Курс Олимпиада Дайын ҚМЖ ЖИ көмекші Материалдар
Аттестация Іс-шаралар Байқау Турнир Орталық туралы
Материалдар Журнал Көпшілік талқылауына арналған
білім беру бағдарламаларының белсенді жобалары Орталық туралы
ЖИ көмекші
Қауымдастық

9 класс география ТЖБ

Тақырып бойынша 11 материал табылды

9 класс география ТЖБ

Материал туралы қысқаша түсінік
9 класс георафия ІІ тоқсан ТЖБ
Материалдың қысқаша нұсқасы

2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

Бөлім\Бөлім ше

Тексерілетін мақсат

Ойлау дағдыларыны

ң деңгейі

Тап сыр ма сан ы*

Тапс ырма

№ *

Тапсыр ма түрі*

Орында лу

уақыты

, мин*

Балл

*

Бөлімге берілеті н балл саны




Физикалық география (Атмосфера)

9.3.2.2 Қазақстанның климаттық жағдайын

талдайды

Жоғары деңгей

дағдылары

2

1

ТЖ

3

3





10

9.3.2.4 Қазақстанда атмосфералық қолайсыз және қауіпті құбылыстардың қалыптасуын,

таралу аумақтарын картада көрсетіп, сақтану шараларын ұсынады


Жоғары деңгей дағдылары


1


2


ҚЖ ТЖ


7


4

9.3.2.5 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қазақ халқының атмосфералық және климаттық құбылыстарды номинациялау

ерекшеліктерін анықтайды


Қолдану


1


3


ТЖ


5


3



Физикалық география


(Гидросфера)

9.3.3.1 Қазақстанның ішкі суларын топтастырады, көрсеткіштерін талдайды және сипаттайды: өзендер мен көлдер, мұздықтар мен

мәңгі тоң, жерасты сулары


Жоғары деңгей дағдылары


1


4


ҚЖ


5


4





15

9.3.3.3 Қазақстанның су ресурстарына экономикалық баға береді

Жоғары деңгей дағдылары

1

6

7

ТЖ

ТЖ

9

6

4

2

9.3.3.4 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде су ресурстарының экологиялық проблемаларын талдап, шешу жолдарын ұсынады


Жоғары деңгей дағдылары


1


5


ТЖ


10


5

Барлығы



7

7


45

25

25

Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер







«География» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

Оқушының аты – жөні:__________________________________________________ Класс: _________ І нұсқа

  1. Түркістан қаласының климаттық деректері көрсетілген кестемен танысыңыз.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

Орташа температура,

°С

−2,8

−0,2

7,3

15,0

21,2

26,3

28,2

26,7

20,3

12,2

5,2

−1,3

Орташа жауын- шашын

мөлшері, мм

22,0

24,5

27,3

23,7

23,9

5,7

4,3

1,7

2,6

10,0

27,5

28,6

А) Кестедегі деректерді қолдана отырып, Түркістан қаласының климатына сипаттама беріңіз.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

B) Жаз айларында температураның жоғары әрі жауын-шашын мөлшерінің аз болуына қандай ауа массасы әсер ететіндігін анықтаңыз

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

  1. Төменде берілген мәтінді қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.

Көктемнің аяқ кезінде, күздің басында, кейде теріскей жақта жазды күндері арктикалық ауа массасының енуіне байланысты болатын құбылыс. Бұл құбылыстың барысында ауаның температурасы қысқа мерзімде 0°С-тан төмендеп, топырақ беті тоңазып кетеді. Ол суық ауа массасының (адвекциялық үсік) басып кіруінен немесе топырақ пен өсімдік жамылғысы бетінің түнгі суынуынан (радиациялық үсік) пайда болады.

А) Мәтінде сипатталған құбылыстың атын жазыңыз __________________________________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

В) Бұл құбылыс Қазақстанның қай аймақтарында жиі болатындығын анықтаңыз. _________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

С) Қалай қалыптасатынын анықтаңыз ______________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

Д) Аталған құбылыстан сақтанудың немесе алдын алудың бір шарасын ұсыныңыз _______________________

____________________________________________________________________________________________[1]

  1. Суретті қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз

А) Төмендегі көрсетілген климаттық құбылыс төмендегі амалдардың қайсысына сәйкес келетіндігін анықтаңыз.

А. Құралайдың салқыны Ә. Бесқонақ Б. Үркердің батуы В. Мизам шуақ [1]

В) А Сұрағында таңдаған амалдың қай кезде болатынын атаңыз ________________________________________

____________________________________________________________________________________________ [1]

C) Бұл амалдың неліктен солай аталғанын түсіндіріңіз. ________________________________________________

____________________________________________________________________________________________ [1]

  1. Қазақстанның ішкі суларын сипаттаңыз

А) Кескін картаға Қазақстанның Солтүстік мұзды мұхиты алабының өзендерін ұзындығымен сызыңыз [2]

В) Кескін картаға Қазақстанның пайда болу жағынан қалдық көлдерді ауданымен бірге жазыңыз [2]

  1. Арал теңізі проблемасын сипаттап талдаңыз

А) Арал проблемасының туындау себебі ___________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

B) Арал проблемасының аймаққа әсері ___________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

С) Арал проблемасының ғаламшарға әсері__________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

Д) Арал теңізі проблемасының шешу жолдары (Қазақстанның әрекеті, Көкарал бөгеті) ___________________ ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

  1. Ертіс өзенін шаруашылықта қалай пайдаланатынын жазыңыз

А) Ертіс өзеніндегі СЭС – терді жазыңыз __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

  1. Төмендегі кестені қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.

Қала атауы

1 м3 суық су тарифінің бағасы, теңге. (2019ж.)

Ақтау

223,9

Шымкент

88,2

Өскемен

66,5

Орал

45,0

Қарағанды

104,8

Тұжырым: «Қаланың географиялық орны судың бағасына әсер етпейді»

А) Кестені қолданып, су бағасының қалалар бойынша өзгерісін сипаттаңыз ____________________________________________________________________________________ [1]

В) Кестедегі ақпаратты қолдана отырып, тұжырымның жалған не рас екендігін дәлелдеңіз.

____________________________________________________________________________________ [1]

С) Су тарифіне әсер ететін өзге де факторларға мысал келтіріңіз.

____________________________________________________________________________________ [2]

Балл қою кестесі



№

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1

А) Түркістан қаласының климаты жылы / жазы

ыстық, қысы жылы , жауын – шашын мөлшері аз /

В) Тропикалық / Иран ауа массасы

2


1


2

А) Үсік

В) Солтүстік Қазақстан, Батыс және Шығыста

С) Күндізгі және түнгі температураның жылдам ауытқуы

Д) логикаға қонымды жауаптар қабылданады

1

1

1

1


3

А) Құралайдың салқыны

В) Көктем мамыр

С) Ақбөкендер төлдеуі кезінде

1

1

1


4

А) Ертіс4248 км 1700 км, Есіл 2450 км 1400км, Тобыл 1591 км 800 км

В) Каспий 371 мың км2, Арал 17,16 км2, Балқаш 16,4 км2

2


2


5

А) Антропогендік фактор

В) Құрғақшылық су тапшылығы

С) Тұздардың ұшуы (басқада жауаптар қабылданады)

Д) 2004 жылы көкарал су бөгетін салды Үлкен аралды кіші аралдан бөліп тұр

1

1

1

2


6

Ертіс өзеніндегі СЭС – Шүлбі, Бұқтырма, Өскемен

2


7

а. Ең жоғары тариф Ақтау, ең төменгі тариф Орал

b. Тұжырым қате. Себебі Ақтау қаласында суды тұщыландырады, яғни кететін экономикалық шығын есептеледі. / Тұжырым қате. Орал қаласынан Жайық өзені өтеді сондықтан су тарифі арзан.

с. Судың сапасы/ құбырларды тартуға кеткен шығындар/ суды ластау мөлшері/ су пайдалану мөлшері.

1

1





2
























«География» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

Оқушының аты – жөні:__________________________________________________ Класс: _________ ІІ нұсқа

  1. Петропавл қаласының климаттық деректері көрсетілген кестемен танысыңыз.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

Орташа температура,

°С

−15,9

−14,9

−7,6

3,9

12,7

18,2

19,7

17,3

11,1

4,0

−7,2

−13,6

Орташа жауын- шашын

мөлшері, мм

22

17

16

22

31

37

66

47

33

30

30

27

А) Кестедегі деректерді қолдана отырып, Петропавл қаласының климатына сипаттама беріңіз.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

B) Қыс айларында температураның температурасының төмен болуына қандай ауа массасы әсер ететіндігін анықтаңыз

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

  1. Төменде берілген мәтінді қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.

Шөл, шөлейт және жыртылған далада топырақтың немесе құмның жел арқылы тасымалдануы және ауа құрғақ кезде, борпылдақ топырақты алапта соғатын қатты жел. Бұл Қазақстанда жылдың жылы мезгілінде байқалатын ерекше атмосфералық құбылыстардың бірі.

А) Мәтінде сипатталған құбылыстың атын жазыңыз __________________________________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

В) Бұл құбылыс Қазақстанның қай аймақтарында жиі болатындығын анықтаңыз. _________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

С) Қалай қалыптасатынын анықтаңыз _____________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________[1]

Д) Аталған құбылыстан сақтанудың немесе алдын алудың бір шарасын ұсыныңыз _______________________

____________________________________________________________________________________________[1]

  1. Мәтіндегі, сұрақтарға жауап беріңіз

Байырғы қазақ күнтізбесінде қолданылып келген, жыл айларынан тыс алынатын бес күн. Нақты астрономиялық жылдың ұзақтығы бүтін күн санымен өрнектелмейді. Мысалы, б.з.д. 4-мыңжылдықта Мысырда 360 күннен кейін қосылатын 5 күнді құдайлар атымен (Осирис, Гор, Сет, Исида және Нефтида) атаған. Ежелгі парсы күнтізбесінде қосалқы 5 күн «фәнджи» немесе «андаргах» («ұрланып кіретін» не «кетікті толтыратын») деп аталған. Фәнджи парсылардың 8- және 9-айының аралығына қойылған.

Ежелгі Соғдыда мен Хорезм күнтізбелерінде де қосалқы күндер болған. 

А) Төмендегі көрсетілген климаттық құбылыс төмендегі амалдардың қайсысына сәйкес келетіндігін анықтаңыз.

А. Құралайдың салқыны Ә. Бесқонақ Б. Үркердің батуы В. Мизам шуақ [1]

В) А Сұрағында таңдаған амалдың қай кезде болатынын атаңыз ________________________________________

____________________________________________________________________________________________ [1]

C) Бұл кезде ауа райында қандай өзгерістер болады __________________________________________________

____________________________________________________________________________________________ [1]

  1. Қазақстанның ішкі суларын сипаттаңыз

А) Кескін картаға Қазақстанның Каспий, Арал және Балқаш алабының өзендерін ұзындығымен сызыңыз [2]

В) Кескін картаға Қазақстанның пайда болу жағынан қалдық көлдерді ауданымен бірге жазыңыз [2]

  1. Балқаш көлі проблемасын сипаттап талдаңыз

А) Балқаш проблемасының туындау себебі _________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

B) Балқаш проблемасының аймаққа әсері ___________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

С) Балқаш көлінің болашағы _____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________[1]

Д) Балқаш көлі проблемасының шешу жолдары _____________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

  1. Ертіс өзенін шаруашылықта қалай пайдаланатынын жазыңыз

А) Іле өзеніндегі СЭС – терді жазыңыз __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[2]

  1. Төмендегі кестені қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.

Қала атауы

1 м3 суық су тарифінің бағасы, теңге. (2019ж.)

Ақтау

223,9

Шымкент

88,2

Өскемен

66,5

Орал

45,0

Қарағанды

104,8

Тұжырым: «Қаланың географиялық орны судың бағасына әсер етпейді»

А) Кестені қолданып, су бағасының қалалар бойынша өзгерісін сипаттаңыз ____________________________________________________________________________________ [1]

В) Кестедегі ақпаратты қолдана отырып, тұжырымның жалған не рас екендігін дәлелдеңіз.

____________________________________________________________________________________ [1]

С) Су тарифіне әсер ететін өзге де факторларға мысал келтіріңіз.

____________________________________________________________________________________ [2]



Балл қою кестесі



№

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1

А) Петропавл қаласының климаты / жазы

жылы, қысы суық

В) Арктикалық ауа массасы

2


1


2

А) Шаңды дауыл

В) Орталық және Оңтүстік Қазақстанда

С) Жел эрозиясы (логикаға қонымды жауаптар қабылданады)

Д) логикаға қонымды жауаптар қабылданады

1

1

1

1


3

А) Бесқонақ

В) Көктем сәуір

С) Қар жаңбыр аралас жауу, көктайғақ және т,б

1

1

1


4

А) Жайық 2425км 1082 км, Іле 1439 км 815км, Сырдария 2219 км 1400 км

В) Каспий 371 мың км2, Арал 17,16 км2, Балқаш 16,4 км2

2


2


5

А) Зауыттар

В) Ауаның судың ластануы

С) Оқушының логикаға қонымды жауаптары қабылданады

Д) Зауыттар суын көлге құюды тоқтату және т,б

1

1

1

2


6

Іле өзеніндегі СЭС – Қапшағай

2


7

а. Ең жоғары тариф Ақтау, ең төменгі тариф Орал

b. Тұжырым қате. Себебі Ақтау қаласында суды тұщыландырады, яғни кететін экономикалық шығын есептеледі. / Тұжырым қате. Орал қаласынан Жайық өзені өтеді сондықтан су тарифі арзан.

с. Судың сапасы/ құбырларды тартуға кеткен шығындар/ суды ластау мөлшері/ су пайдалану мөлшері.

1

1





2



Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
География Барлық материалдар 9 сынып
12.12.2025
16
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Жариялаған:
география пәнінің мұғалімі Ғалымжан Айдана Ахметжанқызы
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі