Ағылшын тілі
сабақтарында
бірлесіп жұмыс
істеу дағдысын дамытуда Google
кеңістігін
қолдану
Карашина Айдана
Қуанышқызы
<<Академик Е.А Бөкетов атындағы
Қарағанды зерттеу университеті>> шетел тілдер факултетінің
студенті
Ғылыми жетекші: Сагадиева
Кымбат Кошкенбаевна
МПН аға
оқытушы
Караманова Гулжанат
Парахатқызы
<<Академик Е.А Бөкетов атындағы
Қарағанды зерттеу университеті>> шетел тілдер факултетінің
студенті
Ғылыми жетекші: Сагадиева Кымбат
Кошкенбаевна
МПН аға оқытушы
Аңдатпа
Мақала шет тілін оқытуда сараланған тәсілді
қолданудың әдістемелік жолдарын қарастырады. Ол оқушылардың жеке
ерекшеліктерін ескере отырып, түрлі оқыту әдістері мен құралдарын
біріктіру қажеттілігін атап өтеді. Бұл тәсіл тілді меңгеру
деңгейіне қарамастан сөйлеу құзыреттілігін дамытуға ықпал етеді.
Мақала шет тілін оқытуда заманауи әдістерді қолдануға мүдделі
мұғалімдер үшін құнды ақпарат көзі болып
табылады.
Кілт
сөздер: бейнематериалдар; коммуникативтік құзыреттілік;
шетел тілі; мәдениетаралық қарым-қатынас;
Қазақстан Республикасында шет тілдерін оқытудың
қазіргі жүйесі әрбір білді адамның шет тілін игеру қажеттілігімен
сипатталады. Бірлесіп жұмыс
істеу дағдыларын қалыптастыру тіл үйренудің басты
мақсаты болып табылады. Еркін сөйлеу
топта жұмыс
істеу қабілетінсіз ауызекі қарым-қатынас мүмкін емес,
ол үшін грамматикаға ие болу, сөз қорын байыту, фонетикалық
ерекшеліктер мен зерттелетін тілдің мәдени аспектілері туралы білім
қажет.[1]
Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандартына
сәйкес, табысты қарым-қатынас студенттің ресми және бейресми
жағдайда диалог жүргізу, жеке жоспарларын талқылау, тыңдалған
мәтіндерді талқылау, өз елі мен зерттелетін елдің мәдени
ерекшеліктерін көрсету қабілетіне байланысты. Заманауи білім беру
технологияларын, соның ішінде Google
кеңістігін қолдану қоғамның білім мен мәдениет деңгейіне сай
болу үшін қажет.[2]
Ағылшын тілі сабағында бірлесіп жұмыс істеу
барысында Google кеңістігін пайдалану тиімді әдіс болып табылады.
Бұл құрал оқушылардың бірлескен әрекетін дамытуға және олардың
тілдік дағдыларын жетілдіруге көмектеседі. Google кеңістігі — бұл
түрлі Google қосымшаларының жиынтығы, оның ішінде Google Docs,
Google Slides, Google Sheets және Google Classroom бар. Оқушылар
осы қосымшаларды бірге пайдалану арқылы топтық жұмыс жасай алады,
бір-бірімен ақпарат алмасып, тапсырмаларды орындау кезінде
ынтымақтастықты арттырады.
Google Docs сияқты құралдар оқушыларға бір
құжатта жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Олар мәтіндер жазып,
түзетулер енгізіп, өз пікірлерін қалдыра алады. Бұл әдіс
оқушылардың тілдік тәжірибесін байытады, себебі олар бір-бірінің
жұмыстарын оқып, түзетулер енгізеді, сондай-ақ пікір алмасады.
[3]
Сонымен қатар, Google Slides құралын пайдалану
оқушыларға презентация жасауға мүмкіндік береді, бұл өз идеяларын
жүйелі түрде жеткізу дағдысын
қалыптастырады.
Google Sheets құралында деректерді бірге өңдеу
мүмкіндігі де бар. Оқушылар топпен жұмыс істеп, кестелер мен
графиктер жасай алады, бұл математикалық және аналитикалық
дағдыларын жетілдіруге септігін тигізеді. Сонымен қатар, Google
Classroom арқылы мұғалімдер тапсырмалар мен жобаларды қадағалап,
кері байланыс бере алады. Бұл платформаның басты артықшылығы —
оқушыларға оқыту материалына оңай қол жеткізу, уақытты үнемдеу және
білім алудағы ынтымақтастықты дамыту.
Бұл технологиялардың барлығы
ағылшын тілін үйрену үдерісінде тиімді көмекші құралдар болып
табылады, өйткені олар оқушылардың тілдік дағдыларын жақсартуға
және топтық жұмысты дамытуға мүмкіндік
береді.
Бірлесіп жұмыс жасау
дағдысы сөйлеу дағдыларын, студенттердің қарым-қатынасқа
деген қызығушылығын және өздігінен сөйлеу қабілетін дамытатын
тиімді құрал ретінде қарастырылады. Олар мәдени тақырыптарды зерттеу үшін,
сондай-ақ монологтік және диалогтік сөйлеу дағдыларын дамыту үшін
кеңінен қолданылады. Қазақстан Республикасының білім беру
мекемелеріндегі ағылшын тілі сабақтарында қолданылатын
Google кеңістігінің түрлері бірнеше санатқа бөлінеді, олардың ішінде мәдениет
туралы білім беретін бейнематериалдар, түпнұсқалық жаңалықтар
бейнероликтері, сонымен қатар көркем фильмдер мен әдеби
шығармалардың бейімделген нұсқалары да
бар.
Бірлесіп жұмыс істеу барысында
бұл кеңістікті қолдану студенттердің ауызша сөйлеу және талқылау
дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді.Студенттердің деңгейі мен
қызығушылықтарына сәйкес таңдалған бейнематериалдар олардың
қызығушылығын арттырып, есте сақтау мен зейіннің дамуына ықпал етіп
және ой мен қиялды дамытады . Сондықтан
кеңістікті қолдану оқытуды жандандыру және студенттердің оқу
мотивациясын қалыптастыру мақсаттарына сай келетін пайдалы құрал
болып табылады.[4]
Зерттеудің нақтылығына көз жеткізу үшін біршама
студенттерден сауалнама алынды. Сауалнаманың мақсаты:
аудиториядан қажетті ақпаратты жинау және
талдау. Мақсаты: бірлесіп жұмыс жасау дағдыны дамытуда қазіргі
заманға сай Google кеңістігін пайдалану қажет
немесе жоқ деген сұрақ бойынша пікірлерді қарастыру және қажеттіліктер
немесе қандай мәселелер бар екені туралы ақпарат алу.Жиналған
деректерді пайдалана отырып ағылшын тілі
сабақтарында бұл дағдыны дамыту барысында
талқыға түскен
кеңістіктің маңыздылығы және тиімді тәсілдерін анықтай отырып
жетілдіру. Қазіргі тенденцияларды, аудиторияның сұранысын
түсіну.
Сауалнаманың нәтижесіне сәйкес №1 сурет
Бұл зерттеуде көрсетілгендей,
91,3% қатысушылар топтық жұмыс үшін Google кеңістігін қолданады, ал
қалған 8,7% қатысушылар бұл құралды
пайдаланбайды. Бұл көрсеткіш Google кеңістігінің бірлесіп жұмыс
жасау үшін тиімді әрі пайдалы құрал екендігін көрсетеді. 91,3%
пайдаланушының Google кеңістігін қолдануы бұл құралдың кеңінен
қабылданғанын және тиімді екенін
дәлелдейді.
Google кеңістігінің бірлесіп жұмыс жасаудағы
артықшылықтары:
1.
Қол жетімділік және ыңғайлылық – Google кеңістігі интернетке
қосылған кез келген құрылғыдан қол жетімді, бұл жұмыс барысын өте
ыңғайлы етеді. Қатысушылар өз үйлерінде немесе басқа жерлерде
отырып, бір уақытта жұмыс істей алады.
2.
Реал уақыттағы өзара әрекеттесу – Google кеңістігі арқылы бірнеше
адам бір құжатта бір уақытта жұмыс істей алады. Бұл әсіресе
тапсырмаларды орындау кезінде маңызды, себебі барлық қатысушылардың
пікірлері мен өзгерістері бірден көрінеді.
3.
Құжаттарды бірлесіп өңдеу мүмкіндігі – Google Диск және Google
Docs, Sheets, Slides секілді құралдар арқылы қатысушылар
құжаттарды, кестелерді, презентацияларды бірлесе отырып өңдей
алады, бұл тапсырмаларды жеңілдетеді және уақытты
үнемдейді.
4.
Қолдау және кері байланыс – Google кеңістігіндегі құралдармен
(мысалы, пікірлер жазу, тапсырмаларды бөлісу) жұмыс істегенде,
қатысушылар бір-біріне оңай кері байланыс бере алады, бұл жұмыс
сапасын арттырады.
5.
Құжаттардың тарихы – Google кеңістігінде барлық өзгерістер мен
түзетулер сақталады, бұл қажет болған жағдайда құжаттың бұрынғы
нұсқаларын қайтаруға мүмкіндік береді.
Google кеңістігінің бірлесіп жұмыс жасауда үлкен
рөл атқаратынын атап өту қажет. Оның көпфункциялы құралдары мен
ыңғайлы интерфейсі қатысушыларға тиімді және жылдам жұмыс істеуге
мүмкіндік береді. Сонымен қатар, Google кеңістігі қатысушылар
арасында ыңғайлы байланыс орнатуға, тапсырмаларды орындауды
жеңілдетуге және жобалар мен міндеттерді бірлесіп тиімді түрде
басқаруға көмектеседі.
Қолданылған әдебиеттер
тізімі:
-
Қазақстан Республикасының орта білім берудің
мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты. – Астана: Қазақстан
Республикасының Білім және ғылым министрлігі, 2018. – Орта
білімдегі ағылшын тілі пәнінің оқыту
стандарттары.
-
Орта білім беру жүйесінде ағылшын тілін оқытуда
мультимедиалық технологияларды қолдану стандарты. Қазақстан
Республикасының Оқу-ағарту министрлігі, 2021. – Мультимедиа және
бейнематериалдарды ағылшын тілі сабақтарында қолдану
стандарттары.
3. ResearchGate (2021). “Using
Google Docs to Enhance Student Collaboration in English
Classes”
4. EdTech Magazine (2022).
“How Google Workspace Supports Student Collaboration and
Engagement”