Әлихан Бөкейхан – қазақ халқының дамуына үлес қосқан ұлы тұлға

Қазақ халқының тарихында өз ұлтының азаттығы, өркендеуі жолында аянбай еңбек еткен көптеген ұлы тұлғалар бар. Солардың бірі – Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхан. Ол – Алаш қозғалысының жетекшісі, қоғам қайраткері, ғалым, публицист, әрі қазақтың тұңғыш саяси партиясы – Алаш партиясының негізін қалаушы. Оның өмірі мен қызметі – қазақ халқының оянуы мен жаңғыруының айқын көрінісі.

Әлихан Бөкейхан 1866 жылы қазіргі Қарағанды облысының Ақтоғай ауданында дүниеге келген. Ол Санкт-Петербургтегі Орман шаруашылығы институтында білім алып, орыс және еуропалық мәдениетпен, ғылыммен терең танысты. Жоғары білім алып қана қоймай, отарлық езгіде жатқан қазақ халқының жағдайын жақсартуға бар күшін арнады.

Бөкейханның еңбегі сан қырлы. Ол қазақ жерін қорғау, қазақ балаларына білім беру, ұлттық баспасөзді дамыту сынды көптеген салаларда еңбек етті. Оның басшылығымен 1917 жылы Алаш партиясы құрылып, сол жылы Алаш Орда автономиялық үкіметі жарияланды. Бұл – қазақ халқының дербес мемлекет болуға алғашқы қадам жасаған тарихи сәті еді.

Әлихан Бөкейхан тек саясаткер ғана емес, ғалым және журналист ретінде де танылды. Ол «Қазақ» газетінің шығуына үлес қосты, қазақ тілінде ғылыми, саяси мақалалар жазып, халықты білімге, бірлікке, ұлтты сүюге үндеді. Оның еңбектерінен халқына деген шексіз махаббаты мен жауапкершілігі айқын сезіледі.

Алайда кеңестік жүйе Алаш зиялыларына қысым жасап, олардың идеяларын жойғысы келді. 1937 жылы Әлихан Бөкейхан саяси қуғын-сүргінге ұшырап, атылды. Бірақ оның арманы – тәуелсіз Қазақстан – бүгінде жүзеге асты.

Қорытындылай келе, Әлихан Бөкейхан – қазақ халқы үшін теңдесі жоқ тұлға. Ол ұлтының болашағы үшін өз өмірін арнаған, сол жолда жанын қиған қайраткер. Біз оның ерлігін ұмытпай, тәуелсіздікті бағалап, білімді, әділетті ұрпақ болуға талпынуымыз керек. Бұл – біздің ел алдындағы борышымыз.