Қазақстан Республикасы

Солтүстік Қазақстан облысы

Уәлиханов ауданы

"КҮНШУАҚ"

бөбекжай бақшасы

«Сұлу табиғат» тақырыбына « Күздің белгілері» (саяхат»)

Ересектер «Айгөлек» тобы

Тәрбиеші Алдабаева Рысты Мубараковна.

Мақсаты:балалардың туған табиғатына деген махаббатын және қызығушылықтарын дамыту, эстетикалық сезімдерін ояту, табиғат құбылыстарын бақылау біліктерін бекіту.

Ұйымдастыру бөлімі.

Балалар, бүгін «Жеңіс саябаққа» саяхатқа шығамыз.Шықпас бұрын мынадай сұрақтарға жауап беріңдер

Бір жылда неше мезгіл болады?

Кімге қай жыл мезгілі ұнайды? Несімен ұнайды?

Аулымыз туралы не білесіңдер?

Жапырақ сарғайып,

Күн бұлттанады.

Жаңбыр жиі жауады

Құстар жылы жаққа ұшады.

Айтыңдаршы балалар,

Бұл қай кезде болады?

Біз сендермен саябақтың ішінде қыдырамыз, жаң- жағымызға қарап күз белгілерін іздеймік.

Мен біреуін тапқам сияқтымын.Өздеріңнің киімдеріңе қарандаршы, неге бұлай киініп алдыңдар?

Себебі күн салқындады, ағаштың жапырақтары сарғайып түсіп жатыр.Барлығымыз рябина ағашының жанына барайық.Рябина ағашының жапырақтары қандай?

Енді үйіңке ағашына қарандашы, оның жапырақтары қандай?

Аяқтарыңнын астына қарандашы.Ағаштардың, бұталардың жапырақтары түсіп жерде жатыр.

Самал қозғап қалғанда

Үзілді сары алма.

Шолып едім бақшаны

Қауын біткен сап сары.

Торғайды да көрдім мен.

Көрінеді шалғайда

Таза жездей жайнаған

Сары бояу айналам

Енді сары бояумен

Күз суретін салам мен. Қ.Баянбаев.

Ағаштың жапырақтары түскенде оларды жел қағып алып, олар ақырын айналып,жерге түседі.Бұл табиғат құбылысын «жапырақтың құрап түсүі» деп атайды.

Ағаштың жапырақтары түскенде оларды жел қағып алып, олар ақырын айналып,жерге түседі.Бұл табиғат құбылысын «жапырақтың құрап түсүі» деп атайды.

Балалар жапырақтың астына қолдарын қояды.Балалар,сендер жылуды ма,әлде суықты сезесіңдер ме деп сұрап, жапырақтар суықтан сарғайып кеткенін айтады.

Күздің тағы қандай белгілері білесіңдер?

Жаңбыр жиі жауады, салқын суық жел соғады.Күн қысқарады, түн ұзарады.

Құстар жылы жаққа ұшып кетеді.Біздің ақындар күзді «Алтын күз», «Жомарт күз» деп айтады.

Ал күз сендерге қай жағынан ұнайды?

Күзде адамдар жеміс жидектер жинап, олардан қысқы азық дайындайды.

Таза ауамен демалып,түрлі ойындар ойнау. «Кім жылдам?» «Ақ серек, көк серек» т. б.

Қорытынды.

Ал қазір біз сендермен құрап қалған гүлдерді, жапырақтарды жинаймыз,топқа барған соң күзгі коллаж жасаймыз.

Осы біздің жерімізде тіршілік ететін жан жануарларға құстарға,өсімдіктерге қамқоршы болуымыз керек.Адамның табиғатсыз тіршілік ете алмайтынына көз жеткіздік.Табиғат байлықтарын қорғай білу азаматтық борыш.Оны аялап, сүйе білейік.Мысалы:Кейбір тентек балалар гүлдерді жұлады, құстардың ұясын бұзады,жазықсыз жәндіктерді өлтіреді.Мұндай жағымсыз қылықтардан өзімізді аулақ ұстай білейік. Табиғатты аялайық.

Қазақстан Республикасы

Солтүстік Қазақстан облысы

Уәлиханов ауданы

"КҮНШУАҚ"

бөбекжай бақшасы

«Қысқы саябаққа серуен»

Ересектер «Айгөлек» тобы

Тәрбиеші Алдабаева Р.М.

27.02.2018ж

«Қысқы саябаққа серуен»

Мақсаты: балалардың туған табиғатқа деген қызғушылық

тарын мен сүйіспеншілігін дамыту, қыстың алғашқы белгілерімен таныстыру

табиғат құбылыстарын бақылау біліктерін бекіту және олардың арасындағы қарапайым байланыстарды орнату.

Жабдықтар мен материалдар:қимылдыойынға арналған құралдар:Аяздарға арналған бас киімдер мен мұрындар.

Барысы:

Балалар, саябақтың неге өзгеше?Ауа райы қандай?Күзгі саябақ несімен ерекшеленеді?балалардың жауаптары.

Жұмбақ:

Аяз қысып, өрнек сызып,

Терезені торлайды.

Қарға омбығып бет домбығып,

Сырғанап балалар ойнайды.

Бөбектерім айтындаршы,

Бұл қай кезде болады?қандай

Жұмбақ жыл мезгілі туралы? Қыс

Балалар қыс туралы өлеңді айтады.

Әдемі өлең, солай емес пе?Алғашқы аппақ қар ұлпаларының жерге баяу айналып түскенің мұқият қарайықшы.Кімнің қолғабына көбірек қар ұлпалары түседі екен, қане, жарысып көрейік!Егер қарды алақанмен ұстап алсақ, не болады? Балалар қар тез еритінін сенеді.Қар судан тұрғандықтан, солай болады.Күзде қардың орнына жаңбыр жауады, ал қыста жаңбыр там

шылары қатып, қар ұлпаларына айналады.

Ал енді алақандарыңмен қарды ұстап көріңдерші? Қар суық.Ал жер мен өсімдіктерге қар нағыз жылы көрпе тәрізді.Қыста қар қанша көп болса, бұтақтар мен өсімдіктерге сонша жылы болады.Қар оларды қатты аяздан қорғайды.Қане,барлығымыз аппақ көрпе астындағы өсімдіктерді көрейікші.

Тәрбиеші абайлап қарды жерге дейін тырналап, балаларға жасыл шөптерді көрсетеді. Ал көктем келгенде қар ериді, шөптер қайтадан жасыл болып өседі

Тағы да алға жүріп,ағаштарымызды көрейік.Олардың жапырақтары бар ма?

Балалардың жауаптары.Дұрыс, балалар, ағаштар жалаңаштанып тұр,бірде бір жапырақтары жоқ.Айтыңдаршы, күзде де, қыста да өзінің киімін ауыстырма

йтын ағаш бар ма?

Жаз да,қыс та да бір түсті.

Бұл не?Дұрыс,шырша.Қыс бойы шырша жап жасыл болып тұрады,ол аяздан қорықпайды,жапырақтардың орнына оның әдемі жасыл инелері бар.

Шетен ағашына жақындап,оған не болғанын қарайықшы.Ағашта көп әдемі, қызыл жидектер бар.Қыста аяздан бұл жидектер өте дәмді болады.Оларды құстар жақсы көреді.Қыста құстарды тамақтандыруымыз керек.

«Екі аяз» орыстың ұлттық ойын.

Балалармен екі аязды таңдайды.

Аяздар:

Біз жас ағайындымыз,

Екі батыр Аязбыз

Мен аяз қызыл мұрын,

Мен аяз көк мұрынмын,

Аяздар балаларды қуалайды,Мұзды үйге апарады.

Бақылау мазмұны.

Қысқы көріністер Күн ұзақтығы. 22 Желтоқсан ең қысқа күн.

Қар . қардың күйі мен ауа райының арасындағы тәуелділік:аязды күні қар жеке ақшақар болып жауады.Жылы күні жапалақтап жауады.Қатты аязда ашық аспанда қар ұшқындап жауады.Әр түрлі ауа райында қар қиыршықтарын үлкейткіш әйнек арқылы қарау

Қардың түсуі (оппа қардың тереңдігін өлшеу)

Қардағы іздер

Қарды жинау.

Қардан үйлер салу.

Тәжірибе:Аяқ астында қардың сықырлағанында не болатыны туралы балалармен әңгімелесу (сықырлағанда қар қиыршықтары сынады.)