Бөлім:

Өмір қауіпсіздігі және ақпараттық технологиялар негіздері

Педагогтің аты-жөні

Қанатбаев Бекжан

Күні:

11.03.2022 жыл

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Химиялық қару

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Оқушыларға Химиялық қару және оны қолдану белгілері, Улы заттар, оның зақымдау қасиеттері және одан қорғану әдістерінің қысқаша сипаттамасы туралы, Химиялық зақымдау ошағы, зақымдаудың алғашқы және екінші аумақтары туралы мәліметтер беру.

Сабақтың мақсаты

Химиялық қару және оны қолдану белгілері, Улы заттар, оның зақымдау қасиеттері және одан қорғану әдістерінің қысқаша сипаттамасы туралы, Химиялық зақымдау ошағы, зақымдаудың алғашқы және екінші аумақтары туралы мәліметтер беру.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин.

Ұйымдастыру сәті

Оқушыларды түгендеу, амандасу, сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.

Сабақтың ортасы

20 мин.

Химиялық қару.

Химиялық қару – ұрыстық улы химиялық заттарды (ҰУХЗ) қолдануға негізделген жаппай зақымдау құралының бірі.

ҰУХЗ улағыш заттар мен уыттылар жатады, ол адам мен жануарлар ағзасын зақымдауға арналады, сондай-ақ ҰУХЗ өсімдіктердің әр түрін зақымдау үшін қолданылатын фитотоксиконттар да жатады.

Химиялық қаруларды объектілерге жеткізу үшін авиация, ракеталар, артиллерия мен инженерлік және химиялық әскери заттар қолданылады.

Химиялық қарудың ұрыстық қасиеті мен өзіне тән белгілеріне мыналар жатады:

-УЗ мен токсиндер өте улы болады, азғантай дозаның өзінде ауыр және өлім қаупін тудыратындай зақымдайды;

-ҰУХЗ-дың тірі организмді зақымдау әрекетінің биохимиялық механизмі;

-УЗ мен токсиндердің қару-жарақ пен ұрыс техникасына, ғимараттарға, құрылыстарға өтіп, ондағы қорғалмаған тірі күшін зақымдау қабілеті;

-ҰУХЗ-дың белгілі бір уақыт бойы жергілікті жерді, қару-жарақты, ұрыс техникасы мен атмосферадағы өзінің зақымдау күшінің әрекет ету ұзақтығы;

-қарсыластардың ҰУХЗ-ды қолдану фактісін және оның типін дер кезінде табудың қиындығын белгілеу;

-тірі күшті зақымдау дәрежесі мен сипатын басқарудың мүмкін болатындығы;

-химиялық қару зардаптарынан қорғану және оны жою үшін химиялық барлаудың, жеке және ұжымдық қорғану, газсыздандыру, санитарлық өңдеу, антидот және т.б. әр түрлі кешендер шарасын қолдану қажеттілігі.

Химиялық қаруды қолдану нәтижесінде ауыр экологиялық және генетикалық зардаптар болуы мүмкін. Генетикалық зардаптар келешек ұрпақтың дамуында жағымсыз із қалдырады.

Химиялық қарудың зақымдаушы факторларына ҰУХЗ-дың әр түрлі ұрыстық күйі жатады. ҰУХЗ-дың ұрыстық күйінің түрлері: бу, аэрозоль және тамшылар.

Бу – газ тәрізді түрде болатын зат,

Аэрозольдар – ауада тұратын және сұйық бөлшектерден құралған дисперсті гетерогенді (біртектес емес) жүйелер.

Тамшылар - өте ұсақ бөлшектер.

Бу және жұмсақ дисперлі аэрозоль қалпындағы химиялық зат ауаны уландырып, дем алу арқылы тірі жанды зақымдайды (ингаляциялық зақымдану).

Тірі жанның зақымдануы зақымданған тамақ өнімдері мен суды қолдану кезінде де болуы мүмкін.

Химиялық зақымдану құралдарын әскери мақсатта ішінара пайдалану барлық соғыстар тарихында өз орнын тапқан.

Сабақтың соңы 5 мин.