Алғашқы әскери және технологиялық дайындық пәнін оқыту арқылы отаншылдыққа тәрбиелеудің маңыздылығы

Алғашқы әскери және технологиялық дайындық пәнін оқыту арқылы отаншылдыққа тәрбиелеудің маңыздылығы

Оразбаев А.Б.

Түркістан облысы, Төлеби ауданы Нысанбек ЖОМ

Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасында келесі мақсаттар көрсетілген:

1. Қазақстандық білім мен ғылымның жаһандық бәсекеге қабілеттілігін арттыру және жалпыдамзаттық құндылықтар негізінде тұлғаны тәрбиелеу және оқыту;

2. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ғылымның үлесін арттыру.

Аталған мақсаттарға жету үшін бірнеше міндеттер анықталған. Сол міндеттердің бірі – «Білім алушының зияткерлік, рухани-адамгершілік және физикалық дамуын қамтамасыз ету» [1].

Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы «2022-2023 оқу жылында Қазақстан Республикасының орта білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы» бекіткен әдістемелік нұсқау хатта: «2022 жылғы 1 қыркүйекте республиканың барлық жалпы білім беретін мектептерінде «Білімге ұмтылу, еңбексүйгіштік және отаншылдық» тақырыбында бірыңғай сынып сағаты өткізіледі»,- деп нақтыланған.

«Алғашқы әскери және технологиялық дайындық» сабақтарын өткізудің басты талабы – білім алушыларды отаншылдық рухқа және Отанды қорғауға дайын болуға тәрбиелеуге бағытталған пән. Ол білім алушылардың төтенше жағдайларда әскери іс негіздері мен адамның өмір қауіпсіздік әрекеті бойынша білім алуына және әскери қызметтің дағдыларын меңгеруге мүмкіндік береді [2].

«Алғашқы әскери және технологиялық дайындық» оқу пәнінің мазмұны білім алушылардың бойында әскери іс, ... өмірлік маңызы бар дағдылары мен қасиеттерін дамытуға ықпал етуді; жастардың бойында азаматтық көзқарас, ... дамытуды қамтамасыз етуі тиіс. Оқу пәні білім алушыларды әскери-патриоттық және адамгершілік тәрбиелеу, олардың сана-сезімі мен танымдық қызығушылықтарын ... дамытудың жалпы жүйесінде маңызды орынға ие»,- деп нақтыланған [2].

Сабақтың мақсат-міндетіне қарай білім алушыларды отаншылдыққа тәрбиелеу үшін қазақ билерінің шешендік сөздері мен ұлы ақын Абай Құнанбайұлының. қаһарман қолбасшы Бауыржан Момышұлының Отанды қорғау, елді сүю, батырлық, батылдық, сабырлылық, намыс т.б. туралы нақыл сөздерін пайдаланудың маңызы зор.

«Отаншылдық, отан сүйгіштік, патриотизм (грек, patris – Отан) – адамның Отанына, туған еліне, оның тіліне, салт-дәстүрі мен мәдениетіне деген сүйіспеншілік сезімі. Көшпелі қазақ өркениетінде отаншылдық ең қасиетті міндеттердің бірі саналады. Ежелгі түркі қағандығы кезінде тасқа жазылған Күлтегін ескерткішінде ел билеушілерінің отаншылдық үлгісі көрініс тапқан. Төле, Қазыбек, Әйтеке билер, Ақтамберді, Бұқар жыраулар және XX ғасырдың басындағы А.Байтұрсынов, Ә.Бөкейхан, Ж.Аймауытов, С.Торайғыров, М.Жұмабаев т.б. ұлт зиялылары мен қайраткерлер отаншылдықты сөзбен ғана емес, іспен де өнеге көрсете білді... Қазіргі кезде Қазақстан өмірінде «қазақстандық патриотизм» ұғымы қалыптаса бастады... Отаншылдық сана – халықты топтастырушы рухани күш бола тұра, халықтың күш-жігерін, тәуелсіздікті нығайтуға бағыттайды. Сондықтан елдегі тәлім-тәрбие, идеология мен ақпарат жүйесі ел тұрғындарының бойында өзін республиканың толық азаматы ретінде сезіну көңіл-күйін қалыптастыруы керек. Отаншылдық, елжандылық, туған отбасына, туып-өскен ортаға, туған топырағы мен табиғатына деген құрметтен басталады. Сондықтан отаншылдықтың қайнар көзі адамгершілік қасиеттер болмақ. Отаншылдықтың іргетасы – ұтжандылық...»,-деп анықталған [3].

Туған жерге, елге, Отанға деген құрмет пен сүйіспеншілік жеке тұлғаның дамуындағы жоғары деңгейін көрсететін маңызды қасиеттердің бірі.

Қаһарман қолбасшы Бауыржан Момышұлы: «Ұлттық рух пен ұлттық патриотизм – бұл ұлттың ішіндегі жеке адамның асыл белгісі мен қасиеті», -деп Отанды сүюдің ең күшті қасиет екендігін айтқан.

Әдебиеттер:

1. Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы https://www.gov.kz/memleket/entities/edu/press/article/details/20392?lang=kk

2. Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы «2022-2023 оқу жылында Қазақстан Республикасының орта білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы» әдістемелік нұсқау хат. https://uba.edu.kz/qaz/metodology/

3.Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-х https://kk.wikipedia.