«Адам қан топтарының тұқымқуалау заңдылықтары. Резус-фактор»

Бөлім:

Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

Педагогтің аты-жөні:

Турмагамбетова Мейрамгул Изтаевна

Күні:

Сыныбы: 9 «В»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Адам қан топтарының тұқымқуалау заңдылықтары. Резус-фактор

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

9.2.4.4 адамның қан тобының тұқымқуалауын және қан топтарын анықтау механизмін түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

• адамның қан тобының тұқымқуалау механизмін сипаттау

• қан топтарын анықтау механизмі бойынша генетикалық есептер шығару

• Резус-фактор, резус –конфликт бойынша есептер шығару

Құндылықтарға баулу:

Жеке тұлғаның пікірін ескеру және әрбір ойдың құндылығын құрметтеу. Қан топтарын білудің өмірдегі маңызына мән беру.

Сабақ кезеңі

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

І.Ұйымдастыру кезеңі:

1.Оқушылармен амандасу, түгендеу.

Баланың қан тобы ата-анасының қан тобынан өзгеше болуы мүмкін бе?

 «Padlet» тақтасы арқылы сұраққа жауап жаза отырып, жаңа тақырыпты анықтайды. Мақсаты айқындалады

«Padlet» тақтасы арқылы сұраққа жауап жазып, жаңа тақырыпты анықтайды. Мақсатын айқындайды

«Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру

https://padlet.com/meiramgul666/ztjjo4ojudgp8ffm

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

Оқулықпен жұмыс. Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді, бақылайды.

Бейне жазбамен танысады. Тақырып бойынша ақпараттандырылады

Жеке жұмыс.Мәтінді оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады.

Қолдауды қажет ететін оқушыларға жетелеуші, бағыттаушы, түрткі сұрақтар қойып, қолдау көрсетіледі

Презентация

Оқулық, жұмыс дәптерлері, АКТ

Топпен жұмыс

Жеке жұмыс

Қолдану дағдысы бойынша тапсырмаларды орындайды.

Сабақты сұрау әдісі таблица түрінде жүзеге асырылады

Аппликация арқылы қан тобының тұқым қуалау заңдылықтарын  анықтайды.

Қан тобына байланысты генетикалық есептерді шығарады

Тапсырма 1 

Аппликация арқылы қан тобының тұқым қуалау заңдылықтарын  анықтау.

Тапсырма №2

1.Өзіңнің қан тобыңды білу не үшін маңызды?

2. Кластас оқушының қан тобына есеп шығару  

 Есеп №1

1)Анасы гетерозиготалы ІІ қан тобы және әкесі гомозиготалы ІІІ қан тобынан болғанда балаларының қан топтары қандай болмақ?

2) Р – І х ІІІ гетерозиготалы

3) Р – ІV х ІІ гомозиготалы

Есеп №2.

1) Бір үйдің балаларының қан тобы төрт түрлі болғанда ата-анасының генотипі қандай?

2) Ата-анасы І қан тобынан болғанда қандай?

Есеп №3.

1) Айжанның қан тобының резус-факторы Rh^- . Ал ата-анасының Rh⁺ болуы мүмкін бе?

2) Р - Rh⁺ х Rh^- гетерозиготалы

3) Р - Rh^- х Rh^-

Дескриптор Аппликация арқылы қан тобының тұқым қуалау заңдылықтарын  анықтайды.

Дескриптор

Қан тобын білу маңызын сипаттайды;

Қан тобына байланысты генетикалық есепті шығарады.

Дескриптор:

Генотиптерін анықтайды;

Тұқым қуалау заңдылығын есептейді;

Резус-фактор бойынша тұқым қуалау заңдылығын есептейді

Презентация

Аппликация

Жұптық жұмыс

Талдау тапсырмалары.

Нұсқау, бағыт-бағдар, қолдау көрсетіледі.

1) Қан тобы І адам неге әмбебап донор болып табылу себебін анықтаңдар. Неге олардың қаны басқа топтарда агглютинация жасамайды, ал І қан тобымен қалған барлық топ арасында агглютинация жүреді?

2) Резусы әртүрлі ата-аналар жынысы арасында резус-конфликттің даму болашағы қандай?

3) Ауруханада бірінші және екінші топ қандары сақталған. Ауруханаға көп қан жоғалтқан, зардап шеккен адамды әкелді, зерттеме жасауға уақыт жоқ. Қандай шара қолдануға болады?

Дескриптор

Агглютинация үдерісін сипаттайды;

Қан құю ережесін біледі;

Резус –конфликттің даму болашағын анықтайды;

Жеке жұмыс

платформасы арқылы тапсырма сұралады

«Қан тобын біз не үшін білуіміз керек?»:

(Оқушылардан күтілетін жауаптар:

- ауруханалар мен соғыста қан құю мүмкіндігі болмағандықтан қаза табар еді;

- қан топтары жайлы білім көпшілікке мәлім медициналық-тергеу саласында маңызды :

а) қылмыс орнындағы және заттардағы қан дақтарынан қан топтарын анықтау

ә) әкелікті,аналықты анықтау

б) жүктілік кезіндегі Rh – тың маңыздылығын анықтау (резус конфликт)

1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

https://quizizz.com/pro/join?gc=529512&source=liveDashboard

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

Кері байланыс:

Терминдер арқылы: Донор, реципиент, агглютинация

1. Егер сабақты өте жақсы түсінсеңіз және тақырып пайдалы деп есептесеңіз

2. Егер тақырыпты жақсы түсінсеңіз

3. Егер тақырыпты толық түсінбеген болсаңыз және қажет емес деп есептесеңіз

Өте жақсы түсінсе «Донор» термині жазылған қағазға, жақсы түсінсе «реципиент» термині жазылған параққа, түсінбеген болса «Агглютинация» термині жазылған параққа қол қояды.

Терминдер жазылған парақтар