7 сынып ктп

Ұзақ мерзімді жоспардың

бөлімдері

Ауыспалы тақырыптар

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Оқу мақсаттары.

Сағат саны

Рет саны

Мерзімі

Ескерту

1-тоқсан

Экожүйелер

Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер). № 1Зертханалық жұмыс «Жергілікті жердің экожүйелерін зерттеу (мектеп ауласы мысалында)».

7.3.1.1 - жергілікті жер экожүйесі қоршаған орта факторларының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті мен таралуына әсерін зерттеу

1

1

Қоректік тізбектер және қоректік торлар.

№ 1Модельдеу «Қоректік тізбек пен торды құру».

7.3.1.2 - табиғи қоректік тізбектерді салыстыру;

7.3.1.3 - қоректік тізбектер және қоректік торларды құрастыру

1

2

Экологиялық сукцессиялар: Бірінші және екінші реттік сукцессиялар. Экожүйелердің алмасуы.

7.3.1.4 - экологиялық сукцессия үдерісінсипаттау

1

3

Адам экожүйенің бір бөлігі. Антропогендік фактор.

Адам әрекеттерінің экожүйеге жағымсыз әсері.

7.3.2.1 - адам мен экожүйе арасындағы қарым-қатынастарды сипаттау

7.3.2.2 - экожүйеге жағымсыз әсер ететін адам тіршілігінің салаларына мысалдар келтіру

1

4

Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары.

7.3.2.3 - ерекше қорғалатын Қазақстан Республикасының табиғи аймақтарының өсімдіктері мен жануарларын сипаттау

1

5

Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері.

БЖБ-1

7.3.2.4 - жергілікті өңірдің Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру

6

Тірі ағзаларды жүйелеу

Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар. Өсімдіктер мен жануарлардың негізгі жүйелік топтары: Патшалықтар. Типтер. Бөлімдер. Кластар. Өсімдіктер мен жануарларды жүйелеудің маңызы.

7.1.1.1 - жүйелеудің маңызын түсіндіру;

7.1.1.2 - жүйелеуде тірі ағзалардың орнын анықтау

1

7

Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер.

7.1.1.3 - омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың құрылысының ерекшеліктерін сипаттау

1

8

Дихотомиялықәдіс. Дихотомиялық кілттерді қолдану

БЖБ-2

7.1.1.4 - жекелеген ағзаларға қарапайым дихотомиялық кілттерді қолдану

1

9

Жасушалық биология

Су жәнеорганикалық

заттар

Жасуша, ұлпа, мүше, мүшелер жүйесі түсініктері. Өсімдіктер және жануарлар жасушаларын салыстыру.

7.4.2.1 - «жасуша», «ұлпа», «мүше», «мүшелер жүйесі» ұғымдарды түсіндіру;

1

10

Жарық микроскобынан көрінетін жасуша құрылымдары: пластидтер, вакуоль, ядро, цитоплазма, жасушалық мембрана, жасушалық қабырға.

7.4.2.2 - өсімдіктер және жануарлар жасушаларын ажырату

1

11

Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылусыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температураны сақтау мен реттеудегі ролі. № 2-Зертханалық жұмыс «Судың тірі ағзалар үшін маңызы мен қасиеттерін зерттеу».

7.4.1.1 - судың қасиеті мен тірі ағзалар үшін маңызын сипаттау;

1

12

Микро- (мырыш, темір, селен, фтор) және макроэлементтердің (магний, кальций, калий, фосфор, ) тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы.

7.4.1.2 - тірі ағзалар тіршілік әрекеттері үшін микро- және макроэлементтердің ролін сипаттау

1

13

Өсімдіктерде макроэлементтердің тапшылығы (азот, калий, фосфор,). Тыңайтқыштар: органикалық және минералдық (азотты, калийлі жәнефосфорлы

БЖБ-3

7.4.1.4 - минералды тыңайтқыштардағы азот, калий және фосфордың өсімдіктер үшін маңызын танып білу

1

14

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау

1

15

Азық – түліктердегі органикалық заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар.

№ 3-Зертханалық жұмыс «Азық – түліктерде көмірсулар, нәруыздар және майлардың бар болуын зерттеу». ).

7.4.1.3 - азық – түліктерде көмірсулар, нәруыздар және майлардың бар екендігін дәлелдеу

1

16

Тоқсан ішінде барлығы

16

2-тоқсан

Заттардың тасымалдануы

Заттар тасымалдануының тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы.

7.1.3.1 - тірі ағзалардағы қоректік заттардың тасымалының маңызын түсіндіру;

1

1

Заттардың тасымалдануына қатысатын тірі ағзалардың мүшелері мен мүшелер жүйесі.

7.1.3.2 – өсімдіктерде заттардың тасымалын қамтамасыз ететін мүшелерді танып білу

1

2

Сабақ және тамыр. Сабақтың ішкі құрылысы: қабық, камбий, сүрек, өзек. Тамыр аймақтары: бөліну, өсу, сору және өткізу аймақтары.

7.1.3.3 - тамыр және сабақтың ішкі құрылысын зерттеу;

1

3

Тамырдың ішкі құрылысы: флоэма, ксилема, камбий

№ 4 Зертханалық жұмыс

7.1.3.4 - тамыр және сабақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты сипаттау

1

4

«Сабақтың ішкі құрылысын зерттеу» № 5. Зертханалық жұмыс «Тамыр аймақтарын зерттеу»

Ксилема, флоэма және олардың құрылымдық элементтері.

7.1.3.5 - флоэма мен ксилеманың элементтерін құрылысын салыстыру

1

5

Жануарлардағы қанайналым мүшелері: буылтық құрттар, ұлулар, буынаяқтылар және омыртқалылар. БЖБ-1

7.1.3.6 - жануарларда заттар тасымалына қатысатын мүшелерді танып білу

1

6

Тірі ағзалардың қоректенуі

Жапырақтың құрылысы мен қызметі. Жапырақтың ішкі құрылысы. Лептесік. Жапырақ фотосинтездеуші негізгі арнайы мүше. Судың булануы мен газдардың алмасуы.

7.1.2.1 - жапырақтың ішкі құрылысын сипаттау, құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты түсіндіру

1

7

Фотосинтезге қажетті жағдайлар. № 6Зертханалық жұмыс «Фотосинтез үдерісіне қажетті жағдайларды зерттеу». БЖБ-2

7.1.2.2 – фотосинтез үдерісіне қажетті жағдайларды зерттеу

1

8

Тынысалу

Өсімдіктер мен жануарлар үшін тыныс алудың маңызы. Тынысалу - энергия көзі.

7.1.4.1 - тірі ағзалардағы тыныс алу маңызын сипаттау;

1

9

Тыныс алу типтері: анаэробты және аэробты.

Анаэробты және аэробты тынысалуды салыстыру: оттегінің қатысында/қатысынсыз, статикалық/динамикалық жұмыс, жылықанды\суыққанды жануарлар.

7.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу типтерін ажырату

1

10

Өсімдіктердің тыныс алуы. Тұқымның немесе өскіндердің тынысалуы мысалында

№ 7-Зертханалық жұмыс «Өсімдіктердің тынысалуын зерттеу».

7.1.4.3 - өсімдіктердегі тыныс алуды зерттеу

1

11

Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелері (бунақденелілердің демтүтіктері, балықтарының желбезектері, құстардың және сүтқоректілердің өкпесі).

№ 2- Модельдеу «Омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың тынысалу жүйесі мүшелерін салыстыру».

7.1.4.4 - омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың тыныс алу мүшелерін салыстыру

2

12

Тынысалу мүшелері. Адамның тынысалу жолдарының құрылысы мен газалмасу мүшелері. БЖБ-3

7.1.4.5 - адамның тыныс алу мүшелерінің құрылыс ерекшеліктерін танып білу

1

13

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау

1

14

Тыныс алу мүшелерінің аурулары. Тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептері мен алдын алу жолдары (өкпе обыры, астма, бронхит, туберкулез, тұмау).

7.1.4.6 - тыныс алу мүшелерінің ауруларының себептері мен алдын алу жолдарын түсіндіру

1

15

Тоқсан ішінде барлығы

16

3-тоқсан

Бөліп шығару

Бөліп шығарудың тірі ағзалар үшін маңызы. Жануарлардағы бөліп шығару өнімдері. Зат алмасудың соңғы өнімдері.

7.1.5.1 - ағзалардың тіршілік әрекетінде бөліп шығарудың маңыздылығын түсіндіру

1

1

Өсімдіктердегі бөліп шығару өнімдері: тыныс алу мен фотосинтездің бастапқы және соңғы өнімдері.

№ 8- Зертханалық жұмыс «Өсімдіктердің тынысалу ерекшеліктерін өскіндер мысалында зерттеу»

7.1.5.2 - өсімдіктердегі бөліп шығару ерекшеліктерін зерттеу

1

2

Жануарлардың бөліп шығару жүйелері.

7.1.5.3 - омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру

1

3

Жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру. БЖБ-1

7.1.5.3 - омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру

1

4

Қозғалыс

Өсімдіктердің қозғалысы. Қозғалыстың өсімдіктер тіршілігіндегі маңызы. Өсімдіктердің қозғалу тәсілдері (тропизмдер, таксистер, өсу қозғалыстары).

7.1.6.1 - өсімдіктердің қозғалысы себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызын сипаттау(тропизмдер, таксистер);

1

5

Өсімдіктердің өсуі мен дамуына жарықтың әсері. Жарықтың түсу деңгейіне қарай өсімдіктердің бейімделуі. Фотопериодизм күннің жарық түсу ұзақтығына ағзалардың бейімделуі.

7.1.6.2 - жарықтың өсімдіктердің дамуына әсерін түсіндіру;

7.1.6.3 - өсімдіктердегі фотопериодизм ролін сипаттау

1

6

Жануарлардың қозғалыс мүшелері. Тірі ағзалардағы қозғалыстың рөлі. Жануарлардың қозғалу тәсілдеріне мысалдар. Жануарлардың мекенортасы мен қозғалыс тәсілдері арасындағы байланыстардыа нықтау.

БЖБ-2

7.1.6.4 – омыртқасыз жәнеомыртқалы жануарлардың

қозғалыс мүшелерін салыстыру

1

7

Координация және реттелу

Жүйкежүйесініңтиптерінсалыстыру: диффузиялы, сатылы, түйнекті, түтіктәрізді.

7.1.7.1 – жануарлардың жүйке жүйесінің типтерін салыстыру

1

8

Жүйкежүйесініңқұрамбөліктері. Жүйкежүйесініңқызметі.

7.1.7.2 – жүйке жүйесінің қызметін және құрылымдық компоненттерін атау;

1

9

Нейронныңқұрылысы: денесі, дендриттер, аксон. Нейронныңқызметтері.

7.1.7.3 – жүйке жасушасының компоненттері нанықтау

1

10

Жүйкежүйесініңорталықжәнешеткібөлімдері. Жұлын..

7.1.7.4 – орталық жүйке жүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметтерін салыстыру

1

11

Ми. Ми бөлімдерініңқұрылысы мен қызметтері: сопақша ми, артқы (ми көпірі, мишық), орталықжәнеаралық ми.

7.1.7.4 – орталық жүйке жүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметтерін салыстыру

1

12

Үлкен ми сыңарлары.

7.1.7.4 – орталық жүйкежүйесі бөлімдерінің құрылысы мен қызметтерін салыстыру

1

13

Рефлекстікдоға: рецептор, сезгіш, аралық, қозғалыснейрондары, жұмысмүшесі.

№ 9- Зертханалықжұмыс «Тізерефлексі».

7.1.7.5 – рефлекстік доғанызерттеу

1

14

Мінез-құлықтыңрефлекторлықтабиғыты: шартсызжәнешарттырефлекстер. Шарттырефлекстердіңсөнуі.

7.1.7.6 - мінез-құлықтың рефлекторлық табиғатын түсіндіру

1

15

Ішкімүшелержұмысыныңжүйкелікреттелуі.

7.1.7.7 - вегетативті жүйке жүйесінің қызметін сипаттау

1

16

Адам ағзасы үшін ұйқының маңызы. Биологиялық ритмдер. Ұйқының кезеңдері: баяу және жылдам ұйқы.

7.1.7.8 – ағзаның тіршілік әрекеттерінің қалпына келуіне және тынығуына ұйқының маңызын түсіндіру;

1

17

Жұмысқа қабілеттілікКүн тәртібі. Оқу еңбегі мен дене еңбегінің гигиенасы. Күйзеліс. Күйзелісжағдайларыменкүресжәнеолардыңалдыналуәдістері. БЖБ-3

7.1.7.9 – жақсы психикалық денсаулықты сақтаудың принциптерін түсіндіру

1

18

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау

1

19

Жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, жәненаркотикалықзаттардың әсері.

7.1.7.10 жүйке жүйесінің қызметіне алкаголь, темекі, және наркотикалық заттардың әсерін түсіндіру

1

20

Тоқсан ішінде барлығы

20

4-тоқсан

Тұқымқуалау

мен өзгергіштік

Адамда белгілердің тұқым қуалауында гендер мен ДНҚ рөлі.

Жүре пайда болған және тұқымқуалайтын белгілер

7.2.4.1 - адам ағзасындағы тұқымқуалайтын және тұқым қуаламайтын белгілерді зерттеу;

7.2.4.2 үздік және үздіксіз өзгергіштікті атау

1

1

Хромосоманың құрылымы. Генетикалық материалды сақтаушы және тасымалдаушы

7.2.4.3 - белгілерді анықтаудығы гендердің рөлін түсіндіру;

1

2

ДНҚ жайлы түсінік.

№ 3 Модельдеу «Адам ағзасындағы тұқым қуалайтын және тұқым қуаламайтын белгілерді зерттеу»

7.2.4.4 - хромосомадағы генетикалық ақпарат ДНҚ рөлін түсіндіру

1

3

Әртүрлі ағзалар түрлерінің хромосомалар саны.

Соматикалық және жыныс жасушалар. Гаплоидты және диплоидты хромосомалар жиыны. БЖБ-1

7.2.2.1 - әртүрлі ағзалардағы хромосомалардың санын салыстыру;

7.2.2.2 - соматикалық және жыныс хромосомаларындағы хромосомалар санының әртүрлілігін түсіндіру

1

4

Көбею.

Өсужәне даму

Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюі. Өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюінің биологиялық маңызы

7.2.1.1 - өсімдіктердің жынысты және жыныссыз көбеюін сипаттау

1

5

Өсімдіктердің өсімді жолмен көбеюі, оның түрлері және табиғаттағы биологиялық маңызы. Өсімдік өсіруде өсімді жолмен көбею тәсілдерін қолдану.

№10-Зертханалық жұмыс «Өсімдіктердегі вегетативті көбею тәсілдері».

7.2.1.2 - өсімдіктердің өсімді көбею тәсілдерін салыстыру

1

6

Гүл құрылысы. Тозаңдану түрлері. Гүлдеу және тозаңдану. Тозаңдану түрлері (өздігінен, айқас, жасанды).

7.2.1.3 - өздігінен және айқас тозаңданудың салыстырмалы артықшылықтарын сипаттау;

1

7

Өсімдіктердегі ұрықтану туралы түсінік және зиготаның түзілуі. Қосарлы ұрықтану. Қосарлы ұрықтанудың биологиялық маңызы.

7.2.1.4 - гүлді өсімдіктердегі қосарлы ұрықтанудың маңызын сипаттау

1

8

Ағзалардың жеке дамуы түсінігі.

7.2.3.1 - ағзалардың өсу және даму үдерістерін сипаттау;

1

9

Өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдері. Бөліну, өсу, көбею, қартаю. Өсімдіктердің өсуі. Сабақтың ұзарып және жуандап өсуі. Камбийдің рөлі. Жылдық сақиналар.

№ 11-Зертханалық жұмыс «Жылдық сақинаны санау»

7.2.3.2 - өсімдіктердің ұзарып және жуандап өсу үдерістерін зерттеу

1

10

Жануарлардағы тура және түрленіп даму онтогенез типтері. Бунақденелілердің шала және толық түрленіп дамуына мысалдар.

№ 4- Модельдеу «Жануарлардағы онтогенез типтерін салыстыру». БЖБ-2

7.2.3.3 - өсімдіктер мен жануарлардағы онтогенез кезеңдерін ажырату;

7.2.3.4 - жануарлардағы тура және тура емес онтогенез типтерін салыстыру

1

11

Микробиология

Және

биотехнология

Бактериялардың формаларының әртүрлілігі. Бактериялардың таралуы.

№ 12-Зертханалық жұмыс «Пішен таяқшасының сыртқы пішінін қарастыру»

Бұршақ тұқымдастардың тамырындағы түйнек бактериялары

7.4.3.1 - бактерияларформаларыныңәртүрлілігінсипаттау

1

12

Бактерияларды пайдалану. Табиғаттағы және адам өміріндегі бактериялардың маңызы.

№ 13- Зертханалық жұмыс «Өндірісте йогурт және ірімшік жасауды зерттеу».

7.4.3.2 - ірімшік және йогурт өндірісін зерттеу

1

13

Патогендермен күрес тәсілдері. Бактериялардың антибиотиктерге тұрақтылығы. №14-Зертханалық жұмыс «Антибиотиктер, антисептиктер және залалсыздандыру өнімдерін қолдануды зерттеу».

БЖБ-3

7.4.3.3 - антибиотиктер, антисептиктер және залалсыздандыру өнімдерінің қолданылуын сипаттау

1

14

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау

1

15

Вирустар. Жасушасыз құрылым иелері вирустардың құрылыс ерекшеліктері

7.4.3.4 - вирустардың тіршіліктің жасушасыз формасы екендігін түсіндіру

1

16

Тоқсан ішінде барлығы

1

16