В) Әл-Марвази

С) Әл-Фараби

Д) М.Қашғари

Е) Ж.Баласағұни

Дұрыс жауап: С

X.ғ.Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағанын жазған ғұлама

А) Әл-Морвази

В) Әбу-насыр әл-Фараби

С) Әл-Макдиси

D) Әл-Бируни

Е) М.Қашғари

Дұрыс жауап: С

Әл-Фараби шығармаларын қай тілде жазған

А) Араб

В) Парсы

С) Иран

D) Түрік

Е) Қыпшақ

Дұрыс жауап: А

Әл-Фараби дүниеге келген қала

А) Түркістан

В) Отырар

С) Тараз

D) Ақбешім

Е) Сығанақ