Ағзадағы заттардың тасмалдануы

1. Ағзадағы оттегі мен көмірқышқыл газын тасымалдауға жауапты қан жасушасы:

   1. Лейкоцит

   2. Тромбоцит

   3. Эритроцит

   4. Лимфоцит
      Жауап: C) Эритроцит

2. Гемоглобиннің негізгі қызметі:

   1. Қанның ұюын қамтамасыз ету

   2. Оттегіні тасымалдау

   3. Қан қысымын реттеу

   4. Зиянды заттарды шығару
      Жауап: B) Оттегіні тасымалдау

3. Жүректің қан айдау қызметі:

   1. Қан айналымы мен зат алмасуын тоқтату

   2. Қан айналымы жүйесіне әсер етпеу

   3. Қан айналымы арқылы ағзаға оттегі мен қоректік заттар жеткізу

   4. Қанның химиялық құрамын өзгерту
      Жауап: C) Қан айналымы арқылы ағзаға оттегі мен қоректік заттар жеткізу

4. Қан айналымының үлкен шеңбері қайдан басталады?

   1. Оң жақ жүрекше

   2. Сол жақ қарынша

   3. Өкпе артериясы

   4. Қақпақша
      Жауап: B) Сол жақ қарынша

5. Қанның жасушаларына жатпайтын компонент:

   1. Лейкоцит

   2. Плазма

   3. Эритроцит

   4. Тромбоцит
      Жауап: B) Плазма

6. Қан құрамындағы плазманың негізгі қызметі:

   1. Қанның ұюын қамтамасыз ету

   2. Қоректік заттарды тасымалдау

   3. Зат алмасу өнімдерін шығаруға қатысу

   4. Гормондарды тасымалдау
      Жауап: B) Қоректік заттарды тасымалдау

7. Лимфа жүйесінің негізгі қызметі:

   1. Ас қорыту жүйесіне көмектесу

   2. Қан айналымын күшейту

   3. Артық сұйықтықты ағзадан шығару

   4. Иммундық қорғанысты қамтамасыз ету
      Жауап: D) Иммундық қорғанысты қамтамасыз ету

8. Тромбоциттер қандай қызмет атқарады?

   1. Қанның ұюын қамтамасыз етеді

   2. Оттегіні тасымалдайды

   3. Қан қысымын реттейді

   4. Қант мөлшерін өзгертеді
      Жауап: A) Қанның ұюын қамтамасыз етеді

9. Оттегі мен қоректік заттарды ағзаның барлық бөліктеріне жеткізетін қан айналымының шеңбері:

   1. Кіші қан айналымы

   2. Үлкен қан айналымы

   3. Лимфа жүйесі

   4. Өкпелік қан айналымы
      Жауап: B) Үлкен қан айналымы

10. Ағзадағы зат алмасуға қатысатын жүйе:

    1. Ас қорыту жүйесі

    2. Тыныс алу жүйесі

    3. Жүрек-қан тамыр жүйесі

    4. Барлық жауаптар дұрыс
       Жауап: D) Барлық жауаптар дұрыс

11. Лейкоциттердің негізгі қызметі:

    1. Қанның ұюын қамтамасыз ету

    2. Ағзаны инфекциядан қорғау

    3. Гормондарды тасымалдау

    4. Зат алмасу өнімдерін шығару
       Жауап: B) Ағзаны инфекциядан қорғау

12. Қанның ұюына қатысатын қан жасушасы:

    1. Лейкоциттер

    2. Тромбоциттер

    3. Эритроциттер

    4. Лимфоциттер
       Жауап: B) Тромбоциттер

13. Кіші қан айналымы қайдан басталады?

    1. Сол жақ қарынша

    2. Оң жақ қарынша

    3. Сол жақ жүрекше

    4. Оң жақ жүрекше
       Жауап: B) Оң жақ қарынша

14. Үлкен қан айналымының соңғы кезеңі қай жерде аяқталады?

    1. Өкпеде

    2. Оң жақ жүрекшеде

    3. Бауырда

    4. Сол жақ қарыншада
       Жауап: B) Оң жақ жүрекшеде

15. Өкпеде қай қан тамыры оттегіні байытады?

    1. Өкпе артериясы

    2. Өкпе венасы

    3. Капиллярлар

    4. Лимфа тамырлары
       Жауап: B) Өкпе венасы

16. Қанның ұю процесіне қатысатын ақуыз қалай аталады?

    1. Альбумин

    2. Глобулин

    3. Фибриноген

    4. Гемоглобин
       Жауап: C) Фибриноген

17. Жүрек бұлшықетінің қысқаруын басқаратын орталық қайда орналасқан?

    1. Ми қыртысында

    2. Жұлында

    3. Сопақша мида

    4. Омыртқа бағанасында
       Жауап: C) Сопақша мида

18. Кіші қан айналымының негізгі қызметі:

    1. Қанға оттегі қосу

    2. Қанға көмірқышқыл газын қосу

    3. Лимфа тасымалдау

    4. Теріде қоректік заттарды сақтау
       Жауап: A) Қанға оттегі қосу

19. Оттегінің тасымалдану процесі қай жасушамен байланысты?

    1. Эритроцит

    2. Лейкоцит

    3. Тромбоцит

    4. Лимфоцит
       Жауап: A) Эритроцит

20. Жүректің жоғарғы бөлімдері қалай аталады?

    1. Қарыншалар

    2. Жүрекшелер

    3. Капиллярлар

    4. Аорта
       Жауап: B) Жүрекшелер

Ағаш сабағының ішкі құрылысы

Сабақтың ең сыртқы қабаты қалай аталады?

A) Камбий

B) Сүрек

C) Өзек

D) Қабық (Дұрыс)

Қыстап шыққан сабақтың ең сыртқы қабатында не түзіледі?

A) Камбий

B) Тоз (Дұрыс)

C) Өзек

D) Флоэма

Жас сабақтың сыртқы қабатында не болуы мүмкін?

A) Жасыл фотосинтездеуші жасушалар (Дұрыс)

B) Сұрғылт түсті жасушалар

C) Жасымықша

D) Өлі жасушалар

Тін (тяж) қай жерде пайда болады?

A) Қабықта (Дұрыс)

B) Камбийде

C) Өзекте

D) Сүректе

Сабақтың ең қалың әрі қуатты қабаты қалай аталады?

A) Қабық

B) Камбий

C) Сүрек (Дұрыс)

D) Өзек

Сүрек қабатының негізгі қызметі қандай?

A) Суды және минералды заттарды тасымалдау (Дұрыс)

B) Өсімдікті фотосинтездеу

C) Қоректік заттарды жинау

D) Тыныс алу

Сүрек қабатында қандай жасушалар бар?

A) Тірек, өткізгіш, негізгі қызмет жасушалары (Дұрыс)

B) Тек фотосинтездеуші жасушалар

C) Тек қоректік заттарды жинақтаушы жасушалар

D) Тек өлі жасушалар

Өзек қандай қызмет атқарады?

A) Қоректік заттарды жинау (Дұрыс)

B) Суды тасымалдау

C) Сыртқы қабаттарды қорғау

D) Жасушалардың тыныс алуын қамтамасыз ету

Ағаштың өзегі қандай қабатта орналасқан?

A) Қабық

B) Камбий

C) Сүрек

D) Өзек (Дұрыс)

Сабақтың жуандап өсуі қандай ұлпаның жұмысына байланысты?

A) Сүрек

B) Камбий (Дұрыс)

C) Қабық

D) Өзек

Қай қабат суықтан және кеуіп кетуден сақтайды?

A) Қабық (Дұрыс)

B) Сүрек

C) Камбий

D) Өзек

Камбий қандай қызмет атқарады?

A) Өсімдіктің жуандап өсуін қамтамасыз етеді (Дұрыс)

B) Фотосинтездеу

C) Қоректік заттарды тасымалдау

D) Су өткізгіштік

Тоз қабаты қандай қызмет атқарады?

A) Өсімдікті қорғау (Дұрыс)

B) Суды тасымалдау

C) Фотосинтездеу

D) Қоректік заттарды жинау

Өсімдік жасушаларына қандай қабаттан су жеткізіледі?

A) Қабық

B) Камбий

C) Сүрек (Дұрыс)

D) Өзек

Өлі жасушалар қай қабатта кездеседі?

A) Өзек

B) Қабық

C) Сүрек (Дұрыс)

D) Камбий

Өсімдік тыныс алатын тін қалай аталады?

A) Тоз

B) Жасымықша (Дұрыс)

C) Камбий

D) Сүрек

Флоэма қай қабатта орналасқан?

A) Қабықтың ішкі қабатында (Дұрыс)

B) Камбийде

C) Сүректе

D) Өзекте

Өсімдіктің қоректік заттары негізінен қай жерде жинақталады?

A) Қабық

B) Камбий

C) Өзек (Дұрыс)

D) Сүрек

Камбийдің негізгі қызметі қандай?

A) Жаңа жасушаларды түзеді (Дұрыс)

B) Суды тасымалдайды

C) Қоректік заттарды жинайды

D) Қорғайды

Тоз қандай жасушалардан тұрады?

A) Өлі жасушалардан (Дұрыс)

B) Фотосинтездеуші жасушалардан

C) Жасыл жасушалардан

D) Тірі жасушалардан

Тамыр аймақтары

1. Тамыр қандай қызмет атқарады?

   • A) Тыныс алу

   • B) Заттарды сіңіру

   • C) Қоректік заттарды тасымалдау

   • D) Жапырақ шығару
     Жауап: B

2. Тамырды бойлық кесіндісінен қарастырғанда неше аймақты көруге болады?

   • A) 2

   • B) 3

   • C) 4

   • D) 5
     Жауап: C

3. Тамырдың қандай аймағы қорғаныш қызметін атқарады?

   • A) Сору аймағы

   • B) Өткізу аймағы

   • C) Тамыр оймақшасы

   • D) Өсу аймағы
     Жауап: C

4. Тамыр оймақшасының жасушалары қандай болады?

   • A) Тек тірі жасушалар

   • B) Өлі және тірі жасушалар

   • C) Тек өлі жасушалар

   • D) Тек көбею жасушалары
     Жауап: B

5. Тамыр оймақшасының сырты неге толы?

   • A) Ауа

   • B) Су

   • C) Шырыш

   • D) Қоректік заттар
     Жауап: C

6. Тамыр түкшелері қай аймақта пайда болады?

   • A) Өсу аймағы

   • B) Сору аймағының төменгі бөлігі

   • C) Бөліну аймағы

   • D) Өткізу аймағы
     Жауап: B

7. Сору аймағының басты қызметі қандай?

   • A) Судың булануын қамтамасыз ету

   • B) Тыныс алу

   • C) Су мен заттарды сіңіру

   • D) Қоректік заттарды жинау
     Жауап: C

8. Тамыр түкшелері қандай заттарды сіңіреді?

   • A) Оттегі

   • B) Қоректік заттар мен су

   • C) Көмірқышқыл газы

   • D) Азот
     Жауап: B

9. Өткізу аймағының қызметі қандай?

   • A) Заттарды сіңіру

   • B) Өсу

   • C) Зат тасымалдау

   • D) Көбею
     Жауап: C

10. Өсу аймағындағы жасушалар қандай қасиетке ие?

    • A) Ұлғаяды

    • B) Бөлінеді

    • C) Өледі

    • D) Сіңіреді
      Жауап: A

11. Бөліну аймағында не орын алады?

    • A) Тек тыныс алу

    • B) Жасушалардың жылдам бөлінуі

    • C) Өсімдіктің қоректенуі

    • D) Жасушалардың кемуі
      Жауап: B

12. Тамыр түкшелерінің тіршілік ету ұзақтығы қандай?

    • A) Бірнеше апта

    • B) Бірнеше ай

    • C) Бірнеше жыл

    • D) Бірнеше күн
      Жауап: D

13. Тамырдың өткізу аймағында не орналасады?

    • A) Тамыр оймақшасы

    • B) Өткізгіш ұлпалар

    • C) Сору түктері

    • D) Су қоймалары
      Жауап: B

14. Өсу аймағы қай аймақтан кейін орналасады?

    • A) Өткізу аймағы

    • B) Сору аймағы

    • C) Бөліну аймағы

    • D) Тамыр оймақшасы
      Жауап: C

15. Тамыр оймақшасындағы өлі жасушалар қандай қызмет атқарады?

    • A) Тыныс алу

    • B) Қорғаныс

    • C) Көбею

    • D) Заттарды сіңіру
      Жауап: B

16. Тамыр оймақшасынан бөлінетін шырыш қандай қызмет атқарады?

    • A) Тамырды бекіту

    • B) Тамырды сырғу мен қорғанысқа мүмкіндік беру

    • C) Қоректік заттарды жинау

    • D) Судың булануын азайту
      Жауап: B

17. Тамырды көлденең кесіндісінен қарастырғанда не көрінеді?

    • A) Жасушалардың бөлінуі

    • B) Тамырдың барлық аймақтары

    • C) Тек сору аймағы

    • D) Сабаққа жақын бөлігі
      Жауап: D

18. Тамырдың ұзарып өсуін тоқтату үшін қандай аймақты алып тастау керек?

    • A) Өсу аймағы

    • B) Бөліну аймағы

    • C) Өткізу аймағы

    • D) Сору аймағы
      Жауап: B

19. Тамырдың орталық цилиндрінде не орналасады?

    • A) Өткізуші элементтер

    • B) Қоректік заттар қоймасы

    • C) Жасушааралық кеңістіктер

    • D) Тамыр түкшелері
      Жауап: A

20. Тамырдың қай аймағында ескі тамыр түкшелері жойылады?

    • A) Сору аймағының жоғарғы бөлігі

    • B) Өткізу аймағының жоғарғы бөлігі

    • C) Бөліну аймағының жоғарғы бөлігі

    • D) Өсу аймағының жоғарғы бөлігі
      Жауап: A

Тамырдың ішкі құрылысы

 Тамырдың көлденең кесіндісі қай аймақтан өтсе, біркелкі ұсақ бөлініп жатқан жасушалар көрінеді?

• A) Сору аймағы

• B) Өткізу аймағы

• C) Бөліну аймағы

• D) Өсу аймағы

• Дұрыс жауап: C

 Эпиблема жасушалары қай аймақта ғана болады?

• A) Өткізу аймағы

• B) Сору аймағы

• C) Бөліну аймағы

• D) Тамыр оймақшасы

• Дұрыс жауап: B

 Тамырдың бірінші реттік қабығының атауы қандай?

• A) Энтодерма

• B) Эпиблема

• C) Ксилема

• D) Флоэма

• Дұрыс жауап: B

 Су өткізгіш ұлпа қалай аталады?

• A) Флоэма

• B) Ксилема

• C) Эпиблема

• D) Энтодерма

• Дұрыс жауап: B

 Тамыр сіңірген судың қозғалысы қай ұлпа арқылы өтеді?

• A) Флоэма

• B) Перицикл

• C) Ксилема

• D) Эпиблема

• Дұрыс жауап: C

 Өсімдіктен тамыр сіңірген судың қанша пайызы транспирация арқылы бөлінеді?

• A) 50%

• B) 70%

• C) 90%

• D) 30%

• Дұрыс жауап: C

 Орталық цилиндр қай элементтен тұрады?

• A) Ксилема және флоэма

• B) Энтодерма және эпиблема

• C) Флоэма және перицикл

• D) Ксилема және энтодерма

• Дұрыс жауап: A

 Тамырдың өсуіне жауап беретін ұлпа қалай аталады?

• A) Ксилема

• B) Камбий

• C) Эпиблема

• D) Перицикл

• Дұрыс жауап: B

 Тамырдың перицикл қабаты қай жерде орналасады?

• A) Тамыр оймақшасы

• B) Өткізу аймағы

• C) Орталық цилиндр мен қабық арасында

• D) Сору аймағы

• Дұрыс жауап: C

 Эпиблема қай уақытта топыраққа тереңдей түседі?

• A) Өткізу аймағында

• B) Тамыр оймақшасында

• C) Өсіп жатқанда

• D) Өсу аймағында

• Дұрыс жауап: C

 Эпиблема жасушаларының қабырғасы неге жұқа?

• A) Қатты заттарды жинап үлгермеген

• B) Судан қорғалу үшін

• C) Тіршілігін жойған

• D) Ксилемаға жақын орналасқан

• Дұрыс жауап: A

 Флоэма қандай заттарды тасымалдайды?

• A) Органикалық заттар

• B) Минералдар

• C) Тұздар

• D) Көмірқышқыл газы

• Дұрыс жауап: A

 Тамырдың ең сыртқы бөлігі не деп аталады?

• A) Энтодерма

• B) Эпиблема

• C) Перицикл

• D) Камбий

• Дұрыс жауап: B

 Камбий қай аймақта түзіледі?

• A) Эпиблема

• B) Сору аймағы

• C) Перицикл

• D) Тамыр оймақшасы

• Дұрыс жауап: C

 Тамырдың орталық цилиндрінде су өткізетін ұлпа қандай?

• A) Флоэма

• B) Ксилема

• C) Энтодерма

• D) Эпиблема

• Дұрыс жауап: B

 Тамырдың өсіп жатқан бөлігі қай аймақта көрінеді?

• A) Бөліну аймағы

• B) Өткізу аймағы

• C) Өсу аймағы

• D) Тамыр оймақшасы

• Дұрыс жауап: C

 Ксилема қандай қызмет атқарады?

• A) Органикалық заттарды тасымалдайды

• B) Минералды заттарды сіңіреді

• C) Суды өткізеді

• D) Қорғаныш қызметін атқарады

• Дұрыс жауап: C

 Перицикл жасушалары не үшін жауапты?

• A) Суды сіңіру

• B) Жанама тамырларды қалыптастыру

• C) Органикалық заттарды тасымалдау

• D) Транспирация

• Дұрыс жауап: B

 Тамырдың жұлдызша тәрізді құрылысы қай ұлпада көрінеді?

• A) Флоэма

• B) Ксилема

• C) Перицикл

• D) Эпиблема

• Дұрыс жауап: B

 Эпиблеманың қызметі қандай?

• A) Тамырды топыраққа бекіту

• B) Суды сіңіру

• C) Өткізу қызметін атқару

• D) Транспирацияны реттеу

• Дұрыс жауап: B

Жоғары сатыдағы өсімдіктердің тасмалдаушы ұлпалары

 Жердегі алғашқы өсімдіктерге қайсысы жатады?

• A) Қыналар

• B) Балдырлар

• C) Қарағайлар

• D) Мүк

Жауап: B) Балдырлар

 Балдырлардың ерекшелігі неде?

• A) Олардың мүшелері болады

• B) Олар топырақта өседі

• C) Оларда ұлпалар жоқ

• D) Олар көпжасушалы

Жауап: C) Оларда ұлпалар жоқ

 Ксилеманың негізгі қызметі қандай?

• A) Фотосинтез өнімдерін тасымалдау

• B) Суды тамырдан жоғары тасымалдау

• C) Газ алмасу

• D) Өсімдіктің қорғаушы қызметі

Жауап: B) Суды тамырдан жоғары тасымалдау

 Флоэманың негізгі қызметі қандай?

• A) Органикалық заттарды жапырақтан тамырға тасымалдау

• B) Суды тамырдан жапыраққа тасымалдау

• C) Қоректік заттарды сіңіру

• D) Өсімдікті қолдау

Жауап: A) Органикалық заттарды жапырақтан тамырға тасымалдау

 Ксилема қандай жасушалардан тұрады?

• A) Тірі жасушалар

• B) Өлі жасушалар

• C) Жартылай тірі жасушалар

• D) Тек тірі жасушалар

Жауап: B) Өлі жасушалар

 Флоэма қандай жасушалардан тұрады?

• A) Тірі жасушалар

• B) Өлі жасушалар

• C) Тек өлі жасушалар

• D) Тек тірі жасушалар

Жауап: A) Тірі жасушалар

 Ксилема мен флоэма қандай ұлпалар болып табылады?

• A) Жай ұлпалар

• B) Күрделі ұлпалар

• C) Біртекті ұлпалар

• D) Қорғаушы ұлпалар

Жауап: B) Күрделі ұлпалар

 Ксилема өсімдіктің қай бөлігінде орналасады?

• A) Жапырақта

• B) Тамырда

• C) Сабағында

• D) Барлық бөлігінде

Жауап: D) Барлық бөлігінде

 Флоэма арқылы өсімдікте қандай заттар тасымалданады?

• A) Су

• B) Минералды заттар

• C) Органикалық заттар

• D) Хлорофилл

Жауап: C) Органикалық заттар

 Ксилеманың «жұлдызша» құрылымы қайда орналасады?

• A) Сабақтың сыртқы қабатында

• B) Орталық цилиндрде

• C) Тамырдың ұшында

• D) Эпидермис қабатында

Жауап: B) Орталық цилиндрде

 Өсімдікте флоэманың тасымалдайтын органикалық заты қандай?

• A) Су

• B) Минералды тұздар

• C) Глюкоза

• D) Көмірқышқыл газы

Жауап: C) Глюкоза

 Ксилема мен флоэманың қандай айырмашылығы бар?

• A) Ксилема суды тасымалдайды, флоэма органикалық заттарды тасымалдайды

• B) Флоэма суды, ксилема органикалық заттарды тасымалдайды

• C) Екеуі де бірдей қызмет атқарады

• D) Екеуі де тек суды тасымалдайды

Жауап: A) Ксилема суды тасымалдайды, флоэма органикалық заттарды тасымалдайды

 Ксилема қандай өсімдіктерде болады?

• A) Барлық өсімдіктерде

• B) Тек балдырларда

• C) Тек жоғары сатыдағы өсімдіктерде

• D) Тек біржасушалы өсімдіктерде

Жауап: C) Тек жоғары сатыдағы өсімдіктерде

 Флоэманың тасымалдау бағыты қандай?

• A) Жапырақтан тамырға

• B) Тамырдан жапыраққа

• C) Барлық бағытта

• D) Сабақтан тамырға

Жауап: A) Жапырақтан тамырға

 Ксилемада судың тасымалдануы қалай жүреді?

• A) Тамырдан жапыраққа қарай

• B) Жапырақтан тамырға қарай

• C) Сабақтан жапыраққа қарай

• D) Барлық бағытта

Жауап: A) Тамырдан жапыраққа қарай

 Ксилемада тасымалданатын заттар қандай?

• A) Органикалық заттар

• B) Су және минералды заттар

• C) Көмірқышқыл газы

• D) Хлорофилл

Жауап: B) Су және минералды заттар

 Өсімдік жасушаларында фотосинтез нәтижесінде түзілетін заттар қайда жинақталады?

• A) Ксилемаға

• B) Флоэмаға

• C) Тамырға

• D) Сабаққа

Жауап: B) Флоэмаға

 Флоэманың жасушалары қандай құрылымға ие?

• A) Біртекті құрылым

• B) Тек өлі жасушалар

• C) Бірнеше түрлі тірі жасушалар

• D) Қатты құрылым

Жауап: C) Бірнеше түрлі тірі жасушалар

 Ксилеманың құрылымына қайсысы жатады?

• A) Жасуша қабықшалары өте жұқа

• B) Құрамында тірі жасушалар бар

• C) Өлі жасушалардан тұрады

• D) Жасуша ядросы үлкен

Жауап: C) Өлі жасушалардан тұрады

 Флоэма қандай өсімдіктерде дамыған?

• A) Балдырларда

• B) Мүктәрізділерде

• C) Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктерде

• D) Жер үсті өсімдіктерінде

Жауап: C) Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктерде

Қанайналым мүшелері жануарлардығы тасымал

 Қандай жануарлардың қантамырлар жүйесі түйық жүйеге жатады?
A) Омыртқалылар
B) Омыртқасыздар
C) Жәндіктер
D) Шаянтәрізділер
Жауап: A) Омыртқалылар

 Шұбалшаңның жүрегінің рөлін қандай құрылым атқарады?
A) Құрсақ тамыр
B) Көлденең тамырлар
C) Арқа тамыр
D) 5 буылтық тамыр
Жауап: D) 5 буылтық тамыр

 Буынаяқтылардың қантамырлар жүйесі қандай жүйеге жатады?
A) Ашық
B) Тұйық
C) Аралас
D) Қосымша
Жауап: A) Ашық

 Қандай жануарлардың жүрегі үш қуысты?
A) Балықтар
B) Қосмекенділер
C) Бауырымен жорғалаушылар
D) Құстар
Жауап: B) Қосмекенділер

 Балықтардың қан айналым шеңбері қанша?
A) Бір
B) Екі
C) Үш
D) Төрт
Жауап: A) Бір

 Қандай омыртқалылардың жүрегі төрт қуысты?
A) Қосмекенділер
B) Балықтар
C) Құстар мен сүтқоректілер
D) Бауырымен жорғалаушылар
Жауап: C) Құстар мен сүтқоректілер

 Омыртқалы жануарларда кіші қан айналым шеңбері қай мүшеден өтеді?
A) Жүрек
B) Өкпе
C) Асқазан
D) Бауыр
Жауап: B) Өкпе

 Қандай жәндіктердің жүрегі түтікше тәрізді?
A) Шұбалшаңдар
B) Жәндіктер
C) Бунақденелілер
D) Өрмекшітәрізділер
Жауап: C) Бунақденелілер

 Шұбалшаңның қанының түсі не себептен қызыл?
A) Оттек тасымалдаушы темір қосылысы бар
B) Құрамында су көп
C) Арнайы пигменттер бар
D) Қаны жоқ
Жауап: A) Оттек тасымалдаушы темір қосылысы бар

 Үлулардың жүрегі қандай бөлімдерден тұрады?
A) Бір жүрекше, бір қарынша
B) Үш жүрекше
C) Төрт жүрекше
D) Екі қарынша
Жауап: A) Бір жүрекше, бір қарынша

 Қандай омыртқалыларда жүрек үш қуысты, бірақ қарыншаларында перде болады?
A) Қосмекенділер
B) Бауырымен жорғалаушылар
C) Құстар
D) Сүтқоректілер
Жауап: B) Бауырымен жорғалаушылар

 Жәндіктердің қаны не тасымалдайды?
A) Оттек
B) Тек қоректік заттар
C) Су
D) Қоректік заттар мен оттек
Жауап: B) Тек қоректік заттар

 Омыртқалылардың қан айналым жүйесіндегі үлкен шеңбер қайдан басталады?
A) Асқазан
B) Жүрек
C) Өкпе
D) Бауыр
Жауап: B) Жүрек

 Қосмекенділердің қан айналым шеңбері қанша болады?
A) Бір
B) Екі
C) Үш
D) Төрт
Жауап: B) Екі

 Қандай омыртқалылардың жүрегі екі қуысты?
A) Балықтар
B) Қосмекенділер
C) Бауырымен жорғалаушылар
D) Сүтқоректілер
Жауап: A) Балықтар

 Шұбалшаңда қантамырлар жүйесінің басты ерекшелігі қандай?
A) Ашық
B) Тұйық
C) Аралас
D) Қосымша
Жауап: B) Тұйық

 Өрмекшітәрізділердің жүрегі қайда орналасқан?
A) Құрсағында
B) Баскөкірегінде
C) Қанаттарында
D) Арқа жағында
Жауап: A) Құрсағында

 Қосмекенділердің жүрегінде қанша жүрекше бар?
A) Бір
B) Екі
C) Үш
D) Төрт
Жауап: B) Екі

 Шұбалшаңның қанының құрамында қандай элемент бар?
A) Мырыш
B) Оттек
C) Темір
D) Кальций
Жауап: C) Темір

 Бауырымен жорғалаушылардың жүрекшесі қанша бөліктен тұрады?
A) Бір
B) Екі
C) Үш
D) Төрт
Жауап: B) Екі

Жапырақтың құрылысы мен қызметі

1. Жапырақ өсімдіктің қандай мүшесі болып табылады?
A) Тірек
B) Қоректену
C) Тыныс алу
Жауабы: B) Қоректену

2. Минералды қоректену қайда жүзеге асырылады?
A) Жапырақта
B) Тамыр арқылы
C) Сабағы арқылы
Жауабы: B) Тамыр арқылы

3. Жапырақтың басты үш қызметін атаңыз.
A) Фотосинтез, судың булануы, газ алмасу
B) Тыныс алу, қоректену, өсу
C) Транспирация, қорғаныш, фотосинтез
Жауабы: A) Фотосинтез, судың булануы, газ алмасу

4. Фотосинтездеуші ұлпа қалай аталады?
A) Колленхима
B) Паренхима
C) Склеренхима
Жауабы: B) Паренхима

5. Жапырақтың жоғарғы қабаты қандай атпен белгілі?
A) Баганалы паренхима
B) Кеуекті паренхима
C) Склеренхима
Жауабы: A) Баганалы паренхима

6. Кеуекті паренхиманың жасушалары қандай қасиетке ие?
A) Тығыз орналасқан
B) Дөңгелек және бос орналасқан
C) Тар және ұзын
Жауабы: B) Дөңгелек және бос орналасқан

7. Жапырақтың қабықшасы қандай қызмет атқарады?
A) Қоректену
B) Қорғаныш
C) Тыныс алу
Жауабы: B) Қорғаныш

8. Лептесік қандай қызмет атқарады?
A) Суды буландыру
B) Жапырақты қоректендіру
C) Газ алмасу
Жауабы: C) Газ алмасу

9. Жапырақтағы су булану үдерісі қалай аталады?
A) Транспирация
B) Фотосинтез
C) Газ алмасу
Жауабы: A) Транспирация

10. Өсімдіктерде қан айналым жүйесі бар ма?
A) Иә
B) Жоқ
C) Ішінара
Жауабы: B) Жоқ

11. Өсімдіктердегі заттар қалай тасымалданады?
A) Қан арқылы
B) Өткізгіш ұлпалар арқылы
C) Лептесік арқылы
Жауабы: B) Өткізгіш ұлпалар арқылы

12. Өсімдіктерде фотосинтез қайда жүреді?
A) Тамырда
B) Сабақта
C) Жапырақта
Жауабы: C) Жапырақта

13. Су буланғанда өсімдікке қандай пайдасы бар?
A) Өсімдікті жылытатын
B) Өсімдікті қызып кетуден сақтайды
C) Өсімдіктің өсуін тоқтатады
Жауабы: B) Өсімдікті қызып кетуден сақтайды

14. Жапырақтағы жүйкелердің қандай қызметі бар?
A) Тек тасымалдау
B) Тек тірек
C) Тасымалдау және тірек
Жауабы: C) Тасымалдау және тірек

15. Өсімдіктерде органикалық заттар қайдан қайда тасымалданады?
A) Тамырдан жапыраққа
B) Жапырақтан тамырға
C) Тек жапырақта
Жауабы: B) Жапырақтан тамырға

16. Жапырақтың ішкі қабаты қалай аталады?
A) Қуыс қабат
B) Бағаналы паренхима
C) Кеуекті паренхима
Жауабы: C) Кеуекті паренхима

17. Жүйкелер өсімдіктің қандай бөлігіне жатады?
A) Қабықша
B) Өткізгіш ұлпалар
C) Хлоропластар
Жауабы: B) Өткізгіш ұлпалар

18. Өсімдіктердегі фотосинтез үшін қандай заттар қажет?
A) Оттек
B) Көмірқышқыл газы
C) Азот
Жауабы: B) Көмірқышқыл газы

19. Жапырақта фотосинтез үдерісінде не түзіледі?
A) Минералды заттар
B) Оттек және көмірсулар
C) Тек су
Жауабы: B) Оттек және көмірсулар

20. Жапырақта фотосинтез қай жерде көбірек жүреді?
A) Бағаналы паренхимада
B) Кеуекті паренхимада
C) Жапырақтың төменгі қабатында
Жауабы: A) Бағаналы паренхимада

Фотосинтезге қажетті жағдайлар

 Жапырақтың негізгі қызметтері қандай?

• A) Фотосинтез, судың булануы, газ алмасу

• B) Тек фотосинтез

• C) Судың булануы ғана

• D) Тек газ алмасу

• Жауап: A

 Жапырақтың қай қабаты күн сәулесін жақсы қабылдайды?

• A) Кеуекті паренхима

• B) Бағаналы паренхима

• C) Эпидермис

• D) Тек төменгі қабат

• Жауап: B

 Кеуекті паренхиманың негізгі қызметі қандай?

• A) Тірек

• B) Газ алмасу

• C) Фотосинтез

• D) Булану

• Жауап: C

 Жапырақтың төменгі қабатында орналасқан қандай құрылым фотосинтез және тыныс алу үшін қажет?

• A) Лептесік

• B) Бағаналы паренхима

• C) Хлоропласт

• D) Эпидермис

• Жауап: A

 Тамырдан жапыраққа суды жеткізетін не?

• A) Электәрізді түтікшелер

• B) Тасымалдаушы құбырлар

• C) Сосудтар

• D) Жасушалар

• Жауап: C

 Жапырақта қандай пигмент фотосинтез үдерісін іске асырады?

• A) Каротин

• B) Хлорофилл

• C) Антоциан

• D) Пигмент жоқ

• Жауап: B

 Фотосинтез үшін қажет заттар қандай?

• A) Оттегі және су

• B) Көмірқышқыл газы, су, жарық

• C) Жарық және көміртек

• D) Тек су

• Жауап: B

 Су тапшылығы өсімдікте фотосинтез үдерісіне қалай әсер етеді?

• A) Жақсартады

• B) Фотосинтез тоқтайды

• C) Еш әсер етпейді

• D) Фотосинтез қарқындылығы төмендейді

• Жауап: D

 Жапырақтағы жүйкелердің қызметі қандай?

• A) Тек суды тасымалдау

• B) Заттарды тасымалдау және тірек

• C) Тек газ алмасу

• D) Фотосинтез

• Жауап: B

 Жапырақта судың булануы қалай аталады?

• A) Фотосинтез

• B) Газ алмасу

• C) Транспирация

• D) Тыныс алу

• Жауап: C

 Қандай өсімдік мүшелері фотосинтез жүргізе алады?

• A) Тек жапырақ

• B) Сабақ және жас өркендер

• C) Тек тамыр

• D) Тек жапырақтар және гүлдер

• Жауап: B

 Фотосинтез нәтижесінде қандай өнімдер түзіледі?

• A) Оттегі және су

• B) Көмірқышқыл газы және қант

• C) Қант (глюкоза) және оттегі

• D) Майлар және нәруыздар

• Жауап: C

 Хлорофилл қандай түсті пигмент?

• A) Қызыл

• B) Жасыл

• C) Қоңыр

• D) Көк

• Жауап: B

 Қай қабатта жапырақ жасушаларының арасында көп бос кеңістік бар?

• A) Бағаналы паренхима

• B) Кеуекті паренхима

• C) Эпидермис

• D) Хлоропласттар

• Жауап: B

 Фотосинтезге қандай жарық қажет?

• A) Жасанды жарық

• B) Қараңғылық

• C) Табиғи жарық

• D) Инфрақызыл жарық

• Жауап: C

 Өсімдік суды не үшін буландырады?

• A) Тек фотосинтез үшін

• B) Температураны реттеу және заттарды тасымалдау үшін

• C) Өсімдіктің оттегін алу үшін

• D) Тек тыныс алу үшін

• Жауап: B

 Қандай фактор фотосинтезді тоқтатады?

• A) Күннің сәулесі

• B) Көмірқышқыл газының аздығы

• C) Жылу

• D) Қоректік заттардың молдығы

• Жауап: B

 Өсімдік фотосинтез жүргізу үшін ауадан не сіңіреді?

• A) Оттек

• B) Азот

• C) Көмірқышқыл газы

• D) Темір

• Жауап: C

 Фотосинтез нәтижесінде түзілген органикалық заттар өсімдікке қандай қызмет атқарады?

• A) Өсу және қоректену

• B) Су буландыру

• C) Тыныс алу

• D) Тек оттегін бөлу

• Жауап: A

 Өсімдік жапырағының төменгі жағында қандай маңызды құрылым бар?

• A) Лептесік

• B) Бағаналы жасушалар

• C) Транспирация

• D) Қабықша

• Жауап: A

Тыныс алудың маңызды типтері

 Тыныс алу процесі қандай мақсатта жүзеге асады?
A) Энергия алу
B) Жылу өндіру
C) Су өндіру
D) Компоненттерді шығару
Жауап: A) Энергия алу

 Тыныс алу кезінде органикалық заттар неге ыдырайды?
A) Көмірқышқыл газы, су
B) Тұз және су
C) Азот және аммиак
D) Фосфат және кальций
Жауап: A) Көмірқышқыл газы, су

 1 г нәруыз ыдырағанда қанша энергия бөлінеді?
A) 4 ккал
B) 7 ккал
C) 9 ккал
D) 3 ккал
Жауап: A) 4 ккал

 1 г май ыдырағанда қанша энергия бөлінеді?
A) 4 ккал
B) 7 ккал
C) 9 ккал
D) 5 ккал
Жауап: C) 9 ккал

 Оттек қатысуымен тыныс алу қандай үдеріс болып табылады?
A) Анаэробты
B) Аэробты
C) Фотосинтез
D) Дифузия
Жауап: B) Аэробты

 Анаэробты ағзалар қайда тіршілік етеді?
A) Су астында
B) Жасыл өсімдіктерде
C) Асқазан мен ішекте
D) Жер бетінде
Жауап: C) Асқазан мен ішекте

 Тыныс алу кезінде өсімдіктерде қандай газ бөлінеді?
A) Оттек
B) Көмірқышқыл газы
C) Азот
D) Аммиак
Жауап: B) Көмірқышқыл газы

 Жануарлар тыныс алу кезінде неге энергияны пайдаланады?
A) Су алу үшін
B) Қозғалыс және өзге үдерістер үшін
C) Қалдықтарды жою үшін
D) Органикалық заттар синтездеу үшін
Жауап: B) Қозғалыс және өзге үдерістер үшін

 Өсімдіктер фотосинтез кезінде қандай энергияны пайдаланады?
A) Химиялық энергия
B) Жылу энергиясы
C) Жарық энергиясы
D) Механикалық энергия
Жауап: C) Жарық энергиясы

 Тыныс алу нәтижесінде қандай энергия бөлінеді?
A) Жарық энергиясы
B) Химиялық энергия
C) Механикалық энергия
D) Жылу энергиясы
Жауап: D) Жылу энергиясы

 Аэробты ағзалар қандай тыныс алу түрін қолданады?
A) Оттексіз
B) Оттекпен
C) Қарапайым
D) Ашытқылық
Жауап: B) Оттекпен

 Оттексіз тыныс алу қалай аталады?
A) Анаэробты
B) Аэробты
C) Фотосинтетикалық
D) Дифузиялық
Жауап: A) Анаэробты

 Өсімдіктер фотосинтезден алынған энергияны қандай мақсатта пайдаланады?
A) Қорек жинауға
B) Денесін құруға және өсуге
C) Жылу өндіруге
D) Су жинауға
Жауап: B) Денесін құруға және өсуге

 Тыныс алу барысында бөлінетін жылу энергиясы не үшін қажет?
A) Су өндіруге
B) Қозғалысқа
C) Жылуды сақтауға
D) Оттек өндіруге
Жауап: B) Қозғалысқа

 Анаэробты ағзалар қандай энергия алу тәсілін қолданады?
A) Оттекпен
B) Оттексіз
C) Фотосинтетикалық
D) Механикалық
Жауап: B) Оттексіз

 Анаэробты тыныс алу тиімділігі қандай?
A) 5%-дан аз
B) 50%-дан жоғары
C) 10%-дан төмен
D) 75%-дан жоғары
Жауап: A) 5%-дан аз

 Зең саңырауқұлағы қандай тыныс алу түрін қолданады?
A) Анаэробты
B) Аэробты
C) Оттекпен
D) Қарапайым
Жауап: A) Анаэробты

 Жануарлардың тыныс алу процесі неден тәуелді?
A) Судың мөлшерінен
B) Оттектен
C) Қарапайым заттардан
D) Азоттан
Жауап: B) Оттектен

 Ағзалардың тыныс алуы не үшін қажет?
A) Қоректік заттарды бұзу үшін
B) Энергия алу үшін
C) Өсіп-өну үшін
D) Оттек шығару үшін
Жауап: B) Энергия алу үшін

 Фотосинтездің негізгі өнімдері қандай?
A) Жылу және су
B) Көмірқышқыл газы және су
C) Оттек және органикалық заттар
D) Азот және су
Жауап: C) Оттек және органикалық заттар

Өсімдіктердегі тыныс алу

1. Өсімдіктердің тыныс алуында қандай элемент маңызды рөл атқарады?

   • A) Көмірқышқыл газы

   • B) Оттек

   • C) Азот

   • D) Көмірсутек

   • Жауап: B) Оттек

2. Өсімдіктер қандай үдерісте оттек синтездейді?

   • A) Фотосинтез

   • B) Тыныс алу

   • C) Бөліну

   • D) Тасымалдау

   • Жауап: A) Фотосинтез

3. Өсімдіктердің оттексіз ұзақ уақыт тіршілік етуге қабілеттілігі неден байланысты?

   • A) Жасушалардың көп энергия жұмсауынан

   • B) Аз энергия жұмсауынан

   • C) Көмірқышқыл газын пайдалануынан

   • D) Жылдам тыныс алуынан

   • Жауап: B) Аз энергия жұмсауынан

4. Құрғақ тұқым қандай күйде болады?

   • A) Тыныштық күйінде

   • B) Өсу күйінде

   • C) Жоғары энергия жұмсап

   • D) Қарқынды тыныс алу үстінде

   • Жауап: A) Тыныштық күйінде

5. Тұқымның өсуі кезінде пайдаланатын оттек мөлшері неге байланысты артады?

   • A) Жануарлардың тыныс алуына

   • B) Фотосинтезге

   • C) Құрғақ тұқымның өсуіне

   • D) Өсімдіктің биіктігіне

   • Жауап: C) Құрғақ тұқымның өсуіне

6. Тұқымның өнуі кезінде қандай газ бөлінеді?

   • A) Оттек

   • B) Азот

   • C) Көмірқышқыл газы

   • D) Су буы

   • Жауап: C) Көмірқышқыл газы

7. Батпақта өсетін өсімдіктердің оттек жетіспеушілігінен қалай қорғанады?

   • A) Қалың жапырақтар арқылы

   • B) Ауа тамырлары арқылы

   • C) Тамырларын судан шығарып

   • D) Жылу арқылы

   • Жауап: B) Ауа тамырлары арқылы

8. Қандай өсімдік ауа тамырларын түзейді?

   • A) Жүзім

   • B) Қамыс

   • C) Баньян ағашы

   • D) Қайың

   • Жауап: C) Баньян ағашы

9. Тұқымның өнуі кезінде бөлінетін энергияның көп бөлігі қандай күйде бөлінеді?

   • A) Электр энергиясы

   • B) Механикалық энергия

   • C) Жылу энергиясы

   • D) Химиялық энергия

   • Жауап: C) Жылу энергиясы

10. Құрғақ тұқым не себепті оттекке мұқтаж болмайды?

    • A) Тыныштық күйінде болғандықтан

    • B) Қоректік заттар жеткілікті

    • C) Көмірқышқыл газын пайдаланады

    • D) Топырақтан су сіңіреді

    • Жауап: A) Тыныштық күйінде болғандықтан

11. Тұқымдардың өніп кетпеуін қамтамасыз ету үшін не істеу керек?

    • A) Оларды сулау керек

    • B) Температура мен ылғалдылықты бақылау керек

    • C) Ауа тамырларын түзеу керек

    • D) Оттек беруді көбейту керек

    • Жауап: B) Температура мен ылғалдылықты бақылау керек

12. Өсімдік тұқымдарына өну үшін не қажет?

    • A) Топырақтың көптігі

    • B) Ылғал мен оттек

    • C) Төмен температура

    • D) Жарықтың болмауы

    • Жауап: B) Ылғал мен оттек

13. Тұқым өскен кезде қандай газ жиналады?

    • A) Көмірқышқыл газы

    • B) Азот

    • C) Оттек

    • D) Сутек

    • Жауап: A) Көмірқышқыл газы

14. Өсімдік жасушаларының тыныс алуы үшін не қажет?

    • A) Су

    • B) Жарық

    • C) Оттек

    • D) Көмірқышқыл газы

    • Жауап: C) Оттек

15. Тұқымның өнуі кезінде температураның артуы ненің белгісі?

    • A) Қоректік заттардың жойылуының

    • B) Тыныс алудың белсенділігінің

    • C) Жылудың сыртқа шығуының

    • D) Фотосинтез үдерісінің

    • Жауап: B) Тыныс алудың белсенділігінің

16. Жануарлар сияқты өсімдіктер де оттексіз не істейді?

    • A) Тіршілігін жояды

    • B) Көмірқышқыл газын пайдаланады

    • C) Фотосинтез жасайды

    • D) Қоректенеді

    • Жауап: A) Тіршілігін жояды

17. Батпақта өсетін өсімдіктерде не жетіспейді?

    • A) Су

    • B) Жарық

    • C) Ауа мен оттек

    • D) Органикалық заттар

    • Жауап: C) Ауа мен оттек

18. Тыныс алу барысында бөлінетін негізгі зат не?

    • A) Су

    • B) Көмірқышқыл газы

    • C) Оттек

    • D) Энергия

    • Жауап: B) Көмірқышқыл газы

19. Құрғақ тұқымның тыныс алу кезіндегі оттек қажеттілігі қандай?

    • A) Өте көп

    • B) Қалыпты

    • C) Өте аз немесе жоқ

    • D) Өте белсенді

    • Жауап: C) Өте аз немесе жоқ

20. Тұқымның өнуі қандай жағдайға байланысты тоқтайды?

    • A) Оттек жетіспеушілігі

    • B) Жылудың артуы

    • C) Су мөлшерінің көбеюі

    • D) Жарықтың артуы

    • Жауап: A) Оттек жетіспеушілігі

Жануарлардың тыны салу мүшелері

1. Жәндіктердің басты тыныс алу мүшесі не?
   A) Өкпе
   B) Кеңірдек
   C) Желбезек
   D) Торсылдақ
   Жауап: B) Кеңірдек

2. Кеңірдек жәндіктерде қандай құрылымнан тұрады?
   A) Жұмсақ тіндер
   B) Хитин
   C) Сүйек
   D) Қан
   Жауап: B) Хитин

3. Жәндіктердің демтүтіктері не деп аталады?
   A) Ауыз
   B) Көмей
   C) Демтүтік
   D) Кеңірдек
   Жауап: C) Демтүтік

4. Кеңірдектің микроскопиялық құрылымы қандай?
   A) Қан тамырлары
   B) Микротүтікшелер
   C) Микроскопиялық тамшылар
   D) Талшықтар
   Жауап: B) Микротүтікшелер

5. Ара тыныштық күйінде минутына қанша тыныс алу қозғалысын жасайды?
   A) 40
   B) 60
   C) 80
   D) 120
   Жауап: A) 40

6. Егер жәндік энергия жұмсамаса, оның тыныс алуы қалай өзгереді?
   A) Жиілейді
   B) Баяулайды
   C) Өзгермейді
   D) Жаңа пайда болады
   Жауап: B) Баяулайды

7. Омыртқалы жануарлардың алғашқы түрі қандай?
   A) Қосмекенділер
   B) Балықтар
   C) Құстар
   D) Сүтқоректілер
   Жауап: B) Балықтар

8. Балықтың қандай тыныс алу мүшесі бар?
   A) Өкпе
   B) Желбезек
   C) Торсылдақ
   D) Кеңірдек
   Жауап: B) Желбезек

9. Балық су бетіне қалқып шығу үшін не істейді?
   A) Су сіңіреді
   B) Көмірқышқыл газы шығарады
   C) Оттек алады
   D) Судың температурасын өзгертеді
   Жауап: B) Көмірқышқыл газы шығарады

10. Қосмекенділерде қандай тыныс алу мүшесі пайда болды?
    A) Желбезек
    B) Өкпе
    C) Кеңірдек
    D) Демтүтік
    Жауап: B) Өкпе

11. Қосмекенділердің өкпесі қандай?
    A) Дамыған
    B) Әлсіз
    C) Жақсы
    D) Бейімделген
    Жауап: B) Әлсіз

12. Құстарда қандай қосымша тыныс алу мүшесі қалыптасқан?
    A) Торсылдақ
    B) Демтүтік
    C) Ауа қапшықтары
    D) Желбезек
    Жауап: C) Ауа қапшықтары

13. Құстардың тыныс алу жүйесі не үшін тиімді?
    A) Тыныс алуды жеңілдетеді
    B) Көмірқышқыл газын шығарады
    C) Оттек алуға мүмкіндік береді
    D) Ауа қапшықтарын қысқартады
    Жауап: C) Оттек алуға мүмкіндік береді

14. Құстардың температурасы қандай жағдайда 42-44°С-қа жетеді?
    A) Тыныштық күйінде
    B) Ұшқан кезде
    C) Тамақ ішкенде
    D) Су ішкенде
    Жауап: B) Ұшқан кезде

15. Құстар тыныс алғанда қанша тыныс алу қозғалысын жасайды?
    A) 40
    B) 120
    C) 400
    D) 600
    Жауап: B) 120

16. Жәндіктердегі гемолимфа не үшін қажет?
    A) Тыныс алу үшін
    B) Газдарды тасымалдау үшін
    C) Қан айналымы үшін
    D) Тамақ қорыту үшін
    Жауап: B) Газдарды тасымалдау үшін

17. Кеңірдек жәндіктердің қандай құрылымына байланысты тыныс алу мүшесі қызметін атқарады?
    A) Қан
    B) Күшті тармақталу
    C) Сүйек
    D) Микротүтікшелер
    Жауап: B) Күшті тармақталу

18. Судағы балықтар неге тыныштықта отыра алмайды?
    A) Суды тербету керек
    B) Оттексіз қалады
    C) Ауаны сіңіру керек
    D) Температура төмендейді
    Жауап: B) Оттексіз қалады

19. Жәндіктерде қанша демтүтік бар?
    A) Бір
    B) Екі
    C) Үш
    D) Төрт
    Жауап: B) Екі

20. Құстарда ауа қапшықтарының қызметі не?
    A) Денені жеңілдету
    B) Тыныс алуды жеңілдету
    C) Ауаны сақтау
    D) Салқындату
    Жауап: A) Денені жеңілдету, D) Салқындату

Адамның тыныс алу мүшелері

1. Адамның тыныс алу жүйесінің орталық мүшесі қандай?
   a) Жұтқыншақ
   b) Көмей
   c) Өкпе
   d) Кеңірдек
   Жауабы: c) Өкпе

2. Мұрын қуысында не орналасқан?
   a) Дыбыс байламдары
   b) Иіс сезу рецепторлары
   c) Тыныс алу бұлшық еттері
   d) Альвеолалар
   Жауабы: b) Иіс сезу рецепторлары

3. Ауыз қуысы не үшін қолданылады?
   a) Ауа тазалау
   b) Ауыздан тамақ өткізу
   c) Тыныс алу қосымша жолы ретінде
   d) Иіс сезу
   Жауабы: c) Тыныс алу қосымша жолы ретінде

4. Жұтқыншақтың қызметі неде?
   a) Ауаны жылыту
   b) Тыныс алу және асқорыту жүйелерінің жалпы бөлімі
   c) Дыбыс шығару
   d) Газ алмасу
   Жауабы: b) Тыныс алу және асқорыту жүйелерінің жалпы бөлімі

5. Көмей қандай құрылымнан тұрады?
   a) Тек шеміршектен
   b) Тек бұлшық еттерден
   c) Шеміршек пен дыбыс байламдарынан
   d) Тек қан тамырларынан
   Жауабы: c) Шеміршек пен дыбыс байламдарынан

6. Кеңірдек (трахея) қандай құрылымнан тұрады?
   a) Бұлшық ет
   b) Шеміршекті жартылай сақиналар
   c) Иіс сезу рецепторлары
   d) Капиллярлар
   Жауабы: b) Шеміршекті жартылай сақиналар

7. Бронхылардың қызметі неде?
   a) Ауаны тазартып, жылыту
   b) Ауа мен газ алмасу
   c) Өкпеге ауа жеткізу
   d) Дыбыс шығару
   Жауабы: c) Өкпеге ауа жеткізу

8. Альвеолалардың қызметі неде?
   a) Ауаны жылыту
   b) Газ алмасу
   c) Дыбыс шығару
   d) Ауаны тазалау
   Жауабы: b) Газ алмасу

9. Өкпенің қанмен жабдықталуын қамтамасыз ететін құрылым қандай?
   a) Альвеолалар
   b) Бронхылар
   c) Қан капиллярлары
   d) Көмей
   Жауабы: c) Қан капиллярлары

10. Тыныс алу механизмі қандай процесс?
    a) Бронхылар арқылы ауа өткізу
    b) Көмейден дыбыс шығару
    c) Көкрек қуысында ауа толтыру
    d) Мұрын қуысында иіс сезу
    Жауабы: c) Көкрек қуысында ауа толтыру

11. Тыныс алу жиілігі қанша?
    a) 12-14 рет
    b) 16-18 рет
    c) 20-22 рет
    d) 24-26 рет
    Жауабы: b) 16-18 рет

12. Тыныс алу орталығы қайда орналасқан?
    a) Мида
    b) Жүректе
    c) Өкпеде
    d) Кеңірдекте
    Жауабы: a) Мида

13. Жөтелу және түшкіру не үшін қажет?
    a) Ауаны тазартып, газ алмасу
    b) Дыбыс шығару
    c) Тыныс алу жиілігін арттыру
    d) Тітіркендіргіш заттарды шығару
    Жауабы: d) Тітіркендіргіш заттарды шығару

14. Көмейдің құрылымына не кіреді?
    a) Тек дыбыс байламдары
    b) Тек шеміршек
    c) Шеміршек пен дыбыс байламдары
    d) Альвеолалар
    Жауабы: c) Шеміршек пен дыбыс байламдары

15. Өкпені не үшін алға, төменге және жан-жағына созады?
    a) Ауа шығару үшін
    b) Ауа енгізу үшін
    c) Дыбыс шығару үшін
    d) Иіс сезу үшін
    Жауабы: b) Ауа енгізу үшін

16. Ауаны тазарту процесінде не көмектеседі?
    a) Иіс сезу рецепторлары
    b) Кірпікшелер
    c) Дыбыс байламдары
    d) Альвеолалар
    Жауабы: b) Кірпікшелер

17. Көмейдің ірісі қандай?
    a) Тілші
    b) Қалқанша без
    c) Бөбешік
    d) Надгортанник
    Жауабы: b) Қалқанша без

18. Тыныс алу жүйесінде иісті анықтайтын рецепторлар қайда орналасқан?
    a) Көмейде
    b) Мұрын қуысында
    c) Бронхыларда
    d) Альвеолаларда
    Жауабы: b) Мұрын қуысында

19. Кеңірдек қай мүшеге өтеді?
    a) Жұтқыншақ
    b) Өңеш
    c) Көмей
    d) Бронхылар
    Жауабы: c) Көмей

20. Көкрек қуысында көлемді арттыратын бұлшық еттер қандай?
    a) Диафрагма мен қабырғааралық бұлшық еттер
    b) Бөксе бұлшық еттері
    c) Жамбастық бұлшық еттер
    d) Арқа бұлшық еттері
    Жауабы: a) Диафрагма мен қабырғааралық бұлшық еттер

Адамның тыныс алу мүшелерінің аурулары және олардың алдын алу шаралары

1. Өкпе обыры қандай аурулар тобына жатады?

   • A) Жүрек-қантамырлар аурулары

   • B) Онкологиялық аурулар

   • C) Жұқпалы аурулар

   • D) Тыныс алу аурулары

   • Дұрыс жауап: B

2. Өкпе обырын тудыратын себептердің бірі не?

   • A) Алкоголь қолдану

   • B) Темекі шегу

   • C) Ауыр физикалық жүктеме

   • D) Жаман экология

   • Дұрыс жауап: B

3. Темекі шегудің өкпе обырына әсері қандай?

   • A) Тек физикалық белсенділікті төмендетеді

   • B) Канцерогенді өнімдерді өкпеге түсіреді

   • C) Жүрек ауруларын тудырады

   • D) Бронхитке әкеледі

   • Дұрыс жауап: B

4. Радиоактивті заттардың өкпеге енуі қай жағдайда болады?

   • A) Пандемия кезінде

   • B) Ядролық сынақ немесе жарылыс болған жерде

   • C) Темекі шегуде

   • D) Суық тию ауруы кезінде

   • Дұрыс жауап: B

5. Бронхы демікпесі не болып табылады?

   • A) Бронхылардың кеңеюі

   • B) Бронхылардың тарылуынан пайда болатын созылмалы қабыну

   • C) Жоғары тыныс жолдарының инфекциясы

   • D) Өкпе обыры

   • Дұрыс жауап: B

6. Бронхит ауруының негізгі себептері не?

   • A) Бактериялар мен вирус

   • B) Күшті стресс

   • C) Дұрыс тамақтанбау

   • D) Физикалық белсенділік

   • Дұрыс жауап: A

7. Тұмау қандай ауру түріне жатады?

   • A) Вирустық жұқпалы ауру

   • B) Бактериялық инфекция

   • C) Созылмалы ауру

   • D) Онкологиялық ауру

   • Дұрыс жауап: A

8. Туберкулездің қоздырғышы қандай бактерия?

   • A) Сальмонелла

   • B) Кох таяқшасы

   • C) Пневмококк

   • D) Стрептококк

   • Дұрыс жауап: B

9. Темекі шекпейтін адамдардың өкпе обырымен ауру қаупі қандай?

   • A) Өкпе обырымен ауырады

   • B) Темекі шегетіндерге қарағанда төмен

   • C) Жоғары

   • D) Олардың да қауіпі бірдей

   • Дұрыс жауап: B

10. Демікпенің ұстамасына не себеп болуы мүмкін?

    • A) Суық ауа

    • B) Жеткілікті тамақтанбау

    • C) Физикалық жаттығулар

    • D) Жасанды орта

    • Дұрыс жауап: A

11. Ауыр металдардың ағзаға әсері қандай?

    • A) Ағзаны нығайтады

    • B) Зиянды әсер етеді

    • C) Дұрыс емес

    • D) Ешқандай әсері жоқ

    • Дұрыс жауап: B

12. Өкпе обырын болдырмау үшін не істеу керек?

    • A) Темекі шегу

    • B) Таза ауада жүру

    • C) Ауыр металдармен жұмыс жасау

    • D) Зиянды тағамдар жеу

    • Дұрыс жауап: B

13. Бронхиттің алдын алу шаралары қандай?

    • A) Тек дәрі қолдану

    • B) Жақсы гигиенаны сақтау

    • C) Темекі шегу

    • D) Спортпен айналысу

    • Дұрыс жауап: B

14. Кез келген инфекцияның алдын алу үшін не қажет?

    • A) Ауыз су ішу

    • B) Тазалық ережелерін сақтау

    • C) Вирустармен байланыста болу

    • D) Ауыр заттарды көтеру

    • Дұрыс жауап: B

15. Туберкулез ауруының белгілері қандай?

    • A) Жөтел, салмақ жоғалту

    • B) Тек тершеңдік

    • C) Жылу

    • D) Күшті ауырсыну

    • Дұрыс жауап: A

16. Туберкулезді емдеудің басты шарты неде?

    • A) Дәрігерге уақтылы қаралу

    • B) Достармен болу

    • C) Тек демалу

    • D) Спортпен айналысу

    • Дұрыс жауап: A

17. Радиоактивті заттардың әсері неден байқалады?

    • A) Оң әсер

    • B) Ағзаның зақымдалуы

    • C) Дұрыс тамақтану

    • D) Жоғары иммунитет

    • Дұрыс жауап: B

18. Темекі шегудің салдары неде?

    • A) Өкпенің саулығы

    • B) Көптеген аурулардың пайда болуы

    • C) Ағзаның күшеюі

    • D) Бәрі дұрыс

    • Дұрыс жауап: B

19. Демікпемен ауыратын адамдар не істеуі керек?

    • A) Тітіркендіргіштерден қашу

    • B) Темекі шегу

    • C) Салқын ауада болу

    • D) Тек тамақтану

    • Дұрыс жауап: A

20. Туберкулездің алдын алу үшін не жасау керек?

    • A) Жеке гигиена ережелерін сақтау

    • B) Ауыр спортпен айналысу

    • C) Ауыр заттар көтеру

    • D) Көп адам жиналатын орындарға бару

    • Дұрыс жауап: A