№95 сабақ. Жіктеу есімдіктерінің септелуі

Білім беру ұйымының атауы

Мичурин ЖББМ

Пәні:

Қазақ тілі

Бөлім:

Қоршаған ортаны қорғаймын

Педагогтің аты-жөні:

Испергенова.Ж.Б.

Күні:

02.09.24

Сынып:

Қатысушылар саны: 5

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

№95 сабақ. Жіктеу есімдіктерінің септелуі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

4.1.4.1 – тірексөздер мен жоспарды пайдалана отырып монолог құрау

Сабақтың мақсаты

Жіктеу есімдіктерінің септелуіне тапсырмаларды орындау арқылы меңгеру

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдас

тыру

4 мин

Сабаққа дайындық. Амандасу

(М) Сәлеметсіздерме оқушылар! Көңіл-күйлерініз қалай?

Онда сабақты бастамас бұрын ортаға жиналып бір-бірімізбен амандасып, жақсы тілек тілеп жіберейік оқушылар!

Сабақ ережесін еске түсіре отырып қайталаймыз

1. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз

2. Уақытты үнемдейміз.

3. Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз.

Көркем жазу минуты.

(М) Оқушылар дәптерді ашамыз бүгінгі күнді жазып, көркем жазу минутын бастамаймыз. Бүгін Уу әрпін жазамы. жазудағы каллиграфия ережесін еске түсіріп, көркем әдемі жазамыз.

«Тізбекті жалғастыр» әдісі.

(М) Оқушылар сендерге сөздер сол бойынша сендер соған байланысты бір-бірден сөйлем құрып жалғастырасындар.

Қоршағат ортаны......

Барлық оқушылар сәлемдеседі.

(О) Көңіл күйлерімен бөліседі. Оқушылар шеңбер құрып, бір-біріне бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді. Оқушылар шеңбер құрып, бір-біріне бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Сабақ барысында

күнделікті сабақ кезіндегі алтын сабақ ережелерін ескере отырып, сабақты дұрыс жұмыс жасаумен өздерінің зейінің сабаққа қойып дағдыланады.

(О) Оқушылар қазақ тілі

дәптерге бүгінгі күнді жазып, көркем жазу сәтінде Уу әрпін жазады. Каллиграфиялық жазу ережесін еске түсіріп әдемілеп әріптерді жазып шығады.

(О) Оқушылар мұғалімнің айтқан сөзін мұқият тыңдап кезек-кезекпен сөйлем құрастырып жалғастыра береді, бірақта қайталанбау керектігін ескереді.

Қоршаған ортаны қорғау керек

Құстарға қамқорлық жасап

Табиғатты таза ұстау керек

Мадақтау

ҚБ:

«Ауызша мадақтау»

Жарайсың!

Тамаша!

ҚБ

Формативті бағалау

Жарайсың дар!

ҚБ

Тамаша

Перне тақтада жазылған

сабақ ережесі

Өткен білімді еске түсіру

6 мин

«Т әдісі» әдісі. пысықтау.

(М) Оқушылар қазақ тілінен өткен тақырыптар бір пысықтап қайта білімдерімізді еске түсіру арқылы сендерге Т әдісі бойынша ішінде қазақ тілі сабағында өткен тақырып бойынша сұрақтар және тапсырмалар жазылған соған сендер кезек-кезекпен жауап бересіңдер

1. Жіктеу есімдігі септелік жіктеле ме?

2. Тиістік көп нүктенің орнына есімдік қой.

....басқалар сияқты тым қарапайым емеспін.

3. Қай жылы және қай елде бүркіт құсы зардап шекті?

4. Мен, біз, сен, ол сөздері .... есімдік деп аталады

«Иә немесе жоқ» әдісі

(М) Оқушылар кешеге сабақта қандай құс жайлы ақпарат алған едік естерінде бар ма?

Олай болса сендерген сол құс жайлы кім қаншалықты сақтап алғанын тексерейік берілген перне тақтаға назар аударып ақпараттың дұрыс немесе дұрыс еместігін анықтайсындар

(О) Оқушылар қазақ тілінен өткен тақырып бойынша білімдерін қайта еске түсіріп одан әрі білімдерін тереңдетеді. Мұғалімнің берген тесті кез келген сұрақтар немесе тапсырмаларды алып соған толық нақты дұрыс жауап береді. Жауап бере алмағандарға көмекші ретінде жауап береді

1. Жіктеу есімдігі септеледі және жіктеледі

2. Мен басқалар сияқты тым қарапайым емеспін.

3. 1917-1922 ж Америка елінде

4. Мен, біз, сен, ол сөздері жіктеу есімдік деп аталады

(О) Кеше қазақ тілі сабағында қызықты пазлды құрып бүркіт құсы шықты және бүркіт құсы жайлы ақпаратттар оқып тапсырма орындадық. Берілген тапсырмаға назар аударып мұқият жауап береді. Ақпараттың дұрыс немесе дұрыс еместігін анықтайды

ҚБ:

«Ауызша мадақтау» Тамаша!

Дескриптор:

Берілген сұрақтарға толық жауап береді 1Б

ҚБ

Формативті бағалау

Жарайсың дар!

Дескриптор:

Берліген сұрақтарға жауап бере ала алады 1Б

Цифрлық бағдарлама

https://m.youtube.com/watch?v=bn5AzXrITg

Genially Цифрлық бағдарлама

https://m.youtube.com/watch?v=bn5AzXrITg

Жаңа білім

Сабақтың

ортасы

25 мин

Жаңа тақырыпты ашу. «Анаграмма» тәсілі

(М) Оқушылар бүгінгі қазақ тілі сабағында жаңа тақырыпты өтететін боламыз. Ол үшін сендерге анаграмма арқылы бүгінгі тақырыпты жасырамын сендер берілген анаграмма тапсырмасы арқылы бүгінгі сабақтың тақырыбын анықтайтын боласындар

Бүінгі тақырып қандай болды?

1-тапсырма. Оқулықпен жұмыс.

(М) Оқушылар оқулықтың 60-62 бет 53-жаттығуды орындаймыз. Оқыңдар зат есім мен есімдіктердің септелуін салыстырындар олардың септелуінде қандай ерекшеліктері бар оқушылар?

А.с Сәуле

І.с Сәуленің

Б.с Сәулеге

Т.с. Сәулені

Ж,с Сәуледе

Ш.с Сәуледен

К.с Сәулемен

2-тапсырма.

Тақтамен жұмыс

(М) Оқушылар оқулықтың 63-62 бет. 54-жаттығуды орындаймыз. Мұқият оқып алайық көп нүктенің орнына тиісті есімдікті қойып, мәтінді көшіріп жазасыңдар тақтағы шығып орындайсыңдар.

Құстарды атпау керек.....жер бетіндегі өсімдіктерді зиянды жәндіктерден қорғайды. Құстар -табиғаттың сәні, .... үні, сұлу мүсіні қоршаған ортаның сәнін келтіреді..... құстарды қанатты достар деп атаймын

Неліктен сол есімдік қойдыңдар?

3-тапсырма.

Өздік жұмыс

Сәйкестендіру. Оқушылар (М) сендерге жаттығудан басқада қызықты тапсырма әзерледім бүгінгі сабағымыздың мақсатына тікелей байланысты. Ол үшін сендерге парақ таратын сол парақта сендер тиісті есімдіктерді сәйкестендіру арқылы орындайсындар.

4-тапсырма.

Тақтада жұмыс

«Ой қозғау»

(М) Оқулықтың 63бет-55-ж

Оқушылар келесі ол бір өздік жұмысы сендерге сөз таптарын бойынша зат, сын, сан, есімдік беремін сол кестеді сендер сөздер жазып шығасындар.

Айырмашылық пен ұқсаастықтарын айтасыңдар

Қосымша тапсырма. «Ойлан»

(М) Оқушылар осы тапсырманы жалғастырамыз. Есімдіктерді пайдаланып сөйлем құрастырыңдар. Ол, оның, мен, оған

4-тапсырма.

«Ойланыс»

(М) Оқушылар оқулықтың 63 бет 57-жаттығуды орындаймыз. Мұқият тыңдандар.

Жұмбақты оқып шешуін тап. Есімдіктерді табасыңдар. Жіктеу есімдігінің орнына қай сөзді қойып айтуға болады анықтандар

Бар ма, жоқ па, оны анық білейсің,

Ол жоқ жерде өмір сүрып жүрмейсің

Сергіту сәті: Тамаша күн

Қосыша тапсырма.

«Тап» әдісі

(М) Бізге мында көп нүктенің орнына жіктеу есімдігін тиісті септік жалғауына қойып, сөйлемдерді көшіріп жазасыңдар.

Жалбыз наурыз айының аяғында өсе бастайды. Дым-
қыл, шалғынды жерлерде көп кездеседі. ... дәрілік маңызы
зор. ... бүйрек ауруына, суық тигенде ем үшін қолданады.
......ауырғанда оның тұнбасын іштім. Жалбыз маған
ұнайды.

«Ассоциативті қатар» ойыны.

(М) Оқушылар қазақ тіліндегі тарау «Қоршаған ортаны қорғау» сондықтан табиғат сөзіне ассоциация құрастырып айтайық екі қатарға бөлініп бір-бірден табиғаттқа байланысты қандай қатар көп айтатындығын көреміз.

Шығармашылық тапсырма. Дәптерде жұмыс «5 минуттық эссе» әдісі.

(М) Оқушылар сендер «Табиғатты қорғаймын» тақырыбана шағын ғана

қысқаша ғана болуға 5 минуттық жазушы атаққа ие болып эссе мағынасы жағынан түсінікті грамматикалық талаптарға сәйкес болу қажет. Арасында есімдіктер болу керек.

(О) Оқушылар қазақ тілі сабағының тақырыбын анықтау үшін перне тақтадағы цирфлық бағдарлама бойынша берілген анаграммалық тапсырманы орындай отырып бүгінгі тақырыптың атауын біліп жаңа сабақ тақырыбын бастайды барлығы бірге орындайды.

Бүгінгі тақырып «Жіктеу есімдіктерінің септелуі»

(О) Оқушылар оқулықтағы айтылған бетті ашып, берілген мәтінді мұқият түсініп асықпай оқыйды.

А.с Сәуле

І.с Сәуленің

Б.с Сәулеге

Т.с. Сәулені

Ж,с Сәуледе

Ш.с Сәуледен

К.с Сәулемен

Зат есімдерге қарағанда есімдік септелген кезде өзгерістерге ұшырап тұрғандарын көреміз жалғаулары жалғаннан кезде.

(О) Оқушылар берілген тапсырманы оқып, түсініп кезекпен тақтаға шығады.

Құстарды атпау керек. Олар жер бетіндегі өсімдіктерді зиянды жәндіктерден қорғайды. Құстар -табиғаттың сәні, олардың үні,сұлу мүсіні қоршаған ортаның сәнін келтіреді. Мен құстарды қанатты достар деп атаймын

Біз 3 ші жақты есімдікті «құстар» сөзі көпше болғандықтар көпше түрдегі есідіктер қолданамыз. Ал қойылған сұрағына сөйлемнің мәніне қарап септелуін есімдік қойылады.

(О) Оқушылар оқулықтан тыс тапсырманы орындайды. Берілген парақтағы есімдіктерді салыстырып мұқият оқып алып сәйкестендіру кезіндегі тиісті есімдіктермен байланстырып сәйкестендіреді.

(О) Оқушылар берілген тапсырманың орындалуын түсініп кестедегі сөз таптары бойынша сөздер жазып толтырады. Және оқушылар оқып кімде қандай сөздер шыққынын біледі тексереді

Зат есім заттың кім? Не? Деген сұрақтарға жауап беретн сөздер қолданылады

Сын есім заттың түсін, сынып қандай? Деген сұраққа жауап береді

Сан есім кәдімгі сандар жатады

Есімдікке мен ол, мен, сіз, біз есімдіктері қолданылады

(О) Оқушылар кестеге жазған сөздерін пайдаланып сөйле жазады.

Ол жақсы бала. Оның он төрт алмасы бар. Оның аты жүйрік. Мен дөңгелек салды.

(М) Тапсырманы оқыйды жұмбақты оқып шешуін табады.

Бар ма, жоқ па, оны анық білейсің,

Ол жоқ жерде өмір сүрып жүрмейсің

Бұл: ауа

Есімдер: ол, оны

Ол деп ауаны айтып тұр сол үшін ауа сөзін қоюға болады.

Барлық оқушылар орнынан тұрып орындайды

(О) Оқушылар берілген оқулықтағы тапсырманы оқып алады, содан кейін көп нүктенің орнына жіктеу есімдігін тиісті септік жалғауына қойып, сөйлемдерді көшіріп жазады

Жалбыз наурыз айының аяғында өсе бастайды. Ол дымқыл, шалғынды жерлерде көп кездеседі. Оның дәрілік маңызы
зор. Оны бүйрек ауруына, суық тигенде ем үшін қолданады. Мен
ауырғанда оның тұнбасын іштім. Жалбыз маған
ұнайды.

(О) Берілген сөздерге қатарға бөлініп, табиғат сөзіне қатысты ассоциациялық ойын өткізеді, қай қатар көп сөздер айтатыны жарысып сөздік қорына жағынан білімдерін дарытып сөз байлықтарын жетілдіреді

(О) Оқушылар берілген эссе тақырбына қықаша ғана жазып өз ойларын ақ парақта табиғатты қалай қорғау керектігін жазып және өзі табиғатқа қандай қамқорлық жасайтынын ақындық рөлге кіріп эссені талаптарға сай етіп жазады. Өз ойын жеткізе біілуге үйренеді.

Мадақтау

Жарайсың!

Тамаша!

Дескриптор:

Анаграмма

ны шешеді 1Б

ҚБ:

«Ауызша мадақтау»

Жарайсың!

Тамаша!

Дескриптор:

зат есім мен есімдіктер

дің септелуін салыстыра алады 1Б

ҚБ:

«Ауызша мадақтау»

Жарайсың!

Тамаша!

Дескриптор:

көп нүктенің орнына тиісті есімдікті қоя алады 1Б

ҚБ

Жрайсың!

Дескриптор:

Есімдіктерді тауып сәйкестен

діре ала алады 2Б

ҚБ

Формативті бағалау

Жарайсың дар!

Тамаша оқушылар

Дескриптор:

Кестені толтыра алады 1Б

Тамаша оқушылар

Дескриптор:

Есімдіктер

мен сөйлем құрастыра

ды 1Б

Мадақтау

Жарайсың!

Тамаша!

Дескриптор:

Жұмбақтың шешуін табады 1Б

Жарайсың

дар!

ҚБ

Жрайсың!

Өте жақсы!

көп нүктенің орнына жіктеу есімдігін қояды 1Б

Тамаша оқушылар!

ҚБ

Өте тамаша!!!

Тақырыпқа сай эссе жазады 1Б

Wodwol

Цифрлық бағдарлама

https://m.youtube.com/watch?v=bn5AzXrITg

Оқулықтан тапсырма

Тақтамен жұмыс

Сәйкестен

Діру

Сағатпен бағалау

Кестені толтыру

Тапсырма айдары

Кесте

Өздік жұмыс

Тапсырма айдары

Өздік жұмыс

Кесте

Қосымша тапсыра

Оқулықпен жұмыс

https://m.youtube.com/watch?v=bn5AzXrIT

Ойын

Ақындар айдары

Эссе

Бекіту

2 мин

Кері байланыс

Қорытыту

Үй тапсырмасы. Ережені жаттаймыз. 63 бет- 56 жаттығу

(М) Бүгінгі сабақ бойынша өз кері байланыс жасаймыз

Сабақ аяқталды сау болыңыздар!.

Берілген тапсырманы орындайды.

(О) Оқушылар кері байланыс жасайды

Сау болыңыз!

«Мұғалімге хат» бағалау әдісі

Кері байланыс парағы

СМС